Τα γλυκαντικά στη διατροφή μας: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε

Σε μια εποχή που η πληθώρα των διατροφικών επιλογών, σε συνδυασμό με τον καταιγισμό πληροφοριών γύρω από τη διατροφική αξία των προϊόντων που καταναλώνουμε, μας ωθεί σε μια μόνιμη αναζήτηση ισορροπίας μεταξύ υγιεινής διατροφής και απόλαυσης, τα γλυκαντικά με λίγες ή καθόλου θερμίδες έχουν παίξει καταλυτικό ρόλο στην εύρεση μιας μέσης λύσης, καθώς πρόκειται για προϊόντα που δεν επιβαρύνουν την υγεία, έχουν απτά οφέλη για μεγάλη μερίδα των καταναλωτών, ενώ παράλληλα είναι και γευστικά.

Οι συγκεκριμένες ουσίες, όπως η ασπαρτάμη, η στέβια κ.ά, συμβάλλουν σημαντικά στον περιορισμό της πρόσληψης ζάχαρης και θερμίδων, βοηθώντας έτσι και στην αντιμετώπιση κοινωνικών προκλήσεων, όπως η παγκόσμια κρίση της παχυσαρκίας.

Το σύνολο των επιστημονικών δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που παρουσιάζονται στην συστηματική ανασκόπηση που έγινε έπειτα από αίτημα του ΠΟΥ, δείχνουν ότι τα γλυκαντικά με λίγες ή καθόλου θερμίδες:

• Είναι ασφαλή, καθώς έχουν ερευνηθεί εκτενώς και εγκριθεί από φορείς υπεύθυνους για τον έλεγχο της ασφαλείας τροφίμων σε όλο τον κόσμο, όπως η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, και η Μικτή Επιτροπή Ειδικών για τα Πρόσθετα Τροφίμων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (JECFA). Μάλιστα, μόλις τον Ιούλιο του 2023 η JECFA που είναι το υπεύθυνο όργανο για την ασφάλεια πρόσθετων τροφίμων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας επιβεβαίωσε την ασφάλεια του γνωστού ολιγοθερμιδικού γλυκαντικού ασπαρτάμη, χωρίς να αλλάξει το όριο της Αποδεκτής Ημερήσιας Πρόσληψης. Το όριο αυτό που αντιστοιχεί στην ποσότητα που μπορεί να καταναλώνεται ημερησίως χωρίς πρόβλημα για την υγεία αφορά σε καθημερινή κατανάλωση έως και 40 mg ασπαρτάμης ανά κιλό σωματικού βάρους, που σημαίνει πως ένας ενήλικος άνθρωπος 70 κιλών πρέπει να πίνει καθημερινά από 9 έως 14 κουτάκια για να υπερβεί την Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη ασπαρτάμης μόνο από αναψυκτικά, δηλαδή πολλαπλάσια ποσότητα από αυτή που καταναλώνουν οι περισσότεροι άνθρωποι καθημερινά. Μελέτες ανά τον κόσμο δείχνουν ότι οι προσλήψεις των εγκεκριμένων γλυκαντικών με λίγες ή καθόλου θερμίδες, συμπεριλαμβανομένης της ασπαρτάμης είναι πολύ χαμηλότερες από τις τιμές της Αποδεκτής Ημερήσιας Πρόσληψης.
• Μπορούν να διαδραματίσουν ένα σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας, βοηθώντας ενήλικες και παιδιά να μειώσουν τόσο την πρόσληψη θερμίδων όσο και το σωματικό τους βάρος, όταν χρησιμοποιούνται αντί για τη ζάχαρη και ως μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής που χαρακτηρίζεται από ποικιλία επιλογών και ενός υγιεινού τρόπου ζωής.
• Προσφέρουν στα άτομα με διαβήτη μια ουσιαστική εναλλακτική επιλογή αντί για τη ζάχαρη, καθώς τα ολιγοθερμιδικά/μη θερμιδογόνα γλυκαντικά προκαλούν χαμηλότερη αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, όταν χρησιμοποιούνται στη θέση των σακχάρων.
• Δεν συμβάλλουν στη δημιουργία τερηδόνας και η χρήση τους στη θέση της ζάχαρης συμβάλλει στη διατήρηση της μεταλλοποίησης των δοντιών και στην εξουδετέρωση των οξέων της οδοντικής πλάκας.
• Αποτελούν ένα απαραίτητο εργαλείο που διευκολύνει τις εταιρείες τροφίμων και ποτών να ανασυνθέσουν τα προϊόντα τους, μειώνοντας την ποσότητα της ζάχαρης και των θερμίδων που περιέχουν. Όπως είχε σημειώσει και ο πρόεδρος της ISA (Διεθνής Ένωση Γλυκαντικών), Bob Peterson: «Οι εταιρείες τροφίμων και ποτών έχουν προχωρήσει σε ανασύνθεση των προϊόντων τους ως μέρος μιας συνολικής, παγκόσμιας προσπάθειας για εναρμόνιση με τις συστάσεις δημόσιας υγείας (συμπεριλαμβανομένων και αυτών του ΠΟΥ) για τη μείωση της ζάχαρης. Τα γλυκαντικά με λίγες ή καθόλου θερμίδες έχουν επιτρέψει αυτήν την καινοτομία και ουσιαστικά συμβάλλουν στη δημιουργία ενός πιο υγιεινού διατροφικού περιβάλλοντος, που επιτρέπει στους ανθρώπους να απολαμβάνουν τρόφιμα και ποτά που έχουν λιγότερη ζάχαρη και λιγότερες θερμίδες και εξακολουθούν να ανταποκρίνονται στις γευστικές προτιμήσεις τους».