Ελληνική Λογοτεχνία 2023: 20 επιλογές για τις γιορτές

Μυθιστορήματα και διηγήματα από την πρόσφατη παραγωγή, που συνδυάζουν την αντικειμενική και την υποκειμενική αλήθεια με τη -συχνά παιγνιώδη- προσφυγή σε διάφορα αφηγηματικά είδη:

Την περιπέτεια και το παραμύθι. Το νουάρ και το θρίλερ. Την εξομολόγηση και την εναλλαγή φανταστικού και πραγματικού. Τον υπερρεαλισμό και τη δυστοπία. Την περιπέτεια με το πιο αναπάντεχο εσωτερικό ταξίδι. Την αυτοβιογραφία και τη φιλοσοφία. Τις υποβλητικές αφηγήσεις και την ιστορική αλήθεια. Τα πάθη και τις ερωτικές εικόνες. Αλλά και το μυστήριο με τις ακραίες ανατροπές.

Εδώ, προτείνουμε 20 από τα πιο ενδιαφέροντα και ικανά δείγματα. Καλές γιορτές…

Μάρω Δούκα
Φελιτσιτά
Εκδόσεις: Πατάκη
Σελίδες: 272

Ένας εμποροϋπάλληλος, ο Κωνσταντίνος Καβουράκης, ήταν μια ζωή πάντα στην απέξω. Αλλά ύστερα από έναν καβγά με απροσδόκητη τροπή, κάνει στα εξήντα του την ηρωική έξοδο από τη συζυγική εστία στα Σεπόλια και κατρακυλά στο κέντρο της Αθήνας. Από το καταφύγιό του στην Αιόλου, με τη χαδιάρα γάτα Φελιτσιτά να τρίβεται στα πόδια του, ανακαλύπτει το ξέφρενο γουργουρητό μιας πόλης και των ανθρώπων της. Μοναστηράκι-Θησείο, ζητιάνοι και άστεγοι, τουρίστες και μαγαζάτορες, οι γριούλες της ενορίας, οι σκουπιδοντενεκέδες της επικράτειας, ο αγώνας για το καθημερινό κουλούρι. Η νοσταλγία ροκανίζει τις μέρες του, αυτός και ο εαυτός του: τι μένει από τα περασμένα, από σαράντα χρόνια γάμου και τρία παιδιά; Εξομολογητικό, γλυκόπικρο, τρυφερό, ένα μυθιστόρημα σαν φευγαλέο χάδι στους ανθρώπους που ραγίζουν αθόρυβα δίπλα μας – από την χαρισματική Μάρω Δούκα.

Ανδρέας Μήτσου
Ο καουμπόης του Αλίμου
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Σελίδες: 160

Άνθρωποι με μορφή αγελάδων συνωστίζονται έξω από κάποιο σπίτι στον Άλιμο. Ο ιδιοκτήτης του επιχειρεί με κραυγές και χειρονομίες να τους αποδιώξει. Αυτός είναι ο καουμπόης του Αλίμου. Και στις άλλες ιστορίες του βιβλίου, το ίδιο πρόσωπο, πότε φωναχτά και άλλοτε σιγανά, πασχίζει να απομακρύνει την απειλή, να καταλαγιάσει τον φόβο του, ανακαλώντας μια λησμονημένη χαρά. Μια χαρά που θα μπορέσει ίσως σήμερα να τον παρηγορήσει. Ο πολυβραβευμένος συγγραφέας Ανδρέας Μήτσου καταθέτει ένα σύνολο πεζών με εντελώς υπερβατικό, φανταστικό και υπερρεαλιστικό τρόπο. Κείμενα υψηλής ποιητικής αισθητικής, με ρεαλισμό, λυρισμό και μία έντονη θεατρικότητα.

