«Μέχρι να έρθουμε εκεί θα έχουμε συναυλίες κάθε βράδυ. Έχω μεγαλώσει και πρέπει να είμαι φρόνιμος για να μη χάσω τη φωνή μου. Μετά από την Ελλάδα, όμως, έχουμε κενό μία εβδομάδα. Θέλω να με βγάλεις έξω, φίλε. Πουθενά αλλού δεν ξενυχτάνε όπως στην Αθήνα», μου λέει από την Αμβέρσα ο Tom Barman λίγο πριν κατεβάσει το ακουστικό κι επιστρέψει στο στούντιο όπου οι dEUS προβάρουν εντατικά τα τραγούδια του The Ideal Crash – και όχι μόνο.
Έχουν περάσει επτά χρόνια από την τελευταία επίσκεψη των Βέλγων στην Αθήνα και είκοσι από εκείνο το διήμερό τους στο Ρόδον -τις δύο τελευταίες νύχτες του Οκτωβρίου του 1999- που ήταν τόσο καλό ώστε μέχρι και βιβλία έχουν γραφτεί με αφορμή όσα διαδραματίστηκαν στο νυν σούπερ μάρκετ της οδού Μάρνη. Τόσο καλό ώστε πολλοί το ξεχωρίζουν ως το καλύτερο συναυλιακό διήμερο στην ιστορία του Ρόδον – ναι, καλύτερο και από των Sonic Youth. Τόσο καλό ώστε κάποιοι να μη θυμούνται σήμερα όχι φυσικά ότι το καλοκαίρι εκείνης της χρονιάς οι dEUS είχαν παίξει και στο Rockwave, χαρίζοντας στο κοινό και τους εαυτούς τους «μία από αυτές τις κλασικές dEUS στιγμές», όπως λέει στην Popaganda ο Barman, αλλά ότι ενάμιση χρόνο νωρίτερα οι dEUS είχαν και πάλι εμφανιστεί για δύο βράδια στο Ρόδον (2-3/5/1997).
Με απλά μαθηματικά δηλαδή (ναι, ναι…), μέσα σε διάστημα μικρότερο των δύο ετών, κάπου εκεί, στη ζώνη του λυκόφωτος (#diplis) των 90s, οι dEUS έπαιξαν στην Αθήνα πέντε φορές, και κανείς φυσικά δεν παραπονέθηκε, μάλλον μακαρίζαμε την τύχη μας δηλαδή, γιατί όλο αυτό συνέβαινε όχι απλά όταν οι dEUS «συνέβαιναν», ούτε απλά όταν χαιρετίζονταν ως η πιο ενδιαφέρουσα και πιθανότατα η καλύτερη μπάντα σε όλη την Ευρώπη, αλλά όταν είχαν ήδη κατά μία έννοια κλωτσήσει την τύχη τους (αν υποθέσουμε ότι η τύχη για ένα γκρουπ είναι σώνει και καλά να τα καταφέρει στη Μεγάλη Βρετανία) γιατί «η θεωρία μου είναι ότι οι dEUS ξεκίνησαν ως μια μπάντα που δεν ήταν φλαμανδική ή βελγική, με μια φιλοδοξία που δεν ήταν φλαμανδική ή βελγική και κατέληξαν να διαλύονται εξαιτίας μιας έλλειψης φιλοδοξίας που ήταν πολύ φλαμανδική ή βελγική», όπως επισημαίνει με το χαρακτηριστικό του χιούμορ ο Barman στο ντοκιμαντέρ Time Is the State of My Jeans που κυκλοφόρησε το 2014 με αφορμή τη συμπλήρωση μιας εικοσαετίας από την κυκλοφορία του Worst Case Scenario, ενός ντεμπούτου που για τους υποψιασμένους αποτέλεσε «εφάμιλλης καλλιτεχνικής αξίας επίτευγμα με τον πρώτο δίσκο των Stooges και των Velvet Underground», όπως λέει on camera ο Brian Molko.
