creed

Κριντ: Η Γέννηση Ενός Θρύλου (Creed) *****

ΗΠΑ, 2015, Έγχρωμο

Σκηνοθεσία: Ryan Coogler

Πρωταγωνιστούν: Sylvester Stallone, Michael B. Jordan, Tessa Thompson

Διάρκεια: 133’

Ο Adonis Creed δεν απαλλάχθηκε ποτέ από το πυγμαχικό «γονίδιο» του πατέρα του. Μετά από μια σύντομη καριέρα σε μικρούς αγώνες μποξ στο Μεξικό, αποφασίζει να πάρει στα σοβαρά την πιθανότητα της καριέρας του πυγμάχου, αλλά η «οικογενειακή» σχολή δεν τον δέχεται. Αποφασίζει να ταξιδέψει από το Χόλυγουντ στη Φιλαδέλφεια και να ζητήσει τη βοήθεια του μόνου ανθρώπου που μπορεί να τον ανεβάσει στην κορυφή: του Rocky Balboa. Ο οποίος έχει αποσυρθεί εδώ και χρόνια, με τη ζωή του να είναι εντελώς διαφορετική από την ένδοξη εποχή. Παρά τους αρχικούς δισταγμούς, θα δεχθεί να τον προπονήσει και ο δρόμος προς την κορυφή δείχνει να ανοίγεται. Ωστόσο, ο Adonis πρέπει να νικήσει τον μεγαλύτερό του αντίπαλο, τον εαυτό του. Χωρίς ίχνος αμφιβολίας, πρόκειται για τον καλύτερο «εκσυγχρονισμό» μιας κλασικής σειράς ταινιών που έχουν αγαπηθεί από μεγάλη μερίδα κοινού. Η μοντέρνα και ευρηματική σκηνοθεσία του Ryan Coogler σε συνδυασμό με το άψογα στρωτό σενάριο και τις εκπληκτικές ερμηνείες του πρωταγωνιστικού διδύμου, προσφέρουν άλλο ένα λιθαράκι στον ήδη τεράστιο μύθο των ταινιών.

Όσο εκλεπτυσμένοι και να προσπαθούμε να φανούμε, όσο και να δηλώνουμε πως οι καλύτεροι σκηνοθέτες ήταν αυτοί που έφεραν τις μεγαλύτερες τομές στην ιστορία του κινηματογραφικού μέσου, δεν πρέπει να αρνούμαστε τη σημασία των ταινιών που κατάφεραν να δημιουργήσουν μια «μαζική κληρονομιά» στο πέρασμα του χρόνου. Αριστουργηματικά ο Αντρέι Ρουμπλιόφ, η Περσόνα, ο Τρελός Πιερό, αλλά (όσο και να υστερούν θεωρητικά σε θέμα περιεχομένου) οι πρώτοι δύο Εξολοθρευτές, το Predator, τα Rambo, η τριλογία του Die Hard δεν σημάδεψαν την πορεία του εμπορικού (και όχι μόνο) κινηματογράφου; Τα Mad Max δεν τα αναφέρω γιατί πέρσι πείστηκαν και όσοι επέμεναν να τα θεωρούν απλώς cult ότι συνέβαλλαν τα βέλτιστα.

