«Προστατέψτε τη νομιμότητα και την ανθρωπιά!»

Αθήνα, 6 Μαρτίου 2020

– Οι οργανώσεις που υπογράφουμε αυτό το κείμενο εκφράζουμε τη βαθιά ανησυχία μας για τα όσα εξελίσσονται τις τελευταίες ημέρες στα σύνορά μας στον Έβρο και τα νησιά με την πολιτική εργαλειοποίηση και τη θυματοποίηση ανθρώπων που έχουν παγιδευτεί στα σύνορα της Ευρώπης. Επίσης, για τον τρόπο που οι Αρχές της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαχειρίζονται τις νέες αφίξεις, καθώς και για ακραίες συμπεριφορές που παρατηρήθηκαν από τα σώματα ασφαλείας εναντίον των προσφύγων και από πολίτες εναντίον στελεχών των ανθρωπιστικών οργανώσεων. Επισημαίνουμε ότι το κλίμα πανικού και των λογικών “ασύμμετρης απειλής”, που καλλιεργείται και από τις αρχές είναι αναντίστοιχο με την πραγματικότητα και πλήττει σοβαρά όχι μόνο τους πρόσφυγες, –ανθρώπους κατατρεγμένους και ευάλωτους– αλλά και την ίδια την κοινωνία και το κράτος δικαίου.

Συγκεκριμένα:

Eκφράζουμε κατηγορηματικά την αντίθεσή μας στις πρόσφατες αποφάσεις του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) και κυρίως την έκδοση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, σύμφωνα με την οποία έχει ανασταλεί η υποβολή αιτήσεων χορήγησης ασύλου όσων εισέρχονται στη χώρα και προβλέπεται η επιστροφή τους, χωρίς καταγραφή, στη χώρα καταγωγής ή διέλευσης. Η εφαρμογή μιας τέτοιας ρύθμισης συνιστά μέτρο απάνθρωπο και παράνομο, καθώς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της μη επαναπροώθησης, επισύρει τη διεθνή ευθύνη της χώρας μας, και θέτει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Δεν αμφισβητείται ότι η Ελλάδα έχει την κυριαρχική αρμοδιότητα  να ελέγχει τα σύνορά της και να διαχειρίζεται τις όποιες διελεύσεις από αυτά, όμως τo δικαίωμα στο άσυλο είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα κατοχυρωμένο από την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και δεν πρέπει να καταστρατηγείται. 

Επίσης καταγγέλλουμε τις επιθέσεις  κατά  ανθρωπιστικών οργανώσεων και οργανώσεων για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, καθώς και την ανοχή  και την καλλιέργεια μισαλλοδοξίας, επισημαίνοντας ότι χωρίς την συμβολή των οργανώσεων αυτών στο όποιο σύστημα διαχείρισης του προσφυγικού έχει εδραιωθεί, αυτό θα οδηγηθεί σε κατάρρευση. Το δε κλίμα καχυποψίας ενάντια στην αλληλεγγύη, το οποίο προωθείται και από εκπροσώπους της κυβέρνησης, καλλιεργεί τη βία και την ανομία στην ευρύτερη κοινωνία.

Απευθυνόμαστε κατ’ αρχήν στην ελληνική Κυβέρνηση ζητώντας:

• Να αποσυρθεί η παράνομη και αντισυνταγματική πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και να τηρηθούν οι υποχρεώσεις της Ελληνικής Πολιτείας σχετικά με την προστασία της ανθρώπινης ζωής και τη διάσωση στα θαλάσσια και χερσαία  σύνορα. Επίσης, να σταματήσουν  άμεσα οι επιστροφές ανθρώπων σε κράτη όπου κινδυνεύει  η ζωή, η ελευθερία τους ή κινδυνεύουν να υποβληθούν σε βασανιστήρια ή άλλη απάνθρωπη ή εξευτελιστική ποινή ή μεταχείριση.
• Να διενεργηθεί άμεσα η  αποσυμφόρηση των νησιών με μετεγκατάσταση αιτούντων άσυλο στην ενδοχώρα και με ειδική μέριμνα για την προστασία της υγείας τους.  Προτεραιότητα να δίνεται στους πλέον ευάλωτους, στα ασυνόδευτα και στις οικογένειες με παιδιά.
• Να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας κάθε προσώπου από εκδηλώσεις και πράξεις βίας, στοχοποίησης και ρατσισμού.

