Πώς θα σου φαινόταν η χρήση «μανιταριών» για ψυχοθεραπευτικούς σκοπούς; Αν δεν έχεις ακούσει μέχρι σήμερα για τη συμβολή των ψυχεδελικών στη θεραπεία διαφόρων ψυχικών διαταραχών, αυτή τη χρονιά, είναι σίγουρο πως η Ψυχεδελική Θεραπεία θα φτάσει στ’ αυτιά σου.
Αν και δεν θα είναι προσβάσιμη σε όλους το 2022, οι ειδικοί ισχυρίζονται ότι στο εγγύς μέλλον θα μάθουμε πολύ περισσότερα πράγματα γι’ αυτή την αναδυόμενη τάση. «Επί δεκαετίες, η χρήση ψυχεδελικών έχει αποδοκιμαστεί», λέει η Amy Morin στο USA Today, ψυχοθεραπεύτρια και αρχισυντάκτρια στο VeryWell Mind. «Μελετώντας τα όμως όλο και περισσότερο, έχουμε διαπιστώσει ότι μπορούν πραγματικά να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης, του άγχους, ακόμη και των διαταραχών χρήσης ουσιών».
Ο Δρ. Matthew W. Johnson με τη σειρά του, καθηγητής ψυχιατρικής και συμπεριφορικών επιστημών στο Johns Hopkins και αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Johns Hopkins Center of Psychedelics and Consciousness Research, έχει παρατηρήσει μια σημαντική, σταδιακή αύξηση του ενδιαφέροντος αναφορικά με αυτόν τον τομέα, τον οποίο άρχισε να μελετά συστηματικά το 2004. Δεν είναι λίγα επίσης τα Ιδρύματα που ετοιμάζονται να ανοίξουν εξειδικευμένα κέντρα για να μελετήσουν τα συγκεκριμένα ψυχεδελικά, υπό το πρίσμα της συνεισφοράς τους στη ψυχική υγεία.
Τα ψυχεδελικά κέρδισαν για πρώτη φορά ευρεία δημοτικότητα για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες, στις δεκαετίες του ’60 και του ’70, σύντομα όμως απορρίφθηκαν από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Το 2018, ο best-selling συγγραφέας, Michael Pollan, βοήθησε να επανέλθουν τα ψυχεδελικά στη συλλογική συνείδηση του έθνους με το βιβλίο του «Πώς να αλλάξετε γνώμη: Τι μας διδάσκει η νέα επιστήμη των ψυχεδελικών για τη συνείδηση, τον θάνατο, τον εθισμό, την κατάθλιψη και την υπέρβαση», στο οποίο μοιράστηκε τη δική του έρευνα για τα ψυχεδελικά.
«Είναι κατανοητό ότι χρειάστηκε λίγος καιρός για να αρχίσει να ξεπερνιέται το στίγμα, όμως πιστεύω ότι μέσα στο 2022 θα δούμε περισσότερη ομοσπονδιακή χρηματοδότηση και λιγότερο δισταγμό», αναφέρει ο Δρ. Johnson. Το 2021, ακόμη και ο διευθυντής των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας, Francis Collins, έγινε πρωτοσέλιδο προκειμένου να επαινέσει τις δυνατότητες των ψυχεδελικών ως θεραπευτική επιλογή.
Η ψυχεδελική θεραπεία μοιάζει περισσότερο με μία εμπειρία ψυχοθεραπείας που απαιτεί ιδιαίτερη φροντίδα και επίβλεψη, παρά με μία τυπική ψυχιατρική αγωγή, όπως εξηγεί στην Popaganda ο Γιώργος Δίπλας, Προσωποκεντρικός ψυχοθεραπευτής και ψυχοθεραπευτής Gestalt. Ο ίδιος συμπληρώνει: «Η ψυχεδελική θεραπεία είναι πολλά περισσότερα από την απλή χορήγηση ενός φαρμάκου. Επικεντρώνεται στη θεραπευτική σχέση, εντός της οποίας ο θεραπευόμενος καλείται να γνωρίσει και να επεξεργαστεί αυτή την εμπειρία, να την ενσωματώσει στο θεραπευτικό πλαίσιο και να μιλήσει εκτενώς γι’ αυτήν με τον ψυχοθεραπευτή ή την ψυχοθεραπεύτριά του».