Όσοι, από την άλλη, επιμένουν ότι ταινίες σαν τις παραπάνω δεν είναι τίποτα περισσότερο από «αμερικανιές», μάλλον πρέπει να φαντάζουν το λιγότερο γραφικοί πλέον. Και αυτό διότι για να υπάρξει αυτός ο καινοτόμος, βαθύς κινηματογράφος που θα αναδείξει την τέχνη της εικόνας σε ένα μέσο διερεύνησης ορίων, πρέπει να υπάρχει και ο απλός κινηματογράφος της μάζας, που θα αξιοποιεί την κάμερα για να διηγηθεί απλές ιστορίες. Η σειρά του Rocky είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Πολλοί τείνουν να εξολοθρεύσουν την αγνή τους ψυχαγωγία και την ευφυία τους κατονομάζοντάς τις ταινίες ως εύπεπτο θέαμα πούρας αμερικάνικης λογικής. Όσο ψυχροπολεμικής φύσης προπαγάνδα και να είναι το τέταρτο επεισόδιο, με την κακή Ρωσία που εισβάλλει και απειλεί την Αμερική, η οποία με τη σειρά της την εξολοθρεύει «εντός έδρας», δεν αναιρεί καθόλου το γεγονός ότι στα επεισόδιά της είδαμε έναν χαρακτήρα ολοκληρωμένο, έναν απλό άνθρωπο που μεγάλωσε στις φτωχογειτονιές αλλά μπόρεσε να παλέψει με τις δυσκολίες και να φτάσει ψηλά, έστω κι αν δεν ήταν ιδιαίτερα φιλοσοφημένος ή ευφράδης. Αξιοποίησε το ταλέντο του, ήρθε μπροστά σε διλήμματα, έχασε πολλούς συνοδοιπόρους, αλλά έμεινε σταθερά προσηλωμένος στο στόχο του. Και οι ταινίες της σειράς –τουλάχιστον οι δύο πρώτες- αποτελούν υποδείγματα γραφής και ανάπτυξης χαρακτήρων. Το Κριντ: Η Γέννηση Ενός Θρύλου (Creed) ενώ θα μπορούσε να αποτελεί έναν απλό φόρο τιμής, αντιθέτως, τραβά σωστή πορεία και μεταφέρει όσα αγαπήσαμε από τις ταινίες στο παρόν με τρόπο εξαιρετικό.

Είναι πλέον η ψηφιακή εποχή, τα iPad, το Youtube και η hip-hop αντικαθιστούν τις θηριώδεις τηλεοράσεις και το funk. Ενώ η Φιλαδέλφεια έμεινε εξίσου φθαρμένη και γκρίζα με το παρελθόν, τα παιδιά των φτωχογειτονιών καβαλάνε μηχανές και κάνουν σούζες. Oι είσοδοι των παλαιστών στο ring είναι πολύ πιο εφετζίδικοι και όχι απλά η συνοδευόμενη από ανεβαστική μουσική πορεία μέχρι το καναβάτσο. Αλλά το μυστικό δεν είναι να προσπαθήσει σώνει και ντε να μη δείξει το πέρασμα των εποχών ο σκηνοθέτης, ούτε και να βάλει τον Rocky να ανεβάζει links στο Facebook. Αυτός είναι ένας εκπρόσωπος της παλιάς στρατιάς, πικραμένος, που δίνει χώρο στη νεολαία, η οποία «επιτρέπεται» να αξιοποιήσει τα μοντέρνα μέσα. Έτσι από τη μια ο αγαπημένος μποξέρ κρατάει στέρεα την εικόνα του παλιομοδίτη αλλά καλόκαρδου (και σοφότερου) πρωταθλητή, ενώ ο απόγονός του, Creed, δείχνει να γνωρίζει τα νέα μέσα. Δεν προσπαθεί ο νεαρός να γίνει ούτε ο «θείος» του, αλλά ούτε κι ο πατέρας του, προσπαθεί να γίνει ο εαυτός του, όπως και η ίδια η ταινία. Αξιοποιεί, λοιπόν, τις διδαχές της παλιάς φρουράς αλλά τα εμπλουτίζει με το δικό της μοντέρνο χαρακτήρα, τα νέα ευρήματα και καταλήγει σε ένα σωστό αμάλγαμα.

