«Το καλοκαίρι των 8 μου χρόνων, χάθηκαν 5 ώρες από την ζωή μου.»
Αυτή είναι η πρώτη ατάκα που ακούγεται σε voice over μόλις ολοκληρώνεται, η διάρκειας δυόμιση λεπτών, σκηνή τίτλων της ταινίας κατά την οποία έχουμε παρακολουθήσει πολύχρωμες νιφάδες δημητριακών να πέφτουν, σε αργή κίνηση, στο κεφάλι ενός μικρού αγοριού το οποίο στέκεται χαμογελαστό.
Η τρομακτική δύναμη αυτής της σκηνής -η οποία είναι μόλις η σκηνή τίτλων της ταινίας- αποκαλύπτεται πολύ αργότερα και σε κάνει να ανατριχιάζεις, ενώ σε αυτά τα πρώτα λεπτά του φιλμ αποτυπώνεται κι ολόκληρο το ύφος της σκηνοθεσίας η οποία, χωρίς να σε πιάσει ποτέ απ’ το γιακά, σε συγκινεί όπως δεν έχουν καταφέρει να σε συγκινήσουν ταινίες οι οποίες έχουν ως αυτοσκοπό την συγκίνηση του θεατή τους, παρουσιάζοντας την διαφορετική επίδραση των ίδιων φρικαλέων γεγονότων στην παιδική ηλικία δύο αγοριών καθώς και την πορεία αυτών προς την ενηλικίωση.
Με αυτήν, λοιπόν, την ατάκα ξεκινάει η εισαγωγή και η παρουσίαση του ενός εκ των δύο ηρώων της ταινίας, του Μπράιαν. Ατάκα αβανταδόρικη αλλά με τρομακτική ουσία, ουσία και δύναμη που και πάλι ανακαλύπτεις πολύ αργότερα στην πορεία του φιλμ. Εξίσου προκλητική είναι και η ατάκα εισαγωγής στην παρουσίαση του δεύτερου ήρωα, του Νηλ. Κι εδώ πάμε ένα βήμα παραπέρα. Όχι απλά δεν καταλαβαίνεις την δυναμική της σκηνής αλλά ίσως να ενοχλείσαι-σοκάρεσαι από αυτά που ακούς και βλέπεις. Ένα οκτάχρονο αγόρι αυνανίζεται καθώς παρακολουθεί απ’ το παράθυρο του σπιτιού του την μάνα του να ικανοποιεί έναν άντρα. Δεν αυνανίζεται, όμως, στην θέα της μάνας-γυναίκας αλλά στην θέα του αρσενικού το οποίο «βογκάει σαν παγιδευμένο ζώο» ενώ παράλληλα το αγόρι φαντασιώνεται κι έναν άλλον άντρα. Η πρώτη ατάκα του αγοριού που συνοδεύει την εικόνα, πάντα σε voice over και από την φωνή του 15χρονου τώρα πρωταγωνιστή (στο ρόλο του νεαρού, ο σούπερ σταρ Joseph Gordon-Levitt), πάλι απόλυτα προκλητική και πάλι απόλυτα ουσιαστική:
«Το καλοκαίρι που ήμουν 8 χρονών, έχυσα για πρώτη φορά.»
…ενώ η σκηνή κλείνει με τον ήρωα να ακούγεται να λέει:
«Χρόνια αυνανιζόμουν, όμως, εκείνο το καλοκαίρι βγήκε κανονικό χύσι απ’ τον πούτσο μου. Ανυπομονούσα να το δείξω στον προπονητή.»
…εισάγοντας έτσι και τον χαρακτήρα του προπονητή που αποκαλύπτεται πως είναι και ο άνδρας τον οποίο φαντασιωνόταν ο μικρός Νηλ νωρίτερα.
Έχουν ολοκληρωθεί τα πρώτα εφτάμιση λεπτά της ταινίας και δεν υπάρχει ούτε μισό καρέ μα ούτε και μισή ατάκα που να μπορούν να θεωρηθούν όχι περιττά αλλά και μη αναγκαία. Το ίδιο ουσιαστική είναι και η κάθε σκηνή και κάθε λέξη που ακολουθεί μέχρι το υπέροχο φινάλε της ταινίας.
