Τα fake news στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Το ζήτημα των fake news απασχολεί ιδιαίτερα την Ευρωπαϊκή Ένωση και οφείλουν όλα τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση του φαινομένου, ενόψει και των Ευρωεκλογών, ήταν το συμπέρασμα από τη συζήτηση που διεξήχθη χθες σε βιβλιοπωλείο των Αθηνών, την οποία διοργάνωσαν η αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα.

Την εκδήλωση με τίτλο “Η παραπληροφόρηση στην εποχή των fake news…ένα πανάρχαιο φαινόμενο στην εποχή του διαδικτύου” συντόνισε ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ Γ. Μαρκοπουλιώτης, ο οποίος στην εισαγωγή του ανέφερε ότι το φαινόμενο των fake news, πάει πολύ πίσω στον χρόνο.

Το 83% των Ευρωπαίων θεωρούν τα fake news απειλή για τη Δημοκρατία, σύμφωνα με έρευνα της ΕΕ, ανέφερε ο κ. Μαρκοπουλιώτης, για να σημειώσει ότι η έκρηξη του φαινομένου οφείλεται στην ραγδαία ανάπτυξη του διαδικτύου και των social media. Υπάρχει άμεση συνάρτηση του ανωτέρω γεγονότος με τον επηρεασμό της κοινής γνώμης στην πολιτική της συμπεριφορά, συνέχισε ο κ. Μαρκοπουλιώτης, ο οποίος ανέφερε ότι “οφείλει να υπάρξει ένας “μηχανισμός δημοκρατικού ελέγχου”, επισημαίνοντας ότι ήδη στις Βρυξέλλες συστήνονται ειδικές ομάδες, οι οποίες αναμένεται να ασχοληθούν με το φαινόμενο των ψευδών ειδήσεων. Τέλος, υπογράμμισε ότι το φαινόμενο των fake news ρίχνει νερό στον μύλο των Ευρωσκεπτικιστών και των λαϊκιστών και είναι ανάγκη να αντιμετωπιστεί ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο: με κίνδυνο την άνοδο συντηρητικών φωνών στην Ευρώπη, οι οποίες θα αποτρέψουν οτιδήποτε καλό για την Ένωση στο άμεσο μέλλον.

“Η εσκεμμένη παραπληροφόρηση υπήρχε πάντα, είτε σε σκληρά καθεστώτα είτε στον κίτρινο Τύπο” ανέφερε ο δημοσιογράφος και διευθυντής περιεχομένου στη διαΝΕΟσις, Θ. Γεωργακόπουλος. Ο κ. Γεωργακόπουλος σημείωσε ότι υπάρχουν πενιχρά μέσα για την αντιμετώπιση του φαινομένου, το οποίο -συμφώνησε και αυτός γιγαντώθηκε στην εποχή των social media. Το κοινό ενημερώνεται κυρίως από το διαδίκτυο και αυτά που επιλέγει να διαβάσει “ταιριάζουν” με τα πιστεύω του, έτσι ώστε να συνεχίζει να βρίσκεται σε μια “φούσκα ενημέρωσης” που αυτός καθορίζει, υποστήριξε, τονίζοντας ότι τα μέσα ελέγχου που θα καθοριστούν για την αντιμετώπιση του φαινομένου οφείλουν να μην διαταράξουν την ελευθερία της έκφρασης και κατά συνέπεια τη δημοκρατικότητα των πολιτών.

Στο πως οι πολιτικοί εκμεταλλεύονται για δικό τους όφελος την παραπληροφόρηση και τα fake news, εστίασε στην ομιλία του ο συν-ιδρυτής και εκδότης του InsideStory.gr Δ. Ξενάκης. Ο κ. Ξενάκης ανέφερε ότι η κάθετη μείωση της διαφημιστικής δαπάνης, ιδιαίτερα τα χρόνια της κρίσης, αλλά και η έλευση επιχειρηματιών στον χώρο του Τύπου, οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με το αντικείμενο, έχουν φτάσει τα ΜΜΕ στη σημερινή έλλειψη αξιοπιστίας τους και στον “πάτο” της ποιότητας που όφειλαν να προσφέρουν. Το φαινόμενο πολλαπλασιάζεται και από την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού στα ΜΜΕ, συνέχισε, με ιστοσελίδες οι οποίες χρησιμοποιούν ελάχιστο και καμιά φορά ακατάρτιστο ανθρώπινο δυναμικό, κλέβοντας ειδήσεις και αναπαράγοντας ακόμα και ψευδείς ειδήσεις, χάριν αναγνωσιμότητας. Τέλος, υπογράμμισε ότι οφείλει να διεξαχθεί ένας ευρύς διάλογος και με τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου για να βρεθεί η λύση, ιδιαίτερα και ενόψει των Ευρωεκλογών, στην κρισιμότητα των οποίων στάθηκε και ο κ. Ξενάκης.

Στην τιμωρία όλων όσων αυτών συνεχίζουν να ασχολούνται με την αναπαραγωγή και τη διάδοση των fake news, ως ένα μέσο αντιμετώπισης του φαινομένου, στάθηκε στην ομιλία του ο διαχειριστής των Ellinikahoaxes.gr Θ. Σιτίστας – Επαχτίτης. Πολλές ιστοσελίδες δεν τηρούν τα δημοσιογραφικά στάνταρτς και αναπαράγουν ορυμαγδό ειδήσεων με νεαρά άτομα άσχετα με τη δημοσιογραφία ως προσωπικό, πρόσθεσε ο κ. Επαχτίτης. “Οι σοβαρές ειδήσεις είναι βαρετές, οι ψευδείς ειδήσεις διαδίδονται έξι φορές πιο γρήγορα, σύμφωνα με έρευνα του ΜΙΤ” είπε ο διαχειριστής των Ellinikahoaxes.gr, υπογραμμίζοντας και αυτός, από την πλευρά του, ότι η κρίση αξιοπιστίας των ΜΜΕ, δεν πλήττει μόνο τα άλλοτε κραταιά ΜΜΕ, αλλά και το πολιτικό σύνολο γενικότερα, και ειδικά ενόψει Ευρωεκλογών και ανησυχητικών μετρήσεων που δείχνουν άνοδο του Ευρωσκεπτικισμού – λαϊκισμού και των εθνικιστικών φωνών στην ΕΕ. Τα fake news είχαν ρόλο ακόμα και στο Brexit υπογράμμισε ο κ. Επαχτίτης, λέγοντας ότι χρειάζεται μεγάλη συμμετοχή στις επικείμενες Ευρωεκλογές για να αναχαιτιστεί ο λαϊκισμός.

(AΠΕ-ΜΠΕ)