Αυτό που χαρακτηρίζει το σενάριο, είναι μια διάχυτη αίσθηση μελαγχολίας, η οποία ολοφάνερα οφείλεται στις εμπειρίες του χρόνου. Η πένα αυτή τη φορά δεν απασχολείται με τη δυσκολία της αναγνώρισης, αλλά με την ανακάλυψη του εαυτού και τον εξορκισμό των προσωπικών δαιμόνων. Βλέπει τι έφυγε, τα απομεινάρια του ένδοξου παρελθόντος, αλλά δεν αλλάζει χαρακτήρα. Μπορεί ο Rocky να είναι σοφότερος, αλλά δε θα κάνει τίποτα προσποιητά. Άλλωστε πρέπει να φορέσει τα παπούτσια του μεγάλου Mick, να συνεχίσει τις διδαχές του, όχι κοπιάροντας, αλλά να προσθέσει σεβόμενος. Δε θα παραινέσει τον εκπαιδευόμενό του να φάει αστραπή και να αφοδεύσει κεραυνό, θα σταθεί δίπλα του όπως θα στεκόταν ο σωστός προπονητής, με επιμονή και αγάπη. Και μαζί του να δώσει μια τεράστια μάχη. Και ναι, ο Stallone κλέβει την παράσταση με την εκπληκτική του ερμηνεία η οποία συγκινεί χωρίς ίχνος ιδρώτα. Από την άλλη ο Michael B. Jordan αποδεικνύει γιατί πρέπει να θεωρείται το επόμενο μεγάλο αστέρι, καθώς και ολόσωστα διαχειρίζεται τις μεταβάσεις του, και τσαμπουκά έχει και απίστευτη χημεία με τον μέντορά του.

Κάτι επίσης σημαντικό: οι φόροι τιμής. Το μάτι δεν κλείνεται ολοφάνερα στους οπαδούς των προηγούμενων έξι ταινιών, αλλά πάντα γίνονται νύξεις, καλαίσθητα τοποθετημένες σε σκηνές ή χαρακτηριστικά που αγαπήσαμε. Το καβουράκι και η μπάλα είναι ακόμα εκεί, τα χελωνάκια μεγάλωσαν, η συνήθεια του Rocky να διαβάζει στην Adrian αποκτά μια άλλη (και ακόμα πιο πικρά τρυφερή) διάσταση. Και όσο για την κλασική σκηνή επανάληψης αγώνα με την οποία ξεκίναγαν οι παλιές ταινίες, αξιοποιείται με τον κατάλληλο τρόπο ώστε να μας δείξει πως εδώ περνάμε σε μια νέα γενιά, η οποία ναι μεν σέβεται με τον δικό της τρόπο το παρελθόν, αλλά θέλει να ανεξαρτητοποιηθεί και να μη σταθεί ως απλός τιμητής. Να πει τη δική της ιστορία.

Άπαντες δώστε το παρόν. Θα ενθουσιαστείτε ξανά σαν παιδάκια που βλέπουν τις μπουνιές να πηγαινοέρχονται, θα ανατριχιάσετε με τις αναμνήσεις και θα συγκινηθείτε με το ότι ο χρόνος, όσο και να φθείρει, κάποια πράγματα τα κρατά ανέπαφα. Από αυτές τις ταινίες που αμέσως μόλις τελειώνουν απορείς πότε θα βγει η επόμενη για να τρέξεις και να ευχαριστηθείς εγγυημένα. 

Interruption ***1/2**

Ελλάδα, 2015, Έγχρωμο

Σκηνοθεσία: Γιώργος Ζώης

Πρωταγωνιστούν: Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Μαρία Καλλιμάνη, Χρήστος Στέργιογλου

Διάρκεια: 109’

Κατά τη διάρκεια ενός ανεβάσματος της Ορέστειας του Αισχύλου, πραγματοποιείται μια διακοπή. Αφού μια νεαρή ομάδα που οπλοφορεί ζητήσει συγνώμη από τους θεατές, προσκαλεί όσους από αυτούς θέλουν να συμμετάσχουν στο δρώμενο ανεβαίνοντας στη σκηνή. Σύντομα τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και μυθοπλασίας θα καταρριφθούν, αφήνοντας τους συμμετέχοντες να απορούν σχετικά με τα όσα διαδραματίζονται. Το έναυσμα της γνωστής υπόθεσης με τους Τσετσένους που εισέβαλλαν σε μια θεατρική παράσταση στη Μόσχα το 2002, δίνει την ευκαιρία στον Γιώργο Ζώη να στοχαστεί πάνω στη φύση της ανθρώπινης ταυτότητας και να σκηνοθετήσει μια ταινία σίγουρα ενδιαφέρουσα, αλλά ταυτόχρονα δυσνόητη, με ισχυρές δόσεις απόκοσμης ατμόσφαιρας. Κάποιες εμμονές με τη φόρμα παρατηρούνται κατά τόπους, αλλά η ένταση διαρκεί, δεν εγκαταλείπει τον παρανοϊκό, υπαρξιακό του κόσμο. Μια ιδιαίτερη πρόταση η οποία δεν απευθύνεται σε μεγάλη μερίδα του κοινού, αν και αξίζει υποστήριξης. 

