Φωτό: Dario Lasagni
Ο όρος internet artist είναι το νέο «hot term» στα εικαστικά αλλά για τον Άγγελο Πλέσσα, είναι κάτι πολύ παλιό. Ο Πλέσσας είναι ίσως ο πρώτος Έλληνας καλλιτέχνης μαζί με τον Μίλτο Μανέτα που ασχολήθηκε με internet art στα late 90s. Tα artworks του είναι πολλές φορές διαδραστικά websites, άλλες μικρές οάσεις ψυχεδελικής ηρεμίας στο αχανές διαδίκτυο. Σχεδιάζει, φτιάχνει collage διαδικτυακά και μη, και διαβάζει μανιωδώς. Μεταξύ pixel, ταξιδιών και ενός pomeranian που λατρεύει και παίρνει συνεχώς μαζί του, o εικαστικός, που ανοίγει τη ατομική του έκθεση στην γκαλερί The Breeder στις 18 Φεβρουαρίου, μιλάει για τον μαγικό κόσμο του ίντερνετ εκεί στα 00ς.
Πως ξεκίνησε η περιπέτεια σου με το Ίντερνετ; Όταν απολυόμουν από τον στρατό στα μέσα της δεκαετίας του 90’s ένας συνάδελφος που ήταν Ελληνο-αυστραλός μου έδωσε το email του για να μείνουμε σε επαφή και μου λέει “να μπω και εγώ στον κυβερνοχώρο σύντομα γιατί εκεί συμβαίνουν τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα”. Εκείνη η περίοδος δεν ήταν πολύ ευχάριστη για μένα γιατί παρόλο που ήμουν 20 χρονών και μόλις είχα τελειώσει το στρατό έπρεπε να δω άμεσα τι θα κάνω με την ζωή μου. Όντως άκουσα την συμβουλή του και με το που μπήκα στον “κυβερνοχώρο” λύθηκαν πολλά θέματα γρήγορα. Με πιάνει μία ρετροφουτουριστική νοσταλγία για εκείνες τις μέρες. Τότε το Ίντερνετ ήταν πολύ διαφορετικό από ότι τώρα. Ο κόσμος που έμπαινε ήταν μια μικρή κοινότητα, ήταν σχεδόν υποκουλτούρα, ένα γκέτο ανθρώπων που μαζεύονταν σε αυτό τον νέο “χώρο” για να πειραματιστούν στην δουλειά στην ζωή. Μια παρόμοια σύγκριση θα μπορούσε να γίνει με το πως ήταν η Νέα Υόρκη των 70-80’s και πως έχει γίνει τώρα. Αν και έχει γίνει πιο νεο-φιλελεύθερο από ότι ήταν είναι ακόμα ένας χώρος που μεταλλασεται συνεχώς και αυτό ανοίγει συνεχώς νέες ιδέες στην σύγχρονη κουλτούρα.
Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς Ίντερνετ; Για λίγα διαστήματα ναι και το κάνω με την Αιώνια Ιντερνετική Αδελφότητα κάθε χρόνο που είναι μία ευκαιρία για τους προσκεκλήμενους μου και μένα να αποσυνδεθούμε λίγο από το Ίντερνετ και να προσπαθήσουμε να εκτιμήσουμε άλλες μορφές και έννοιες. Αλλά τελείως χωρίς Ίντερνετ δεν μπορώ να ζήσω. Είναι φρίκη να ζεις χωρίς να ξέρεις τι συμβαίνει στον κόσμο ή π.χ. χωρίς να ακούς μουσική. Οι άνθρωποι που επιβάλλουν περιορισμούς στους εαυτούς τους ή στους άλλους είναι το ίδιο διαταραγμένοι ψυχικά με αυτούς που έχουν μεγάλους εθισμούς. Δεν μπορείς να ζεις σε μία φούσκα χωρίς να καταλαβαίνεις τον παλμό της σύγχρονης εποχής.
MetaphorsOfInfinity.com, 2012-14, courtesy the artist and the Breeder gallery
Πιστεύεις ότι έχει αλλάξει το ανθρώπινο είδος μετά την εμφάνιση του Ίντερνετ; Φυσικά το νόμισμα έχει πάντα δυο όψεις. Με την διείσδυση του Διαδικτύου στην ζωή μας η σχέση μας με την πραγματικότητα έχει αλλάξει και συνεπώς υπάρχει πολύ δουλειά για ψυχολόγους και θεραπευτές. Πιστεύω διανύουμε την μεγαλύτερη ναρκισσιστική και ιδιοτελή περίοδο της ανθρωπινής συμπεριφοράς που έχουμε δει ποτέ στην ιστορία. Το μυαλό μας πλέον λειτουργεί με άλλη συχνότητα και “οξύτητα” από ότι οι άνθρωποι ακόμα και πριν 30 χρόνια. Είμαστε συνεχώς σε έναν multitasking συναγερμό που πολλές φορές δεν μας αφήνει να συγκεντρωθούμε και στα πιο απλά πράγματα. Να φανταστείς συναντώ ανθρώπους που δεν εργάζονται και δεν κάνουν τίποτα στην ζωή τους και συνεχώς κάτι τους κρατάει αποσχολημένους, έχουν μια τελείως εικονική απασχόληση. Όπως θα έλεγε και ο φιλόσοφος Franco Bifo Berardi “Σύγχρονες κοινωνικές παθολογίες ένα αποτέλεσμα της διαταραγμένης υπερ-επικοινωνίας και κυβερνό-σκλαβιάς που επικρατεί στη εποχή μας”. Πολύς κόσμος περιμένει τόσα πολλά από το Ίντερνετ πια..
