«Οι Last Drive είναι σαν οικογένεια, έχω μεγαλώσει μαζί τους, τον Αλέξη τον έχω σαν πατέρα μου, έχουμε κάνει διακοπές μαζί, είναι δάσκαλοί μας στη μουσική, μαθαίνουμε συνέχεια από τους Drive, ο Στέφανος είναι κυριολεκτικά ο δάσκαλός μου στην κιθάρα, ο Θάνος κάνει παραγωγή στη μπάντα μaς, τους αγαπάω όλους πραγματικά, την περίοδο των Earthbound που ήμουν παιδάκι, ήμασταν πάντα πίσω από τη σκηνή με τον μπαμπά, μετά εκείνος έτρεχε μπροστά για να βγάλει φωτογραφίες και ο Αλέξης μας ανέβαζε στη σκηνή, “τα Μυλωνάκια” μας αποκαλούσε και όλα αυτά τα χρόνια χαίρομαι γιατί βλέπω και τον πατέρα μου χαρούμενο, λάμπει όποτε είναι να τους φωτογραφίσει, δεν γίνεται να μην αγαπάς μια μπάντα που κάνει τον πατέρα σου, τον οποίο λατρεύεις, τόσο ευτυχισμένο και ζωντανό». Όλα αυτά ο Γιάννης Μυλωνάς (frontman των The Jet Black, που στη σελίδα τους στο facebook δηλώνουν ρητά ως βασικές τους επιρροές τους: The Last Drive, Deus Ex Machina, Nightstalker, The Earthbound) τα λέει όπως τα διαβάζετε, χωρίς να βάλει τελεία παρά μόνο στο τέλος αυτής της εκδήλωσης αγάπης. Για την ακρίβεια, βάζει άνω τελεία, γιατί έχει κάτι ακόμη να πει: «Άσε που οι Drive είναι και γαμώ τα παιδιά!»
Ακόμη και όσοι μεγαλώνοντας αποφασίσουν, ή απλά έρθουν έτσι τα πράγματα ώστε, η μουσική να καταλήξει να καταλαμβάνει τον μικρότερο δυνατό ζωτικό χώρο στην καθημερινότητά τους, συνεχίζουν να θυμούνται πότε και ποιοι μουσικοί έφεραν, πρόσκαιρα ή μη, τα πάνω κάτω στη ζωή τους. Είναι κάτι σημαντικό (για ορισμένους, μάλιστα, τόσο σημαντικό ώστε να προσπαθήσουν να το αποτυπώσουν σε βιβλίο) που συνήθως συμβαίνει στο τέλος της προεφηβείας. Ο Γιάννης Μυλωνάς πιθανότατα δεν θα μπορέσει ποτέ να το κάνει αυτό, γιατί δεν υπήρξε κάποια συγκεκριμένη στιγμή που πρωτάκουσε Last Drive και η ζωή του άλλαξε, γιατί ουσιαστικά η ζωή του ξεκίνησε υπό τους ήχους τους, γιατί οι Last Drive πριν γίνουν το δικό του αγαπημένο συγκρότημα, ήταν, είναι και θα είναι το πιο αγαπημένο συγκρότημα του πατέρα του, του φωτογράφου Δημήτρη Μυλωνά, που και μόνο που ακούει τον γιο του να μιλαει για τους Drive νιώθει «ευτυχισμένος και ζωντανός», ως ο φωτογράφος των αρχηγών της φυλής (τι ποιας φυλής; Μία είναι η φυλή που μετράει: η Drive Tribe). Ευτυχισμένος και ζωντανός σήμερα όσο και πριν από σχεδόν 30 χρόνια που άρχισε να απαθανατίζει τους Last Drive σε στούντιο και περιοδείες, σε πρόβες και συναυλίες. Μόνο μην τον ρωτήσετε σε πόσες…
Ποια είναι η αφετηρία της μεγάλης, ωραίας περιπέτειάς σου με τους Last Drive; Η κυκλοφορία του Underworld Shakedown (Hitch Hyke, 1986). Ήταν σαν μία έκρηξη. Και αμέσως είχε πολύ καλό feedback από τον κόσμο. Mην ξεχνάς ότι ήταν μία εποχή που τραβούσε πολύ το garage. Είχε, όμως, φοβερή αποδοχή και σαν παραγωγή, σαν απόδοση ήχου, πέρα από καθαυτό τον ήχο που ήταν καθοριστικός. Έκαναν λοιπόν αμέσως αίσθηση. Όχι σε πάρα πολύ κόσμο, βέβαια. Μέχρι τα early 90s δεν ήταν και πολύ μεγάλος ο κύκλος… Εκείνη την εποχή άρχισα να κάνω τα πρώτα μου βήματα ως φωτογράφος και χωρίς να το προσχεδιάσω, ξεκινάω να τραβάω συναυλίες. Ξαφνικά, δηλαδή, έγινα addicted to rock ‘n’ roll, θέλοντας να χτίσω κι εγώ κάτι μέσα σε όλο αυτό.