Να πέσει το βίντεο με το τρέιλερ:
info
ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΛΗΓΗ
MYSTERIOUS SKIN
Σκηνοθεσία: Gregg Araki
Σενάριο: Gregg Araki (βασισμένο στο βιβλίο του Scott Heim)
Πρωταγωνιστούν: Brady Corbet, Josheph Gordon-Levitt, Elisabeth Shue
Είδος: Σινεφίλ
Διάρκεια: 107′
Έτος: 2004
Χώρα: ΗΠΑ / Ολλανδία
Καλωσορίσατε στο κουκλόσπιτο! Ένα κάδρο στον τοίχο με μια οικογενειακή φωτογραφία και οι τίτλοι αρχής να εμφανίζονται και να εξαφανίζονται ένας ένας ενώ ο φακός ζουμάρει προς ένα συγκεκριμένο πρόσωπο της πενταμελούς οικογένειας Γουίνερ. Είναι η μικρή Ντων που απεικονίζεται με ένα πελώριο χαμόγελο, με τα πελώρια γυαλιά της και τα στραβά της δόντια που τα σιδεράκια προσπαθούν να φέρουν στα ίσια τους. Fade out και cut στο χώρο του σχολείου όπου τα παιδιά απολαμβάνουν το κολατσιό τους. Η Ντων ψάχνει μια θέση να κάτσει. Στην πρώτη της απόπειρα ένα αγόρι την προλαβαίνει. Στην δεύτερη, ένα μεγαλόσωμο κορίτσι. Με την τρίτη καταφέρνει να κάτσει απέναντι από ένα αγοροκόριτσο το οποίο μετά από λίγο της λέει πως κάποιος ξέρασε στο διάλειμμα εκεί που κάθεται τώρα η Ντων. Μετά από ένα λεπτό μια παρέα κοριτσιών εμφανίζεται πάνω απ’ το κεφάλι της ρωτώντας την αν είναι λεσβία. Η Ντων απαντά πως όχι αλλά πριν προλάβει να ολοκληρώσει την κουβέντα της, το αγοροκόριτσο από απέναντι λέει:
«Ψεύτρα!»
και όπως σηκώνεται για να φύγει συνεχίζει προς τα άλλα κορίτσια:
«Μου την έπεσε!»
Τα κορίτσια ξεσπάνε σε γέλια και αποχωρούν φωνάζοντας για την Ντων πως είναι λεσβία.
Τα προβλήματα της Ντων έχουν ως αφετηρία κι ως αφορμή την εμφάνισή της και τον τρόπο που την βλέπουν οι άλλοι. Ίσως, όμως, τελικά και η ίδια να μην διαφέρει από τους άλλους τόσο πολύ αφού αντίστοιχη είναι η συμπεριφορά της προς τον περιθωριοποιημένο νταή του σχολείου που παρά την απόλυτα συμβιβασμένη «σχέση» που «απολαμβάνουν» οι δυο τους, στο τέλος εκείνος την ερωτεύεται μάλλον πραγματικά ενώ εκείνη αρνείται να τον ακολουθήσει και να φύγουν μαζί. Έτσι, λοιπόν, παρακολουθούμε και σε αυτό το φιλμ, με έναν ειρωνικό τρόπο, την ματαιότητα της ύπαρξης καθώς τα πράγματα δεν γίνονται καλύτερα ούτε στην Β’ ούτε στην Γ’ Γυμνασίου παρά μόνο λίγο στο Λύκειο και στο Πανεπιστήμιο καθώς οι άλλοι «κι εκεί σε κοροϊδεύουν αλλά όχι μπροστά σου» όπως σοφά αποκαλύπτει στην Ντων, λίγο πριν το τέλος του φιλμ, ο μεγαλύτερος αδερφός της.
Να πέσει το βίντεο με το τρέιλερ:
info
ΚΑΛΩΣ ΗΡΘΑΤΕ ΣΤΟ ΚΟΥΚΛΟΣΠΙΤΟ
WELCOME TO THE DOLLHOUSE
Σκηνοθεσία: Todd Solondz
Σενάριο: Todd Solondz
Πρωταγωνιστούν: Heather Matarazzo, Brendan Sexton Jr., Matthew Faber
Είδος: Σινεφίλ
Διάρκεια: 88′
Έτος: 1995
Χώρα: ΗΠΑ
Ακούγεται ένα μωρό. Δεν κλαίει. Οι πρώτοι τίτλοι της ταινίας «πέφτουν» και η εμφάνιση του ονόματος του Thomas Vinterberg μας προδιαθέτει για το ότι δύσκολα θα παρακολουθήσουμε κάτι αδιάφορο. Fade in απ’ το λευκό. Βλέπουμε το χέρι του μωρού και μετά από λίγο ένα άλλο χέρι. Με νύχια βρώμικα. Είναι ενός αγοριού που έχει μπει κάτω απ’ το σεντόνι που σκεπάζει το μωρό και παίζει μαζί του. Δίπλα κι ένα άλλο αγόρι, πιάνει και φιλάει την μικρή πατούσα του καθώς αυτό αρχίζει τώρα να παίζει με το κολιέ που κρέμεται απ’ τον λαιμό του πρώτου.
