«Ήμουν στο πρώτο έτος της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πολυτεχνείου και παράλληλα δούλευα ως συντάκτρια στο Marie Claire», λέει η Φρόσω Παπαναστασίου ξεκινώντας να διηγείται την καθημερινότητά της. Στα 20 της χρόνια, σπουδάζει σε δύο πανεπιστήμια με υποτροφία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για Visual Arts στο Deree, ασχολείται με ένα start up και έχει ήδη «προϋπηρεσία» σε ένα από τα μεγαλύτερα γυναικεία περιοδικά. Εκπροσωπεί μια μερίδα της νέας γενιάς που εκφέρει έναν ηχηρό αντίλογο στη δυσοίωνη μουντάδα που έφερε μαζί της η οικονομική κρίση- προσπαθεί να χαράξει τη προσωπική της πορεία μέσα από ουσιαστική εκπαίδευση και καλλιέργεια και εκτός από το να ελπίζει σε ένα καλύτερο μέλλον επιχειρεί να το διαμορφώσει σαν τέτοιο. Η Popaganda μίλησε μαζί της για τα εκπαιδευτικά συστήματα, την αξιοποίηση των νέων ταλέντων και τα μελλοντικά της σχέδια.
Πώς κέρδισες την υποτροφία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και αποφάσισες να κάνεις παράλληλες σπουδές; Στο τέλος του πρώτου έτους, είχα πάρει μια πρώτη γεύση από τη σχολή- αισθανόμουν εξασφαλισμένη στο επιστημονικό/τεχνικό κομμάτι, αλλά όχι στο καλλιτεχνικό. Είχα κάποιες τέτοιες ανησυχίες και έψαχνα παραπάνω ερεθίσματα και καθοδήγηση. Ήξερα ότι το Deree είχε τμήμα για Visual Arts αλλά δεν υπήρχε η οικονομική δυνατότητα να πάω, ώσπου είδα ότι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος έδινε υποτροφίες σε φοιτητές που ήδη σπούδαζαν. Έγιναν όλα πολύ γρήγορα- μέσα σε μια βδομάδα επικοινώνησα μαζί τους και με δέχτηκαν. Τους εξήγησα τι κάνω, γιατί θέλω να σπουδάσω τέχνες, γνώρισα την υπεύθυνη του τμήματος που μου εξήγησε τη λειτουργία του – τελικά ήταν ακριβώς αυτό που ήθελα. Πληρούσα τα κριτήρια, δηλαδή απολυτήριο πάνω από 17 και πάνω από 7 μέσο όρο στο πανεπιστήμιο. Έτσι, το Σεπτέμβρη ξεκίνησα σχολή και Deree και ταυτόχρονα δούλευα στο Marie Claire.
Πως τα καταφέρνεις παρακολουθώντας δύο σχολές παράλληλα; Τι περιεχόμενο έχει το δεύτερο πτυχίο που επέλεξες; Το Visual Arts είναι ένα πιο δημιουργικό, project based τμήμα, οπότε δεν είναι τόσο εντατικό όσο άλλα τμήματα και ισορροπεί με το Πολυτεχνείο. Περιέχει performance, computer art, installations, ακόμα και ζωγραφική και γλυπτική. Κανονικά είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα 30 μαθημάτων αλλά εγώ κάνω minor οπότε πρέπει να επιλέξω 6 μαθήματα. Το minor υπάρχει σε όλα τα αμερικάνικα πανεπιστήμια, είναι σαν ένα μικρότερο πτυχίο, ενώ το ολοκληρωμένο πτυχίο ονομάζεται major. Εγώ δηλαδή έχω major στο Πολυτεχνείο και minor στα Visual Arts. Αισθάνομαι πάντως πολύ τυχερή που γνώρισα και εξακολουθώ να γνωρίζω αυτό τον τρόπο διδασκαλίας.