Η διάλυση στην οποία αναφέρεται ο Barman, βέβαια, είχε να κάνει απλώς και μόνο με την αποχώρηση δύο από τα τέσσερα μέλη του σκληρού πυρήνα της μπάντας, αφενός του κιθαρίστα Rudy Trouve (μετά την κυκλοφορία του Worst Case Scenario) και αφετέρου του μπασίστα Stef Kamil Carlens (μετά την κυκλοφορία του κατά πολλούς απόλυτου αριστουργήματός τους, του υπέροχα αταξινόμητου ηχητικά In a Bar Under the Sea). Διότι οι dEUS συνέχισαν κι έχοντας παγιωθεί πια ως η κουλ, καλτ μπάντα που αποτελεί σημείο αναφοράς για όλες τι άλλες κουλ, καλτ μπάντες, λίγο πριν…δεν συμβεί τίποτα εξαιτίας του Υ2Κ, κυκλοφόρησαν τον τρίτο δίσκο τους, που τους βρήκε για πρώτη φορά να χαμηλώνουν τις πειραματικές στροφές τους χάριν μιας ποπ ενσυναίσθησης που τελικά μάλλον είναι προαπαιτούμενο για τη χρηστική και όχι την ακαδημαϊκή διαχρονικότητα.
Το all time classic, πια, The Ideal Crash ήταν ο πιο προσβάσιμος δίσκος τους μέχρι τότε, και μέχρι σήμερα, 20 χρόνια μετά -κι ενώ έχουν μεσολαβήσει, ανάμεσα σε μεγάλα διαλείμματα, αλλά και μουσικά και μη side projects, μερικοί δίσκοι ακόμη πιο προσβάσιμοι- παραμένει, όπως ορθά επισημαίνει ο Tom Barman στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο δίσκος τους που «σηκώνει», περισσότερο από οτιδήποτε άλλο έχουν κάνει, μια επετειακή περιοδεία για να θυμηθούν οι παλιοί και να μάθουν οι νεότεροι. Στην Αθήνα αυτό θα συμβεί την Παρασκευή 31 Μαΐου.
Κι ας μην ξενυχτάει πια κανείς, ούτε οι μεν, ούτε οι δε, σε εκείνο το μπαρ πάνω στο λόφο.
«Μπορείς να πεις ότι πάντα με τραβούσε περισσότερο ο Νότος. Πορτογαλία, Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Τουρκία, οπουδήποτε είναι η θερμοκρασία καλή, νιώθω πολύ πιο ευπρόσδεκτος», λέει ο Tom Barman. Μπορείτε να τον κατηγορήσετε;
Πού σε πετυχαίνω αυτή τη στιγμή, Tom; Είμαι στο στούντιο, μόλις τελειώσαμε άλλη μια πρόβα. Το επόμενο Σαββατοκύριακο ξεκινάει η περιοδεία! (σ.σ. η συνέντευξη έγινε στα μέσα Απριλίου)
Ανυπομονείς; Δε βλέπω την ώρα!
Το ίδιο ακριβώς και οι Έλληνες fans των dEUS. Δεν έχουν περάσει και λίγα χρόνια από την προηγούμενη συναυλία σας εδώ. Ναι, το ξέρω, νομίζω ότι ήταν το 2012. Έπρεπε να κάνουμε ένα διάλειμμα, για να ασχοληθεί ο καθένας με τα δικά του projects. Τώρα όμως ξεκινάει άλλη μία «περίοδος dEUS», σε πρώτη φάση με αυτή την περιοδεία για το The Ideal Crash. Μετά θα γράψουμε νέο δίσκο, οπότε εκτός απροόπτου του χρόνου θα ξαναβγούμε στο δρόμο με τα νέα μας τραγούδια. Αυτό υποτίθεται ότι είναι το πλάνο. Θα επιστρέψουμε λοιπόν ξανά και ξανά στην Αθήνα γιατί πάντα περνάμε καταπληκτικά εκεί.