Τα παιδιά ζουν σ’ ένα σπίτι αχούρι. Η κουζίνα είναι γεμάτη με άδεια μπουκάλια. Κλέβουν βρεφική τροφή από το σούπερ μάρκετ. Ο ένας φτιάχνει κάτι στο μπιμπερό για να ταΐσουν το μωρό. Ο άλλος το κρατάει στην αγκαλιά του και καπνίζει ενώ το ρωτάει ειρωνικά:
«Ξέρεις που πήγε η μαμά;»
Μαύρο. Και η οθόνη γεμίζει με τον τίτλο της ταινίας. SUBMARINO.
Στην επόμενη σκηνή τα δυο αγόρια ξεφυλλίζουν τον τηλεφωνικό κατάλογο αναζητώντας ένα όνομα για να δώσουν στο μόλις λίγων μηνών αδερφάκι τους.
«Θα τρέχω το δάχτυλό μου στον κατάλογο και θα μου πεις να σταματήσω.»
Στο τέταρτο λεπτό του φιλμ εμφανίζεται για λίγο και η μάνα τους. Είναι αλκοολική. Τρεκλίζει. Χτυπάει τον μεγάλο γιο καθώς τον θεωρεί υπεύθυνο που δεν βρίσκει το βερμούτ της. Αργότερα κοιμάται καθισμένη στο πάτωμα της κουζίνας μέσα σε μια λίμνη από ούρα της.
Στο φινάλε της δεκάλεπτης εισαγωγής του φιλμ τα δυο αγόρια βάζουν για ύπνο το μωρό – αφού θεωρούν πως κλαίει γιατί απλώς νυστάζει – και στην συνέχεια πίνουν και χορεύουν μέχρι λιποθυμίας στο σαλόνι. Το επόμενο πρωί ο μεγάλος γιος θα βρει το μωρό νεκρό μέσα στην κούνια του.
Να πέσει το βίντεο με το τρέιλερ:
Κοινός παρονομαστής των τριών φιλμ είναι η παρουσίαση της τραγικότητας και της ματαιότητας της ανθρώπινης ύπαρξης καθώς και οι «τραγικές» κριτικές που έλαβαν οι ταινίες από τους Έλληνες κριτικούς κινηματογράφου. Με λιτό, καθόλου κραυγαλέο και εντελώς διαφορετικό τρόπο παρουσιάζονται τρεις ιστορίες που συνέβησαν, συμβαίνουν ή θα συμβούν κάπου δίπλα μας. Τα θέματα τα οποία πραγματεύονται είναι σκληρά και αγγίζουν προβλήματα που απασχολούν κάθε κοινωνία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ποια επιλογή, λοιπόν, μπορεί να είναι καλύτερη, από τις παραπάνω ταινίες, για κάποιον που αυτές τις ζόρικες μέρες είναι για οποιονδήποτε λόγο κλεισμένος στο διαμέρισμά του κι επιθυμεί να δοκιμάσει λίγο ακόμα την ψυχολογία του; Καλή θέαση και όπως λέει σε μια σκηνή προς το τέλος της ταινίας κι ο μικρός αδερφός προς τον μεγαλύτερο όταν συναντιόνται πια σε μεγάλη ηλικία:
«Δεν φταίγαμε εμείς τότε. Ήσουν καλός αδερφός. Έκανες ό,τι μπορούσες. Κι εγώ έκανα ό,τι μπορούσα.»
Κι η Παναγιά (μεγάλη η χάρη της) μαζί σας.
info
SUBMARINO
Σκηνοθεσία: Thomas Vinterberg
Σενάριο: Thomas Vinterberg και Tobias Lindholm (βασισμένο στο βιβλίο του Jonas T. Bengtsson)
Πρωταγωνιστούν: Jakob Cedergren, Peter Plaugborg, Gustav Fischer Kjærulff
Είδος: Δραματική
Διάρκεια: 105′
Έτος: 2010
Χώρα: Δανία / Σουηδία
