Εκτός από τη βροχή που πέφτει τις τελευταίες μέρες με ορμητική διάθεση, πέφτουν, με την ίδια ορμή, και οι θεατρικές πρεμιέρες σε κάθε θέατρο του λεκανοπεδίου. Εκατοντάδες οι πρεμιέρες μέχρι στιγμής, μας περιμένουν κι άλλες τον Δεκέμβριο, κι άλλες τον Ιανουάριο, τον Φεβρουάριο… Σε ό,τι με αφορά, έχω προλάβει, από τα τέλη Σεπτεμβρίου μέχρι την Κυριακή 17 Νοεμβρίου να δω 24 παραστάσεις! Δεν τις λέμε και λίγες. Κι όλο διαγράφω αυτές που είδα, κι όλο προσθέτω κι άλλες που έχω να δω.
Κι αν η δική μου θέαση έχει επαγγελματικά κριτήρια και ασθματικούς ρυθμούς, δεν ισχύει το ίδιο με το ευρύ θεατρόφιλο κοινό, που επιλέγει τη θεατρική έξοδο για ψυχαγωγία κυρίως (με την αρχική έννοια του όρου ψυχαγωγία). Δεν είναι καθόλου δύσκολο να χαθεί στη δίνη των προτάσεων, των πρωταγωνιστών, των έργων, των σκηνοθετών. Σκεφτήκαμε να βοήθησουμε κάπως. Να προτείνουμε, κάποιες από τις παραστάσεις που αξίζει να δει όποιος αγαπάει την τέχνη του θεάτρου. Για διάφορους και διαφορετικούς λόγους: για τις ερμηνείες, για το θεατρικό κείμενο που ακούγεται, για τη σκηνοθετική ματιά, για την πρόταση, για την αίσθηση που δημιουργεί. Κι ελπίζουμε να βάζουμε έτσι μια τάξη στην αταξία του θεατρικού τοπίου. Χωρίς αξιολογική σειρά λοιπόν, και από τις παραστάσεις που έχω ήδη δει, θα πρότεινα να δείτε όσες περισσότερες γίνεται από τις εξής:
• «Top girls», στο θέατρο «Πόρτα». Το σπουδαίο και διαχρονικό κείμενο της Caryl Churchill που σκηνοθετεί φέτος ο Θωμάς Μοσχόπουλος, είναι πολύ πιο σύνθετο και βαθύ από τον ρόλο της γυναίκας στον σύγχρονο κόσμο. Μια παράσταση με ρυθμό, με λαμπερές και ουσιαστικές ερμηνείες, με χιούμορ αλλά και σκέψη. Μια συνάντηση που ξεκινάει μ’ ένα γεύμα στο οποίο συνδαιτημόνες μιας σύγχρονης δυναμικής γυναίκας είναι μερικές ξεχωριστές γυναικείες προσωπικότητες, πραγματικές ή περσόνες στην ιστορία της τέχνης, από κάθε σημείο του πλανήτη, από κάθε περίοδο της ιστορίας, και τελειώνει σ’ ένα μικροαστικό επαρχιακό σπίτι της βρετανικής (και κάθε) επαρχίας, όπου η επιτυχία, τα όνειρα, η κοινωνική καταξίωση δεν μετράνε καθόλου. Μόνο οι αθέατες πλευρές κάθε γυναίκας, κάθε ανθρώπου εντέλει. Παίζουν: Μαρία Καβογιάννη, Αλεξία Καλτσίκη, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Βίκυ Βολιώτη, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Ειρήνη Μακρή, Αλκηστις Πολυχρόνη.
• «Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ» του Εντουαρντ Αλμπι στο Θέατρο «Αθηνών» σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη. Ενα έργο που πρέπει οπωσδήποτε να δείτε αν δεν το έχετε δει, που αξίζει να ξαναδείτε όσες φορές κι αν το έχετε δει. Ενα έργο που δεν αναφέρεται μόνο στις σχέσεις των ζευγαριών, στις φοβίες, τις αγκυλώσεις και τις εξαρτήσεις τους, αλλά αγγίζει, μέσα από δύο ζευγάρια, πολλές όψεις από την εικόνα του δυτικού κόσμου από τότε, από τη δεκαετία του ’60, μέχρι σήμερα. Μια παράσταση που φωτίζει και χαρίζει ατόφιο το έργο του Αλμπι. Παίζουν: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Μαρία Πρωτόπαππα, Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Ντάνη Γιαννακοπούλου.
• «Ο πατέρας», που διασκεύασε και σκηνοθέτησε ο Βασίλης Μπισμπίκης, βασιζόμενος στο ομώνυμο έργο του Αύγουστου Στρίνμπεργκ στο Θέατρο «Αποθήκη». Και που κατάφερε (ο Μπισμπίκης) να αναδείξει, μέσα από τη διασκευή του και τη ρεαλιστική φόρμα που υπηρετεί, όλες τις παθογένειες της σύγχρονης ελληνικής οικογένειας, ό,τι γοητεύει τους νεοέλληνες -εύκολος πλούτος, καλή κοινωνική ζωή, επίδειξη, σαθρές προσωπικές σχέσεις. Παίζουν: Τάσος Ιορδανίδης, Μαρίνα Ασλάνογλου, Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Γιάννα Σταυράκη, Νικολέττα Χαρατζόγλου.
