Ύπατη Αρμοστεία για μέτρα ΚΥΣΕΑ: Παράνομη η αναστολή της καταγραφής αιτημάτων ασύλου
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.), με ανακοίνωσή της απευθύνει έκκληση για ηρεμία και αποκλιμάκωση της έντασης στα σύνορα της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση αναφορικά με τις αυξημένες μετακινήσεις ανθρώπων εκεί, μεταξύ των οποίων είναι πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο.
Όπως διευκρινίζει, η Υ.Α. παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Τουρκία και την Ελλάδα και προσφέρει την υποστήριξή της.
Στην ανακοίνωσή της που έρχεται μετά τα μέτρα του ΚΥΣΕΑ, η Αρμοστεία αναφέρει αναλυτικά:
“Όπως σε κάθε τέτοια κατάσταση, είναι σημαντικό οι αρχές να απόσχουν από τη χρήση οποιουδήποτε μέτρου που θα μπορούσε να επιδεινώσει την ταλαιπωρία ευάλωτων ανθρώπων.
Όλα τα κράτη έχουν το δικαίωμα να ελέγχουν τα σύνορά τους και να διαχειρίζονται τις παράτυπες μετακινήσεις, αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να απέχουν από τη χρήση υπερβολικής ή δυσανάλογης βίας και να διατηρούν συστήματα για τη διεκπεραίωση των αιτημάτων ασύλου με συντεταγμένο τρόπο.
Ούτε η Σύμβαση του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων ούτε το προσφυγικό δίκαιο της ΕΕ παρέχουν οποιαδήποτε νομική βάση για την αναστολή της καταγραφής αιτημάτων ασύλου. Σε αυτό το πλαίσιο η ελληνική Κυβέρνηση έχει επικαλεστεί το άρθρο 78(3) της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ωστόσο η διάταξη αυτή προβλέπει τη λήψη προσωρινών μέτρων από το Συμβούλιο, μετά από πρόταση της Επιτροπής και σε διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην περίπτωση που ένα ή περισσότερα Κράτη Μέλη είναι αντιμέτωπα με μια επείγουσα κατάσταση που χαρακτηρίζεται από την αιφνίδια εισροή υπηκόων τρίτων χωρών, ενώ δεν μπορεί να αναστείλει το διεθνώς αναγνωρισμένο δικαίωμα της υποβολής αίτησης ασύλου και την αρχή της μη-επαναπροώθησης, τα οποία και τα δύο αποτελούν επίσης μέρος του ευρωπαϊκού δικαίου. Οι άνθρωποι που εισέρχονται παράτυπα στην επικράτεια ενός κράτους δεν θα πρέπει επίσης να τιμωρούνται εάν παρουσιάζονται χωρίς καθυστέρηση ενώπιον των αρχών για να ζητήσουν άσυλο.
Στα σύνορα μεταξύ της Τουρκίας και της Ε.Ε., η Ύπατη Αρμοστεία εργάζεται με τους εθνικούς εταίρους της, την Τουρκική Ερυθρά Ημισέληνο, τον Δ.Ο.Μ. και τη UNICEF, αποτιμώντας την κατάσταση και προσφέροντας ανθρωπιστική βοήθεια, όπου είναι απαραίτητη. Οι ομάδες εκεί περιλαμβάνουν ανθρώπους από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Ιράν, το Σουδάν και από άλλες εθνικότητες, ανάμεσά τους γυναίκες, παιδιά και οικογένειες, που φτάνουν σε επισφαλείς συνθήκες.
Στην Ελλάδα, οι ομάδες της Υ.Α. αναφέρουν την άφιξη περίπου 1.200 ανθρώπων από την 1η Μαρτίου ως το πρωί της 2ας Μαρτίου στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Σάμος) -αριθμός που είναι υψηλότερος από τον πρόσφατο ημερήσιο μέσο όρο. Η Ύπατη Αρμοστεία έχει ανανεώσει τα αποθέματά της σε ξηρή τροφή και κουβέρτες για τη στήριξη των νέων αφίξεων, ενώ έχει επιβεβαιώσει ότι και άλλοι φορείς έχουν επιπλέον αποθέματα.
Η Ελλάδα και τα άλλη κράτη στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. δεν θα πρέπει να αφεθούν μόνα τους. Η συνεχής στήριξη της Ευρώπης σε πόρους, τεχνογνωσία και αλληλεγγύη, είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της ανταπόκρισης της Ελλάδας.
Την ίδια στιγμή, η διεθνής στήριξη προς την Τουρκία, η οποία ήδη φιλοξενεί εκατομμύρια πρόσφυγες, όπως και προς άλλες χώρες που γειτνιάζουν με τη Συρία, θα πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί.
Ενώ η κατάσταση στα δυτικά σύνορα της Τουρκίας με την Ελλάδα και η μετακίνηση αρκετών χιλιάδων ανθρώπων προκαλούν ανησυχία, η ανθρωπιστική καταστροφή που εκτυλίσσεται στη βορειο-δυτική Συρία και οι τεράστιες ανθρωπιστικές ανάγκες στο Idlib για περίπου 950.000 εσωτερικά εκτοπισμένους ανθρώπους, συνεχίζει να απαιτεί επείγουσα δράση”.