Σεμέλη Παπαβασιλείου
Βράδυ καλοκαιρινό του 2015. Στο πατάρι του Άγγελου, που είναι γνωστό στέκι των Εξαρχείων, ο Γιάννης Παπαβασιλείου παίζει μουσική και τραγουδά πλάι σε ένα πλάσμα γένους θηλυκού, διάθεσης απροσδιόριστης, με μάτια παιδιού.
Είναι η κόρη του. Ο τρίχορδος Γιάννης Παπαβασιλείου (Βλάχος) γεννήθηκε στην Καρδίτσα το 1964. Το 1981 ήρθε στην Αθήνα και καθιερώθηκε ως μουσικός. Μετρά πολλές συνεργασίες (Πολυκανδριώτης, Τσομίδης, Γκολές, Τσέρτος, Θαλασσινός, Κηλαηδόνης είναι μόνο μερικές από αυτές)και πολλές εμφανίσεις.
Η Σεμέλη Παπαβασιλείου είναι περήφανη για τον μπαμπά της. «Όταν συγγενικοί δεσμοί, ήδη πολύ ισχυροί, ανακατεύονται και με τη μουσική, μπορεί να δημιουργηθούν νοσηρές καταστάσεις. Εγώ μέχρι μια ηλικία, αντιλήφθηκα οτι έβλεπα πολύ εμμονικά την αλληλεπίδραση με τον πατέρα μου, που φιλτραριζόταν μέσα από την όλη νοοτροπία του ρεμπέτικου η οποία από μόνη της πατάει πολύ στο ένστικτο και μπορεί να σε βάλει σε κανάλι μονομανίας και εξάρτησης. Όσο μεγαλώνω, όμως, παρατηρώ περισσότερες λεπτομέρειες στον τρόπο που τραγουδά η παίζει κάποιος. Και καθώς αποκολλάται σταδιακά η συνείδηση και από την πληροφορία γονιός/πατέρας συνειδητοποιώ τι μπουζούκι παίζει αυτός ο άνθρωπος!»
Η Σεμέλη επί τω έργω.
Λίγες μέρες μετά τη συνάντησή μας στον Άγγελο, πηγαίνω στο σπίτι της στην Κυψέλη. Προβάρουμε μερικά τραγούδια με την κιθάρα της, για να τα τραγουδήσουμε με τον Βλάχο σε ένα φεστιβάλ δρόμου που διοργανώνει ο Νίκος Τσίπης. Η φωνή της βγαίνει παραπονιάρικη.Σκέφτομαι ότι τραγουδά με μανιέρα, αλλά το κρατάω για τον εαυτό μου. Η Σεμέλη δε μιλά πολύ, αλλά, όταν τη ρωτήσεις, έχει να πει όμορφα πράγματα. Πράγματα που αφορούν, κυρίως, τη μουσική.
«Η μια μου η γιαγιά τραγουδούσε δημοτικά, η άλλη τραγουδούσε Κάκια Μένδρη. Σήμερα ζουν και βασιλεύουν κι οι δυο και τις λατρεύω. Είχα από μικρή και τους γονείς μου που πάντα τραγουδούσαν μες το σπίτι. Τραβολογιόμουν και στα Ικαριώτικα πανηγύρια τριών και τεσσάρων χρονών… Ε, όλο και κάποιο ρόλο έπαιξε όλο αυτό. Κόλλησα το ‘μικρόβιο’ όπως το λένε, και αν μη τι άλλο, γουστάρω τη μουσική. Έβλεπαν και οτι το παιδί «τα παίρνει» με έστελναν στις χορωδίες, στα πιάνα και τα λοιπά. Κάτι έμαθα. Πήγα σε μουσικό σχολείο και άρχισα να ασχολούμαι πιο ενθουσιωδώς, συνειδητά και με την οργανοπαιξία, γιατί το τραγούδι μου έβγαινε βιωματικά πάντα. Σήμερα έχω τη δυνατότητα να χειριστώ αξιοπρεπώς μια κιθάρα και ένα βιολοντσέλο και είμαι περήφανη για αυτό. Από άποψης σπουδής στον τομέα του τραγουδιού δεν έκανα ποτέ τίποτα εμπεριστατωμένο, μόνο ‘άρπαζα’ από δω και απο κει. Από γυφτάκια στο δρόμο, μέχρι σοπράνο στο μέγαρο. Η βυζαντινή μουσική που ξεκίνησα τα τελευταία χρόνια, είναι η μόνη μου ακαδημαϊκή γνώση πάνω στο τραγούδι. Νιώθω μεγάλη περηφάνεια που διδάσκομαι αυτή την θεμελιώδη μορφή της παραδοσιακής μας φωνητικής μουσικής. Θεωρώ οτι οποιοσδήποτε επιθυμεί να εμβαθύνει στο παραδοσιακό και λαϊκό μας τραγούδι οφείλει να διδαχθεί βυζαντινή μουσική. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Ευάγγελο Βαρδαβάκη, τον πρώτο δάσκαλο που είχα στη σχολή. Μου προσέφερε πολλά σε επίπεδο μουσικής αλλά και σε ανθρώπινο επίπεδο, και τον αγαπώ πολύ».
Ο Γιάννης Παπαβασιλείου αγκαλιά με την κόρη του.