Τι διαφορές εντοπίζεις μεταξύ ελληνικού και αμερικάνικου εκπαιδευτικού συστήματος; Ένα από τα σημαντικότερα πράγματα για μένα είναι το career office, το οποίο με έχει βοηθήσει απίστευτα όχι μόνο στο να διαλέξω τι θέλω να κάνω στο μέλλον αλλά και στο να ανακαλύψω κλίσεις, δεξιότητες ή ταλέντα που δεν ήξερα καν ότι είχα. Επίσης λόγω της υποτροφίας δικαιούμαι extra workshops όπου συναντάμε ανθρώπους επιτυχημένους στους τομείς τους και συζητάμε μαζί τους. Ο συνδυασμός των συστημάτων πάντως είναι ιδανικός, γιατί γνωρίζεις δύο φιλοσοφίες, δύο τρόπους σκέψης- τον δικό μας που είναι πιο επιστημονικός και τον αμερικάνικο που δίνει μεγάλη σημασία στην πρακτική.
Τι θα άλλαζες στο ελληνικό πανεπιστήμιο; Το πανεπιστήμιο στην Ελλάδα χρηματοδοτείται από κρατικά κονδύλια και δυστυχώς κονδύλια πλέον δεν υπάρχουν. Μυαλά όμως υπάρχουν, οι φοιτητές καταφέρνουν φανταστικά πράγματα με λίγα μέσα, οπότε αν υπήρχε και ένα οργανωμένο σύστημα και άνθρωποι που να ασχολούνται με την προσωπική τους εξέλιξη full time θα ήταν ιδανικό. Θα μου άρεσε να δίνονται περισσότερες ευκαιρίες στους φοιτητές να συμμετέχουν στα πεπραγμένα του πανεπιστημίου, μαζί με τους καθηγητές χωρίς συγκεκριμένη κομματική ένταξη.
Τι σκέφτεσαι για τη νέα γενιά; Ότι έτσι όπως είναι δομημένο το σχολείο και το πανεπιστήμιο, χρειάζεται να κάνουν πράγματα παράλληλα ώστε τελειώνοντας τις σπουδές να μη χάνουν χρόνο και να ξέρουν ήδη τον προσανατολισμό τους. Επίσης, δεν πρέπει να φοβόμαστε να πάρουμε ρίσκα και δεν χρειάζεται να έχουμε σκεφτεί τα πάντα στην εντέλεια πριν κάνουμε κάτι. Είναι δύσκολα τα πράγματα, αλλά η σκληρή δουλειά αναγνωρίζεται και επιβραβεύεται ακόμα. Λέω, «μην προχωράς με τους κανόνες, φτιάξε τους δικούς σου». Δεν έχεις να χάσεις κάτι, ειδικά όταν είσαι 20 χρονών και σίγουρα θα βρεθούν άνθρωποι που θα σε βοηθήσουν.
Κάνεις θυσίες για να ανταπεξέλθεις σε ένα τέτοιο πρόγραμμα; Βγαίνω σίγουρα λιγότερο, αλλά νομίζω ότι μου έχει κάνει καλό σε ένα βαθμό γιατί πλέον βγαίνω με ουσία. Θα βγω τρεις φορές την εβδομάδα για να δω τις φίλες μου και να τα πούμε. Στον ελεύθερο χρόνο μου βλέπω σειρές και χαζεύω φωτογραφίες από ταξίδια.
Ποια είναι τα σχέδιά σου για το μέλλον; Θέλω να κάνω διάφορα πράγματα ώστε να ανακαλύψω αυτό που μου αρέσει περισσότερο. Θα ήθελα να συνεχίσω στο start up Code it like a girl που βρίσκομαι τώρα γιατί είναι ένας σκοπός που με ενδιαφέρει πάρα πολύ. Είναι ένα start up που οργανώνει μαθήματα προγραμματισμού σε γυναίκες, γιατί υπάρχει μεγάλο χάσμα στην εκπροσώπησή τους σε αυτόν τον τομέα. Έχοντας πάρει ο,τι χρειάζομαι από το Deree και έχοντας βρεθεί δύο φορές στη Νέα Υόρκη για δουλειά, θα ήθελα να φύγω προς τα εκεί. Όνειρό μου είναι να δημιουργήσω ένα start up για κάποιο καλό σκοπό.