Αλέξης Σταμάτης
Υπήρξα τόσοι άλλοι
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Σελίδες: 512

Ένας συγγραφέας βρίσκεται αντιμέτωπος με τη λευκή σελίδα. Η καθημερινότητά του έχει αλλάξει – έχει αποκτήσει το πρώτο του παιδί. Στο περιθώριο της χαράς του, όμως, πλανάται μια απορία: ο ίδιος πια πού είναι; Βάζει άνω τελεία στη ζωή του και ανατρέχει στο παρελθόν του για να στοχαστεί το παρόν του. Ανακαλύπτοντας σημειώσεις μέσα στις ρωγμές του χρόνου, θραύσματα αναμνήσεων δημιουργούν την έως τώρα ιστορία του. Το ατομικό ανοίγεται στο συλλογικό και ο αφηγητής συναντά πρόσωπα που τον καθόρισαν, συγγραφείς που τον διαμόρφωσαν, ήρωες που τον στοίχειωσαν. Από τους μυστικούς κήπους της μνήμης αναδύονται ζητήματα που απασχολούν λίγο πολύ όλους μας: ο έρωτας, ο θάνατος, ο εθισμός, οι ενοχές, η πατρότητα, η φθορά του σώματος, τα κοινωνικά δίκτυα, η υποκρισία, η πολιτική ορθότητα. Μια «εφ’ όλης της ύλης» προσωπική κατάθεση από έναν από τους πλέον ανήσυχους σύγχρονους Έλληνες λογοτέχνες, έναν συγγραφέα που δεν φοβάται ποτέ ούτε να ρισκάρει, ούτε να εκτεθεί…

Ευθύμιος Σακκάς
Ιβ και Βη
Εκδόσεις: Βακχικόν
Σελίδες: 66

Δύο άντρες, ο Ιβ και ο Βη, αποσύρονται σε ένα ιδιαίτερο από αρχιτεκτονικής άποψης σπίτι για να εξερευνήσουν τα όρια της συντροφικότητάς τους. Ο Βη σκηνοθετεί κυριολεκτικά την απομόνωσή τους χρησιμοποιώντας για υλικό τις αναμνήσεις από την πρότερη ζωή τους και κυρίως παράξενες ιστορίες από τον χώρο της τέχνης. Ο Ιβ, αμνήμων και πάσχων από αϋπνίες, πελαγοδρομεί μεταξύ σκηνοθεσίας και πραγματικότητας τροφοδοτώντας εν αγνοία του το υλικό της παράστασης. Θα καταφθάσει, όμως, η μέρα που η παράσταση θα λάβει τέλος. Όλοι οι καλλιτέχνες, τα μουσικά έργα, οι πίνακες ζωγραφικής, τα κτίρια και οι τόποι που αναφέρονται στο κείμενο είναι πραγματικά, εκτός από τους δύο πρωταγωνιστές! Μια νουβέλα που κινείται μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας, που εξυμνεί τη δύναμη της συντροφικότητας και που διερευνά την αλληλεπίδραση μεταξύ ζωής και τέχνης.

Ιωάννα Μπουραζοπούλου
Ο δράκος της Πρέσπας: Η μνήμη του πάγου
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Σελίδες: 496

H τριλογία του Δράκου της Πρέσπας παρουσιάζει τρεις αλληλοαναιρούμενες εκδοχές για την εμφάνιση ενός τέρατος στη Μεγάλη Πρέσπα, τη λίμνη που μοιράζονται τρεις μικρές χώρες, ευάλωτες σε δαιμόνια και κακοδαιμονίες: η Ελλάδα, η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία. Η επέλαση του θηρίου είναι σαρωτική, μεταβάλλει το κλίμα, την πολιτική, την οικονομία, προκαλεί καταστροφές, ξεριζωμούς, θανάτους. Κάθε χώρα αντιλαμβάνεται διαφορετικά τις εκδηλώσεις του δράκου και τις ερμηνεύει με τον δικό της τρόπο. Στον παρόντα τόμο παρουσιάζεται η οπτική της αλβανικής όχθης, η οποία πλήττεται από πρωτοφανή παγετό. Οι ερευνήτριες τούτης της όχθης –τοξότριες και ιέρειες δρακολόγοι– αγωνίζονται να λύσουν το αίνιγμα της στοιχειωμένης λίμνης, αγνοώντας ότι αποτελούν μέρος του. Το 2015 «Η Κοιλάδα της Λάσπης», το πρώτο μέρος της τριλογίας «Ο δράκος της Πρέσπας», τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών.

