Εκλογές στη Σουηδία: Η «μπουλντόζα», ο μέτριος ακροβάτης και ένας εξωραϊσμένος ακροδεξιός

Η απερχόμενη πρωθυπουργός Μαγκνταλένα Αντερσον, ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Ουλφ Κρίστερσον και ο επικεφαλής της άκρας δεξιάς Γίμι Οκεσόν είναι οι τρεις βασικοί πρωταγωνιστές που αναμετρώνται στις εκλογές της Κυριακής στην Σουηδία.

Μάγκντα Αντερσον, η «μπουλντόζα»

Πρώτη γυναίκα επικεφαλής κυβέρνησης σε μία από τις πιο φεμινιστικές χώρες του κόσμου, η 55χρονη Μαγκνταλένα Αντερσον ανέλαβε την πρωθυπουργία τον Νοέμβριο με στόχο την ανάταξη του πολιτικού της στρατοπέδου εν όψει των εκλογών και την διαχείριση της ιστορικής υποψηφιότητας της Σουηδίας για την ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Αποδυναμωμένοι έπειτα από επτά χρόνια διακυβέρνησης υπό τον προκάτοχό της Στέφαν Λεβέν, οι σουηδοί σοσιαλδημοκράτες ανέκαμψαν.

Η πρώην πρωταθλήτρια της κολύμβησης, παντρεμένη και μητέρα δύο παιδιών, ανέλαβε την πρωθυπουργία με την επωνυμία «μπουλντόζα», που περιγράφει τους ευθείς, έως κοφτούς, τρόπους της όταν ήταν υπουργός Οικονομικών (2014-2021), που θεωρούνται παρεκτροπή σε μία χώρα όπου η αναζήτηση συναίνεσης είναι κανόνας.

Διστακτική στην αρχή, αλλάζει στην συνέχεια ρότα επιλέγοντας να αιτηθεί την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ λίγες εβδομάδες μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία, διαρρηγνύοντας την ιστορική γραμμή των σοσιαλδημοκρατών, δύο αιώνες σουηδικής συμμετοχής στο στρατόπεδο των Αδεσμεύτων.

«Κατόρθωσε να διατηρήσει, και μάλιστα να ενισχύσει, την θέση του κόμματος και την υποστήριξη των ψηφοφόρων», παρατηρεί ο πολιτικός επιστήμονας Ουλφ Μπιέρελντ.

Η υποστήριξή της προς το κράτος πρόνοιας, ένα από τα σοσιαλδημοκρατικά τοτέμ, είναι μία κλασική θέση, αλλά συνέχισε παράλληλα την σκλήρυνση της γραμμής του κόμματος ως προς την μετανάστευση. «Η ενσωμάτωση απέτυχε», είπε μετά τις ταραχές μεταξύ μεταναστών και αστυνομίας τον Απρίλιο.

Σε περίπτωση ήττας, θα είναι η πρωθυπουργός με την μικρότερη θητεία από το 1936.

Στη διεθνή σκηνή, ο πιο ακανθώδης φάκελος θα είναι η διαπραγμάτευση με την Τουρκία, η οποία απειλεί να μπλοκάρει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ κατηγορώντας την χώρα ότι αποτελεί καταφύγιο για τους κούρδους «τρομοκράτες».

Ουλφ Κρίστερσον, ο συντηρητικός που έτεινε το χέρι στην άκρα δεξιά

Προσβλέπει στην πρωθυπουργία με τίμημα μία προσέγγιση με την άκρα δεξιά, χωρίς προηγούμενο στην Σουηδία: ο Ουλφ Κρίστερσον, 58 ετών, πρέπει να δείξει ότι η νέα ιστορική συμμαχία θα είναι επωφελής για το στρατόπεδό του.

Μικρά στρογγυλά γυαλιά και σωματότυπος κατηγορίας φτερού, ο ηγέτης του συντηρητικού κόμματος των Μετριοπαθών κάνει την δεύτερή του προσπάθεια για να γίνει πρωθυπουργός.

