Θα μπορούσα να πω ότι με τον Brendan Perry συζητήσαμε πολύ περισσότερο για την αρχαία ελληνική μυθολογία, παρά για τη μουσική, στη διάρκεια της τηλεφωνικής μας συνομιλίας. Οπότε, όταν μου είπε ότι θα ήθελε πολύ να είχε γίνει αρχαιολόγος, κατάλαβα το γιατί… Η κουβέντα θα μπορούσε να τραβήξει εύκολα καμιά ώρα ακόμη, αν εκείνος δεν βρισκόταν εν μέσω περιοδείας στη Γερμανία, αλλά ήταν χαλαρός, κάποιο απογευματάκι, σε βόλτα κάτω από την Ακρόπολη. Στα πόδια της οποίας έτσι κι αλλιώς θα βρεθεί, παρέα με το αιώνιο έτερον ήμισυ των Dead Can Dance, την Lisa Gerrard, στις 3 Ιουλίου, για τη sold out συναυλία που δίνουν στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου. Όμως δυο μέρες πριν, θα γιορτάσουν την κάθοδό τους στην Ελλάδα, με πρωτομηνιάτικο ποδαρικό στη Θεσσαλονίκη που θα ακούσει επίσης ζωντανά τους ήχους τους, στο Θέατρο Γης. Ενώ μετά τα live τους, δεν σκοπεύουν να απομακρυνθούν πριν απολαύσουν «διακοπές στην Πελοπόννησο και ένα πέρασμα από τους Δελφούς» (και τι ωραία που θα ταίριαζαν να παίξουν κι εκεί…).
Ενθουσιασμένος που θα εμφανιστούν σε ένα από τα σπουδαιότερα θέατρα του πλανήτη, ο Brendan Perry, ο οποίος μια μέρα πριν πατήσει στην Ελλάδα γιορτάζει τα 60 του χρόνια στο Ρωμαϊκό Θέατρο της Φιλιππούπολης στη Βουλγαρία, υπογραμμίζει πως το Ηρώδειο ήταν για χρόνια στο μυαλό του, καθώς έχει πατήσει τα χώματά του δύο φορές, πηγαίνοντας να επισκεφθεί τον Παρθενώνα. «Την πρώτη φορά που το είδα από ψηλά, σκέφθηκα πόσο πολύ θα ήθελα να παίξω εκεί. Το είδα και είπα “Ωωω, πόσο καταπληκτικό είναι”! Η τοποθεσία του, η ιστορία του… Δεν έχω δει ποτέ κάποιον να παίζει ζωντανά εκεί, αλλά έχω παρακολουθήσει συναυλία της Νάνα Μούσχουρη, από DVD. Τέλειο!»
Άλλωστε η σχέση τους με την Ελλάδα όλο και πιο στενή γίνεται τελευταία. Πριν τρία χρόνια δεν ήταν που έγραψαν αφιλοκερδώς το «Eleusis», ένα κομμάτι που συνέβαλε καθοριστικά στον αγώνα της Ελευσίνας να κερδίσει, όπως και έγινε, τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2021; «Ναι, όντως, το είχα σχεδόν ξεχάσει αυτό! Είμαστε πολύ χαρούμενοι που μας το πρότειναν και το κάναμε. Γνώριζα ήδη τότε τα Ελευσίνια Μυστήρια, αλλά δεν γνώριζα για την ίδια την πόλη».
https://www.youtube.com/watch?v=c8ZXJsvmKdE
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που το τελευταίο τους άλμπουμ, μετά από 6 χρόνια δισκογραφικής απουσίας, ονομάζεται «Dionysus» -εμπνευσμένο, όπως όλοι καταλάβαμε, από τον δικό μας θεό (στην πραγματικότητα ημίθεο), του θεάτρου, του κρασιού, του γλεντιού, της γονιμότητας κι όχι μόνο. Με αυτόν «τον μεγάλο, καταπληκτικό, φανταστικό, “τρελό” θεό», γιορτάζουν οι Dead Can Dance τέσσερεις δεκαετίες παρουσίας στα μουσικά δρώμενα του πλανήτη, 40 χρόνια που δεν σταμάτησαν να υμνούν μέσα από τους ταξιδιάρικους ήχους τους, τη φύση και το πνεύμα, να διασταυρώνουν τις εμπνεύσεις τους με παραδόσεις από διάφορες γωνιές του κόσμου, σπάζοντας στεγανά.
«Από μικρός ήμουν παθιασμένος με την αρχαία ελληνική μυθολογία και την ελληνική φιλοσοφία. Λάτρευα την τεράστια βιβλιοθήκη κοντά στο σπίτι μου, όπου πήγαινα συχνά και έβρισκα να διαβάσω τέτοια βιβλία. Παιδί ακόμη είχα διαβάσει την “Ιλιάδα”, την “Οδύσσεια”. Μάλιστα σκέπτομαι μήπως στο μέλλον αγοράσω ένα σπίτι στην Ιθάκη, αυτό το πανέμορφο, πράσινο, ήσυχο νησί», χαμογελάει. «Μικρός πήγαινα κάθε Σάββατο στο Βρετανικό Αρχαιολογικό Μουσείο όπου θαύμαζα τα κλεμμένα -έτσι δεν τα λέτε;- Μάρμαρα», προσθέτει και σημειώνει πως ανυπομονεί να επισκεφθεί αυτή τη φορά και το Μουσείο της Ακρόπολης.