Η Ολοκαίνουργια…Καινή Διαθήκη! (Le Tout Nouveau Testament) *****

Βέλγιο, Γαλλία, Λουξεμβούργο, 2015, Έγχρωμο

Σκηνοθεσία: Jaco Van Dormael

Πρωταγωνιστούν: Benoît Poelvoorde, Catherine Deneuve, François Damiens

Διάρκεια: 112’

Οι απορίες σχετικά με την ύπαρξη του Θεού λαμβάνουν τέλος όταν αντιλαμβανόμαστε πως δεν είναι μια άυλη οντότητα αλλά ένας απλός κάτοικος του Βελγίου, ο οποίος μάλιστα, δείχνει να μην καταφέρνει και πολλά πράγματα στη ζωή του, με την οικογένειά του να τρέφει ιδιαίτερη αντιπάθεια στο πρόσωπό του. Μια μέρα, πάνω στην ανία της, η κόρη του αποφασίζει να κηρύξει την προσωπική της επανάσταση και ως πρώτη πράξη αναλαμβάνει να «τιμωρήσει» τον πατέρα της. Κλέβει από τον υπολογιστή του την ημερομηνία θανάτου όλων των ανθρώπων επί της Γης και τους τη στέλνει. Αυτό, επακολούθως, δε θα μείνει χωρίς συνέπειες στη ροή του κόσμου. Διασκεδαστική ταινία, με έντονο το γαλλικό σουρεάλ στήσιμο, το οποίο χρωστά πολλά στις πιο τρελές ιδέες της nouvelle vague, αλλά όχι και στις σκηνοθετικές της πρωτοπορίες. Βλέπεται ευχάριστα αλλά αυτό δεν είναι το ζητούμενο αν κάποιος απαιτεί κάτι το πιο αποδομητικά βλάσφημο, δεν είναι μια ταινία ακραία όπως υπόσχεται η περιγραφή της πλοκής της. Αν τολμούσε λίγο παραπάνω, σίγουρο θα μιλάγαμε για ένα σκωπτικό φιλμ που επιβάλλεται να παρακολουθήσει κανείς, αλλά (δυστυχώς ή ευτυχώς) δεν το πάει προς τα εκεί.

Το Κορίτσι Από Τη Δανία (The Danish Girl) **1/2***

ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, 2015, Έγχρωμο

Σκηνοθεσία: Tom Hooper

Πρωταγωνιστούν: Eddie Redmayne, Alicia Vikander, Amber Heard

Διάρκεια: 120’

