Στιγμιότυπα από το όγδοο Ελληνικό Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου

Μερικές φορές χρειάζεται να πάρεις λίγο χρόνο για να κάτσει κάτι μέσα σου. Από τη στιγμή που μπήκα στο αεροπλάνο της επιστροφής μέχρι που άρχισα να γράφω αυτές τις γραμμές, οι πολύχρωμες εικόνες και οι ζεστοί ήχοι από το Ελληνικό Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου/The Greek Film Festival in Berlin στριφογύριζαν στο μυαλό μου δυνατά χωρίς να μπορώ να καταλάβω τι ακριβώς μου ζητούσαν να προσέξω.

Όλα ήταν, όπως πάντα,  θαυμάσια: οι προβολές, οι άνθρωποι, τα βράδια, οι συζητήσεις, οι επαγγελματικές συναντήσεις, η περιήγηση στην πόλη. Το κρύο και η βροχή που μας κράτησαν παρέα στις μέρες της διοργάνωσης, δεν εμπόδισαν κανέναν να έρθει στον κλασικό, και τόσο σύγχρονο σε πνεύμα παράλληλα, ιστορικό κινηματογράφο «Babylon» που έσφυζε από ζωή, ενέργεια, τρεις γλώσσες -αγγλικά, ελληνικά, γερμανικά- και κόσμο κάθε είδους και ηλικίας που μπαινόβγαινε στο φουαγιέ, στη μεγάλη και τις μικρές αίθουσές του. Ειδικά κάποιες προβολές ήταν ασφυκτικά γεμάτες και οι συζητήσεις μεταξύ σκηνοθέτη και κοινού που ακολουθούσαν, διαρκούσαν πολύ περισσότερο του συνηθισμένου. Και ήταν αυτό, ανακάλυψα ξαφνικά, που τελικά στριφογύριζε στο μυαλό μου, και προσπαθούσα να επισημάνω. Ήταν αυτά τα Q&As, γεμάτα χιούμορ και συγκίνηση, που είχαν τέτοια ανταπόκριση και ζέσταναν τόσο πολύ το κλίμα του φετινού φεστιβάλ –καθώς πέρσι η πανδημία λειτουργούσε σχετικά ανασταλτικά ακόμη στις συναθροίσεις.

Τέσσερις από τους διαγωνιζόμενους σκηνοθέτες: Ιακωβίδης, Κατσιμίρης, Πασσαλής, Γούσης στο Babylon

Ο διευθυντής του Φεστιβάλ Δράμας Γ. Σακαρίδης, με την υπεύθυνη του προγράμματος Cinematherapy Ντ. Νικολάκου και τον υπεύθυνη προγράμματος μικρού μήκους Κ. Αϊβαλιώτη.

Από τις πιο όμορφες και δυνατές στιγμές, τα Q&As του Βαγγέλη Μουρίκη με το κοινό, που ακολούθησαν τις προβολές των ταινιών στο σχετικό αφιέρωμα στον πρωταγωνιστή. Μετά τις προβολές του «Ισοβίτη» του Θόδωρου Μαραγκού, της «Νορβηγίας» του Γιάννη Βεσλεμέ, αλλά πάνω από όλα, φυσικά, του εμβληματικού «Βασιλιά» του Νίκου Γραμματικού, υπήρχε το αδιαχώρητο. Όρθιος ο Βαγγέλης Μουρίκης, γεμάτος ενέργεια, όπως πάντα, και φοβερή διάθεση, απολάμβανε και ο ίδιος τη σύνδεσή του με αυτό το κοινό, το μυημένο κι απαιτητικό που πραγματικά φαινόταν να χαίρεται δεόντως την όμορφη “συνομιλία”. Το ίδιο άλλωστε συνέβη και στις προβολές της εξαιρετικής ταινίας του Θάνου Αναστόπουλου «Τα Φαντάσματα της Επανάστασης», αλλά και σε εκείνες των διαγωνιζόμενων σκηνοθετών, του Σπύρου Ιακωβίδη –που πήρε και το βραβείο Emerging Greeks Award για το καταλυτικό «Black Stone» του-, της Μαρίας Ντούζα («Άκουσέ με»), του Δημήτρη Κατσιμίρη («Με αξιοπρέπεια»), του Χρήστου Πασσαλή («Ησυχία 6-9») και του Γιώργου Γούση («Μαγνητικά Πεδία»). Κάτι που επιβεβαιώνει ακόμη μια φορά την αξία της αίθουσας και της συνεύρεσης τόσο των θεατών μεταξύ τους, όσο και με τους ίδιους τους δημιουργούς.

Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται και το άνοιγμα του φεστιβάλ κάτω από το δυνατό σαξόφωνο του Alegros Gramma (Αλέκος Γραμματικός), και την προβολή της δραμεντί «Εκεί Που Ζούμε» του Σωτήρη Γκορίτσα να ανεβάζει με το χιούμορ της τη διάθεση, έδωσε τόσο τον τόνο όσο και το στίγμα της φετινής διοργάνωσης που επέλεξε να επικεντρωθεί κατά κύριο λόγο σε ταινίες οι οποίες προκαλούν χαμόγελα σε μια δύσκολη εποχή. Ο σκηνοθέτης είχε επίσης μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με το κοινό που είχε κατακλύσει την αίθουσα. Οι δεκάδες –συχνά διπλές– προβολές που ακολούθησαν τις επόμενες μέρες με τις διαγωνιζόμενες ταινίες και ντοκιμαντέρ, τις μικρού μήκους, τις ειδικές προβολές, έδωσαν μια άξια εκπροσώπηση της φετινής ελληνικής παραγωγής, τόσο στους Έλληνες –κυρίως νέους, φοιτητές, καλλιτέχνες και εργαζόμενους στο Βερολίνο- όσο και στους ξένους, Γερμανούς και άλλους, επαγγελματίες του χώρου και απλό κοινό, που ήρθαν να ενημερωθούν για τα κινηματογραφικά μας δρώμενα. Με ταινία λήξης το «Dodo» του Πάνου Χ. Κούτρα σε μια πλημμυρισμένη κόσμο αίθουσα, την απονομή των βραβείων από τα μέλη της κριτικής επιτροπής, Mirja Frehse, senior σύμβουλο χρηματοδοτήσεων του MEDIA, Sydney Levine διεθνή σύμβουλο film business και τον σκηνοθέτη/συγγραφέα Παναγιώτη Ευαγγελίδη –μάλιστα του ντοκιμαντέρ δόθηκε για πρώτη φορά, στο «Femicidio» της Νίνας Μαρίας Πασχαλίδου– και το πάρτι στο Μουσείο των Ψευδαισθήσεων, η διοργάνωση έκλεισε και φέτος τις πόρτες της, αφήνοντας μας, πραγματικά, με τη γλυκιά προσμονή της επόμενης.

O Alegros Gramma στην πρεμιέρα με την Κατερίνα και την Σοφία από την ομάδα του φεστιβάλ.

Η ομάδα του φεστιβάλ με τον Βαγγέλη Μουρίκη.

Φετινές ξεχωριστές συναντήσεις, γεμάτες κόσμο, το session του Cinematherapy με την συνθετική ψυχοθεραπεύτρια Ντενίς Νικολάκου, που ήρθε στο Βερολίνο μέσα από τη συνεργασία της διοργάνωσης με το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, -παρών και ο διευθυντής του Γιάννης Σακαρίδης– στο πρόγραμμα του οποίου η κινηματογραφοθεραπεία έχει ενταχθεί εδώ και τρία χρόνια. Ναι, είναι γεγονός, οι ταινίες έχουν θεραπευτικές ιδιότητες κυρίως στη διαχείριση του άγχους μας και η χρήση του κινηματογράφου ως εργαλείου έχει παρουσιάσει μεγάλη αύξηση τα τελευταία χρόνια.

Παράλληλα, η παρουσίαση της γερμανικής πλατφόρμας Crew United που ανοίγει φέτος πύλη και στην Ελλάδα, είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους επαγγελματίες που βρέθηκαν στο φεστιβάλ, το οποίο πλέον αποκτά κι άλλες διαστάσεις, στρέφοντας το βλέμμα του και σε meetings του οπτικοακουστικού κλάδου, που στηρίζουν ακόμη περισσότερο τη σύνδεση του ελληνικού με τον γερμανικό και γενικότερα, τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο. H Βένια Βέργου, Project Manager της Crew United Greece, παρουσίασε με τους ξένους συνεργάτες της τις δυνατότητες του online δικτύου επαγγελματιών κινηματογραφιστών που λειτουργεί εδώ και 27 χρόνια στη γερμανική κινηματογραφική βιομηχανία, έχει ήδη επεκταθεί στη Γαλλία και την Πολωνία και ξεκινά τώρα στην Ελλάδα, αλλά και στην Ιταλία, την Ισπανία, την Ρουμανία και την Λιθουανία. Εντυπωσιακό το γεγονός ότι περισσότεροι από 44.000 επαγγελματίες κινηματογραφιστές, ηθοποιοί και εταιρίες διαθέτουν ήδη προφίλ στην πλατφόρμα, καθιστώντας την πολύτιμο “εργαλείο” ανταλλαγής πληροφοριών για projects και βοηθώντας στην προώθηση του ευρωπαϊκού κινηματογράφου πέρα από τα σύνορά του.

