Οι πρεμιέρες είναι εξ ορισμού φορτισμένες συναισθηματικά. Για αυτό και το κοινό τις περιμένει με ανυπομονησία. Σχεδόν διψάει για αυτές. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για την παράσταση που εγκαινιάζει την τελευταία χειμερινή σεζόν της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο θέατρο Ολύμπια. Και που δεν είναι άλλη από τον παραμυθένιο Μαγικό Αυλό του θρυλικού Μότσαρτ. Ένα έργο που παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία πρώτη φορά την καλλιτεχνική περίοδο 2010-11 και μάγεψε με την μουσική και την υψηλή αισθητική του, αναλαμβάνει, για μια ακόμη φορά, να διατρανώσει τη σημασία της ελευθερίας, της αγάπης και της φιλίας στη ζωή. Λίγο πριν ανοίξει η αυλαία και η σκηνή παραδοθεί στους πρωταγωνιστές, μίλησε στην Popaganda, για την έξοχη παραγωγή της ΕΛΣ, η σοπράνο Βασιλική Καραγιάννη, η οποία υποδύεται την Βασίλισσα της Νύχτας.
Σας θαύμαζα προηγουμένως στην τεχνική πρόβα. Σαν να σας ανήκει ο χαρακτήρας. Τραγουδώ το συγκεκριμένο ρόλο εδώ και δεκαεννέα χρόνια και είναι πολύ αγαπημένος. Νιώθω ότι χρωστώ μεγάλη ευγνωμοσύνη στο Μότσαρτ, που δημιούργησε στα πλαίσια αυτού του έργου μια εξτρίμ προσωπικότητα, ένα ρόλο με ιδιαίτερες φωνητικές απαιτήσεις. Δεξιοτεχνικές θα έλεγα.
Τι σας αρέσει σε αυτόν; Πέρα από το ότι αναδεικνύει τις δυνατότητές σου, η Βασίλισσα της Νύχτας απαιτεί και ερμηνεία. Συνήθως για μια σοπράνο κολορατούρα λένε ότι εντυπωσιάζει μόνο με τις ψηλές νότες της και τη δεξιοτεχνία της. Εδώ όμως απαιτεί βαθύτερα πράγματα. Ζητά να είσαι ηθοποιός. Απαιτεί μια απίστευτη δραματικότητα.
Η Βασίλισσα της Νύχτας, σοπράνο Βασιλική Καραγιάννη
Που οφείλεται κατά τη γνώμη σας αυτό το γεγονός; Η Βασίλισσα της Νύχτας είναι μια γυναίκα πολύ φιλόδοξη. Θέλει να πάρει τη δύναμη στα χέρια της από τον μάγο Ζαράστρο και χρησιμοποιεί για αυτό τον σκοπό ότι μέσο διαθέτει, ακόμη και το ίδιο της το παιδί την Παμίνα. Δεν διστάζει να θυσιάσει την κόρη της, ακόμη και να την προτρέψει να γίνει εγκληματίας. Στο πρώτο μέρος όμως δεν αποκαλύπτει τις πραγματικές προθέσεις της. Προσποιείται με μεγάλη επιτυχία στον πρίγκιπα Ταμίνο την καλή, παρακαλώντας τον να σώσει την κόρη της από την αιμαλωσία. Εξαιτίας των παραπάνω και επειδή ο ρόλος είναι μικρός (μόνο δύο άριες) πρέπει να δοθούν όλα τα στοιχεία του χαρακτήρα της σε περιορισμένο χρόνο. Κι αυτό αυξάνει το δραματικό φορτίο του ζητώντας την πλήρη ανάδειξη των ικανοτήτων σου.
Θεωρείτε ότι είναι και ένας επίκαιρος ρόλος; Η Βασίλισσα της Νύχτας είναι κατά κάποιο τρόπο μια σύγχρονη γυναίκα κι όχι τόσο μια της εποχής του Μότσαρτ. Σαφώς. πρόκειται για μια πιο δυναμική προσωπικότητα, όπως είμαστε όλες σήμερα. Είμαστε το ασθενές φύλο, μόνο τυπικά. Και ξέρετε αυτό παρουσιάζει δυσκολίες. Το ζήτημα ξεκινά όταν αυτή η πραγματικότητα συγκρούεται με τον αρχετυπικό ρόλο του ηγέτη που παίρνει τις πρωτοβουλίες -τον οποίο θέλει να έχει ο άνδρας- και αφορά στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Στην πραγματική σας ζωή πόσα κοινά στοιχεία έχετε με το ρόλο που ερμηνεύετε; Πέρα από το δυναμισμό, δεν θεωρώ ότι είμαι πραγματική «κακιά». Δε θα χρησιμοποιούσα, λόγου χάρη, ποτέ το παιδί μου για την επίτευξη των στόχων μου. Είμαι φιλόδοξη, αλλά ταυτόχρονα πατάω στη γη. Καμιά φορά ίσως παραπάνω από όσο πρέπει. Η Βασίλισσα της νύχτας υπερβαίνει τα όρια. Κοιτάζει να κάνει κάτι πέρα των δυνάμεών της. Και δεν τα καταφέρνει στο τέλος. Γιατί το ηθικό δίδαγμα του έργου είναι ότι πάντα κερδίζει το καλό.