Όπως δείχνουν τα έως τώρα αμερικανικά ερευνητικά δεδομένα, η αποτελεσματικότητα της θεραπείας έγκειται στην ενδυνάμωση του μακροπρόθεσμου συνειδητού προβληματισμού που προσφέρει η συγκεκριμένη εμπειρία (πάντα σε συνδυασμό με την ψυχοθεραπεία), σε αντίθεση με πιο παραδοσιακά ψυχιατρικά φάρμακα, όπως τα αντικαταθλιπτικά, τα οποία βοηθούν τον θεραπευόμενο να αισθανθεί καλύτερα με έναν πιο βραχυπρόθεσμο τρόπο.
Όπως τονίζει ο κ. Δίπλας, «Είναι σημαντικό στο πλαίσιο της ψυχοεκπαίδευσης, να τονίζεται στους ασθενείς εκ μέρους των θεραπευτών πως υπάρχει διαφορά μεταξύ θεραπευτικής χρήσης και ψυχαγωγικής χρήσης των ψυχεδελικών. Ενώ αυτό το είδος θεραπείας μπορεί να είναι σε θέση να βοηθήσει ανθρώπους οι οποίοι δεν έχουν βοηθηθεί αποκλειστικά από άλλες μορφές θεραπείας, είναι σημαντικό να μην την αντιμετωπίσουμε ως υποκατάστατο των θεραπειών αυτών, όπως για παράδειγμα μιας αντικαταθλιπτικής φαρμακευτικής αγωγής, αλλά ως ένα επιπλέον εργαλείο στην εργαλειοθήκη μας. Παράλληλα, είναι απαραίτητο να θυμόμαστε πως η θεραπεία με ψυχεδελικά, δεν είναι κατάλληλη για όλους».
Μέχρι τώρα, η χρήση ψιλοκυβίνης έχει συσχετιστεί με τη θεραπεία για τις μείζονες καταθλιπτικές διαταραχές, καθώς και για τις διαταραχές που αφορούν τον εθισμό. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ερευνών που έχουν διεξαχθεί σε εργαστήρια, σημειώνονται πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας στη χρήση ψιλοκυβίνης για τη θεραπεία του εθισμού στον καπνό, αλλά και του εθισμού στο αλκοόλ. Ακόμη, ελπιδοφόρα είναι τα δεδομένα που προκύπτουν και αφορούν τη σύνδεση των ψυχεδελικών στη θεραπεία του PTSD (Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες).
Και οι ψυχεδελικές ιδιότητες της κεταμίνης αποδεικνύονται σημαντικά αποτελεσματικές για πολλούς ανθρώπους που έρχονται αντιμέτωποι με τη χρόνια κατάθλιψη.
Η ψυχεδελική θεραπεία, φυσικά, φέρει κάποιους κινδύνους. «Ένα πράγμα που γνωρίζουμε έως τώρα, είναι ότι ενδέχεται να αποβεί επιβλαβής για άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό ψυχωσικών διαταραχών. Εάν για παράδειγμα κάποιος έχει έναν παππού με σχιζοφρένεια, μπορεί να μην συστήνεται να δοκιμάσει τη θεραπεία με ψυχεδελικά, καθώς ενδέχεται να υπάρχει γενετική προδιάθεση στις ψυχώσεις», εξηγεί ο Γιώργος Δίπλας. Παράλληλα, είναι σημαντικό ο θεραπευτικός ρόλος του θεραπευτή να μην αλλοιωθεί και να μην αντικατασταθεί από τη χορήγηση ψυχεδελικών.
Αν και το Oregon βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της εφαρμογής αυτής της θεραπείας, όπως ισχυρίζονται οι επιστήμονες, πιθανότατα θα χρειαστεί ένας ακόμη χρόνος ωσότου η αποτελεσματικότητα των ψυχεδελικών μελετηθεί αρκετά, με αρκετές πολιτείες της Αμερικής να εκδηλώνουν αυξημένο ενδιαφέρον στη διαδικασία αυτή. Το 2021, το Detroit αποποινικοποίησε τα ψυχεδελικά μανιτάρια, ανοίγοντας το δρόμο στην έρευνα της ψυχοθεραπευτικής τους δράσης και τον τρόπο με τον οποίο θα μπορέσουμε να αποκτήσουμε με ασφάλεια πρόσβαση σε αυτά.