Η αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα δεν διακρίνεται για την παράδοσή της στα χειμερινά σπορ. Σε μια χώρα που λίγη βροχή παραπάνω θεωρείται «ακραίο καιρικό φαινόμενο», χωρίς μεγάλα αποθέματα πάγου κι αλλεργική στην αυθεντική σπορ κουλτούρα που περιλαμβάνει κι άλλα αθλήματα εκτός του ποδοσφαίρου και του μπάσκετ — τουλάχιστον μέχρι να σκάσει από το πουθενά μία τεράστια διεθνής επιτυχία σαν του Τσιτσιπάς – μία γυναικεία ομάδα χόκεϊ επί πάγου προσπαθεί να ανοίξει τα φτερά της.
Οι Flying Chicks γεννήθηκαν πριν από περίπου τρία χρόνια, όταν μερικές κοπέλες που αγαπούσαν το χόκεϊ και το πατινάζ και είχαν περάσει από τις δύο πρώτες, βραχύβιες γυναικείες αντίστοιχες ομάδες, δημιούργησαν μία νέα και ταξίδεψαν στην Τσεχία. Εκεί έκαναν καθημερινές διπλές προπονήσεις, εντός κι εκτός πάγου — ήταν η προετοιμασία τους για ένα πρωτάθλημα που δεν θα πραγματοποιούνταν ποτέ. Τότε τέθηκε το ερώτημα του ονόματος της νέας ομάδας. «Είπαμε να τη βγάλουμε Flying Chicks. Flying επειδή πετάξαμε μέχρι την Τσεχία και chicks, όχι τόσο για τα κοτόπουλα (σ.σ. που υπάρχουν στην στολή της ομάδας), αλλά επειδή είμαστε γκομενάκια», μου λέει η Βάσω γελώντας.
Η Βάσω, σήμερα 26 ετών, ξεκίνησε να ασχολείται με το extreme πατινάζ στα δεκαέξι της. Είχε αρχικά τις αμφιβολίες της όταν της προτάθηκε να συμμετέχει σε γυναικεία ομάδα χόκεϊ, καθώς πρόκειται για ένα πολύ ακριβό άθλημα. Τελικά πείστηκε. Ο ρόλος της στην ομάδα είναι εκείνος του τερματοφύλακα, θέση που, όπως λέει, απαιτεί τη μεγαλύτερη δεξιότητα στο πατινάζ και συνιστά «το 75 τοις εκατό της ομάδας».
Από τις «παλαίμαχους» της ομάδας είναι και η Αλεξάνδρα, η οποία έκανε πατινάζ στο εξωτερικό από μικρή. «Μπορεί να γεννήθηκε και με παγοπέδιλα», αστειεύεται η Βάσω. Ο αδερφός της έπαιζε χόκεϊ και παρακολουθούσε συχνά τους αγώνες του, μέχρι που ξεκίνησε και η ίδια, αρχικά στην Ουγγαρία και ύστερα στην Ελλάδα.
Η ενασχόληση με το πατινάζ αποτελεί προϋπόθεση για το χόκεϊ και αρκετές από τις άπειρες κοπέλες που δοκιμάζουν την τύχη, αποθαρρύνονται και συχνά εγκαταλείπουν. «Γενικά ο κόσμος που έρχεται, αν δεν του αρέσει το πατινάζ, δύσκολα μένει. Έχει μεγάλες τεχνικές δυσκολίες», εξηγεί η Όλγα, η οποία κάνει πατινάζ τέσσερα χρόνια.
Η γοητεία που ασκεί το χόκεϊ έγγειται κατά βάση στην ταχύτητα. Η ενέργεια που αποπνέουν οι αθλήτριες στον πάγο είναι πολύ ισχυρή και το βλέμμα σου δεν προλαβαίνει να εστιάσει κάπου, αντίθετα παρασύρεται από την ένταση των εναλλαγών. «Αν κάποιος παίχτης κάνει κάποιο φάουλ και του πει ο διαιτητής να βγει έξω, η ποινή του είναι δύο λεπτά», εξηγεί η Βάσω. «Για εμάς τα δύο λεπτά είναι πάρα πολύ μεγάλο διάστημα».
Ο προπονητής των Flying Chicks, Σπύρος Πλούτσης, είναι μέλος της εθνικής ομάδας χόκεϊ ανδρών κι αθλητής του σωματείου Ιπτάμενοι Παγοδρόμοι Αθηνών, η οποία έχε τη δική της αξιοσημείωτη ιστορία. Το χόκεϊ επί πάγου ξεκίνησε στην Ελλάδα το 1984 από Έλληνες ομογενείς από την Τσεχία και τον Καναδά, χώρες με μεγάλη παράδοση στο σπορ, και σύντομα συγκροτήθηκε εθνική ομάδα, η οποία κατάφερε να πετύχει σημαντικές διακρίσεις, με πιο αξιοσημείωτες το χάλκινο μετάλλιο στην παρθενική της εμφάνιση σε παγκόσμιο πρωτάθλημα το 1993 και το αργυρό το 2010.