• «Ρίττερ, Ντένε, Φος», ένα ιδιότροπο αλλά γοητευτικό έργο του Τόμας Μπέρνχαρντ στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης, σε σκηνοθεσία της Μαρίας Πρωτόπαππα. Ενα έργο που μέσα από τις νοσηρές και παθογενείς σχέσεις τριών αδελφών, σκιαγραφεί συγκλονιστικά τις νοσηρές και παθογενείς συμπεριφορές της πιο μελανής περιόδου της ιστορίας του 20ού αιώνα και των πρωταγωνιστών του. Μια παράσταση με τρεις απαράμιλλες ερμηνείες (Στεφανία Γουλιώτη, Λουκία Μιχαλοπούλου, Αργύρης Ξάφης).
• «Ο χορός της φωτιάς» του Αρη Μπινιάρη στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Μια παράσταση σαν χορικό, με μουσική, με ποίηση, με μνήμες, με ιστορία. Ο Αρης Μπινιάρης αφηγείται, με τον δικό του τρόπο, με συν-αφηγητή τη μουσική, όπως πάντα, την ιστορία των Ποντίων και του ξεριζωμού τους. Αλλά και την ιστορία κάθε ξεριζωμού. Σ’ αυτή την ομαδική παράσταση, πρωταγωνιστούν ως κορυφαίοι του χορού η Ιωάννα Παππά και ο Χρήστος Λούλης.
• «Ρινόκερος» του Ευγένιου Ιονέσκο, στο θέατρο «Κιβωτός», σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα. Ενα έργο-σημείο αναφοράς στην ιστορία του θεάτρου του παραλόγου. Ο Γιάννης Κακλέας όρισε ως σύγχρονη επιδημία που τους μετατρέπει όλους σε ρινόκερους, την εξάρτηση από την τεχνολογική εξέλιξη. Και έδωσε στον Αρη Σερβετάλη το ρόλο του μοναχικού και μόνου που αντιστέκεται, που διαφέρει, που αντιδρά.
• «Μέθοδος Γκρόνχολμ», του Τζόρντι Γκαλθεράν σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου, στο θέατρο «Ανεσις». Ενα έργο που διαρκεί, που περιγράφει γλαφυρά, διεισδυτικά και πρωτότυπα την αγωνία της καριέρας, τους ανταγωνισμούς, τον κυνισμό, τον ατομικισμό της σύγχρονης κοινωνίας. Παίζουν: Ορφέας Αυγουστίδης, Πέτρος Λαγούτης, Βίκυ Παπαδοπούλου, Χρήστος Σαπουντζής.
• «Χριστουγεννιάτικη ιστορία» εκείνη η παλιά γλυκιά ιστορία του Κάρολου Ντίκενς, έτσι όπως την διασκεύασε σε μιούζικαλ ο Τζακ Θορν και όπως τη σκηνοθέτησε ο Γιάννης Μόσχος. Επέστρεψε στην Κεντρική Σκηνή (αυτή τη φορά) του Εθνικού Θεάτρου για να χαρίζει μερικές στιγμές αθωότητας και χαλάρωσης σε θεατές όλων των ηλικιών, που αγαπούν τις παλιές ιστορίες και τις ωραίες παραστάσεις. Στο ρόλο του Σκρουτζ, ο Αλέξανδρος Μυλωνάς.
• «Ο θείος Βάνιας» που σκηνοθέτησε η Μαρία Μαγκανάρη και «Ο Γλάρος» που σκηνοθέτησε ο Γιάννης Παρασκευόπουλος -στο Bios το πρώτο, στο Θέατρο Τέχνης της οδού Φρυνίχου το δεύτερο- παρουσιάζουν μια φρέσκια και τρυφερή ματιά στο έργο του Αντον Τσέχωφ, αφτιασίδωτη, σύγχρονη, διαχρονική. Δύο παραστάσεις που μας καλούν να δούμε τους χαρακτήρες που έπλασε ο Τσέχωφ, τον ψυχισμό τους, τα όνειρά τους, τις αδυναμίες τους, τα πάθη τους, τις καθηλώσεις τους.
Περίεργος ο φετινός, πληθωρικός για άλλη μια φορά, θεατρικός χειμώνας. Δεν έχει κάποια συγκεκριμένη τάση θεματολογική. Δεν έχει μέχρι στιγμής κάτι συναρπαστικό ή αξέχαστο, αν εξαιρέσει κανείς κάποιες ερμηνείες. Εχει λίγες πολύ καλές παραστάσεις, μερικές ενδιαφέρουσες, πολύ χρυσό μέσο όρο και κάμποσες αδιάφορες έως κακές. Αλλά έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μέχρι την τελική αποτίμηση. Μέχρι να έρθουν οι πρεμιέρες του Δεκεμβρίου και της νέας χρονιάς, μερικές από αυτές πολλά υποσχόμενες, μπορείτε να μην πελαγοδρομείτε για το τι θα δείτε. Οι προτάσεις είναι πολλές και σίγουρες.
