Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος: Ραγδαία Επέκταση των Ιχθυοκαλλιεργειών στην Αιτωλοακαρνανία – Ανησυχία Φορέων και Πολιτών
Η προσέλευση του κοινού στην Ενημερωτική Ημερίδα για την Περιοχή Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιέργειας (ΠΟΑΥ) Εχινάδων νήσων και Αιτωλοακαρνανίας, που έγινε την Κυριακή 13 Μαρτίου 2022 στο ξενοδοχείο Divani Caravel στην Αθήνα, υπήρξε ιδιαίτερα μεγάλη. Η ευρεία αυτή προσέλευση είναι ενδεικτική του ενδιαφέροντος και της ανησυχίας των τοπικών κοινωνιών για το μέλλον τους και το μέλλον του τόπου τους, που αποφασίζεται ερήμην τους.
Η ημερίδα διοργανώθηκε από το Δήμο Ξηρομέρου και την Επιτροπή Αγώνα Πολιτών εναντίον της ΠΟΑΥ Εχινάδων Νήσων και Αιτ/νίας, με τη συμμετοχή εκπροσώπων μεγάλου αριθμού φορέων και συλλογικοτήτων, κομμάτων και της αυτοδιοίκησης, που παρακολούθησαν τις αναλύσεις επιστημόνων και νομικών.
To Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας Αρχιπέλαγος, επιστημονικός σύμβουλος του Δήμου Ξηρομέρου & της Επιτροπής Αγώνα Πολιτών, άνοιξε την ημερίδα παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα της επιτόπιας έρευνας που διενήργησε, στο πλαίσιο της προκαταρκτικής εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των υδατοκαλλιεργειών στις ακτές και τις νησίδες της Δυτικής Αιτωλοακαρνανίας.
Τα συμπεράσματα αυτής έρευνας είναι άκρως ανησυχητικά. Ως αποτέλεσμα της συνεχούς λειτουργίας των μονάδων υδατοκαλλιέργειας σε κλειστούς κόλπους και ρηχά νερά, για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 25 ετών, κατά παράβαση της ισχύουσας νομοθεσίας, η περιοχή γύρω από τις μονάδες είναι πλέον νεκρό τοπίο. Η έντονη επιβάρυνση που έχει προκληθεί στα παράκτια οικοσυστήματα, επιφέρει πολυάριθμες, δυσμενείς συνέπειες στις τοπικές κοινωνίες όπως, πρωτίστως, η σημαντική υποβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και της αλιείας, αλλά και της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής.
Η ευρεία προσέλευση είναι ενδεικτική του ενδιαφέροντος και της ανησυχίας των τοπικών κοινωνιών για το μέλλον τους και το μέλλον του τόπου τους, που αποφασίζεται ερήμην τους
Την στιγμή που θα έπρεπε να δρομολογείται η αποκατάσταση της καταστροφής, που προκλήθηκε και εξαιτίας της διαχρονικής ανοχής των κρατικών αρχών, προγραμματίζεται 70%!!! αύξηση της ιχθυοκαλλιεργητικής παραγωγής, στις ίδιες ή κοντινές περιοχές των Δυτικών Ακτών της Αιτωλοακαρνανίας. Αξιοσημείωτο είναι μάλιστα ότι ενώ, στην συγκεκριμένη περιοχή, έχουν εκμισθωθεί, εδώ και χρόνια, περίπου 1000 στρέμματα θαλάσσιας έκτασης για την λειτουργία ιχθυοκαλλιεργητικών μονάδων, τώρα προγραμματίζεται αύξηση της μισθωμένης έκτασης στα 1800 στρέμματα με παράλληλη δέσμευση 41.000 στρεμμάτων θαλάσσιας έκτασης. Σχεδιάζεται δηλαδή δέσμευση έκτασης 22 φορές μεγαλύτερης από αυτήν που πραγματικά θα αξιοποιηθεί για τη λειτουργία ιχθυοκαλλιεργητικών μονάδων.
Στη δυτική Αιτωλοακαρνανία, εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια, παράγεται το 18-20% της συνολικής εθνικής παραγωγής ιχθυοκαλλιέργειας. Η παραγωγή αυτή όμως γίνεται με υπερενταντικές πρακτικές, κατά παράβαση των όρων αδειοδότησης.
Ο σχεδιασμός αυτός έγινε με αποκλειστικό γνώμονα την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του “ιχθυοκαλλιεργητικού lobby”, ενώ για άλλη μία φορά αγνοήθηκε η άποψη των τοπικών κοινωνιών για το μοντέλο ανάπτυξης που επιθυμούν για τον τόπο τους. Το γεγονός ότι το “ιχθυοκαλλιεργητικό lobby”, ανέλαβε και υλοποίησε, για λογαριασμό του ελληνικού δημοσίου, τον εθνικό σχεδιασμό των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας, εγείρει εύλογα ερωτήματα. Στην εποχή που οι διεθνείς προσπάθειες αντιστροφής των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής εντείνονται, είναι πραγματικά λυπηρό ότι στην Ελλάδα εξακολουθεί η εφαρμογή της πολιτικής ότι πρέπει να “κάψουμε το σπίτι μας για να ζεσταθούμε”.
Ο μοναδικός τρόπος αντιμετώπισης αυτών των αδιανόητων σχεδιασμών, είναι η ουσιαστική συνεργασία όλων των τοπικών φορέων και αρχών, με την ευρεία συμμετοχή των πολιτών, χωρίς γραφικότητες, και με αρωγό την επιστημονική τεκμηρίωση και επιδίωξη την ορθή εφαρμογή του νόμου. Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας Αρχιπέλαγος παραμένει στην πρώτη γραμμή, δίπλα στις κοινωνίες, τεκμηριώνοντας την έκταση της υφιστάμενης περιβαλλοντικής καταστροφής μέσα από επιτόπια επιστημονική έρευνα, αλλά και προτείνοντας εφαρμόσιμες λύσεις με στόχο την πραγματική βιώσιμη ανάπτυξη.
Για το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος»
Αναστασία Μήλιου