Το πριν. Η απόδραση από την παραγκούπολη της Βίγια Φιορίτο για το Caminito που οδηγεί στο «Μπομπονέρα». Το πέρασμα του Ατλαντικού και η αλλαγή των χρωμάτων της Μπόκα με τα «μπλαουγκράνα» της Μπάρτσα. Η γνωριμία με την κόκα στη Βαρκελώνη και με τις τάπες του «χασάπη του Μπιλμπάο» Άντονι Γκοϊκοετσέα που του έβγαλαν το εισιτήριο για Νάπολη μιαν ώρα αρχύτερα. Εκεί, στο Νότο, «ο ακριβότερος ποδοσφαιριστής του κόσμου στην φτωχότερη πόλη της Ιταλίας». Προφήτης, λαϊκό είδωλο, κοινωνικός απελευθερωτής, σύντομα Άγιος σαν τον Σαν Τζενάρο, λίγο αργότερα -μετά το Μουντιάλ του ’86 και το νταμπλ του ’87- οριστικά κι αμετάκλητα, Θεός.
Το μετά. Το σπάσιμο της ομερτά και η αποκάλυψη του κοινού μυστικού. Η πρώτη τιμωρία, 15 μήνες έξω. Ο ανένδοτος κατά της FIFA και η διαπόμπευσή του στο USA ’94, αφού πρώτα είχε τρομάξει κάτι παληκάρια που έκαναν προμενάδες. 81 ακόμα ανηδονικά ματς με τρεις διαφορετικές φανέλες, κλείσιμο στην Μπόκα και μια αναμενόμενη αποτυχία στους πάγκους. Of all people ήταν ο πιο ακατάλληλος για εκεί, πώς να διδάξεις κάτι που οι άλλοι δεν μπορούν καν να φανταστούν; Προβλήματα υγείας, πολλαπλές καταρρεύσεις, ντοκιμαντέρ, πάνω του στημένο ένα περιοδεύον freakshow από το οποίο κανείς δεν τον προστάτευε. Στο φινάλε, η αδυναμία του να περιφρουρήσει τον μύθο, έγινε τελικά το πιο χαρακτηριστικό μυθικό του στοιχείο. Τίτλοι τέλους, 60 χρόνων και 26 ημερών. Την ίδια μέρα με τον έτερο «άσωτο» Τζορτζ Μπεστ και τον έτερο «ανυπότακτο» Φιντέλ Κάστρο. You can’t make this shit up.
Όταν ο χρόνος ξεθωριάσει ακόμα περισσότερο την ποιότητα στο βίντεο με το θρυλικό ζέσταμα υπό τους ήχους του “Live is Life”, οι zillennials θα έχουν ακόμα λιγότερο χρόνο για να ακούσουν την ιστορία του ανθρώπου που έκανε τους γονεις τους να ανατριχιάζουν. (Ακόμα κι αν έζησαν αυτόν τον κοντοπίθαρο negrito χιλιάδες χιλιόμετρα μακρια από εκεί που τον προσκυνάνε σήμερα σε Μπουένος Άιρες και Νάπολη.) Θα τους είναι ίσως αρκετή η σύντομη ιστορία για το πώς πέρασε ο Ντιέγο Αρμάντο Μαραντόνα την χρονιά που έκλεισε τα 30. Το 1990…
«O ακριβότερος ποδοσφαιριστής του κόσμου στην φτωχότερη πόλη της Ιταλίας». Προφήτης, λαϊκό είδωλο, κοινωνικός απελευθερωτής (Photo by Meazza Sambucetti/AP/Shutterstock)
Η Νάπολι, ομαδάρα μεν, στην αρχή της παρακμής της εποχής Μαραντόνα δε. Τέρμα ο βετεράνος Τζουλιάνι, πίσω ο Τσίρο Φερράρα, στα χαφ ο -μπροστά από την εποχή του- βραζιλιάνος Αλεμάο. Σέντερ φορ ο υπέροχος Καρέκα. Και δίπλα τους μια σειρά από ιταλοί ρολίστες οπως ο Μάσιμο Κρίπα, ο Αντρέα Καρνεβάλε κι ένας πιτσιρίκος που τον έλεγαν Τζιανφράνκο Τζόλα. Έτοιμος να πάρει το δαχτυλίδι από τον Ντιέγο που έχει ζητήσει μεταγραφή, θέλει να πάει κάπου πιο ήρεμα. Η πόλη εξακολουθεί να τον λατρεύει, αλλά πια τον πνίγει. Παίζει κάθε Κυριακή, παρτάρει μέχρι την Τετάρτη, Πεμπτη με Σάββατο καθαρίζει μέσα του, Κυριακή καθαρίζει το επόμενο ματς – κι όλοι κάνουν πως δεν βλέπουν ότι συνήθως κάποιος άλλος γεμίζει το κυπελλάκι με τα ούρα για το ντοπινγκ κοντρόλ. Κι όλα αυτά χωρίς την παραμικρή προσπάθεια να μην ποζάρει δίπλα στην οικογένεια Τζουλιάνο, τα αφεντικά της Καμόρα που τον χρησιμοποιούν ως ρεκλάμα. Χωρίς να