Πότε γνωρίστηκες με τη μπάντα και αρχίσατε να δουλεύετε μαζί; Η πιο καθοριστική στιγμή ήταν το 1990 με το Blood Nirvana. Τότε έφαγα πολύ μεγάλη «σφαλιάρα». Γιατί μετά το Underworld Shakedown και το Heatwave που είναι garage, rockabilly, όλο αυτό το πράγμα, έκαναν μία πολύ μεγάλη αλλαγή – για την οποία κάποιοι τους κατέκριναν. Εγώ τότε ένιωσα την ανάγκη να τους μιλήσω. Νομίζω ότι είχαν γυρίσει από την περιοδεία με τους Dead Moon στην Ευρώπη. Πήγα λοιπόν και τους είπα: «παιδιά με ενδιαφέρει πάρα πολύ αυτό που κάνετε, ταυτίζομαι και θέλω να συνεργαστούμε». Με τον Αλέξη και τον Χρήστο είχαμε μιλήσει τότε. Έτσι ξεκίνησε όλο το στόρι, να είμαι δηλαδή αυτό που λένε ο «επίσημος φωτογράφος των Drive», σε συναυλίες αλλά και σε δίσκους. Πάντα απλά, αυθόρμητα, γαλήνια.
Απλά και αυθόρμητα, όπως λες, όλο αυτό εξελίχθηκε σε μια σχέση ζωής. Αυτό που έχω κάνει με τους Drive δεν το έχω κάνει με κανένα άλλο project. Εννοώ σε επίπεδο δουλειάς. Και γενικότερα, όμως, ως άνθρωπος. Οι Drive ήταν μία επιλογή στη ζωή μου. Μία κατεύθυνση. Πέρα από τη μουσική, μας ένωνε και μας ενώνει μία κοινή αισθητική, από τα κόμιξ μέχρι την επιστημονική φαντασία. Προσωπικά ωρίμασα μέσα από όλο αυτό αποκομίζοντας και πολλά άλλα πράγματα εκτός από τη μουσική. Είναι κατά κάποιο τρόπο μια στάση ζωής. Και σίγουρα κάτι προκαλεί μέσα μου το ότι οι Drive ήταν, είναι και θα είναι underground. Επίσης υπήρξαν μία ολόκληρη σχολή για πάρα πολλές μπάντες. Το ξέρω γιατί έχω δουλέψει με αρκετές. Με Nighstalker, Honeydive, Terminal Curve, από τη «χρυσή», όπως λένε, γενιά των early 90s, αλλά και με σημερινές μπάντες. Οι Drive έδωσαν πάρα πολλά, και στο attitude και στο know-how, σε διάφορα πράγματα.
«Έχω επιλέξει οι Last Drive να καταλαμβάνουν ένα πολύ ζωτικό χώρο μέσα μου, να είναι πάντα εκεί, χωρίς διαπραγμάτευση.»