Μία σειρά από εμπόδια όμως έφεραν το τέλος στην πορεία της. Αρχικά, η στάση της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού, η οποία σταμάτησε τις επιχορηγήσεις με αποτέλεσμα τα έξοδα να επωμιστούν οι ίδιοι οι αθλητές, αποτέλεσε ανάχωμα στην άνθηση του αθλήματος. Το 2001 έκλεισε το παγοδρόμιο του Μοσχάτου, το μοναδικό στην Ελλάδα με ολυμπιακές προδιαγραφές, ενώ το 2003 έκλεισε και το τελευταίο παγοδρόμιο της χώρας στον Πολύδροσο. Έτσι, οι παίκτες ξεκίνησαν να πραγματοποιούν ταξίδια στην Τσεχία με δικά τους έξοδα, «για να κρατήσουμε το άθλημα ζωντανό», όπως λέει ο Σπύρος. Τελικά, το 2013 λήφθηκε η απόφαση να αποκλειστεί η εθνική ομάδα από μελλοντικές διεθνείς διοργανώσεις μέχρι να ανοίξει παγοδρόμιο ολυμπιακών διαστάσεων κι εκείνη ήταν η τελευταία χρονιά που η εθνική ομάδα συμμετείχε σε διεθνή διοργάνωση. Η Ελλάδα και η Αλβανία είναι οι μοναδικές χώρες που δεν διαθέτουν παγοδρόμιο ολυμπιακών διαστάσεων.
«Το ’84 ξεκινήσαμε επειδή, όταν άνοιξε το Ειρήνης και Φιλίας, εκεί μέσα γινόταν πίστα κανονική. Τρία πρωταθλήματα παίξαμε εκεί. Ήταν γήπεδο με 18.000 θέσεις που λίγοι έχουν στην Ευρώπη», λέει ο Παναγιώτης Ευκαρπίδης, προπονητής της ανδρικής εθνικής ομάδας χόκεϊ επί πάγου. Αν και το ΣΕΦ είχε υποδομές για παγοδρόμιο και υπήρχε πλάνο για τη δημιουργία ενός βοηθητικού παγοδρομίου που θα λειτουργούσε όλο το χρόνο, τα σχέδια δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ. Ουσιαστικά, αυτός είναι και ένας από τους λόγους που το χόκεϊ δεν γίνεται «κανονικό» άθλημα, όπως στο εξωτερικό, όπου, όπως εξηγεί ο Σπύρος, «υπάρχει παγκόσμιο πρωτάθλημα, πολλές κατηγορίες, όλες οι ηλικίες».
Το γυναικείο χόκεϊ στην Ελλάδα ξεκίνησε το 2008. Τότε, με τις ευχές της Ελληνικής Ομοσπονδίας Παγοδρομιών, φτιάχτηκε σε ένα πάρκινγκ του Ολυμπιακού Σταδίου ένα γήπεδο 20×40, το πρώτο γήπεδο μετά από πολλά χρόνια. Εκεί δημιουργήθηκε και η πρώτη γυναικεία ομάδα, η οποία το 2009 πήγε στο παγκόσμιο πρωτάθλημα γυναικείου ball hockey στην Τσεχία. Δημιουργήθηκαν δύο ομάδες, ο Πήγασος και οι Αμαζόνες, οι οποίες έπαιζαν μεταξύ τους σε ένα νέο παγοδρόμιο που κατασκευάστηκε στα Λιόσια. Η Ελληνική Ομοσπονδία έκανε αίτηση για να διοργανωθεί στην Ελλάδα το παγκόσμιο πρωτάθλημα τρίτης κατηγορίας το 2010, η οποία έγινε δεκτή. Μετά τις εκλογές και την αλλαγή κυβέρνησης, ωστόσο, κι αυτό το όνειρο έπεσε στο κενό. «Άλλαξε η κυβέρνηση, δεν μας έδωσαν τα λεφτά. Προτίμησαν να πληρώσουν πρόστιμο παρά να δώσουν λεφτά», λέει με κάποια πικρία ο Παναγιώτης.
Λίγο καιρό μετά, οι δύο ομάδες διαλύθηκαν και οι περισσότερες παίκτριες έφυγαν στο εξωτερικό ή εγκατέλειψαν το χόκεϊ. Από όσες παρέμειναν, δημιουργήθηκαν οι Flying Chicks που αποτελούν την τρίτη απόπειρα εγκαθίδρυσης γυναικείου χόκεϊ στην Ελλάδα. Σήμερα, η ομάδα μετρά δεκαπέντε παίκτριες, που καλύπτουν μάλιστα και ένα ευρύ ηλικιακό φάσμα — από τα 19 μέχρι τα 53.