Άρης Σφακιανάκης
Ο Πρίγκιψ του δευτέρου ορόφου – Στον καιρό του Όθωνα
Εκδόσεις: Κέδρος
Σελίδες: 512

Δηλώνει ποιητής. Είναι Έλληνας της Διασποράς. Σπούδασε νομικά στο Μόναχο. Βρίσκεται στο Ναύπλιο κατά την άφιξη του Όθωνα και γνωρίζεται με τον ανήλικο βασιλιά. Δουλεύει για τον Κωλέττη και ακολουθεί την κυβέρνηση στη νέα πρωτεύουσα, την Αθήνα. Ορίζεται από τον Όθωνα δάσκαλος ελληνικών της Αμαλίας. Αργότερα μετακομίζει στο παλάτι. Προσπαθεί να σαγηνεύσει τις δεσποινίδες επί των Τιμών – μάταια. Εγκαταλείπει την ποίηση, φλερτάρει με το μυθιστόρημα και τελικά πείθεται να γράψει το χρονικό της βασιλείας του Όθωνα. Θα τα καταφέρει; Ο Άρης Σφακιανάκης είναι ένα δεξιοτέχνης της αφήγησης, επίμονος δουλευτής ιστοριών και πιο ώριμος από ποτέ – στην καλύτερή του συγγραφική περίοδο.

Καλλιρρόη Παρούση
Λίγα λόγια για μένα
Εκδόσεις: Τόπος
Σελίδες: 184

Ένα παράξενο σημειωματάριο απορροφά τις ώρες του Χάρη καθώς επιδίδεται µε µανία στην ανάγνωσή του στο υπόγειο του σπιτιού του. Αναζητώντας τον εαυτό του στις σελίδες του, πασχίζει να διακρίνει τα όρια μεταξύ της πραγματικότητας που ζει και των αφηγηματικών κόσμων που εντός τους εγκλωβίζεται. Καθώς προχωρά η ανάγνωση, ο Χάρης έρχεται αναπόφευκτα αντιμέτωπος µε μια σειρά τραυματικών γεγονότων. Αλλά τα κείμενα και η ζωή του Χάρη, εισβάλλουν στη ζωή της αφηγήτριας του βιβλίου, στη διάρκεια του σεμιναρίου δημιουργικής γραφής που συντονίζει. Το «Λίγα λόγια για µένα» συγκροτεί ένα παράθυρο προς τις δαιδαλώδεις διαδρομές του μυαλού: τις εικόνες, τα κείμενα, τις αντιφάσεις, τα γεγονότα που συνθέτουν το περίπλοκο οικοδόμημά που ονομάζεται παρελθόν, μνήμη και εντέλει πραγματικότητα.

Τατιάνα Αβέρωφ
Silver alert
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Σελίδες: 364