Μπορείς να υπολογίσεις πόσες φορές τους έχεις δει live μέχρι σήμερα; Με τίποτα. Είναι αδύνατον!
Μπορείς, τουλάχιστον, να διαλέξεις μια-δυο συναυλίες τους που δεν θα ξεχάσεις ποτέ; Σίγουρα τη μεγάλη γιορτή για τα 30 τους χρόνια. Μάλιστα, εν όψει των live στο Gagarin, πήγαινα σε όλες τις πρόβες. Κάποια στιγμή παίζουν το “Gimme Shelter” και τραγουδάω στο μικρόφωνο του Γιώργου. Και μου λέει ο George: «θα βγεις στη σκηνή». Και βγήκα! Ήταν απίστευτο όλο αυτό το πράγμα που έγινε τότε στο Gagarin. Ακόμη και τώρα, κοιτάζω καμιά φορά φωτογραφίες από εκείνη τη φάση και δεν μπορώ να χωνέψω όσα ζήσαμε.
Στο δικό μου μυαλό η συγκεκριμένη εμπειρία έχει την ίδια βαρύτητα με τις συναυλίες που σηματοδότησαν την επανένωση, το 2007. Εννοείται ότι δεν θα ξεχάσω ποτέ το τριήμερο του reunion. Είχα χάσει για μία εβδομάδα τη φωνή μου. Μεγάλη συγκίνηση. Σκέψου ότι με αφορμή το reunion έκανα ολόκληρη έκθεση, μετά από χρόνια, στη Βαβέλ. Όπως και με αφορμή τα 30 χρόνια, έκανα κάτι αντίστοιχο στην Ίντριγκα, τύπωσα μερικές εικόνες μου. Για μένα βέβαια ήταν σαν να μην είχαν σταματήσει οι Drive. Συνέχιζα να ακούω τα τραγούδια τους. Να περνάω χρόνο μαζί τους. Όλο αυτό το πράγμα έχω επιλέξει να καταλαμβάνει ένα πολύ ζωτικό χώρο μέσα μου, να είναι πάντα εκεί, χωρίς διαπραγμάτευση.
Όντας στο στενό κύκλο της Drive Tribe, πώς ήταν να βλέπεις την αυλαία να πέφτει μετά την κυκλοφορία του Subliminal; Σίγουρα δεν ήταν εύκολη στιγμή η διάλυση της μπάντας το 1994, αν και δεν είμαι ο πιο κατάλληλος να μιλήσω γι’ αυτό. Πάντως το να βλέπεις ότι όλο αυτό το πράγμα τείνει να εξαφανιστεί, ότι κλείνει ένα κεφάλαιο πέρα από το οποίο δεν ξέρεις τι γίνεται, ναι, σίγουρα ήταμ απογοητευτικό. Αλλά και αναγκαίο, όπως αποδείχτηκε. Πάντως τα χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι το reunion, δούλεψα και με τους Earthbound και με τους Blackmail. Μπορεί δηλαδή να εστιάζω στους Drive, αλλά θέλω και τις «σκιές» και τις «αντανακλάσεις». Θέλω να ακολουθώ τη φάση, όπως και να ‘χει. Follow blind, ένα πράγμα. Πιστεύω όμως πως και η εκάστοτε κοινωνικοπολιτική κατάσταση πυροδοτεί τη δημιουργικότητά τους, γι’ αυτό και τώρα τους βλέπεις τόσο δυνατούς και γκαζωμένους. Επίσης πρέπει να αναφερθεί ότι και τότε, στα 80s και τα 90s, ήταν σκατά η περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Τώρα καταλάβαμε την κρίση με το οικονομικό αντίτιμο. Όμως και παλιότερα, μέσα στη φούσκα, πόσο ωραία νομίζεις ήταν τα πράγματα; Παλιά δούλευα σε γυαλιστερά περιοδικά, 11 χρόνια, σε φωτογραφίσεις μόδας και άλλα τέτοια. Κι όμως αυτό που θα μου μείνει είναι ότι είμαι ο φωτογράφος των Last Drive. Από επιλογή. Αυτή η μπάντα είναι ο ενισχυτής μου.
