Κλιματική κρίση: Τα μισά μαγκρόβια οικοσυστήματα του πλανήτη κινδυνεύουν

Τα μισά από τα μαγκρόβια δάση του κόσμου (τα μαγκρόβια δάση όπως και τα τροπικά, είναι ευαίσθητα οικοσυστήματα που χαρακτηρίζονται από πολύ πλούσια βιοποικιλότητα) κινδυνεύουν με κατάρρευση εξαιτίας της κλιματικής κρίσης, της αποψίλωσης των δασών και της ρύπανσης, σύμφωνα με μελέτη που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.

Η Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN), γνωστή για την Κόκκινη Λίστα της με τα απειλούμενη είδη, αξιολόγησε για πρώτη φορά τα μαγκρόβια δάση σε παγκόσμιο επίπεδο και συγκεκριμένα σε 36 διαφορετικές περιοχές.

Η γενική διευθύντρια της IUCN Γκρέθελ Αγκιλάρ δήλωσε ότι η αξιολόγηση «υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για συντονισμένη προστασία των μαγκρόβιων δασών — των κρίσιμων δηλαδή οικοτόπων για εκατομμύρια ευάλωτες κοινότητες σε όλο τον κόσμο».

Τα μαγκρόβια είναι δέντρα ή θάμνοι που φύονται κυρίως στο θαλασσινό νερό ή σε υφάλμυρο νερό κατά μήκος ακτογραμμών και ποταμών σε ισημερινά κλίματα.

Η IUCN, που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα την έκθεσή της με αφορμή την «Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας», αναφέρει ότι το «50% των μαγκρόβιων οικοσυστημάτων που αξιολογήθηκαν κινδυνεύουν με κατάρρευση» και χαρακτηρίζονται είτε ως ευάλωτα, είτε ως απειλούμενα ή κρίσιμα απειλούμενα.

Σύμφωνα με την αξιολόγηση, 20% από αυτά αντιμετωπίζουν μεγάλο κίνδυνο κατάρρευσης.

Τα μαγκρόβια δάση απειλούνται από αποψίλωση, ανάπτυξη, μόλυνση και από την κατασκευή φραγμάτων.

Ωστόσο, ο κίνδυνος αυξάνεται εξαιτίας της ανόδου της στάθμης των θαλασσίων υδάτων και της μεγαλύτερης συχνότητας σφοδρών καταιγίδων που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή.

Περίπου 15% των παγκόσμιων ακτών καλύπτονται από μαγκρόβια που καταλαμβάνουν περίπου 150.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Καταστροφική εξαφάνιση

Η κλιματική αλλαγή απειλεί το ένα τρίτο των μαγκρόβιων οικοσυστημάτων που αξιολόγηθηκαν εξαιτίας της αύξησης των θαλασσίων υδάτων.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, με τον παρόντα ρυθμό, το ένα τέταρτο της παγκόσμιας έκτασης μαγκρόβιων αναμένεται να έχει βυθιστεί μέσα στα επόμενα 50 χρόνια, εκτιμά η IUCN.

Οι ακτές στον βορειοδυτικό Ατλαντικό Ωκεανό, τον βόρειο Ινδικό Ωκεανό, την Ερυθρά Θάλασσα, τη Νότια Σινική Θάλασσα και τον Κόλπο του Άντεν αναμένεται να πληγούν εντονότερα.

«Τα μαγκρόβια οικοσυστήματα είναι σπάνια ως προς την ικανότητά τους να παρέχουν εξαιρετικές υπηρεσίες στον άνθρωπο, περιλαμβανομένης της μείωσης του κινδύνου καταστροφής των ακτών, της αποθήκευσης και δέσμευσης άνθρακα και της στήριξης της αλιείας», λέει η Άντζελα Άντρεϊντ, πρόεδρος της επιτροπής διαχείρισης οικοσυστημάτων της IUCN.

«Η απώλειά τους θα είναι καταστροφική για τη φύση και για τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο», σημειώνει.

Η έκθεση αναφέρει ότι η φροντίδα των μαγκρόβιων είναι απαραίτητη για τον περιορισμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής με τα υγιή οικοσυστήματα να αντιμετωπίζουν καλύτερα την αύξηση της στάθμης των υδάτων και την παροχή προστασίας στην ενδοχώρα από τις επιπτώσεις των σφοδρών καταιγίδων.

Χωρίς σημαντική βελτίωση μέχρι το 2050 η κλιματική αλλαγή και η άνοδος της στάθμης των θαλάσσιων υδάτων θα οδηγήσουν στην απώλεια 1,8 δισεκατομμυρίου τόνων άνθρακα που αποθηκεύονται στα μαγκρόβια.

Επί του παρόντος τα μαγκρόβια αποθηκεύουν σχεδόν 11 δισεκατομμύρια τόνους άνθρακα, σχεδόν τριπλάσια ποσότητα άνθρακα σε σχέση με εκείνον που αποθηκεύουν τα τροπικά δάση της ίδιας έκτασης.

Διατηρώντας την καλή κυκλοφορία του ιζήματος και επιτρέποντας στα μαγκρόβια να επεκταθούν στην ενδοχώρα θα τα βοηθήσει ώστε να αντεπεξέλθουν στην άνοδο των θαλασσίων υδάτων, λέει η IUCN.

Η έκθεση κάνει επίσης έκκληση για αποκατάσταση των μαγκρόβιων, που έχουν ήδη εξαφανιστεί.

«Μια πολύ καλή μελέτη της παγκόσμιας αλλαγής των μαγκρόβιων η οποία δημοσιεύτηκε το 2022 δείχνει ότι περίπου 5.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα μαγκρόβιων χάθηκαν» στο διάστημα 1996-2020, δήλωσε στο AFP ο Μάρκο Βαλντεραμπάνο της IUCN.