Ένα γραφικό κεφαλοχώρι θαμμένο στα βουνά της Ηπείρου, βρίσκεται στη δημοσιότητα όταν εξαφανίζεται μυστηριωδώς η όμορφη Κασσάνδρα, σύζυγος τοπικού παράγοντα-επιχειρηματία. Ένας έντιμος, δυναμικός και μάλλον μονόχνοτος αστυνομικός της Ασφάλειας Ιωαννίνων, ο αστυνόμος Περικλής Γαλάνης, έχει αναλάβει να εξιχνιάσει μια δύσκολη υπόθεση ληστειών σε εκκλησίες όλης της περιφέρειας, απ’ όπου κάνουν φτερά ανεκτίμητοι βυζαντινοί θησαυροί και ασημένια κειμήλια. Ένας αναπάντεχος φόνος, καθώς και η πίεση της αγροτικής γιατρού Μαρίας Λάζου, αναγκάζουν τον αστυνόμο Γαλάνη να αναλάβει ταυτόχρονα τις τρεις φαινομενικά άσχετες υποθέσεις. Και κάπως έτσι φαίνεται ότι προκύπτει ένα μυθιστόρημα που συνδυάζει τη δράση και το σασπένς της αστυνομικής πλοκής, με το χιούμορ και τη διεισδυτική ματιά στα ανθρώπινα και στις ιδιαιτερότητες της ελληνικής επαρχίας.

Θανάσης Χειμωνάς
Τρότζαν
Εκδόσεις: Πατάκη
Σελίδες: 368

Πώς είναι να πεθαίνεις και να σε επαναφέρουν στη ζωή πενήντα χρόνια αργότερα; Να βρίσκεσαι ξαφνικά σε έναν κόσμο όπου δεν υπάρχει ελευθερία λόγου και έκφρασης, ουσιαστικά ούτε και σκέψης; Σε έναν κόσμο όπου δεν υπάρχουν αλκοόλ, σπορ, φύλα; Σε έναν κόσμο όπου η υγεία είναι υποχρέωση και η κρεατοφαγία έγκλημα; Σε έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι δεν επιλέγουν το επάγγελμα που θα ακολουθήσουν, δουλεύουν από το σπίτι σχεδόν 24 ώρες το εικοσιτετράωρο και δεν πάνε ποτέ διακοπές; Το «Τρότζαν» είναι ένα μυθιστόρημα που μιλάει για το δυστοπικό μέλλον που μας περιμένει. Ή μήπως για κάτι που ήδη ζούμε;

Βασίλης Κιμούλης
Όνειρο αληθινό
Εκδόσεις: Αιώρα
Σελίδες: 176

Χελωνόμορφα τέρατα στην Αμοργό και αλλόκοτοι καθηγητές γλωσσολογίας σ’ αόρατες ανεμόσκαλες, παρανοϊκοί στρατηγοί-περφόρμερ και μοναχοί-Δον Χουάν, τσακισμένοι από έρωτα αναχωρητές και πόλεις-φαντάσματα, συνοριακοί βαρκάρηδες και γοργόνες, καθεστωτικοί ψυχίατροι και αποσυνάγωγοι πολιτικάντηδες, ανεξήγητες επιδημίες και συγγραφείς, πολλοί συγγραφείς. Ο Βασίλης Κιμούλης έγραψε 21 αφηγήματα μεταξύ μυθοπλασίας και αυτό-μυθοπλασίας, που χωρίς να είναι ονειρικά, προέρχονται από εκείνον τον απολύτως απρόβλεπτο κόσμο του ονείρου.

Λάζαρος Αλεξάκης
Σκιές του Νότου
Εκδόσεις: Διόπτρα
Σελίδες: 320

Η ιστορία του Νότου είναι μια επιμελώς χαλκευμένη αλήθεια. Το καλοκαίρι του 1987 είναι η καρδιά μιας ακόμα χρονιάς αμπαλαρισμένης με την ψευδαίσθηση μιας παντοδυναμίας συγκροτημένης από καλοστημένα ψέματα και απτούς, καθημερινούς μύθους. Πομπές εφήβων οδεύουν προς ένα ηδονικό, τεχνικολόρ μέλλον, με τα κοπάδια των ορμών τους να κατασπαράζουν τις νύχτες τους. Ώσπου, ένας κύκλος αίματος ξεκινάει όταν ο Γιώτης, ο ιδιοκτήτης του Νότου, ενός παραλιακού μπαρ μιας επαρχιακής πόλης, αποφασίζει να βοηθήσει μια δημοσιογράφο να εξιχνιάσει το παράξενο ατύχημα ενός νεαρού. Μπάτσοι και βαποράκια, ντίβες και χαρτοπαίκτες, δολοφόνοι και περαστικοί παρασύρονται σε μια ιλιγγιώδη πορεία προς το κενό, για να ανακαλύψουν ότι μπορούν να κάνουν τα πάντα, εκτός –ίσως- από το να σώσουν τους εαυτούς τους.