Μετά την προηγούμενη αμφίρροπη εκλογική αναμέτρηση του 2018, ο πρώην αθλητής της γυμναστικής είχε αποτύχει στην ακροβατική άσκηση της ταυτόχρονης διασφάλισης της εκλογικής υποστήριξης των εθνικιστών Δημοκρατών της Σουηδίας (SD) και των μικρών κομμάτων της κεντροδεξιάς, που είναι και οι ιστορικοί σύμμαχοι των Μετριοπαθών.

Ομως, έναν χρόνο αργότερα, δήλωσε έτοιμος για πρώτη φορά για να συζητήσει με τους Δημοκράτες της Σουηδίας και έκτοτε η προσέγγιση παγιώθηκε.

Οι επικριτές του, όπως η επικεφαλής του κόμματος του Κέντρου Ανι Λέοφ, του προσάπτουν φαουστική συμφωνία, και καταγγέλλουν την αθέτηση των υποσχέσεών του να μην συνεργαστεί ποτέ με τους ακροδεξιούς.

Πτυχιούχος Οικονομικών και λάτρης του Τεντέν, αυτό ο μεγάλος υποστηρικτής της περικοπής των κοινωνικών επιδομάτων είναι παντρεμένος και πατέρας τριών παιδιών υιοθετημένων στην Κίνα.

Οι αναλυτές θεωρούν ότι η δεύτερη αποτυχία στην προσπάθειά του για την πρωθυπουργία θα του κοστίσει την ηγεσία του κόμματος.

Γίμι Οκεσόν, ο εθνικιστής που εξωράισε την σουηδική άκρα δεξιά

Στα 17 χρόνια που ηγείται των Δημοκρατών της Σουηδίας, ο Γίμι Οκεσόν μετέτρεψε την σουηδική άκρα δεξιά από παρία του σουηδικού πολιτικού τοπίου σε ένα κόμμα βαρέων βαρών που είναι απαραίτητο στην δεξιά αν θέλει να κυβερνήσει μετά τις εκλογές της Κυριακής.

Μαλλιά επιμελώς χτενισμένα, αλλά επιμελώς ατημέλητος όταν αφαιρεί την γραβάτα, ο 43χρονος με το γεροδεμένο σώμα και τα περιποιημένα γένια καλλιεργεί την εικόνα του κανονικού Σουηδού.

Ο Γίμι Οκεσόν κατάφερε να μεταμορφώσει ένα κόμμα που αποτέλεσε τον κληρονόμο της νεοναζιστικής οργάνωσης Bevara Sverige Svensk (Ας κρατήσουμε την Σουηδία σουηδική) σε ένα «καθωσπρέπει» εθνικιστικό κόμμα.

«Θέλει να δώσει την εικόνα του κανονικού ανθρώπου (…) που ψήνει λουκάνικα, πηγαίνει για διακοπές στα Κανάρια με πτήση τσάρτερ και μιλάει για «τον γείτονα που ζει σε ένα ταπεινό σπίτι μιας μικρής κωμόπολης…», λέει ο Γιόνας Χίνφορς, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ.

Το κόμμα του προσελκύει συντηρητικούς ψηφοφόρους, αλλά επίσης σοσιαλδημοκράτες, προερχόμενους κυρίως από την εργατική τάξη, και μπορεί για πρώτη φορά να συμμετάσχει σε συνασπισμό με την παραδοσιακή δεξιά στο Κοινοβούλιο.

Κατά την γρήγορη πορεία τους στα σουηδικά πολιτικά πράγματα, οι Δημοκράτες της Σουηδίας φρόντισαν να εξωραΐσουν την ρητορική τους, όπως και άλλες ακροδεξιές παρατάξεις στην Ευρώπη.

Εξω οι επίμαχες παρεκτροπές, όπως όταν ο Οκεσόν είχε χαρακτηρίσει τους μουσουλμάνους «μεγαλύτερη ξένη απειλή από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο» ή όταν πρότεινε έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ενωση…