Οι φιέστες και οι ιεροτελεστίες της άνοιξης και του θερισμού σε ολόκληρη την Ευρώπη, τα πανηγύρια όπου κυριαρχεί ακόμη σήμερα το διονυσιακό πνεύμα, σε συνδυασμό με το «Βιβλίο της Φύσης» («Book Of Nature») που, όπως σημειώνει ο 60χρονος Άγγλος δημιουργός «ήταν μία αποκάλυψη για μένα», τους ενέπνευσαν στο τελευταίο τους εγχείρημα. «Η απολλώνια δύναμη και τάξη, η σοφία της φύσης, η άγρια ομορφιά της, τα ζώα, η τάξη και το ελεγχόμενο χάος της, όλα μαζί, ενωμένα με την διονυσιακή έκσταση σε μια σκέψη, ένα θέμα, μια ιδέα. Για μένα αυτός ο τίτλος αποτελεί μια ένδειξη του τί τέχνη κάναμε εμείς ή προσπαθούσαμε να κάνουμε εδώ και 40 χρόνια», τονίζει.
«Η μεγαλύτερη μου ανησυχία έχει να κάνει με την οικολογική καταστροφή. Ο καθένας μας πρέπει να καταλάβει τι γίνεται, να προσπαθήσει να συμβάλει, να δώσει λύση στο πρόβλημα, να αποκτήσει οικολογική συνείδηση»
Το πνεύμα του Διονύσου αποτυπώνεται στις δύο Πράξεις του άλμπουμ, οι οποίες με τη σειρά τους χωρίζονται σε επτά Δράσεις που αντιπροσωπεύουν διαφορετικές όψεις του μύθου και της δοξασίας του. Μπερδεμένο; Και όμως καθόλου μόλις το ακούσεις και αφεθείς -θέλοντας και μη, σας διαβεβαιώ, δεν γίνεται αλλιώς- να σε παρασύρει στην ηχητική γοητεία του, στο trance ταξίδι του, στην ατέλειωτη έκστασή του, σε αυτό το παραληρηματικό «μεταξύ» της πλήρους πειθαρχίας και του άκρατου αυτοσχεδιασμού.
«Οι άνθρωποι κινούνται διαρκώς στον πλανήτη. Η μετανάστευση, η φτώχεια, οι πόλεμοι… τεράστια ζητήματα. Οι κυβερνήσεις, η Ευρώπη, η Αμερική οφείλουν να βρουν λύσεις»
Αποκορύφωμα η μεξικανική τελετουργική μάσκα του εξωφύλλου, καταδεικνύει, σε συνδυασμό με το περιεχόμενο, αυτό ακριβώς που πρεσβεύουν τόσα χρόνια οι εξαιρετικοί Dead Can Dance: ένα ντουέτο που σκύβει ευλαβικά πάνω από τις μουσικές παραδόσεις αυτού του κόσμου, εμπνέεται και δημιουργεί απέραντα ατμοσφαιρικά ηχοτοπία γοητείας και κατάνυξης. Δύο μουσικοί δημιουργοί από δύο αντίθετες πλευρές του πλανήτη οι οποίες σίγουρα έπαιξαν ρόλο στη διαδρομή τους: εκείνος από το Βόρειο Ημισφαίριο, την Αγγλία της Ευρώπης, με ιρλανδέζικες ρίζες, βρέθηκε έφηβος στην Νέα Ζηλανδία. Εκείνη από το Νότιο Ημισφαίριο, την Αυστραλία, με ιρλανδέζικες ρίζες επίσης, συναντήθηκε μαζί του στην ανήσυχη πειραματική post punk σκηνή της Μελβούρνης, αρχές της δεκαετίας του ’80… Επόμενο ήταν το αποτέλεσμα να είναι εκρηκτικό, κάτι που είδε αμέσως η σημαντική εναλλακτική εταιρεία 4AD βάζοντας τους στους κόλπους της με το που πάτησαν το πόδι τους στην Γηραιά Αλβιόνα, το 1982 συγκεκριμένα. Από τότε ο χρόνος έτρεξε τρελά, οι Dead Can Dance χώρισαν και ξαναβρέθηκαν μαζί ενώ ο καθένας τους έγραψε παράλληλα τη δική του σόλο ιστορία. Κι αν κοιτάνε με σεβασμό το παρελθόν, άλλο τόσο τους απασχολεί το μέλλον, τονίζει ο Brendan Perry, σε όλη του τη ζωή έντονα πολιτικοποιημένος.
Το εξώφυλλο του τελευταίου δίσκου των Dead Can Dance, με τιτλο Dionysus.
Η μουσική τους πάντα περνούσε από την avant garde, αγκάλιαζε τον πειραματισμό, έσπαγε σύνορα και κατεστημένα. Το internet έγινε εργαλείο στα χέρια τους όπως τα πολλά και διαφορετικά όργανα που παίζουν. Όμως το μέλλον σε έναν πλανήτη που κατακλύζουν τεράστια προβλήματα, δεν είναι ευοίωνο κι αυτό είναι που πρέπει όλους να μας απασχολεί: «Η μεγαλύτερη μου ανησυχία έχει να κάνει με την οικολογική καταστροφή. Ο καθένας μας πρέπει να καταλάβει τι γίνεται, να προσπαθήσει να συμβάλει, να δώσει λύση στο πρόβλημα, να αποκτήσει οικολογική συνείδηση. Να προσπαθήσουμε να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο. Οι άνθρωποι κινούνται διαρκώς στον πλανήτη. Η μετανάστευση, η φτώχεια, οι πόλεμοι… τεράστια ζητήματα. Οι κυβερνήσεις, η Ευρώπη, η Αμερική οφείλουν να βρουν λύσεις». Οπότε δηλαδή, δεν υπάρχει ελπίδα; «Όχι, όχι πάντα πρέπει να έχουμε ελπίδα. Υπάρχουν πολλά επίπεδα ελπίδας», καταλήγει χαμογελώντας.