Εφόσον η χώρα έχει αποκλειστεί από τις διοργανώσεις της διεθνούς ομοσπονδίας, η ομάδα δεν μπορεί να την εκπροσωπήσει ως εθνική σε διεθνείς διοργανώσεις. «Είναι κρίμα που δεν υπάρχει άλλη μία ομάδα, έστω να παίζουν μεταξύ τους», λέει ο Σπύρος. Παρά τα αιτήματα για συμμετοχή είτε στο εφηβικό είτε στο παιδικό πρωτάθλημα, ακόμα και εκτός διαγωνισμού, ώστε να γίνει προβολή του γυναικείου χόκεϊ. Κάποιες παίκτριες, όπως η Όλγα, προπονούνται με την ανδρική ομάδα. Η Όλγα ήθελε να συμμετέχει στο πανελλήνιο τουρνουά, κάτι που της απαγορεύτηκε, «αλλά επιτρέπεται να παίζουν άτομα που γεννήθηκαν το 2010 με τους 2001 γεννηθείς», όπως λέει ο Παναγιώτης, ενώ ο Σπύρος συμπληρώνει πως «μόνο στην Ελλάδα γίνονται αυτά».
Από την έλλειψη παγοδρομίου ολυμπιακών διαστάσεων, ενός σωματείου και άλλων ομάδων συνεπάγεται πως το άθλημα παραμένει χόμπι, κατά μία έννοια, και μάλιστα ένα αρκετά ακριβό χόμπι. «Είναι ακριβό άθλημα, για τον εξοπλισμό πιο πολύ. Ας πούμε για τον τερματοφύλακα είναι ο πιο ακριβός εξοπλισμός», λέει η Βάσω. Τον εξοπλισμό τους, τον οποίο παραγγέλνουν από το εξωτερικό, πληρώνουν φυσικά οι ίδιες οι παίκτριες. Για του λόγου το αληθές, μας δείχνει τη στολή της, την οποία έχει αυτοσχέδια συμπληρώσει με κομμάτια της κανονικής στολής και η οποία αποτελείται από αρκετά στρώματα και τεράστια προστατευτικά (το puck ζυγίζει 170 γραμμάρια και είναι φτιαγμένο από βουλκανισμένο καουτσούκ). «Δεν έχω καταφέρει ακόμα να τον ολοκληρώσω. Τα πατίνια δεν είναι καν του τερματοφύλακα, είναι του παίχτη, έχει ειδικά πατίνια πιο τετραγωνισμένα ο τερματοφύλακας και ούτε αυτά μπορούσα να πάρω». Ουσιαστικά, «δίνουμε λεφτά για να κάνουμε αυτό που αγαπάμε», λέει η Αλεξάνδρα.
Μάλλον η αντίληψή του ως χόμπι είναι που οδηγεί αρκετές παίκτριες να χάνουν προπονήσεις, καθώς το χόκεϊ δεν έρχεται πρώτο στις προτεραιότητές τους. Αυτό αποδίδεται κατά γενική ομολογία στην έλλειψη αθλητικής παιδείας στην Ελλάδα. Η Σοφία, η οποία προπονείται τα τελευταία δύο χρόνια με την ομάδα, σημειώνει: «Νομίζω αυτό είναι συνολικό πρόβλημα στην Ελλάδα, το πώς βλέπουμε τον αθλητισμό και γενικά τα σπορ. Δεν είναι πολύ στην κουλτούρα μας, τα τελευταία χρόνια αλλάζει αυτό. Και για αυτό δεν είναι προτεραιότητα και δεν έχουμε αυτή την πειθαρχία και την προσήλωση, δεν καλλιεργήθηκε ποτέ στα ελληνικά σπίτια. Θα πάρει χρόνια σίγουρα αυτό». Ανάγει τη δική της πειθαρχία στην ενασχόλησή της με το ιδιαίτερα ανταγωνιστικό roller derby. «Νομίζω η μαγκιά είναι να καταλάβουμε ότι δεν έχουμε αυτήν την παιδεία και επειδή τα στήνουμε μόνοι μας όλα αυτά, πρέπει να έχουμε την ωριμότητα να δούμε αυτό που συμβαίνει, να καλλιεργήσουμε την πειθαρχία στους εαυτούς μας χωρίς να χρειάζεται να έχουμε το βούρδουλα από πάνω μας», συνεχίζει.
Πού θα πετάξουν οι Flying Chicks από εδώ και πέρα; Στο τραπέζι υπάρχει η ιδέα να πάει η ομάδα στη Βουλγαρία και να παίξει με την εκεί ομάδα, η οποία βρίσκεται πάνω-κάτω στο ίδιο επίπεδο. Μέχρι να γίνει αυτό, προπονούνται μία φορά τη βδομάδα στο παγοδρόμιο Ice ‘n’ Skate στον Ελαιώνα, κυρίως «για το fun του πράγματος», όπως λέει με χαμόγελο η λαχανιασμένη Βάσω λίγο πριν επιστρέψει στη θέση της μπροστά στο τέρμα.
