Πάρε μια στιγμή για να γυρίσεις όσα χρόνια χρειάζεται πίσω, φτάσε σε εκείνη την ηλικία που θυμάσαι να σε γρατζουνάει το πρώτο εκείνο ακατέργαστο αίσθημα της ζήλιας, προς τον ουρανό. Δες τον δείκτη σου να δείχνει σαστισμένα το πάφλασμα των φτερών που χάνονται σε κλαδιά που τρυπούν σύννεφα, θυμήσου ότι η πρώτη ευχή που άφησες στο σύμπαν, ήταν να γίνεις πουλί. Και όταν κατάλαβες ότι δεν μπορείς να είσαι πουλί, ήθελες να γίνεις αεροπλάνο. Και όταν τελικά είδες ότι ούτε αυτό είναι δυνατόν να συμβεί, τρύπωσες στη κοιλιά του και άρχισες να δραπετεύεις από εδώ και από εκεί, κάθε φορά που τα πράγματα ήθελαν μια ματιά από ψηλά, μπας και μικρύνουν, μπας και δεν τρομάζουν τόσο.
Πρέπει να ήμουν γύρω στα 16, όταν ένα σπουργίτι προσγειώθηκε στις πέτρες του κήπου του πατρικού μου, δημιουργώντας τη σκέψη πως επιτέλους πατσίσαμε, πως η βαρύτητα νίκησε και εκείνο και εμένα, κάνοντας μας απόλυτα θνητούς, χωρίς διακρίσεις. Σε μια μωβ λεκάνη δυνάμωνε μέρα με τη μέρα και σύντομα άρχισε να δέχεται επισκέψεις απ’ άλλα πουλιά της ίδια φυλής. Πρέπει να είχαν περάσεις είκοσι μέρες όταν το βρήκα στο κάγκελο, πριν χαθεί για πάντα. Θύμωσα, σκέφτηκα ότι κακώς το φρόντισα, ότι δεν του άξιζαν τόσες στάλες νερού που με κόπο έπινε.
Μπορεί να έχουν ένα μικρό παραλογισμό όλες αυτές οι ακατάληπτες αναμνήσεις, όμως χύθηκαν κάπως απρόσμενα στο παρόν βλέποντας τους «Όρνιθες ή πώς να γίνεις πουλί» του Μπάμπη Μακρίδη, συνειδητοποιώντας ότι δεν ξέρω ικανοποιητικό αριθμό από ονομασίες πουλιών, μιας και τις περισσότερες φορές αρκούμαι στις περιγραφές του τύπου: «Έχει ένα λεπτό ράμφος και μυτερά νύχια κάτω από τη λίγη πράσινη και λίγη κίτρινη και ακόμη πιο λίγη κόκκινη πουπουλένια χούφτα που καλύπτει το σώμα του. Κυρίως όμως ήταν ελεύθερο, έμοιαζε με έρωτα που όργωνε το χάος, σμίγοντας όλες τις θεωρίες του σύμπαντος». Η ταινία-ντοκιμαντέρ αναμοχλεύει τον πυρήνα της ύπαρξης θέτοντας εσωτερικευμένα ερωτήματα που ταλανίζουν τον άνθρωπο από τότε που ο Αριστοφάνης έγραψε την κωμωδία «Όρνιθες», έγραψε για εκείνους τους Αθηναίους που το έσκασαν απ’ τον τόπο τους για μια καλύτερη ζωή καταλήγοντας στο δάσος των Πουλιών, γνωρίζοντας τον Έποπα, τον άνθρωπο που κατάφερε να γίνει πουλί και μαζί με τα άλλα πουλιά βάλθηκαν να γεννήσουν την Ουτοπία.
Η ταινία, πιάνει το νήμα από την παράσταση του Νίκου Καραθάνου και τους συντελεστές της, κινηματογραφώντας τους εκτός σκηνής, σε πραγματικούς χώρους και φυσικά τοπία – από τα λιβάδια ηφαιστειακής λάβας στην Ισλανδία έως τα υψίπεδα της Παταγονίας και από την Times Square έως τις πυραμίδες της Αιγύπτου. Τα πάντα συμβαίνουν σε ένα σύμπαν ρευστής «καθημερινότητας», ανάμεσα σε ανθρώπους του θεάτρου, ορνιθολόγους και θυμόσοφους ερημίτες, που –όλοι τους– ονειρεύονται πως πετούν.
Είναι φορές που απολαμβάνω να σημειώνω χωρίς να κοιτάω ποτέ τι γράφω όταν βλέπω μια παράσταση ή μια ταινία, χαζεύοντας μετά τα ορνιθοσκαλίσματα μου, για ένα ακόμη πιο σύντομο ταξίδι. Στο τέλος αυτής της διαδρομής το χαρτί γράφει πως τα πουλιά δεν σταματάνε ποτέ για να θρηνήσουν εκείνα που τα βρήκε κάποιο βόλι, εξακολουθούν να πετάνε προς στην ελευθερία. Τα πουλιά φεύγουν, δεν μένουν, δεν αντικρίζουν το πλάκωμα της δυστυχίας μας.
Αφιερώστε λίγο από τον χρόνο σας γι’ αυτήν την ταινία που μοιάζει με τραμπολίνο, χοροπηδώντας πάνω του με χέρια ανοιχτά. Για μια στιγμή ελευθερίας, έστω και με ανθρώπινα φτερά.
==============================
Σενάριο & Σκηνοθεσία: Μπάμπης Μακρίδης, Διεύθυνση Παραγωγής: Ισαβέλλα Αλωπούδη, Διεύθυνση Φωτογραφίας: Κωνσταντίνος Κουκουλιός, Ήχος: Λέανδρος Ντούνης, Στέφανος Ευθυμίου, Μοντάζ: Μάριος Κλεφτάκης, Μουσική: The Little Thieves, Μουσική Παράστασης: Άγγελος Τριανταφύλλου, Οργάνωση Παραγωγής: Αμάντα Λιβανού
Εμφανίζονται: Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Βασιλική Δρίβα, Νίκος Καραθάνος, Έμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Έκτορας Λιάτσος, Χρήστος Λούλης, Γρηγορία Μεθενίτη, Κώστας Μπερικόπουλος, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Στράτος Παπαδάκης, Άγγελος Παπαδημητρίου, Φοίβος Ριμένας, Μιχάλης Σαράντης, Γιάννης Σεβδικαλής, Άρης Σερβετάλης, Έλενα Τοπαλίδου, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Χάρης Φραγκούλης, Γαλήνη Χατζηπασχάλη
Παραγωγή: Ίδρυμα Ωνάση / Με τη συνεργασία της Neda Film
Βασισμένο στους Όρνιθες του Αριστοφάνη, σε θεατρική διασκευή Γιάννη Αστερή και Νίκου Καραθάνου