Ο ζωγράφος Einar Wegener αφότου ποζάρει για τη «συνάδελφο» σύζυγό του φορώντας γυναικεία ρούχα, νιώθει κάτι ν’ αλλάζει μέσα του. Να αναδύεται ένα θηλυκός εαυτός τον οποίο για χρόνια είχε θαμμένο μέσα του. αυτό που στην αρχή η γυναίκα του θα το πάρει ως κάτι αστείο κι αμελητέο, στη συνέχεια θα αλλάξει τη σχέση τους και θα οδηγήσει τον Einar στο να προσπαθήσει να παλέψει τόσο με τη συντηρητική κοινωνία της Δανίας όσο και με τον εαυτό του που θέλει να απελευθερωθεί. Έχω σημαντικές αντιρρήσεις σε σχέση με το σύνολο της νέας ταινίας του Tom Hooper. Αυτές, όμως, δεν αφορούν στη φωτογραφία του ή σε ψήγματα της σκηνοθεσίας του. Για την ακρίβεια η άλλοτε αιθέρια και άλλοτε σκανδιναβικά κλειστοφοβική σκηνοθεσία του (ίσως και να θυμίσει σε κάποιους ορισμένα πλάνα του Dreyer, πάτρονα του κινηματογράφου της χώρας την οποία απεικονίζει) είναι ένα από τα δυνατά σημεία της ταινίας. Η πρώτη και σημαντικότερη έγκειται στο σενάριο και στο πέρασμά του στην οθόνη. Ενώ υποτίθεται πως καταπιάνεται με ένα βαθύ θέμα, στο μεγαλύτερο μέρος, όσο παλιό κι αν είναι το πρωτότυπο υλικό, οι διαστάσεις που του δίνονται είναι αρκετά ρηχές και σαφέστατα μελοδραματικές, σε βαθμό που η εξαιρετική σκηνή που ο πρωταγωνιστής παρακολουθεί μια ημίγυμνη εταίρα και προσπαθεί να ταυτιστεί μαζί της χάνονται.

Επιπλέον, αν και ο Eddie Redmayne παραδίδει μια κρυστάλλινα εύθραυστη ερμηνεία, δεν παίζει κάτι που να επεκτείνει την ερμηνευτική του γκάμα. Πέρυσι πήρε το Όσκαρ για την ερμηνεία του ως Stephen Hawking (που ήταν και ο βασικότερος ρόλος για να δει κανείς την ταινία), αλλά φέτος δεν κάνει την υπέρβαση. Το αν θα αποδειχθεί μεγάλος ερμηνευτής ή μανιεριστής, θα φανεί όταν παίξει σε έναν πρωταγωνιστικό ρόλο διαφορετικό απ’ ότι μας έχει συνηθίσει, περισσότερο (αν όχι εξίσου) απαιτητικό. Και τελευταίο έρχεται το αδιάφορα τυπικό soundtrack του Alexandre Desplat. Όχι πως από μόνο του είναι άσχημο ως μελαγχολικό άκουσμα, αλλά στα πλαίσια της χρήσης του στην ταινία μοιάζει με οποιοδήποτε άλλο πιανιστικό soundtrack δραματικής ταινίας ακούσαμε τα τελευταία χρόνια ως προς τη χρήση του, σαν να επιβάλλει τη δραματική ατμόσφαιρα και όχι να την εντείνει. Ίσως θεματολογικά να αξίζει σαν θέαμα, αλλά παραείναι προβλέψιμη και τυπική, παρά τα κάποια διαλείμματα άψογης εικονοπλασίας. Μάλλον αν το είχε σκηνοθετήσει κάποιος Σκανδιναβός, θα είχε διαφορετικό ενδιαφέρον λόγω της εκ των έσω κατανόησης της ιδιοσυγκρασίας των χαρακτήρων, η οποία παραμένει ιδιαίτερα μη-Βόρεια. 

 

Mediterranea *****

Ιταλία, Γαλλία, ΗΠΑ, Γερμανία, Κατάρ, 2015, Έγχρωμο

Σκηνοθεσία: Jonas Carpignano

Πρωταγωνιστούν: Koudous Seihon, Alassane Sy, Aisha

Διάρκεια: 107’