Τι δεν μπορεί να βρει κανείς στο Ίντερνετ; Μυρωδιές.
Τα έργα που παρουσιάζεις εδώ είναι ουσιαστικά ψηφιακά κολάζ. Ποιοι καλλιτέχνες σε εμπνέουν; Προσωπικά μου έρχεται ο Baldessari στο μυαλό. Ναι όντως ένα συμπιεσμένο αμάλγαμα διαφόρων τεχνικών όμως, από animation που προγραμματιστικά λειτουργεί βάσει μαθηματικών αλγορίθμων και φυσικής, σε λογοτεχνία και φιλοσοφία με συνδυασμό ήχων που αποδίδεται αισθητικά με επιρροές design μοντερνισμού και μετά-μοντερνισμού. Με εμπνέουν καλλιτέχνες που η Τέχνη τους δεν “εξημερώνεται” εύκολα και βαριέμαι την Τέχνη που διακοσμεί τοίχους και τραπέζια. Επίσης δεν μπορώ να αποκόψω την δουλειά με την ζωή του καλλιτέχνη και εκεί τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα.
Το πιο “κουλό” πράγμα που έχεις βρει τυχαία στο ίντερνετ; Ακόμα περιμένω να το βρω..
Το αγαπημένο σου σποτ στην Αθήνα; Δεν ξέρω τι να απαντήσω γιατί δεν αγαπώ τις πόλεις ιδιαίτερα. Νομίζω ότι η επιβίωση γίνεται όλο και πιο δύσκολη και η ζωή στις πόλεις είναι κάπως σε παρακμή πια. Πολύς κόσμος αρχίζει και το καταλαβαίνει αυτό λόγω των δυνατοτήτων που παρέχονται σε φτηνά ταξίδια και Ίντερνετ, πολύς κόσμος μετακομίζει έξω από τις πόλεις και δεν χρειάζεται να είσαι σκλαβωμένος γεωγραφικά. Ζωντανό παράδειγμα είναι και η Αθήνα. Αν και έχω καταλήξει ότι είναι πολύ ενδιαφέρουσα πόλη και οι ξένοι επισκέπτες το λένε, παρολαυτά παραμένει να είναι δύσκολη στην καθημερινότητα. Αν και μεγάλωσα εδώ τα μέρη που μου άρεσαν από μικρό παιδί ήταν πάντα σημεία φυγής και σχεδόν καταφύγια. Οπότε για το αγαπημένο μου σποτ διαλέγω το καταφύγιο μου που είναι το σπίτι μου.
MetaphorsOfInfinity.com, 2012-14, courtesy the artist and the Breeder gallery
Γιατί να ΜΗΝ ασχοληθεί κανείς με τέχνη; Σου αναφέρω ένα πρόσφατο παράδειγμα όπως την πραξικοπηματική απόλυση της διευθύντριας και ιδρύτριας του ΕΜΣΤ Άννας Καφέτση από την προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού. Πολύς κόσμος γνωρίζει τι συμβολή του ΕΜΣΤ στην τοπική σκηνή και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Αν δεν υπήρχε η Καφέτση δεν θα υπήρχε το Μουσείο και δεν το λέω εγώ μόνο, το λέει σχεδόν όλος ο εικαστικός κόσμος. Οι μέθοδοι που “δρομολογήθηκαν” από συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων και συμφέροντα για να απομακρυνθεί άρον άρον από την θέση της αρχίζουν και είναι γνωστοί. Αυτά γίνονται πάντα στην Ελλάδα αλλά αυτή η υπόθεση έγινε τόσο άκομψα και απροκάλυπτα. Σαν καλλιτέχνης, αλλά παραπάνω σαν πολίτης εξοργίζομαι από τέτοιες ενέργειες και με κάνει να αναρωτιέμαι τι τελικά έχει αλλάξει σε αυτό τον τόπο και αν υπάρχει ελπίδα να αλλάξει. Οι υπεύθυνοι ας όψονται. Πάντως η Τέχνη είναι η καλύτερη απόδραση από την πραγματικότητα.
Άγγελος Πλέσσας – «Mirage Machines» // The Breeder, Ιάσονος 45, Αθήνα // Εγκαίνια: Πέμπτη 19 Φεβρουαρίου, 20.00 – 22.00 // Διάρκεια έκθεσης: 19 Φεβρουαρίου – 28 Μαρτίου 2015 // Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Σάββατο 12-8μμ // Πληροφορίες: Τηλ.: 210 33 17 527 // www.thebreedersystem.com