Εντάξει, είπαμε για τα καλά, μπορείς όμως να θυμηθείς κάποιες συναυλίες τους που και οι ίδιοι ίσως να θέλουν να… ξεχάσουν; Έχουν υπάρξει live που έχω νιώσει από πριν ότι η μπάντα δεν είναι τόσο καλά όσο θα ήθελε. Ή live που ο ήχος έχει θέματα. Έχουν γίνει αυτά. Μην ξεχνάς ότι ειδικά πίσω στα 80s υπήρχαν συναυλίες που ήταν τόσο χύμα η κατάσταση, όσο δεν φαντάζεσαι. Οι Drive όμως έχουν χαρακτηρίσει άλλα, πολύ πιο μεγάλα πράγματα, για να κριθούν απλά από ένα live που δεν πήγε καλά. Αν δεν ήταν αυτοί που είναι, θα υπήρχε, νομίζεις, περίπτωση να περάσω τη μισή μου ζωή και παραπάνω, πάνω σε αυτό το τρένο;
Θα σου βάλω δύσκολα τώρα: Ποιός είναι πιο φωτογενής πάνω στη σκηνή; Οι φωτογραφίες έχουν φυσικά μεγάλη σημασία, απαθανατίζω κάποιες στιγμές για να τις δει και κάποιος στο μέλλον, κλπ. Υπάρχουν όμως φορές που σκέφτομαι πως όλα αυτά που έχουμε ζήσει off camera είναι πιο πολύτιμα από την οποιαδήποτε φωτογραφία. Πάντως όχι, δεν μπορώ να διαλέξω. Όλοι μαζί βγάζουν την εικόνα της μπάντας. The only band that matters, και τέτοια…
Πες μου μία αστεία ιστορία για τη σχέση σου με τους Drive. Δεν ξέρω αν είναι αστείο αλλά η κόπια του Underworld Shakedown που έχει ο Αλέξης στο σπίτι του είναι δική μου. Το είχα πάρει και δεύτερη φορά, δηλαδή φαντάσου πόσο το είχα παίξει. Ο Αλέξης δεν το είχε, οπότε του έδωσα το δικό μου πρώτο αντίτυπο – δεν ξέρω αν ακούγεται, γιατί το είχα λιώσει. Πάλι καλά που άρχισαν να επανακυκλοφορούν οι δίσκοι. Γιατί παλιά, τους έψαχνες και δεν υπήρχαν. Ήταν λίγες οι κοπές, εξαντλούνταν και γεια σας. Έβρισκες, ξέρω γω, το Underworld… και είχε 80 ευρώ!
Φαντάζομαι ότι τους φωτογράφισες και πρόσφατα στο στούντιο, ενώ έγραφαν τον επόμενο δίσκο τους. Ναι. Πρέπει να σου πω ότι ειδικά όταν είμαι μαζί τους στο στούντιο καταλαβαίνω ότι μερικές φορές παρασύρομαι, γιατί είμαι ευτυχισμένος, και φτάνω στο μισό μέτρο από τον άλλο που παίζει. Τότε σταματάω, κάνω λίγο πίσω, τους δίνω το χώρο τους. Όμως κι εκείνοι καταλαβαίνουν αυτό που θέλω να κάνω, μοιράζονται τη χαρά μου. Κι εγώ τη δική τους. Γιατί είμαστε φίλοι. Που δουλεύουν μαζί.
Δώσε μας, βρε αδερφέ, μερικά hints για τον καινούριο δίσκο. Τί να πρωτοπώ; Δεν θα ξέρεις από που σου ήρθε!
Μερικές ακόμη φωτογραφίες από το αρχείο του Δημήτρη Μυλωνά