Η Σεμέλη Παπαβασιλείου ισχυρίζεται ότι το να τραγουδάει είναι κάτι σαν…φυσική απόληξη του εαυτού της. Επίσης, είναι ανοιχτή σε συνεργασίες, δισκογραφικά ενδεχόμενα και τα τοιαύτα. Αυτή τη στιγμή, δεν βιοπορίζερται από τη μουσική, όμως δουλεύει. Είναι και 21 χρονών, βέβαια. Όταν η κουβέντα μας γυρνάει, κάποια στιγμή, στα μουσικά μεροκάματα, την ακούω να μου λέει τα εξής: «Εξαρτάται ποιός είσαι και τι κάνεις. Σίγουρα είναι άδικο το τι παίρνουν κάποιοι σε σχέση με κάποιους άλλους και το τι κάνει ο καθένας, μιλώντας για το χώρο της μουσικής.Είναι βέβαια και λίγο ελληνικό κατεστημένο φελλοί να επιπλέουν και άνθρωποι που επιτελούν θεάρεστο έργο να βρίσκονται κλεισμένοι σε μπουντρούμια, να αδικούνται ηθικά και οικονομικά και να πεθαίνουν μες στη φτώχεια και την εξαθλίωση. Εγώ δε μπορώ να πω και πολλά, μικρή είμαι σε σχέση με το μέσο όρο ηλικίας των ανθρώπων του χώρου που κινούμαι. Θα είναι σαφώς ιδανικό να βιοπορίζομαι μια μέρα από αυτό που κάνω».
Η γνωριμία μας μετράει περίπου ένα χρόνο. Κάποια στιγμή φέτος πηγαίνω με παρέα στην Υπόγεια Ταβέρνα στο Παγκράτι, για να την απολαύσω μαζί με τον Σωτήρη Τσόγκα. Η Σεμέλη κιθάρα, ο Σωτήρης μπουζούκι και τραγουδάνε αμφότεροι. Η ατμόσφαιρα μες στο μαγαζί είναι κατανυκτική, εσύ ψιθυρίζεις μελωδικά, οι μελωδίες ξεφωνίζουν ήσυχα, ο κόσμος κάνει ησυχία. Ναι, υπάρχουν, ευτυχώς, και τέτοια μαγαζιά. Ή μήπως οι μουσικοί από το πάλκο το προκαλούν αυτό το πράγμα;
Γιατί η Σεμέλη Παπαβασιλείου το βράδυ αυτό ψιθυρίζει τα τραγούδια, με φόντο τους θρυλικούς στίχους του Βάρναλη, από το ποίημα “Μοιραίοι”. Φοράει ψηλοτάκουνες γόβες, έχει τα χείλη βαμμένα, είναι ευγενική με τον κόσμο, δηλαδή κοιτάει στα μάτια τους πελάτες και τους τραγουδά. Το παίξιμό της είναι κάπως τραχύ, το ρεπερτόριο έχει εύρος, αλλά και πυρήνα, κινείται σε λίγο προβλεπόμενα πλαίσια, αλλά όποιος βρίσκεται εκεί μέσα, αισθάνεται πως κοινωνεί νότες και στίχους.
H Υπόγεια Ταβέρνα, στην οδό Αρκτίνου, στο Παγκράτι.
Αναρωτιέμαι πόση σκληρή δουλειά κρύβεται πίσω από αυτή τη χαλαρή και απ’ αλλού φερμένη εμφάνιση της Σεμέλης στην Υπόγεια Ταβέρνα.«Παικτικά υπάρχουν καιροί που μπορεί να ασχολούμαι και όλη μέρα για ένα μεγάλο διάστημα, και άλλοι που για μήνες να το αφήνω τελείως. Πλέον την κιθάρα είναι πρακτικά αδύνατον να μην την πιάσω τουλάχιστον μια δυο φορές τη βδομάδα, λόγω δουλειάς. Τραγουδιστικά δεν με θυμάμαι να μην ασχολούμαι. Ως παιδάκι συνέχεια τραγούδαγα. Ως γυμνασιόπαιδο έβγαινα από την τάξη και πάλι τραγούδαγα. Πλέον κάνω ασκήσεις ορθοφωνίας και τοποθέτησης non stop κάθε στιγμή μέσα στη μέρα μου και αυτή η ωραία ευκαιρία μου δίνεται και επειδή έχω να καλύψω μεγάλες αποστάσεις καθημερινά λόγω των διαφόρων μαθημάτων μου που είναι διάσπαρτα απ άκρη σ άκρη σε όλη την Αττική. Απλά περπατάω και μουρμουρίζω κάθε στιγμή. Όταν βαριέμαι το ζέσταμα μουρμουράω αμανέδες η περάσματα για να κουρδίζομαι καλύτερα στις πεντατονικές. Με κοιτάνε διαρκώς περίεργα αλλά που θα πάει… Θα το συνηθίσουν».
Και να μην το συνηθίσουν, καθόλου δεν πειράζει. Η Σεμέλη Παπαβασιλείου θα συνεχίσει να πραγματοποιεί, ψηφίδα την ψηφίδα, τ’ όνειρό της. Θέλει να μετουσιώσει τα συναισθήματα των ανθρώπων σε μουσικές και σε τραγούδια.
Η Σεμέλη Παπαβασιλείου τραγουδά μαζί με τον Γιάννη Παπαβασιλείου κάθε Σάββατο στο Χαλάνδρι, στην ταβέρνα Αδέρφια (Αγ Παρασκευης 77, τηλ. 210 6833216) και τις Πέμπτες στην Υπόγεια Ταβέρνα (Αρκτίνου 8, Καλλιμάρμαρο, τηλ. 2107019291) μαζί με τον Σωτήρη Τσόγκα.