Η περιήγηση στο Βερολίνο, το αγαπημένο Berlin Walk, έφερε και πάλι ακόμη πιο κοντά τους καλεσμένους του φεστιβάλ, παρά την βροχή και το κρύο. Ο Κωνσταντίνος Παπαθανασίου, εξαιρετικός πάντοτε στην ξενάγησή του, αυτή τη φορά, μας έφτασε μέχρι το τείχος του Βερολίνου κι απέναντι στο περίφημο φιλί Μπρέζνιεφ-Χόνεκερ, το διάσημο γκράφιτι του Ρώσου ζωγράφου Ντμίτρι Βρούμπελ. Τι πιο ωραίο να μιλάς για σινεμά με τους δημιουργούς του, περπατώντας πάνω στην Alexanderplatz που θες δεν θες πάντα φέρνει στο μυαλό τον Φασμπίντερ… Ή πηγαίνοντας ακόμη και για… junk food κοντά στα ξημερώματα, τρώγοντας λουκάνικα παρέα με σκηνοθέτες σε καντίνα με dance beats!

Η διευθύντρια του φεστιβάλ Σοφία Σταυριανίδου και η υπεύθυνη συντονισμού & marketing Ελίζα Δεύτου με τον Σωτήρη Γκορίτσα_428329_n

Κάθε χρόνο που βρισκόμαστε εκεί, το φεστιβάλ δίνει νέες εκπλήξεις. Αλλά όταν υπάρχει μια ομάδα που αγαπάει τόσο πολύ αυτό που κάνει, τι άλλο μπορείς να περιμένεις; Η διευθύντρια του φεστιβάλ Σοφία Σταυριανίδου, η Επικεφαλής Προγράμματος Γιάννα Σαρρή, η υπεύθυνη συντονισμού και marketing Ελίζα Δεύτου, ο υπεύθυνος Προγράμματος ταινιών μικρού μήκους Κώστας Αϊβαλιώτης, η υπεύθυνη καταλόγου και μεταφράσεων Σοφία Αθανασάκη, η υπεύθυνη φιλοξενίας Αλεξάνδρα Παπακωνσταντίνου, η υπεύθυνη Film Traffic Άλκηστη Καφετζή, αλλά και εξωτερικοί συνεργάτες όπως η ηθοποιός και δασκάλα χορού Κατερίνα και άλλοι, ήταν εκεί πέρα από την θαυμάσια διοργάνωση. Φτιάχνοντας μια ατμόσφαιρα που ξεπερνούσε τα όρια μιας άρτιας επαγγελματικής συνεύρεσης. Το καταλάβαινες στο φουαγιέ, τις στιγμές πριν μπεις ή αφού έβγαινες από τις προβολές, τις στιγμές που άρχιζες τις κουβέντες για την ταινία που είδες –ακόμη και μετά τα Q&As!-, τις στιγμές που έπινες κόκκινο κρασί με τους άλλους καλεσμένους, Έλληνες και ξένους, στο “στέκι” απέναντι στην Rosa Luxemburg Platz με το εξαίσιο ιταλικό.

TGFFB: Official Trailer 2023 from TheGreekFilmFestivalinBerlin on Vimeo.

Τα συναισθήματα, τα γέλια, η συγκίνηση, οι συζητήσεις για τον ελληνικό κινηματογράφο τα προβλήματα του και τα επιτεύγματά του, δεν τέλειωναν ποτέ. Κάθε χρονιά το φεστιβάλ μεγαλώνει και εξελίσσεται, ταξιδεύει και σε άλλες γερμανικές πόλεις. Αλλά είναι αυτή η αίσθηση ζεστασιάς και αγάπης για το ελληνικό σινεμά και τους ανθρώπους του, αυτή η διαρκής αίσθηση ότι πραγματικά κάτι ιδιαίτερο συμβαίνει εκεί, σε αυτήν την κινηματογραφική πόλη που δίνει ώθηση στο δικό μας σινεμά, που σε κάνει να θέλεις να ξαναγυρνάς διαρκώς, ανακαλύπτοντας πάντοτε κάτι καινούργιο. Του χρόνου, στην ένατη έκδοση, οι θεατές, όπως μας είπε η Γιάννα Σαρρή «θα δουν μια άγνωστη πτυχή του ελληνικού σινεμά»! Ανυπομονούμε!