Φαντάσου ότι είσαι πίσω στο 1999 και κάποιος σου λέει ότι οι dEUS όχι απλά θα συνεχίζουν 20 χρόνια μετά… (Γελάει δυνατά)
…αλλά θα κάνουν και μία επετειακή περιοδεία για να γιορτάσουν τα 20 χρόνια από την κυκλοφορία ενός δίσκου που θεωρείται ορόσημο και μάλιστα υποτιμημένο. Πώς θα αντιδρούσες; Δε θα αντιδρούσα καν, απλά θα σε κοιτούσα, θα γελούσα και θα σου έλεγα “whatever man”, ό,τι νομίζεις, τα λέμε σε 20 χρόνια. Ξέρεις, παλιότερα έπεσε στο τραπέζι η ιδέα για επετειακές περιοδείες τόσο για τον πρώτο δίσκο (Worst Case Scenario) όσο και για τον δεύτερο (In a Bar, Under the Sea), αλλά αν το κάναμε για όλους μας τους δίσκους θα καταλήγαμε να μη μας μένει χρόνος να κάνουμε τίποτα άλλο. Αν έπρεπε λοιπόν να διαλέξουμε ένα δίσκο για να το κάνουμε, νομίζω ότι αυτός είναι ο σωστός. Έχουν περάσει 20 χρόνια. Είναι πολλά τραγούδια που δεν έχουμε παίξει ζωντανά για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως το “Dream Sequence #1”, το “Let’s See Who Goes Down First” και το “Ideal Crash”, γι’ αυτό ανυπομονούμε. Θα παίξουμε και μερικά παλιότερα τραγούδια, θα παίξουμε και μερικά μεταγενέστερα, και θα παίξουμε φυσικά ολόκληρο το άλμπουμ. Θα είναι ωραία. Έτσι νομίζω.
https://www.youtube.com/watch?v=s8Tj7K1dtkw
Το The Ideal Crash ήταν ο τρίτος και τελευταίος δίσκος που κυκλοφορήσατε στα 90s και παρόλο που κατά γενική ομολογία είναι ένα από τα highlights -αν όχι το highlight- της καριέρας σας, θυμάμαι ορισμένους σκληροπυρηνικούς fans των dEUS να δυσανασχετούν και να νιώθουν σχεδόν προδομένοι που ήταν λιγότερο πειραματικό, τουλάχιστον σε ένα πρώτο επίπεδο, σε σύγκριση με τους προηγούμενους δύο δίσκους σας. Τι θυμάσαι περισσότερο από τις αντιδράσεις του κόσμου εκείνη την περίοδο; Είναι αλήθεια αυτό που λες. Αλλά θέλαμε να ωριμάσουμε κατά κάποιο τρόπο – όχι βέβαια ότι να είσαι πειραματικός σημαίνει ότι είσαι ανώριμος. Αλλά ξέρεις, κάποιοι έφυγαν από τη μπάντα, κάποιοι που είχαν μεγαλύτερη έφεση σε αυτό το πειραματικό χάος. Ναι, θυμάμαι ορισμένους να γκρινιάζουν γιατί τους έλειπε αυτό το χάος από τη μπάντα, αλλά δεν ήταν αυτοί αναγκασμένοι να ακούν αυτό το γαμημένο χάος σε κάθε πρόβα και κάθε συναυλία. Ήμασταν κιόλας γύρω στα 30, το κοντέρ μας είχε γράψει ήδη αρκετά χιλιόμετρα, είχαμε ήδη κυκλοφορήσει δύο σπουδαίους δίσκους που ήταν πολύ διαφορετικοί μεταξύ τους, οπότε κατά μία έννοια νιώσαμε ότι ήταν η κατάλληλη στιγμή να παγιώσουμε κάπως τον ήχο μας, να φτιάξουμε κάτι ώριμο, κάτι που να αντέξει στο πέρασμα του χρόνου. Μας πήρε ενάμιση χρόνο για να φτιάξουμε το The Ideal Crash. Αν έχω μάθει πάντως κάτι μέχρι σήμερα είναι ότι πάντα κάποιοι θα τσαντιστούν. Αυτό που έχει σημασία είναι να κάνεις αυτό που εσύ θεωρείς σωστό. Φτιάξαμε τα τραγούδια που θέλαμε να φτιάξουμε. Και είναι ακόμη εκεί, δεν τα νιώθουμε «παλιακά», ούτε παιδιάστικα, ούτε ότι είναι «τυπικά» με οποιονδήποτε τρόπο. Είναι καλή μουσική που αντέχει στο χρόνο. Οπότε γάμα τους γκρινιάρηδες. Πετύχαμε αυτό που θέλαμε. Και η απόδειξη είναι ότι ο κόσμος συνεχίζει να γουστάρει αυτό το δίσκο είκοσι χρόνια μετά.
