Πολλά άλλαξαν τον τελευταίο χρόνο στη Κύπρο. Μετά από την κατάρρευση του τραπεζικού της συστήματος, οι συνέπειες της αναπόφευκτης οικονομικής κρίσης που επακολούθησε θυμίζουν καταστάσεις που έχουμε ζήσει και εξακολουθούμε να ζούμε κι εμείς εδώ. Οι άνθρωποι μαζεύονται, οι επιχειρήσεις κλείνουν και οι δρόμοι αδειάζουν. Έτσι έγινε και με έναν από τους εμπορικότερους δρόμους της πρωτεύουσας του νησιού, τη λεωφόρο Μακαρίου. Ένας μεγάλος δρόμος που διατρέχει το κέντρο της Λευκωσίας ενώ παλιά έσφυζε από ζωή σιγά-σιγά εγκαταλείφθηκε και ερήμωσε αφήνοντας στους περαστικούς ένα συναίσθημα αποκαρδιωτικό. Αυτές τις μέρες όμως και μέχρι τις 28 Οκτωβρίου κάτι διαφορετικό συμβαίνει εκεί.
Δύο νέα παιδιά, η δημοτική λειτουργός Κατερίνα Ανδρέου και ο σεναριογράφος Σταύρος Παμπαλλής, τρέχουν εδώ και ένα χρόνο περίπου το Project Nicosia, μια πολιτιστική πρωτοβουλία του Δήμου της πόλης που γεννήθηκε ως συνέχεια της υποψηφιότητας της Λευκωσίας για τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2017. Για την ιστορία η υποψηφιότητα της Λευκωσίας απορρίφθηκε και επικράτησε αυτή της πόλης της Πάφου αλλά αυτό μικρή σημασία έχει πλέον εφόσον οι άνθρωποι που δούλεψαν πάνω σε αυτό και ο Δήμος αποφάσισαν να επενδύσουν έστω και με «κουρεμένο» budget στην πολιτιστική ανάπτυξη της πόλης αλλά και στην πολιτιστική επιχειρηματικότητα.
Μια από τις ιδέες που είχαν λοιπόν ήταν να πάρουν δέκα άδεια καταστήματα της Λεωφόρου Μακαρίου και να τα μετατρέψουν σε σε pop-up shops, σε προσωρινούς εμπορικούς πολυχώρους δηλαδή, οι οποίοι εκθέτουν προϊόντα προς πώληση αλλά παράλληλα φιλοξενούν διάφορα πολιτιστικά δρώμενα και φιλοξενούν μερικούς από τους πιο ταλαντούχους, νέους Κύπριους δημιουργούς, καλλιτέχνες, σχεδιαστές, animators, φωτογράφους, μουσικούς και παραγωγούς. «Η ιδέα προέκυψε ή καλύτερα προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα τα οποία όλοι κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε μετά το πρώτο Eurogroup! Βλέποντας αφ’ ενός τον άλλοτε εμπορικό πυρήνα της πόλης, ένα δρόμο τον οποίο όλοι θυμόμασταν πάντα γεμάτο, να σφύζει από ζωή, να εγκαταλείπεται, κυρίως λόγω των ιδιαίτερα ψηλών ενοικίων και αφ’ ετέρου βλέποντας τα νέα οικονομικά δεδομένα να επηρεάζουν κατά κύριο λόγο την πολιτιστική έκφραση και δράση, κρίναμε πως ένα φεστιβάλ αφιερωμένο στη δημιουργικότητα που κρύβει η πόλη μας και επικεντρωμένο στην περιοχή που το χρειάζεται πιο πολύ, θα ήταν μία καλή απάντηση στις δύσκολες και αποκαρδιωτικές συνθήκες των καιρών. Κάπως έτσι ξεκίνησε και η ιδέα του Pop Up Nicosia. Σαν μία προσπάθεια ανάδειξης ντόπιων δημιουργών αλλά και τόνωσης της εμπορικότητας της Λεωφόρου». Όπως μας εξηγούν η Κατερίνα και ο Σταύρος, δεν αντιμετώπισαν δυσκολίες με τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων οι οποίοι αντιθέτως ήταν ιδιαίτερα θετικοί με την ιδέα, «γεγονός όχι απλώς βοηθητικό αλλά κυρίως ενθαρρυντικό για την προσπάθεια την οποία θα ξεκινούσαμε». Επιπλέον θεωρούν ότι οι συνθήκες είναι ιδανικές για ανάπτυξη μίας νέας οικονομίας βασισμένης στον πολιτισμό αλλά και της πολιτιστικής συνείδησης του κοινού που θα κληθεί να στηρίξει αυτό το είδος οικονομίας. «Πιστεύουμε ότι το φεστιβάλ θα δώσει το έναυσμα για την ανάπτυξη ακριβώς αυτής της νέας οικονομίας, όπου η δημιουργία και η επιχειρηματικότητα συναντώνται μέσω διαδραστικών εκδηλώσεων που φέρνουν ακριβώς πιο κοντά τους δημιουργούς και τον πολιτισμό με τον κόσμο. Πιστεύουμε πως μέσα από την πολιτιστική ανάπτυξη και δη την ανάπτυξη της πολιτιστικής επιχειρηματικότητας, μπορεί να επέλθει και κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη. Και σε αυτό ακριβώς επικεντρωνόμαστε».
