Τον περασμένο Νοέμβριο κυκλοφόρησε η είδηση της αυτοκτονίας μιας οροθετικής ιερόδουλης. Σε όσους τη διάβασαν, ξύπνησε μνήμες από ένα άλλο, θλιβερά ανατριχιαστικό γεγονός που συνέβη μόλις πριν δύο σχεδόν χρόνια. Τότε που συνελήφθησαν 31 ιερόδουλες-φορείς του AIDS, οι φωτογραφίες τους δημοσιεύτηκαν στα μέσα ενημέρωσης και φυλακίστηκαν με βαριές κατηγορίες. Το άγριο, βίαιο ένστικτο των ανθρώπων, εκείνο που οδηγούσε στις πρωτόγονες ανθρωποθυσίες και αργότερα στο Μεσαίωνα στην αδηφάγα παρακολούθηση των δημοσίων εκτελέσεων έδρασε ξανά στην Αθήνα του 2012. Η ταλαντούχα και ηθοποιός και υποψήφια για το βραβείο Μελίνα Μερκούρη, Ηλιάνα Μαυρομάτη πιάνει για πρώτη φορά το τιμόνι της σκηνοθεσίας και δημιουργεί με την ομάδα Chameleon την devised παράσταση Kiska δραματοποιώντας καλλιτεχνικά αυτή τη σκοτεινή στιγμή στην ιστορία του ανθρωπισμού.
Πώς συστάθηκε η ομάδα ChameleoN και πώς επιλέξατε το συγκεκριμένο θέμα; Με τα παιδιά της ομάδας γνωριστήκαμε στα σεμινάρια της Ελένης Σκότη στο Επί Κολωνώ. Δουλεύαμε πάνω σε μια πολύ συγκεκριμένη μέθοδο και είχαμε αποκτήσει κοινούς υποκριτικούς κώδικες και αισθητική. Μετά αρχίσαμε να κάνουμε και παρέα και συζητούσαμε καιρό να δημιουργήσουμε κάτι μαζί. Σε μια από τις συναντήσεις μας, συζητήσαμε το θέμα του «κυνηγιού των μαγισσών», όπως ονομάστηκε η επιχείρηση-σκούπα της Αστυνομίας. Μας κινητοποίησε πολύ και σε πολλά επίπεδα σαν φαινόμενο αυτή η μεσαιωνική κατάσταση μέσα σε μια σύγχρονη κοινωνία και μας ώθησε στο να κάνουμε μια παράσταση χωρίς ουσιαστικά τίποτα, χωρίς χρηματοδότη, παραγωγό και χώρο, μόνο με την όρεξη και την ελπίδα ότι αν εμείς δημιουργήσουμε κάτι καλό βάσει των γνώσεων και του κινήτρου μας θα υπάρξει ανταπόκριση. Ο βασικός πυρήνας ήμασταν εγώ, η Κάλλι Μαυρομάτη, η Μαρία Γίτσα και ο Γιώργος Καλόξυλος που παίζει στο βίντεο και σταδιακά άρχισαν να προστίθενται άνθρωποι και να διευρύνεται ο κύκλος μας.
Είναι η πρώτη φορά που αναλαμβάνεις ρόλο σκηνοθέτη, ενώ παράλληλα κέρδισες την υποψηφιότητα για το βραβείο για τον ρόλο σου στην περσινή «Τίρζα». Το ωραίο σε αυτή την παράσταση είναι ότι δεν είχα σκεφτεί να σκηνοθετήσω. Δεν ήταν ένα όραμα που είχα και κάλεσα μερικούς ανθρώπους για να το υλοποιήσω. Προέκυψε μέσα από την ανάγκη της ομάδας, με την έννοια ότι εγώ είχα ήδη κλείσει κάποιες δουλειές που δεν θα μου επέτρεπαν να συμμετέχω υποκριτικά στην παράσταση, οπότε ανέλαβα τη σκηνοθεσία που έτσι κι αλλιώς με ενδιέφερε πάντα να δοκιμάσω και ειδικά σε ένα τέτοιο πλαίσιο εμπιστοσύνης. Είναι ένα πολύ ωραίο μάθημα για μένα. Όσο για την υποψηφιότητα, μου έδωσε πολλή χαρά. Το βλέπω σαν επιβεβαίωση της μέχρι τώρα δουλειάς και πορείας μου και μου δίνει ώθηση να συνεχίσω να δημιουργώ.
