Στο δρόμο προς το δημοτικό γυμναστήριο της γειτονιάς μου -τον οποίο ομολογουμένως σπανίως κάνω- υπάρχει γραμμένο ένα σύνθημα στον πίσω τοίχο του σούπερ μάρκετ Γαλαξίας. Είναι απλό, λιτό, to the point. Γράφει με μαύρα γράμματα πάνω σε ένα τοίχο από κόκκινο τούβλα «Μπαμπά, είμαι gay».
Υπάρχει εκεί καιρό, αρκετά πριν από την τελευταία έξαρση εξόδου από τη ντουλάπα διάσημων ομοφυλόφιλων, καλλιτεχνών και αθλητών. Υπάρχει καιρό πριν από την επιδημία εξομολόγησης των πιο δύσκολων στιγμών υγείας διαφόρων δημοσίων προσώπων. Πριν η Αντζελίνα μιλήσει για τη δοκιμασία της με τη διπλή μαστεκτομή, πριν η Έλεν Πέιτζ αποκαλύψει πως είναι ομοφυλόφιλη, πριν ο Γρηγόρης Βαλλιανάτος, επιλέγοντας την προεκλογική περίοδο, μοιραστεί με τον κόσμο του facebook -δηλαδή όλο τον κόσμο- ότι είναι φορέας του HIV.
Πιθανόν ο άνθρωπος με το σπρέι να μην είναι στην πραγματικότητα γκέι, αλλά να ήθελε απλώς να δώσει ένα μήνυμα. Πιθανόν να γούσταρε να λερώσει τον τοίχο του Γαλαξία για να εντυπωσιάσει τους φίλους του. Ίσως να ήταν ειρωνικό απέναντι στους γκέι όλου του κόσμου που ντρέπονται να το πουν στο μπαμπά τους. Μπορεί ακόμα ακόμα να είναι και κοροϊδευτικό. Όπως και να έχει, κάθε φορά που θα πάρω απόφαση να πάω μέχρι το γυμναστήριο και θα περάσω από μπροστά του, αυτή η φράση, ανεξαρτήτως κινήτρου, που περιγράφει με τρεις λέξεις την αγωνία μιας ολόκληρης ζωής πολλών ανθρώπων, φίλων, γνωστών ή συναδέλφων, που ακόμα και σήμερα δυσκολεύονται να αποκαλύψουν τη σεξουαλική τους ταυτότητα αν δεν έχουν την πολυτέλεια να ζουν σε χώρους που είναι ανεκτικοί απέναντι σε αυτήν, θα τη βρω εκτός από συγκινητική, και αρκούντως εύστοχη.
Κάποιες εξομολογήσεις είναι δυσκολότερες από άλλες εξομολογήσεις, θα έλεγε ο Μόρισεϊ και αυτό ισχύει για τα πάντα. Δε θα χρησιμοποιήσω το απλοϊκό τέχνασμα σύγκρισης αυτής της επιτοίχιας εξομολόγησης με τα διάσημα παραδείγματα που προανέφερα. Αλλά αν θες να βρεις ένα κίνητρο πίσω από κάθε πράξη ενός επωνύμου είναι σίγουρο πως θα βρεις, ακόμα κι όταν δεν υπάρχει. Ο,τι κι αν πει ένα δημόσιο πρόσωπο, το οποίο διαφοροποιείται στο ελάχιστο από αυτά που λένε οι περισσότεροι, μπορεί να εκληφθεί και ως ένα τρικ δημοσιότητας. Συχνά κιόλας θα είναι. Αλλά επειδή δεν ξέρω αν θα πρέπει, εθισμένοι καθώς είμαστε πλέον στον κυνισμό και την κριτική, να διενεργούμε κάθε φορά ένα νέο CSI για να αποκαλύψουμε πέραν πάσης αμφιβολίας το κίνητρο του καθένα, ίσως είναι καλύτερο να επικεντρωνόμαστε στο αποτέλεσμα.
Βοηθάει με κάποιο τρόπο την κοινωνία η εκάστοτε εξομολόγηση; Υπάρχουν κάποιοι εκεί έξω, έστω δύο, τρεις ή τριακόσιοι, που μέσω αυτής της εξομολόγησης ήρθαν πιο κοντά στην παραδοχή της δικής τους αλήθειας ως κάτι που δεν είναι ντροπιαστικό; Προετοιμάζουν αυτές οι επώνυμες αποκαλύψεις αργά αργά και καθώς τροφοδοτούν η μια την άλλη σαν ντόμινο, την κοινωνία για κάτι πιο… ποπ;
Η ταπεινή μου γνώμη είναι πως ναι. Είτε μας αρέσει είτε όχι μια μεγάλη μερίδα του κόσμου δεν έχει την πολυτέλεια να ζει σε προοδευτικά περιβάλλοντα όπου ό,τι κι αν είσαι είναι οκ. Είτε μας αρέσει είτε όχι μια μεγάλη μερίδα του κόσμου θεωρεί πραγματικό ό,τι βγαίνει στην τηλεόραση ή πλέον ό,τι γράφεται στο ίντερνετ. Καλώς ή κακώς για κάποιους, όλοι αυτοί οι επώνυμοι που χρησιμοποιούν συχνά διάφορα τρικ για να παραμένουν επώνυμοι, είναι σημαντικοί και αυτά που λένε ή κάνουν δίνουν τον τόνο. Όσο αποσιωπούν με φθηνά τεχνάσματα τη σεξουαλική τους ταυτότητα ή τις περιπέτειες υγείας που συνεπάγονται ένα στίγμα, για τον πολύ κόσμο η σεξουαλική αυτή ταυτότητα και οι ασθένειες που κουβαλάνε θα είναι ντροπή.
Κάποιες εξομολογήσεις είναι δυσκολότερες από άλλες εξομολογήσεις, θα έλεγε ο Μόρισεϊ και αυτό ισχύει για τα πάντα.
Προφανώς θα θέλαμε να ζούμε σε ένα κόσμο όπου όλα αυτά δεν θα ήταν απαραίτητα. Όπου η είδηση ότι η Ελεν Πέιτζ είναι λεσβία δε θα ήταν είδηση, τουλάχιστον όχι περισσότερο από το ότι ο Μπράντλει Κούπερ προτιμά τις ξανθές. Όπου το AIDS θα ήταν άλλη μια ασθένεια, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας ή ο καρκίνος, οι οποίες δεν συνεπάγονται κοινωνικά και μια ενοχή του ασθενούς. Όπου μια διπλή μαστεκτομή δε θα στερούσε στα μάτια των πολλών το δικαίωμα στη θηλυκότητα, την ίδια ώρα που μερικά πλαστικά βυζιά υποτίθεται ότι την ενισχύουν. Οσο δε ζούμε ακόμα σε αυτό τον κόσμο, όμως, κάθε δημόσιο μοίρασμα μιας δύσκολης αλήθειας, ακόμη κι αν δεν είναι «γενναίο» ή «αξιοθαύμαστο», έχει τουλάχιστον ένα νόημα. Ας επικεντρωθούμε σε αυτό. Τα κίνητρα ας τα ψάξει ο Οράτιος Kέιν.
H Μανίνα Ντάνου είναι δημοσιογράφος στο περιοδικό Κ της Καθημερινής