Σώτη Τριανταφύλλου
Η φυγή
Εκδόσεις: Πατάκη
Σελίδες: 108

Η Φυγή εκτυλίσσεται στη μετεμφυλιακή Φωκίδα, σε μια εποχή θλιβερών παθών: ακόμα και οι νικητές του πολέμου είναι ηττημένοι. Η ερωτική ιστορία ανάμεσα στον Απόστολο και στην Άννα φαίνεται σαν μια μικρή εξέγερση: ο χώρος της ελευθερίας είναι λιγοστός – τα πρόσωπα κινούνται από προγονικές αξίες. Το αφήγημα είναι το φιλόδοξο πορτρέτο της ελληνικής υπαίθρου στη δεκαετία του 1950. Αλλά και το συνταρακτικό χρονικό μιας προσωπικής αποτυχίας.

Ντίνος Σιώτης
Τετράδια Αμερικής
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Σελίδες: 576

Ο Ντίνος Σιώτης οργανώνει ένα μεγάλο συνθετικό έργο για την Αμερική, όχι τη γνωστή και προβλέψιμη ήπειρο των επεμβάσεων, αλλά την αφανή χώρα της κριτικής σκέψης, της λογοτεχνίας, της εκδοτικής κίνησης, του βιβλίου, των ΜΜΕ, της τεχνολογίας, της τζαζ, του σινεμά, των προσώπων που χάραξαν τις τέχνες και τα γράμματα και των πνευματικών ιδρυμάτων στα οποία θριαμβεύουν η έρευνα και το πνεύμα. Μύστης καταξιωμένος, ο Σιώτης μας ξεναγεί στην Αμερική των μεγάλων πιθανοτήτων και των άκρων, όπου τίποτα δεν είναι αδύνατο. Στη δική του Αμερική όπως την έζησε: με άρθρα, ανταποκρίσεις, κριτικές βιβλίου, συναντήσεις με συγγραφείς, προσωπογραφίες, ταξιδιογραφήματα και ξεφυλλίσματα που καλύπτουν μια περίοδο σχεδόν πενήντα χρόνων τριβής του με το (άπιαστο) αμερικανικό όνειρο.

Αργύρης Χιόνης
Όντα και μη όντα
Εικονογράφηση: Εύη Τσακνιά
Εκδόσεις: Κίχλη
Σελίδες: 224

Στις σελίδες αυτού του βιβλίου, αναμειγνύονται όλα σχεδόν τα είδη του λόγου, καταργώντας τα μεταξύ τους όρια. Το παραμύθι σμίγει με το δοκίμιο, το δοκίμιο με την ποίηση, η ποίηση με τη φυσική ιστορία… Πραγματικά όντα γίνονται φανταστικά, αφηρημένες έννοιες, αντικείμενα και φυσικά φαινόμενα αποκτούν ιδιότητες όντων, τέρατα εξανθρωπίζονται, άνθρωποι γίνονται τέρατα, το ζωικό και το φυτικό βασίλειο εμπλουτίζονται με νέα, άγνωστα ως τώρα είδη… Τι είναι, λοιπόν, αυτό το βιβλίο; Ένα παιχνίδι; Ναι, ένα παιχνίδι που παραμένει ωστόσο σοβαρό, γιατί, όπως λέει και ένα ισπανόφωνο τραγούδι, la vida es una broma seria, δηλαδή η ζωή είναι ένα σοβαρό αστείο – ενίοτε και τραγικό.