Στην ομάδα των καλλιτεχνών και δημιουργών συμμετέχουν και Τουρκοκύπριοι (συγκεκριμένα στην περίπτωση της ομάδας των Old Nicosia Revealed που ασχολείται με την ιστορική/φωτογραφική περιήγηση στην παλιά πόλη της Λευκωσίας) αν και η πλειοψηφία είναι Ελληνοκύπριοι. «Από την αρχή της προσπάθειας για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα, είχαμε ξεκαθαρίσει πως μας ενδιαφέρει η συνεργασία με όλους τους Κύπριους. Όλοι είναι ευπρόσδεκτοι και άλλωστε όλοι κρίνονται με τα ίδια καλλιτεχνικά και τεχνικά κριτήρια. Ωστόσο για να αναπτυχθεί μία σωστή γέφυρα επικοινωνίας αλλά και συνεργασία ουσίας, χρειάζεται χρόνος και προσπάθεια, την οποία είμαστε έτοιμοι να καταβάλουμε. Ποτέ όμως δεν θα κάνουμε «δικοινοτικά» projects απλά και μόνο για να πούμε ότι κάναμε κάτι «δικοινοτικό». Μας ενδιαφέρει η ουσία και η ποιότητα μίας ιδέας ή ενός project, όχι η κοινοτική ταυτότητα του ανθρώπου που την πρότεινε», σπεύδουν να διευκρινίσουν.
Η Λευκωσία είναι αδιαμφισβήτητα ένα ιδιαίτερο μέρος. Κανείς άλλος αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη δεν γνωρίζει πως είναι να ζεις σε μια πόλη με οδοφράγματα γεμάτη με δρόμους που οδηγούν σε αδιέξοδα. « Είναι μια πόλη ετερόκλητη, πολύπλευρη, μια πόλη που συνδυάζει πολλά. Μοιρασμένη με πάρα πολλά αδιέξοδα, κυριολεκτικά και μεταφορικά, που δεν έπαψε όμως ποτέ να δημιουργεί και να προσπαθεί. Αυτό τον ανεξερεύνητο χαρακτήρα της είναι που προσπαθούμε να φέρουμε στο φως, να εμφανίσουμε το ταλέντο που ζυμώνεται καθημερινά στους δρόμους της και τη δημιουργικότητα που υποβόσκει και καλλιεργείται».
«Πιστεύουμε ότι αυτό στο οποίο πρωτίστως βοηθάμε είναι η ψυχολογία του κόσμου. Εκείνο που θελήσαμε να ανατρέψουμε μέσα από το φεστιβάλ είναι ο πεσιμισμός και το αίσθημα απονέκρωσης. Το να έρθει ο κόσμος, να περπατήσει, να δει νέα πράγματα, να δει νέα ζωή, νέα δραστηριότητα. Πιστεύουμε ότι βοηθά καταρχήν ψυχολογικά και κατ’ επέκταση πρακτικά σε πολλά επίπεδα. Ήδη ο κόσμος αντιδρά πολύ θετικά σε αυτό που συμβαίνει στη πόλη και αυτό φαίνεται από την κίνηση στη Λεωφόρο Μακαρίου. Ορισμένοι συμμετέχοντες μάλιστα σκέφτονται σοβαρά το ενδεχόμενο ενοικίασης των καταστημάτων μετά την ολοκλήρωση του φεστιβάλ, έχοντας δει την ανταπόκριση του κόσμου».
Info: Στο φεστιβάλ συμμετέχουν 10 διαφορετικές ομάδες.
•Η ομάδα Broadcast με τις Ραΐσσα Αγγελή και Νάγια Σάββα, οι οποίες δημιουργούν ένα ζωντανό χώρο τέχνης, δίνοντας στο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τη δουλειά της ομάδας και να συμμετάσχει στη δημιουργία της, χρησιμοποιώντας υλικά που θα διατίθενται στον χώρο.
•Η Κυριακή Κώστα (Phaneromenis 70) και ο Max Barletta (Smallworld) οι οποίοι εστιάζουν στο design μόδας και κοσμήματος αντίστοιχα και φιλοξενούν με τη σειρά τους και άλλους σχεδιαστές και καλλιτέχνες από τον χώρο της μουσικής, των εικαστικών, της μόδας, του design, δίνοντας την ευκαιρία σε όλους τους να παρουσιάσουν την δουλειά τους στο κοινό.