Μήπως το ότι τα τραγούδια του The Ideal Crash δεν ακούγονται «παλιακά», όπως λες, έχει να κάνει με το ότι, όπως και παλιότερα, δεν ασχοληθήκατε με το να κοιτάτε δεξιά κι αριστερά τι κάνουν άλλες μπάντες; Ποτε δεν ασχοληθήκαμε με το να βρούμε την εκάστοτε μόδα και να την ακολουθήσουμε. Το μόνο που μετράει είναι τα τραγούδια, φίλε. Δουλέψαμε πολύ σκληρά για να τα γράψουμε. Και η αξία τους συνέχισε να αποδεικνύεται όσο περνούσε ο καιρός. Το θέμα είναι να βγάλεις το μαραθώνιο, όχι το σπριντ. Ο οποίος μαραθώνιος εφευρέθηκε στη χώρα σου! Συγνώμη για το cheesy σχόλιο… Αλλά ναι, σημασία δεν έχει η εύκολη και γρήγορη επιτυχία. Σημασία έχει να φτιάξεις κάτι για το οποίο δεν θα ντρέπεσαι μετά από μερικά χρόνια. Δεν ξέρω, αυτός είναι ο τρόπος που δουλεύουν οι dEUS, γι’ αυτό μερικές φορές περνάνε πέντε-έξι χρόνια χωρίς να έχετε νέα από εμάς. Πάντα είμαι εξαντλημένος μετά την ηχογράφηση ενός δίσκου κι έχω ανάγκη να απομακρυνθώ, να κάνω άλλα πράγματα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
POP: Η Πολύ Μεγάλη Ιστορία Ενός Τόσο Μικρού & Τόσο Σημαντικού Μπαρ της Αθήνας
Πριν από μερικά χρόνια, τόσο εσύ όσο και ο Klaas (σ.σ. Klaas Janzoons, κατά βάση βιολιστής, κατ’ επέκταση κιμπορντίστας, και το μόνο άλλο, πέρα από τον Barman, σταθερό μέλος της μπάντας από την αρχή μέχρι σήμερα) σε ένα από τα λίγα μεγάλα θέματα που έχουν γίνει για τους dEUS σε βρετανικά, εναλλακτικά και μη, μίντια, ούτε λίγο ούτε πολύ είπατε ότι η brit-pop, που συνέβαινε την ίδια περίοδο που εσείς κυκλοφορούσατε τους πρώτους, περίεργους δίσκους σας, ισοπέδωσε τα πάντα και πήγε τη μουσική πολύ πίσω. Βέβαια σε κάποιο άλλο σημείο της συνέντευξης εσύ λες ότι ο Damon Albarn είναι ο καλύτερος Βρετανός τραγουδοποιός μετά τον Paul McCartney. Πώς γίνεται να ισχύουν και τα δύο; Κοίτα, υπήρξαν κάποιοι που στα 90s σκέφτηκαν ότι θα μπορούσαμε να καβαλήσουμε κι εμείς το hype της brit-pop. Όμως δεν υπήρχε περίπτωση να συμβεί αυτό για τους dEUS. Ίσως να έχει να κάνει με το ότι καταγόμαστε από μια χώρα στην οποία δεν ψάχνει κανείς το next big thing. Είμαστε όμως ακόμη εδώ. Έχουμε τους fans μας. Οι συναυλίες γίνονται sold-out. Οπότε το ηθικό δίδαγμα μάλλον είναι ότι αν δεν είσαι ποτέ στη μόδα, δεν μπορείς να φύγεις ποτέ από τη μόδα. Είμαι 47 πια. Μετά από τόσο καιρό δεν θα συνέχιζα με τίποτα να το κάνω αν δεν περνούσα καλά, αν δεν έκανε καλό στην ψυχή μου.
«Είναι φιλοσοφικός και συναισθηματικός θάνατος να κάνεις ακριβώς κάτι που έχεις ξανακάνει. Ο κόσμος θα το εκτιμήσει αυτό σε βάθος χρόνου. Αλλά και να μην το εκτιμήσει, εμείς αυτό κάνουμε. Take it or leave it.»