Προκειμένου να διασφαλίσει τα προς το ζην για την αδελφή του και την κόρη του, ο Ayiva εγκαταλείπει το Μπουρκίνα Φάσο. Μαζί με τον φίλο του, Abas, προσπαθεί να μετακομίσει στη Νότια Ιταλία ως λαθρομετανάστης και τελικά τα καταφέρνει. Η ζωή εκεί θα αποδειχθεί ιδιαίτερα έκρυθμη, ειδικά όταν υπάρχει μια συνεχώς κλιμακούμενη ένταση ανάμεσα στους ντόπιους και τους μετανάστες. Οι θυσίες που ο Ayiva θα αναγκαστεί να κάνει προκειμένου να παραμείνει σε αυτόν το νέο τόπο θα είναι πολλές, όπως η όξυνση και η σύγκρουσή του με τον κάποτε καλύτερό του φίλο. Παρά τον επίκαιρο χαρακτήρα του θέματος που πραγματεύεται, ο Jonas Carpignano αποτυγχάνει να διατηρήσει μια ισορροπία ανάμεσα στα διαφορετικά ύφη που προσπαθεί να συνταιριάξει, δημιουργώντας ένα σύνολο ετερόκλητο. Και όσο ενδιαφέρον και να παρουσιάζουν οι ερμηνείες και τα (αληθινά) γεγονότα που απασχολούν την ταινία, αποτυγχάνει να προσφέρει μια ολότελα προσωπική οπτική, η οποία να μπορεί να μιλήσει με απόλυτη ζωντάνια για αυτά που την φλέγουν, όπως, ας πούμε, κατάφερε το Dheepan πέρισυ. 

 

The Boy *1/2****

ΗΠΑ, 2015, Έγχρωμο

Σκηνοθεσία: William Brent Bell

Πρωταγωνιστούν: Lauren Cohan, Rupert Evans, Ben Robson

Διάρκεια: 98’

Η Αμερικανίδα Greta πιάνει δουλειά ως μπέιμπισίτερ σε ένα αγγλικό χωριό για να επιβιώσει. Οι εργοδότες της είναι μια οικογένεια που για παιδί έχουν μια κούκλα-υποκατάστατο του οχτάχρονου παιδιού το οποίο έχασαν είκοσι χρόνια πριν. Μην μπορώντας να δράσει διαφορετικά, δέχεται την τόσο παράλογη αυτή δουλειά, η οποία μάλιστα συνοδεύεται και από πολύ αυστηρούς κανόνες στο πως πρέπει να συμπεριφέρεται στο «παιδί». Όταν παραβιαστούν, ωστόσο, οι κανόνες, κάποια γεγονότα θα οδηγήσουν την Greta σε απορίες σχετικά με την αληθινή ταυτότητα της κούκλας. Ενώ η κεντρική ιδέα υπόσχεται μια κλασικότροπη ιστορία τρόμου που μπορεί και να τα καταφέρει, το PG-13 της υπόθεσης μετατρέπει το όλο θέαμα σε ένα αποπροσανατολισμένο και ευνουχισμένο από την ουσία του τρόμου σύνολο. Μακάρι να ήταν διαφορετικά τα πράγματα γιατί είχε δυνατότητες, οι οποίες δεν αξιοποιήθηκαν ποτέ και αυτό μόνο πίκρα δημιουργεί στους φανς του τρόμου, οι οποίοι εις μάτην περιμένουν μια τίμια ταινία που θα τους κάνει να ανακτήσουν την πίστη σε αυτό το παραμελημένο ιδίωμα. 

 

Ο Άλβιν και η Παρέα του: Σκίουροι στο Δρόμο (Alvin and the Chipmunks: The Road Chip)

ΗΠΑ, 2015, Έγχρωμο

Σκηνοθεσία: Walt Becker

Πρωταγωνιστούν: Matthew Gray Gubler, Jason Lee, Bella Thorne

Διάρκεια: 92’

Ο Dave, ο άνθρωπος φίλος και πατρική φιγούρα του Alvin και των αδερφών του, ετοιμάζεται να κάνει πρόταση γάμου στην κοπέλα του. Αυτό θα δυσαρεστήσει τα τρία chipmunks, καθώς πιστεύουν ότι έτσι θα χαθεί από κοντά τους και θα αφιερωθεί αποκλειστικά στην αγαπημένη του. Αποφασίζουν να κάνουν ό, τι περνά από το χέρι τους για να αποτρέψουν αυτό το γεγονός, αλλά έχουν μόλις τρεις μέρες στη διάθεσή τους.