Σε τεχνικό επίπεδο, ποιές ήταν οι προκλήσεις του devised θεάτρου; Ένιωσες ανασφάλεια λόγω της απουσίας ήδη υπάρχοντος θεατρικού κειμένου; Η δυσκολία ήταν ότι έπρεπε να γράψουμε ένα ολόκληρο έργο από την αρχή χωρίς να ξέρουμε ποια θα είναι η δομή και το περιεχόμενό του. Μιλήσαμε με ανθρώπους που είχαν άμεση σχέση με την ιστορία, είδαμε πολλά ντοκιμαντέρ και ρεπορτάζ, διαβάσαμε συνεντεύξεις και εφημερίδες.Το καλό είναι ότι επειδή ακριβώς υπήρχε αυτή η κοινή μέθοδος υποκριτικής, βασιστήκαμε στην κοινή γνώση του ότι εάν προκύψει ένας αυτοσχεδιασμός που δουλεύει και πληρεί κάποιες προϋποθέσεις, το κείμενο θα είναι καλό. Ήταν ένα σκηνοθετικό δώρο για μένα, που έπρεπε απλώς να ρυθμίσω τις ισορροπίες στην υποκριτική των ηθοποιών και όχι να εκμαιεύσω κάποια ερμηνεία αφού η ερμηνεία ήταν ήδη εκεί μέσα από τους αυτοσχεδιασμούς τους.
Είμαστε τελικά μια κοινωνία με «ανθρωποφαγικές» τάσεις; Πώς φιλτράρει η παράσταση αυτό το δραματικό φαινόμενο; Είναι σοκαριστικό να βλέπεις πώς η εκάστοτε εξουσία χρησιμοποιεί τα αδύναμα κομμάτια της κοινωνίας για να επιβληθεί και να εδραιώσει τον εαυτό της. Νομίζω ότι αυτές οι γυναίκες είναι απλά μια έκφανση της έννοιας του αδύναμου που μεθαύριο μπορεί να είναι ο ναρκομανής, οι ομοφυλόφιλοι, εγώ η ίδια. Ο φασισμός δεν έχει όρια. Εκείνο όμως που θέλουμε να δείξουμε με την παράσταση είναι ότι ακόμα και ο άνθρωπος που βρίσκεται σε μια υποτιθέμενη θέση εξουσίας, επί της ουσίας είναι και αυτός εξουσιαζόμενος. Στην παράσταση δύο γυναίκες υποδύονται την αστυνομικό και την ιερόδουλη. Είναι και οι δύο γυναίκες θύματα της κοινωνίας, δεν είναι καμία ελεύθερη. Για τη μία είναι ξεκάθαρο, το βιώνει κάθε μέρα πάνω στο σώμα της και επιπλέον βρίσκεται συλληφθείσα. Η άλλη όμως είναι ανυποψίαστη για το ότι είναι εγκλωβισμένη στο ρόλο που της επιβάλλει το σύστημα. Η συνάντησή τους γίνεται αφορμή για το συνειδητοποιήσει. Αυτός είναι ο κεντρικός πυρήνας της σκέψης μας πάνω στο έργο και όχι τόσο τα όσα τράβηξαν οι συγκεκριμένες γυναίκες. Αυτά είναι η αφορμή για να μιλήσουμε για το θέμα της εξουσίας.
Πιστεύεις ότι οι ίδιες ισορροπίες εξουσιάζοντος και εξουσιαζόμενου χαρακτήρισαν και τα πραγματικά γεγονότα; Επειδή το έργο είναι μια μυθοπλασία και στις μυθοπλασίες θες να αναδείξεις μια πραγματικότητα με έναν τρόπο πιο φωτεινό από ότι ίσως συμβαίνει στην πραγματικότητα, δηλαδή το τι θα ήταν ωραίο, τι θα έπρεπε να γίνεται, θέλω να πιστεύω ότι σίγουρα άνθρωποι που ενεπλάκησαν σε αυτή την ιστορία από θέσεις εξουσίας προβληματίστηκαν σε ένα βαθμό. Δεν πιστεύω ότι συνέβη στην πλειοψηφία τους, γιατί δυστυχώς οι άνθρωποι σε αυτές τις θέσεις είναι συνήθως βαθιά αλλοτριωμένοι και πολύ δύσκολα μετακινούνται υπαρξιακά και συνειδησιακά. Ίσως το γεγονός ότι είναι γυναίκα η ανακρίτρια κάνει λίγο πιο εύκολο το να συνειδητοποιήσει έχοντας μια άλλη γυναίκα απέναντί της ότι επί της ουσίας δεν είναι πολλά αυτά που τις χωρίζουν.
Πώς θα ήθελες να φεύγει ο θεατής από την παράσταση; Η παράσταση έχει το βάρος που της αναλογεί λόγω θέματος, είναι όμως δοσμένη με αρκετή ελαφρότητα και χιούμορ. Θα θέλαμε ο θεατής να φύγει προβληματισμένος, μετακινημένος και όχι βαρύς. Το ωραίο με τον ρεαλισμό που κάνουμε εδώ είναι ότι σε προβληματίζει την ώρα που σε συγκινεί, οπότε η κάθαρση έρχεται τελικά πολύ γλυκά.
KISKA
BETON 7, Πύδνας 7, Βοτανικός, Αθήνα
Ημερομηνίες: 2, 3, 9, 10, 16, 17, 23, 24 Μαρτίου 2015
Ώρα: 21:00
Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