Ποιο ήταν το καλύτερο και το χειρότερο πράγμα του να έχεις στα 90s μία μπάντα που βγάζει δίσκους και κάνει περιοδείες σε όλη την Ευρώπη; Φίλε, δεν υπήρχε τίποτα κακό. Ή τουλάχιστον δεν θυμάμαι. Αν και για να είμαι ειλικρινής δεν θυμάμαι γενικά πάρα πολλά πράγματα από τα 90s. Όταν ακούω τους δίσκους μας από εκείνη την περίοδο, θυμάμαι πόσο πολύ παρτάραμε και καμιά φορά απορώ: που βρίσκαμε το χρόνο να γράψουμε μουσική; Ήμασταν αρκετά τρελαμένοι τότε και το λέω με πλήρη συνείδηση τώρα που έχω μεγαλώσει. Πολλές συναυλίες, πολλά πάρτι… Το The Ideal Crash ήταν η κορύφωση εκείνης της περιόδου. Άλλωστε αν θυμάμαι καλά κυκλοφόρησε το Δεκέμβριο του ’99. Και ημερολογιακά να το δεις, σήμανε την αλλαγή του μιλένιουμ για εμάς. Ήταν τέλειο. Και τώρα οι dEUS κοντεύουν να κλείσουν τα 30…
Υπήρξε κάποια συγκεκριμένη στιγμή που να καταλάβατε ότι τα είχατε καταφέρει ως μπάντα; Συνέβη αρκετά νωρίς. Όταν παίξαμε στο Λονδίνο και είδαμε όλους αυτούς τους διάσημους στη guest list και μετά αράζαμε με τους Jesus and Mary Chain, τον Jimmy Page, τον Tricky, την PJ Harvey… Για μερικούς τύπους από το Βέλγιο όλο αυτό φαινόταν…πώς να το πω…φαινόταν πολύ καλό.
Ήσασταν όντως η πρώτη indie βελγική μπάντα που υπέγραψε σε πολυεθνικό label; Στα 80s συνέβη αυτό με μία άλλη πολύ σημαντική μπάντα από το Βέλγιο, τους Front 242. Αλλά στον ήχο μας, αν μπορείς να πεις ότι υπάρχει ο «ήχος των dEUS», ναι, ήμασταν οι πρώτοι από το Βέλγιο και από τις πρώτες γενικά από την ηπειρωτική Ευρώπη που το έκαναν εκείνη την περίοδο. Τα τελευταία δέκα χρόνια και βάλε δεν είναι κάτι ιδιαίτερο να πας στο Glastonbury και να δεις μία μπάντα από τη Δανία, μία μπάντα από την Πορτογαλία… Αλλά το 1994 που βγήκε το Worst Case Scenario και παίξαμε στο Glastonbury το lineup ήταν αγγλοσαξωνική υπόθεση, υπήρχαν μόνο αμερικανικές και βρετανικές μπάντες, αν εξαιρέσεις εμάς, νομίζω και τους Cardigans και τους Clawfinger από τη Σουηδία.
«Ακολουθήσαμε μία τροχιά. Δεν ήταν τέλεια αλλά ήταν η δική μας τροχιά. Θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει μερικά πράγματα διαφορετικά. Μερικές φορές αναρωτιέμαι γιατί δεν κάναμε άλλον ένα δίσκο αμέσως μετά το The Ideal Crash, τότε που όλος ο κόσμος ήταν στα πόδια μας, αλλά τι να κάνουμε τώρα;»
Θυμάμαι να γκρινιάζουμε, τότε που ήμασταν νεότεροι, για την κορπορατική επέλαση των πολυεθνικών που μετά την επιτυχία των Nirvana υπέγραφαν όποια indie μπάντα έβρισκαν μπροστά τους, αλλά τώρα που έχω μεγαλώσει κι έχω καταλάβει ότι η ζωή είναι μικρή, μου φαίνεται πολύ ωραίο το ότι κάποιες μπάντες σαν κι εσάς κατάφεραν να ζήσουν από τη μουσική τους με αυτόν τον τρόπο. Φίλε μου εγώ δεν γκρίνιαξα ποτέ! Εκμεταλλευτήκαμε την κατάσταση! Αστειευόμενοι εκείνη την περίοδο λέγαμε μεταξύ μας ότι ο μόνος λόγος για τον οποίο δεν θα μπορούσε κάποιος να υπογράψει σε πολυεθνική, ήταν γιατί δεν θα είχε μια γαμημένη μπάντα. Όλοι υπέγραφαν! Αν ήσουν ρεσεψιονίστ και είχες μια μπάντα στον ελεύθερό σου χρόνο, θα μπορούσες να υπογράψεις. Αλλά φυσικά μόνο οι καλοί επιβίωσαν.