Σωτήρης Δημητρίου
Μια Μαρίνα Τζάφου
Εκδόσεις: Πατάκη
Εκδόσεις: 432

Μια μεγάλη βεντάλια διηγημάτων – απ’ την δυτική μεθόριο μέχρι την καρδιά της μεγαλούπολης. Οι ιστορίες ποικίλες – απ’ το ακραία αστείο μέχρι την δραματική όψη της ζωής. Μια τοιχογραφία ηρώων κατά κανόνα ηττημένων απ’ τον εαυτό τους ή απ’ τις συνθήκες. Στο βιβλίο αυτό, 87 διηγήματα προκαλούν έναν καταιγισμό εντυπώσεων καθώς περνάς από ζωή σε ζωή , από τόπο σε τόπο, από περιστατικό σε περιστατικό, ωστόσο κανείς δεν φαίνεται ικανός να μπορεί να αποδράσει από τα όρια της πραγματικής ζωής.

Ανδρέας Αποστολίδης
Romantica
Εκδόσεις: Άγρα
Σελίδες: 144

Μονόπρακτο σκετς, σχέδιο αστυνομικής νουβέλας ή σενάριο για κόμικς; Πενήντα χρόνια μετά την κατάληψη του Πολυτεχνείου, που έγινε Εθνική Εορτή. Στην πραγματικότητα μια εποχή ρομαντική γεμάτη παγίδες για όλους. Στο βιβλίο παρελαύνουν χαρακτήρες της εποχής: ένας παραδοσιακός τότε αριστερός που φλερτάρει με τη διαβόητη αμερικανική επιχορήγηση του Ιδρύματος Φορντ, ένας αναρχικός του «κίτρινου Τύπου» με το προσωνύμιο «λεκές », ο πρώην πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, οι μπον βιβέρ και γκάνγκστερ του καθεστώτος των συνταγματαρχών, ένας νεαρός ηρωικός κομμαντάντε, ο ταχυδακτυλουργός Άλεξ Καράκας, ο μπουκαδόρος Αριστοτέλης Βραχνός, ασφαλίτες και στάρλετ. Πρόσωπα και ιστορίες πραγματικές και φανταστικές. Και ένα παιχνίδι με περιστατικά και ονόματα, όπως το εγκαινίασε πριν από χρόνια ο Γιάννης Μαρής. Και εδώ από την Eroica της δεκαετίας του 1930 πάμε στη Romantica της δεκαετίας του 1970 – ένα καμπαρέ και μια πανέμορφη νεαρή στριπτηζέζ που μοιάζει με την Άννα Καρίνα, την ώρα που τα τανκς κυκλώνουν το Πολυτεχνείο.

Ιάκωβος Ανυφαντάκης
Ραδιοκασετόφωνο
Εκδόσεις: Πατάκη
Σελίδες: 128

O Ηλίας έχει σχεδόν τα πάντα στη ζωή του. Έναν γιο, μία πρώην γυναίκα, μία πρώην ερωμένη που ίσως ξαναγίνει νυν, ένα πανάκριβο αυτοκίνητο, τρία μαγαζιά, αρκετά σπίτια και πάρα πολλά χρήματα. Εδώ και λίγες ώρες, όμως, δεν έχει πατέρα. Αλλά αυτό δεν είναι κάτι που τον στενοχωρεί ιδιαίτερα. Ταξιδεύοντας για την κηδεία στο χωριό όπου γεννήθηκε, μαζί με τον γιο του, επιστρέφει σε μια άλλη εποχή, τότε που τα σπίτια έμεναν ξεκλείδωτα τη νύχτα, οι γάμοι κρατούσαν για πάντα, οι πατεράδες δεν ήξεραν ότι έπρεπε να είναι και μπαμπάδες, οι άνθρωποι πήγαιναν φυλακή για μια ιδέα. Και υπήρχαν ραδιοκασετόφωνα.
Ένα βιβλίο για τους γονείς που θα έκαναν τα πάντα για τα παιδιά τους: εκτός από το να τα κάνουν ευτυχισμένα…

