Ένας ψηφιακός «συντηρητής» αρχαιολογικών χώρων και μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς από το ΕΜΠ
Ένα νέο ευρωπαϊκό έργο, το HYPERION, που αποσκοπεί στη διατήρηση της υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης, ξεκίνησε την ερευνητική του δραστηριότητα τον Ιούνιο με συντονιστή το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Στόχος του HYPERION είναι να προσφέρει τα κατάλληλα εργαλεία σε φορείς πολιτισμού, ερευνητές, δημόσιους φορείς και το ευρύ κοινό για την καλύτερη δυνατή κατανόηση των επιπτώσεων που προκύπτουν από τις κλιματολογικές συνθήκες, τη φθορά του χρόνου, τα έντονα γεωλογικά φαινόμενα και τις τυχαίες ακραίες καιρικές συνθήκες σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία πολιτιστικής κληρονομίας.
Το HYPERION θα αξιοποιήσει υφιστάμενα εργαλεία και καινοτόμες τεχνολογίες (κλιματολογικά μοντέλα, μοντέλα ακραίων φαινομένων και των επιπτώσεών τους, δομική ανάλυση, υπηρεσίες Copernicus, επίγειες και δορυφορικές απεικονίσεις κ.λπ.) για να αναπτύξει διάφορα μαθηματικά μοντέλα, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν στη δημιουργία μιας νέας πρωτοπόρας πλατφόρμας. Μέσω της πλατφόρμας αυτής, οι αρμόδιοι πολιτιστικοί φορείς και οι δημόσιες αρχές θα μπορούν να κατανοούν καλύτερα τους κινδύνους και τις απειλές για την υλική πολιτισμική κληρονομιά, να λαμβάνουν αποφάσεις για την ταχύτερη και αποδοτικότερη αντίδρασή τους και να συντελούν στη βιώσιμη ανασυγκρότηση των ιστορικών περιοχών που απειλούνται.
Τελικοί χρήστες της πλατφόρμας που θα αναπτύξει το έργο HYPERION, θα είναι οι εθνικοί και τοπικοί πολιτιστικοί φορείς διαχείρισης και διατήρησης της υλικής πολιτιστικής κληρονομιάς, οι εθνικοί και παγκόσμιοι πολιτιστικοί οργανισμοί, καθώς και οι εκάστοτε δημοτικές και περιφερειακές αρχές των περιοχών με αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία.
Τα αποτελέσματα του έργου θα εφαρμοστούν αρχικά σε τέσσερις εμβληματικές περιοχές: στη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, στο Albayzín και στο Realejo στη Γρανάδα της Ισπανίας, στο Castrum Tunsbergis στο Τένσμπεργκ της Νορβηγίας και στη Βενετία της Ιταλίας. Η διεπιστημονική κοινοπραξία του έργου περιλαμβάνει 18 εταίρους από οκτώ διαφορετικές χώρες, ανάμεσά τους πανεπιστήμια, ερευνητικά ινστιτούτα, εταιρείες, πολιτιστικούς φορείς και δημοτικές αρχές. Από την Ελλάδα, εκτός από το ΕΠΙΣΕΥ, συμμετέχουν το ΕΜΠ, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Δήμος Ρόδου, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου και το Διαπολιτισμικό Ευρώ-Μεσογειακό Κέντρο για την UNESCO.
Η πλατφόρμα θα τεθεί σε πιλοτική λειτουργία μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Συντονιστής έρευνας του HYPERION είναι ο δρ Άγγελος Αμδίτης, διευθυντής έρευνας του ΕΠΙΣΕΥ-ΕΜΠ.