Κατόπιν εορτής υπάρχει κάτι που θα ήθελες να είχαν κάνει διαφορετικά οι dEUS για να να μην είναι απλά «το καλύτερο γκρουπ που μπορεί να μην έχετε ακούσει, η καλτ μπάντα που άλλες καλτ μπάντες λατρεύουν να αναφέρουν στις συνεντεύξεις τους», όπως έγραφαν κάποτε για εσάς στη Guardian; Ναι, αυτό είναι κάτι που άκουγα για αρκετό καιρό. Δεν ξέρω. Ακολουθήσαμε μία τροχιά. Δεν ήταν τέλεια αλλά ήταν η δική μας τροχιά. Θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει μερικά πράγματα διαφορετικά. Μερικές φορές αναρωτιέμαι γιατί δεν κάναμε άλλον ένα δίσκο αμέσως μετά το The Ideal Crash, τότε που όλος ο κόσμος ήταν στα πόδια μας, αλλά τι να κάνουμε τώρα; Δεν ήθελα να ξαναμπω στο στούντιο. Ήθελα να κάνω μια ταινία (σ.σ. Any Way the Wind Blows). Τώρα ετοιμάζομαι να γυρίσω τη δεύτερη ταινία μου και ο μόνος λόγος για τον οποίο μπορώ να γυρίσω τώρα τη δεύτερη ταινία μου είναι γιατί τότε γύρισα την πρώτη. Νομίζω ότι είναι πολύ κουλ τα πράγματα έτσι όπως είναι τώρα. Περιοδεύουμε όποτε θέλουμε. Ο κόσμος πάντα έρχεται να μας δει. Μπορεί να μην τους αρέσουν όλοι οι δίσκοι μας. Στην τελική, ο καθένας μπορεί να πει ό,τι θέλει για τους dEUS, αλλά κανείς δεν μπορεί να πει ότι είμαστε γαμημένα βαρετοί.
https://www.youtube.com/watch?v=QaAvShKyRj8
Θυμάσαι ότι το The Ideal Crash κυκλοφόρησε τη χρονιά που το Napster άλλαξε τα πάντα; Δεν φταίμε εμείς γι’ αυτό!
Για πολλά χρόνια εμείς οι δημοσιογράφοι ζητούσαμε από εσάς τους μουσικούς τη γνώμη σας σχετικά με το file-sharing και τα mp3, κάτι που τώρα πια μοιάζει με αρχαία ιστορία. Πέραν αυτού όμως, δεν νομίζεις ότι κάθε χρόνο που περνάει γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο για μια μπάντα να επιβιώσει απλά με το να είναι μπάντα, να βγάζει δίσκους και να δίνει συναυλίες; Έχεις δίκιο. Δεν θα ήθελα να είμαι 25 τώρα. Γι’ αυτό σου λέω ότι ήταν τρομερό να είσαι σε μια μπάντα στα 90s. Δεν θα ήθελα να ξεκινάω τώρα, να πρέπει να ασχοληθώ με όλες αυτές τις μαλακίες των social media, να κυνηγάω να κλείσω μια συμφωνία με εταιρίες ρούχων μήπως και βγάλω κάτι από την περιοδεία… Επίσης είναι πάρα πολλές οι μπάντες σήμερα. Η ποιότητα είναι πολύ καλή, δεν θέλω να ακουστώ σαν γερογκρινιάρης, υπάρχουν σπουδαίες μπάντες εκεί έξω. Απλά δεν τις ζηλεύω καθόλου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
ΡΟΔΟΝ 94.4: Η Saga ενός Ραδιοφωνικού Σταθμού που Έζησε Γρήγορα και Πέθανε Νέος. Κάπως σαν Ροκ Σταρ…
Ξεκινώντας τότε από το Βέλγιο, πού παιρνούσατε καλύτερα παίζοντας ζωντανά; Στην Αγγλία ή σε άλλες, «περιφερειακές» χώρες της Ευρώπης; Όλα μαζί ήταν ένας καινούριος, θαυμαστός κόσμος για εμάς. Ήταν τρελό να παίζουμε σε χώρες όπως η Πορτογαλία, όπου είχα πάει έφηβος με οτοστόπ κι έπαιζα στο δρόμο για να μαζέψω λεφτά. Έχω τρελές ιστορίες να διηγηθώ για όλες τις χώρες που παίξαμε. Πάντως ποτέ δεν είχα κάποια μανία με την Αγγλία, δεν ήθελα σώνει και καλά να γίνουμε μεγάλοι και τρανοί εκεί πέρα. Μερικές από τις καλύτερες συναυλίες μας ήταν σε μέρη που πολλές μεγάλες βρετανικές μπάντες δεν θα πήγαιναν καν, ειδικά τότε. Σε μέρη όπως η Λειψία ή η Ελλάδα, τότε που παίξαμε σε εκείνο το φεστιβάλ με τους Garbage, την Patti Smith και τους Placebo (σ.σ. Rockwave, 1999). Μπορείς να πεις ότι πάντα με τραβούσε περισσότερο ο Νότος. Πορτογαλία, Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Τουρκία, οπουδήποτε είναι η θερμοκρασία καλή, νιώθω πολύ πιο ευπρόσδεκτος.