Απευθυνόμαστε στα Όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπενθυμίζοντας ότι:

• Η ΕΕ θα πρέπει να αναλάβει ουσιαστικές ευθύνες προστασίας των ανθρώπων που μετακινούνται στο πλαίσιο της διαχείρισης ενός κατεξοχήν ευρωπαϊκού ζητήματος, με γνώμονα το σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τις αρχές δικαίου. Το δικαίωμα στο άσυλο και η τήρηση της αρχής της μη επαναπροώθησης αποτελούν βασικά στοιχεία του διεθνούς και του ενωσιακού δικαίου και ως εκ τούτου οι αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης οφείλουν να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την προάσπισή τους.
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως «θεματοφύλακας των Συνθηκών» (guardian of the Treaties) θα πρέπει να προστατεύσει το δικαίωμα στο άσυλο, όπως αυτό κατοχυρώνεται στη νομοθεσία της ΕΕ. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αντιστρέψει τη ρητορική περί «ασπίδας» και να παροτρύνει την Ελλάδα να αναλάβει τις νομικές της υποχρεώσεις.
• Είναι αναγκαία η άμεση ανασύσταση μηχανισμών μετεγκατάστασης προσφύγων και αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα προς άλλα κράτη μέλη, με δίκαιο και ορθολογικό τρόπο και με προτεραιότητα στα ασυνόδευτα παιδιά. Επίσης, προτείνεται και η επανεγκατάσταση προσφύγων απευθείας από την Τουρκία σε κράτη-μέλη  της ΕΕ. 
• Επίσης αναγκαία είναι η αναθεώρηση της θέσης της ΕΕ για την Κοινή Δήλωση ΕΕ- Τουρκίας, η οποία -πέραν των ελλειμμάτων νομιμότητας- έχει αποδειχθεί πλέον ότι αποτελεί απρόβλεπτο και μη βιώσιμο πολιτικό εργαλείο για τη διαχείριση των συνόρων.

Κλείνοντας, καλούμε όλες τις πλευρές στην τήρηση  της νομιμότητας και στην επαγρύπνηση για τη διασφάλιση των ευρωπαϊκών δημοκρατικών αξιών. Οποιαδήποτε περαιτέρω διολίσθηση θα πλήξει με ανυπολόγιστες συνέπειες τις κοινωνίες μας, τη δημοκρατία στην Ευρώπη και το κράτος δικαίου. 

ΟΙ ΥΠΟΓΡΑΦΟΥΣΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ

ACTIONAID HELLAS
ADDART
ΑΙΤΗΜΑ
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΛΕΣΒΟΥ
ΑΝΑΖΗΤΗΤΕΣ ΘΕΑΤΡΟΥ (ΦΙΞ IN ART)
ANTIΓΟΝΗ – ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΡΑΤΣΙΣΜΟ, ΤΗΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ, ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ ΤΗ ΜΗ ΒΙΑ
ΑΡΣΙΣ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΝΕΩΝ
ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ – ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ
ΓΙΑΤΡΟΙ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ – ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
CHANGE MAKERS LAB
ΔΑΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ (DRC)
DEFENCE FOR CHILDREN INTERNATIONAL GREECE
ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑ
ΔΙΚΤΥΟ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΛΕΡΟΥ
ΔΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
DUTCH COUNCIL FOR REFUGEES (DCR)
ECHO100PLUS
EΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΣΤΕΓΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ  (ΕλΕΔΑ)
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ (ΕΣΠ)
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
ΕΛΙΞ
Ε.Π.Α.Ψ.Υ.
EQUAL RIGHTS BEYOND BORDERS
EUROPEAN COUNCIL ON REFUGEES AND EXILES (ECRE)
FORENSIC ARCHITECTURE
GENERATION 2.0 RED
HELP REFUGEES / CHOOSE LOVE
HIAS ΕΛΛΑΔΟΣ
HUMANRIGHTS360
HUMAN RIGHTS WATCH
ΘΑΛΑΣΣΑ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ MED.IN
INTER ALIA
INTERNATIONAL RESCUE COMMMITTEE (IRC)
ΚΑΡΙΤΑΣ ΕΛΛΑΣ
ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΟΤΙΜΑ
ΚΕΝΤΡΟ ΗΜΕΡΑΣ ΒΑΒΕΛ
ΚΙΝΗΣΗ ΕΘΕΛΟΝΤΩΝ SCI-ΕΛΛΑΣ
ΚΟΣΜΟΣ ΧΩΡΙΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣ ΚΑΙ ΒΙΑ
LEGAL CENTRE LESVOS
ΜΕΛΙΣΣΑ – ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΤΑΝΑΣΤΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΜΕΤΑΔΡΑΣΗ
OIKOΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
OMNES
OXFAM
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΓΗ
PRAKSIS
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ
REFUGEE LEGAL SUPPORT (RLS)
REFUGEE RIGHTS EUROPE (RRE)
RTI ΕΛΛΑΣ
SAFE PASSAGE INTERNATIONAL
SOLIDARITYNOW
STATE OF CONCEPT
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΕΡΙΜΝΗΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΝΕΩΝ ( ΣΜΑΝ)
ΣΥΜΒΙΩΣΗ – ΣΧΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΙΕΜΦΥΛΙΚΩΝ
TERRE DES HOMMES HELLAS
THE HOME PROJECT
THESSALONIKI PRIDE
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ (RSA)
VICTORIA SQUARE PROJECT