του περνά από το μυαλό ότι όλοι αυτοί που του κάνουν τους φίλους είναι οι πρώτοι που θα πουλήσουν τις κασέτες με τα τηλεφωνήματά του στη μέση της νύχτας σε μαντάμ της πόλης ζητώντας κορίτσια. Ο Ντιέγο έχει τα νεύρα του με τον καλτ πρόεδρο Κοράντο Φερλαϊνο που δεν τολμά να τον πουλήσει (γιατί θα πρέπει να μεταναστεύσει). Έχει χάσει λίγη από την εκρηκτικότητά του, έχει βάλει κιλά και η φυσική του κατάσταση είναι σε ελεύθερη πτώση, όμως το πολεμικό του πνεύμα φτάνει τελικά και περισσεύει κόντρα στη Μίλαν των Ολλανδών, την Ίντερ των Γερμανών και την Γιούβε των Ρώσων. Βάζει 16 γκολ (τα 10 στον β’ γύρο), φτιάχνει τουλάχιστον μισά αλλά τόσα, κι οδηγεί την ομάδα του Αλμπερτίνο Μπιγκόν (ναι, αυτού του Μπιγκόν) σε ένα σκουντέτο «αίμα κι άμμος» με 10 νίκες στο γκολ, με νίκες στα χαρτιά και μερικές επικές ανατροπές. (Για τους μυημένους, καθοριστική είναι και η παρουσία του Λουτσιάνο Μότζι στο «πίσω δωμάτιο».) Ο Βεζούβιος ξαναφουσκώνει, η Νάπολι κάνει πάλι δυο μήνες να κοιμηθεί, ο μονάκριβος γιος της παρότι έτοιμος να γίνει άσωτος την βγάζει και πάλι ασπροπρόσωπη. Λίγους μήνες μετά θα ζητησει ανταπόδωση…
Αργεντίνη 1990. Ο Ντιέγο και 10 δεν-μπλέκεις.
Ήξερε ο Ντιέγο Μαραντόνα ότι το καλοκαίρι του 1990 θα διχάσει την Ιταλία; Ήταν κάτι που του βγήκε στην πορεία ή ήταν ένα πλάνο που εφάρμοσε στην εντέλεια ως χαρισματικός λαοπλάνος; Όπως και να ‘χει το Italia ’90 είναι ίσως το αριστούργημά του. Ποτέ και πουθενά κανείς άλλος δεν έγραψε τη λέξη ΗΓΕΤΗΣ με τόσο κεφαλαία γράμματα, πηγαίνοντας τελικό μια ομάδα που ξεκίνησε με ήττα στην πρεμιέρα από το Καμερούν. Ήταν εκείνος, ο Κανίγια, ο Mπουρουσάγα, ένας τερματοφύλακας από-το-πουθενά-πεναλτάκιας (Γκοϊκοετσέα) και μια ντουζίνα δεν-μπλέκεις που τους έλεγαν Τρόλιο, Ολαρτικοετσέα και Σερισουέλα. Ίσως η πιο badass ομάδα που είχαν ποτέ. Να κλέβει παιχνίδι το παιχνίδι χωρίς ο Ντιέγο να τους περνά όλους, όπως πριν 4 χρόνια στο Μεξικό. Σχεδόν περπατούσε, εμψύχωνε, ενέπνεε σιγουριά κι όποτε έπρεπε έβαζε το μυτάκι του για μια ασίστ στον Κανίγια, Βραζιλία adeus. Μέχρι τον ημιτελικό. Ιταλία-Αργεντινή στο Σαν Πάολο με την γνωστή ιστορία (μεγεθυμένη με το πέρασμα του χρόνου) που θέλει τον Μαραντόνα να παίζει με το μυαλό μιας ολόκληρης χώρας ζητώντας από τους Ναπολιτάνους να τον υποστηρίξουν μέσα στην πόλη τους κόντρα στην πατρίδα τους. Κόντρα, δεν το είπε ποτέ αλλά το εννόησε απόλυτα, στον εσωτερικό ρατσισμό των βόρειων που τους ανεβοκατέβαζαν “terroni” μέχρι να έρθει εκείνος και να σηκώσουν κεφάλι. Η Αργεντινή πέρασε στα πέναλτι, στον τελικό της Ρώμης ένα ολόκληρο γήπεδο ηττημένων γιούχαρε τον εθνικό της ύμνο. Κοντινό στον Ντιέγο για το γεμάτο “hijos de puta” – στιγμιότυπο ανάλογα εμβληματικό με κάποιο από τα δεκάδες σλάλομ της καριέρας του. Η Γερμανία το σήκωσε με το πιο γελοίο πέναλτι όλων των εποχών, ο Μαραντόνα είχε πετύχει τον σκοπό του αλλά είχε πια μείνει κι «(εντελώς) μόνος εναντίον (εντελώς) όλων»…
Αν κάποτε μιλήσετε λοιπόν στα παιδιά σας για τον Ντιέγο Μαραντόνα, πείτε τους τις ιστορίες του 1990. Ίσως καταλάβουν το Μέταλλο. Έτσι κι αλλιως το “Ho Visto Maradona” της δικής μας γενιάς, δεν περιγράφεται με λέξεις.