Θυμάσαι ότι σε εκείνο το φεστιβάλ στην Αθήνα σταμάτησες ένα τραγούδι στη μέση και εμψύχωνες έναν τύπο που προσπαθούσε να κάνει bungee jumping; Το Rockwave δεν ήταν; Φυσικά το θυμάμαι! Είναι μία από αυτές τις κλασικές dEUS στιγμές. Όπως σου είπα, θα γράψουμε νέο δίσκο μετά από αυτή την περιοδεία, οπότε ελπίζω να έρθουμε σύντομα σε κάποιο από τα ελληνικά φεστιβάλ.
Λίγους μήνες μετά από εκείνο το φεστιβάλ επιστρέψατε στην Αθήνα για δύο gigs που σήμερα θεωρούνται ίσως το καλύτερο συναυλιακό διήμερο στην ιστορία του θρυλικού κλαμπ Ρόδον. Θυμάσαι κάτι από εκείνες τις βραδιές; Είναι φαντάστικό αυτό που λες. Ορίστε λοιπόν, έχεις τον τίτλο του άρθρου σου: «Συνέντευξη με τον Tom Barman, τον frontman του γκρουπ που έδωσε το καλύτερο συναυλιακό διήμερο στην ιστορία του κλαμπ Ρόδον». Φυσικά και θυμάμαι πολλά, τα πάρτι μετά τις συναυλίες, και τη μικρή τρύπα στον τοίχο του κλαμπ, για να βλέπεις από τα παρασκήνια τον κόσμο να γεμίζει το χώρο. Ήταν μαγικό για εμάς.
«Νομίζω ότι είναι πολύ κουλ τα πράγματα έτσι όπως είναι τώρα. Περιοδεύουμε όποτε θέλουμε. Ο κόσμος πάντα έρχεται να μας δει. Μπορεί να μην τους αρέσουν όλοι οι δίσκοι μας. Στην τελική, ο καθένας μπορεί να πει ό,τι θέλει για τους dEUS, αλλά κανείς δεν μπορεί να πει ότι είμαστε γαμημένα βαρετοί.»
Χαρακτηριστικό των dEUS είναι ότι τα άλμπουμ σας διαφέρουν το ένα από το άλλο, στιλιστικά και όχι μόνο, ίσως κι εξαιτίας των κατά καιρούς αλλαγών στο lineup, σε βαθμό που είναι σαν να πρόκειται για διαφορετικές μπάντες. Παρ’ όλ’ αυτά, αν κάποιος που δεν σας ξέρει, ακούσει ένα τραγούδι σας από το 2010 κι ένα από το 1996, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα καταλάβει ότι πρόκειται για την ίδια μπάντα. Αυτό μάλλον έχει να κάνει με το ότι καταγόμαστε από το Βέλγιο, αλλά και με τον χαρακτήρα μου. Μισώ να επαναλαμβάνομαι. Νομίζω ότι είναι φιλοσοφικός και συναισθηματικός θάνατος να κάνεις ακριβώς κάτι που έχεις ξανακάνει. Ο κόσμος θα το εκτιμήσει αυτό σε βάθος χρόνου. Αλλά και να μην το εκτιμήσει, εμείς αυτό κάνουμε. Take it or leave it.