Δημήτρης Μαμαλούκας
Η απαγωγή του εκδότη
Εκδόσεις: Κέδρος
Σελίδες: 392

Ο Καστελίνι αισθανόταν πως η ώρα της εκδίκησης είχε επιτέλους φτάσει. Η γυναίκα που τον είχε καταστρέψει, η Κάρλα Περούτσι, βρισκόταν κοντά του. Και ο δρόμος για να την πλησιάσει υπήρχε. Ήταν ο εκδότης του, ο Αντόνιο Τζουλιάνι, ένας χρεοκοπημένος πλέιμποϊ, πρώην πιλότος της Φόρμουλα 1. Η Κάρλα τον είχε ερωτευτεί, τον είχε παντρευτεί και τον είχε κάνει διευθυντή στην αστυνομική σειρά του εκδοτικού της οίκου. Ήταν απλώς θέμα χρόνου για τον Καστελίνι, πότε θα συλλάμβανε το σχέδιο της ζωής του. Σε επανέκδοση, ένα από τα καλύτερα αστυνομικά μυθιστορήματα του Δημήτρη Μαμαλούκα.

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Η φόνισσα
Εκδόσεις: Μίνωας
Σελίδες: 168

Η Χαδούλα ή αλλιώς Φραγκογιαννού, έγινε αντικείμενο μελέτης από εγκληματολόγους, νομικούς, ψυχολόγους και ψυχιάτρους, λογοτέχνες και κριτικούς. Προσεγγίζοντας ο καθένας από τη δική του σκοπιά την πρωταγωνίστρια, θέλησε να ερμηνεύσει τις αποτρόπαιες πράξεις της, να εισχωρήσει στο μυαλό της και να κατανοήσει το αδιανόητο ανοσιούργημα της παιδοκτονίας. Αυτό, όμως, που καθιστά τη «Φόνισσα» κορυφαίο κείμενο στο σύνολο της νεοελληνικής πεζογραφίας δεν είναι το γεγονός ότι απασχόλησε και απασχολεί με πάθος τους ειδικούς, αλλά το ότι από την πρώτη δημοσίευσή της το 1903 συνεχίζει να καθηλώνει, κάθε αναγνώστη που πιάνει στα χέρια του αυτό το αξεπέραστο ψυχογραφικό έργο.

Νίκος Καββαδίας
Βάρδια
Εκδόσεις: Άγρα
Σελίδες: 218

Ο Νίκος Καββαδίας έγινε πολύ νωρίς γνωστός –ήδη με την πρώτη του ποιητική συλλογή, «Μαραμπού», που εκδόθηκε το 1933. Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο λόγος για τον οποίο δημοσίευσε τη «Βάρδια», το 1954, ήταν γιατί ήθελε να εξερευνήσει ένα νέο εκφραστικό μέσο. Στην πραγματικότητα, η «Βάρδια» είναι μυθιστόρημα και αυτοβιογραφικές αναμνήσεις μαζί. Μέσα στο βιβλίο υπάρχει η ιστορία ενός ταξιδιού. Αλλά το ουσιώδες, έγκειται στις συνομιλίες. Σε αυτές ακριβώς θεμελιώνεται το έργο. Στις ατελείωτες ώρες της βάρδιας, οι ναυτικοί -ο θερμαστής, ο καπετάνιος ή ο ασυρματιστής, όπως ήταν ο συγγραφέας- συνομιλούν για την κατάστασή τους. Τη ζωή τους την αντιλαμβάνονται ως κατάρα, αλλά μια κατάρα που την επιζητούν: δεν υπάρχει γι’ αυτούς χειρότερη δυστυχία από τη ζωή στη στεριά, την αναγκαστική αργία, την αποχώρηση που τους θάβει ζωντανούς. Σε επανέκδοση, αυτό το βιβλίο-σταθμός του σπουδαίου ποιητή που εξακολουθεί να συναρπάζει…