•Η κολεκτίβα Draw Collective με τους Όμηρος Παναγίδη, Μαρίνα Σωφρονίου, Ελιάνα Αθανασίου, Μάριο Χαραλάμπους και Κωνσταντίνο Οικονομίδη, οι οποίοι δημιουργούν ένα κατάστημα σουβενίρ που συνενώνει διάφορα δημιουργικά πεδία όπως Graphic, Industrial, Furniture, Interior & Textile design, δίνοντας μία νέα προσέγγιση στα προϊόντα σουβενίρ.
•Ένα προσωρινό μουσείο, έμπνευση της CYTA, της Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου και Μέγα Χορηγού των εκδηλώσεων, η οποία σε συνεργασία με τον καλλιτέχνη Φάνο Κυριάκου δημιουργούν μια εγκατάσταση στο χώρο (site-specific installation) με έργα τέχνης που ανήκουν στη Cyta, με τίτλο “Between a Woman and a Mountain”.
•Η ομάδα του Δημοτικού Κέντρου Τεχνών, NiMACt, με τους Ξένιο Συμεωνίδη, Ευκλείδη Παπαδόπουλο και Χριστίνα Χατζηζαχαρίου, που θέτουν ως στόχο να ενεργοποιήσει την αστική συνείδηση των παιδιών, αλλά και των ενηλίκων μέσα από δημιουργικές, παιδαγωγικές δράσεις που αφορούν τον ακτιβισμό, το περιβάλλον, την κουλτούρα, και την πολιτική και προσφέρουν καθημερινά εργαστήρια Χαρακτικής και Κινηματογράφου.
•Η Paravan Proactions και ο Διομήδης Κουφτερός, οι οποίοι παρουσιάζουν τη θεατρική παράσταση “Το Παλτό” βασισμένη στο ομώνυμο διήγημα του Νικολάι Γκόκολ, σε μία από τις πιο γνωστές πρώην καφετέριες της Λεωφόρου, οδηγώντας το κοινό μέσα από μια πλειάδα ηθοποιών, χορευτών και μουσικών στην αναβίωση του χώρου μέσα από ένα όνειρο βασισμένο στον κόσμο του Γκόκολ.
•Η ομάδα Rockthedog & φίλοι, με τον Δημήτρη Σωτηρίου, ο οποίος ασχολείται με την τέχνη του γραφικού σχεδιασμού και του street art και πολλούς άλλους, εναλλακτικούς, Κύπριους designers και καλλιτέχνες, οι οποίοι εκθέτουν τη δουλειά τους καθώς και η ομάδα των Old Nicosia Revealed, οι οποίοι παρουσιάζουν μία μοναδική έκθεση φωτογραφίας των πιο ιδιαίτερων και απόκρυφων σημείων της παλιάς πόλης της Λευκωσίας και της Νεκρής Ζώνης.
•Η ομάδα ANIMAFEST CYPRUS με τον Γιώργο Τσαγγάρη και συνεργάτες, η οποία προβάλλει την Τέχνη του Animation, μέσα από ένα πλούσιο πρόγραμμα διαλέξεων, εκαπιδευτικών εργαστηρίων και προβολών ταινιών σε συνεργασία με άλλα διεθνή φεστιβάλ και την ASIFA Κύπρου, το διεθνή οργανισμό για την τέχνη του Animation.
•Η ομάδα της City Free Press, του αποκλειστικού χορηγού επικοινωνίας μας, που μετατρέπουν τον χώρο στον πυρήνα ενημέρωσης του Φεστιβάλ, σε ένα ζωντανό κέντρο δημοσιογραφίας και πληροφοριών αποτελούμενο από τη βασική ομάδα της City Free Press μαζί με φοιτητές από τα Πανεπιστήμια της πόλης, που θα παράγει τα τεύχη τις City, για ένα ολόκληρο μήνα ζωντανά από τη Μακαρίου.
•Και τέλος η ομάδα του Π.Χ. με τους Γιώργο Φιλίππου, Μανώλη Μανώλη, Θέτιδα Χριστοφόρου και Annita Bogaromi, οι οποίοι είναι από τους πρωτεργάτες του Pop-Up κινήματος, στην πόλη διατηρώντας το δικό τους pop-up shop στην εντός των τειχών πόλη και φιλοξενούν μια διαφορετική εκδήλωση κάθε βδομάδα, μετατρέποντας το χώρο από εκθεσιακό, σε μουσική σκηνή, σε εργαστήρι.
Πέρα από τις σταθερές ώρες λειτουργίας του, κάθε pop-up shop θα φιλοξενήσει εκθέσεις, εργαστήρια, συναυλίες, προβολές, θεατρικές παραστάσεις και άλλες διαδραστικές εκδηλώσεις, αναζωογονώντας τον μεγαλύτερο εμπορικό δρόμο της πόλης και δίνοντας την ευκαιρία στον καθένα να γνωρίσει την δουλειά νέων δημιουργών.
Ολόκληρο το πρόγραμμα εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων διατίθεται ηλεκτρονικά στη σελίδα του φεστιβάλ www.popupnicosia.com και στη σελίδα του Project Nicosia στο facebook με καθημερινά updates.