Και φυσικά κομβικής σημασίας στην επιτυχημένη συνταγή των dEUS είναι οι στίχοι σου, που είναι σαν διηγήματα. Από τι στο καλό εμπνέεσαι; Από βιβλία; Από τα προσωπικά σου βιώματα; Δεν ξέρω, εξαρτάται από τη φάση που βρίσκομαι. Τώρα βγαίνω από μία περίοδο που έγραφα πολύ προσωπικά πράγματα, οπότε οι επόμενοι στίχοι νομίζω ότι θα είναι αφηρημένοι, διασκεδαστικοί και «φωνακλάδικοι». Εξαρτάται και από τη μουσική του κάθε τραγουδιού.
Σου έχει τύχει να παρερμηνεύσουν κάποιους στίχους σου; Ξέρεις, όπως συμβαίνει με το “Every breath you take” των Police που το παίζουν όλοι στους γάμους τους ενώ αν προσέξεις τους στίχους, ο ήρωας είναι ένας ανατριχιαστικός stalker. Κάτι τέτοιο συμβαίνει με το “Bad Timing” από το Pocket Revolution. Επειδή επαναλαμβάνω τη φράση “She passed it on to me” κάποιοι νομίζουν ότι αναφέρομαι σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, που δεν είναι ακριβώς αυτό που είχα στο μυαλό μου όταν έγραφα το τραγούδι. Μάλιστα, πριν χρόνια μία εταιρία ζήτησε να χρησιμοποιήσει το τραγούδι σε μια καμπάνια για την καταπολέμηση του AIDS. ΟΚ παιδιά, είμαι εντελώς υπέρ της ενημέρωσης του κόσμου για τέτοια σημαντικά ζητήματα, αλλά μη χρησιμοποιήσετε το τραγούδι μας, τους είπα. Δεν μιλάει για αυτό το πράγμα.
Έχουν περάσει επτά ολόκληρα χρόνια από το προηγούμενο άλμπουμ των dEUS (Following Sea). Είναι η πρώτη φορά που μένετε τόσο καιρό ανενεργοί δισκογραφικά. Τι στο καλό συμβαίνει; Ένιωθα εξαντλημένος μετά από την περιοδεία για την προώθηση εκείνου του δίσκου, ήθελα να ασχοληθώ με κάτι άλλο. Οπότε ξεκίνησα τα γυρίσματα της δεύτερης ταινίας μου, ανέλαβα το curation σε μια γκαλερί, έκανα μία εκπομπή για τον κινηματογράφο στην τηλεόραση και ξεκίνησα τους TaxiWars, μια τζαζ μπάντα για την οποία είμαι πολύ περήφανος και σύντομα θα κυκλοφορήσουμε τον τρίτο μας δίσκο. Οπότε ουσιαστικά δεν καθόμουν όλα αυτά τα χρόνια. Έχω ανάγκη αυτά τα διαλείμματα από τους dEUS για να μπορώ να διασκεδάζω όταν ξεκινάμε ξανά. Είμαστε μία μπάντα 25 ετών. Θα ήταν αδύνατο να διασκεδάζουμε με αυτό που κάνουμε αν κυκλοφορούσαμε νέο δίσκο κάθε δύο χρόνια.
https://www.youtube.com/watch?v=n_IcCbANu4A
Πότε θα επανακυκλοφορήσει λοιπόν το The Ideal Crash; Σύντομα, σε διπλό βινύλιο και σε CD, με πολλές ακυκλοφόρητες ηχογραφήσεις και διάφορα άλλα…
Με τη σοφία της σημερινής σου ηλικίας, τι συμβουλή θα έδινες στον Tom Barman την εποχή που κυκλοφορούσε αυτός ο δίσκος; Θα του έλεγα: Χρειάζεσαι λίγο ύπνο, φίλε, πέσε να κοιμηθείς! Και μετά φυσικά θα του έδινα συγχαρητήρια για το The Ideal Crash. Γιατί δεν είναι καθόλου κακός δίσκος. Δεν συμφωνείς;