Πως ξεκινήσατε την καριέρα σας; Τραγούδησα πρώτη φορά στην Κέρκυρα σε μια όπερα του Σπύρου Σαμαρά. Κατόπιν βρέθηκα στη Λυρική Σκηνή ερμηνεύοντας Μότσαρτ στο Βαστιανός και Βαστιανή και κατόπιν τη Βασίλισσα της Νύχτας, που ήταν ο πρώτος μου μεγάλος ρόλος.
Ποια είναι ο αγαπημένη σας ηρωίδα; Ξεχωρίζω δύο : Η Λουτσία ντε Λα Μερμούρ του Γκαετάνο Ντονιτσέτι και η Βιολέττα στην Τραβιάτα το Βέρντι. Και αισθάνομαι πιο έτοιμη από ποτέ για να τις ερμηνεύσω. Ειδικά την πρώτη, η οποία πεθαίνει για την αγάπη. Και τελικά θεωρώ ότι είναι η ηρωίδα που με αντιπροσωπεύει περισσότερο. Διότι πολλές πεθαίνουν από έρωτα. Αλλά αυτή δεν μπορεί να συμβιβαστεί με την υποταγή των συναισθημάτων της στα συμφέροντα της οικογένειάς της. Οπότε όταν αναγκάζεται να το κάνει, επιδιώκει την κάθαρση, σκοτώνοντας το σύζυγο τον οποίο της «δίνουν», ενώ στη συνέχεια τρελαίνεται και πεθαίνει.
Υπάρχουν κορυφές που δεν τις έχετε αγγίξει ακόμα; Φυσικά πάντα υπάρχουν στόχοι που πρέπει να κατακτηθούν. Κι όταν θέσω έναν τέτοιο θα δουλέψω σκληρά, μέχρι να τα καταφέρω. Από την άποψη θεάτρων πάντως δεν έχω παράπονο. Έχω τραγουδήσει σε μεγάλα θέατρα κατ’ επανάληψη, όπως η Σκάλα του Μιλάνου ή το Κόβεντ Γκάρντεν.
Η Εθνική Λυρική Σκηνή άλλαξε πρόσωπο, κατά γενική ομολογία τα τελευταία χρόνια. Ποια είναι η γνώμη σας για αυτό; Η δράση και οι ενέργειες του κ. Μύρωνα Μιχαηλίδη υπήρξαν πολύ σημαντικές. Η ΕΛΣ απέκτησε μια εξωστρέφεια και το έργο της έγινε πολύ πιο γνωστό στο ευρύ κοινό, το οποίο την είχε θεωρήσει σχεδόν απρόσιτη. Πλέον αυτό έχει αλλάξει. Προσωπικά εισπράττω πολύ αγάπη εδώ στη Λυρική, που θεωρώ ότι είναι το σπίτι μου. Και πιστέψτε με αυτό είναι πολύ βασικό για ένα καλλιτέχνη. Ξέρετε όταν κατακτάς κάτι, είναι σπουδαίο να αισθάνεσαι όχι μόνο ότι το συντηρείς στην πάροδο του χρόνου, αλλά το ότι αυτό που έχεις μεγαλώνει με τον καιρό.
Είστε ανοιχτή σε κάτι πιο «μοντέρνο» ή προτιμάτε τους κλασικούς ρόλους; Έχω τραγουδήσει και σύγχρονες όπερες. Πάντα όμως κρατώ μια επιφύλαξη. Εννοώ ότι το «ψάχνω» λίγο παραπάνω, θέλοντας να είμαι απόλυτα σίγουρη για την ποιότητα του τελικού αποτελέσματος. Η αλήθεια είναι ότι έχουν γραφτεί πολλά σπουδαία έργα. Αριστουργήματα. Κι εδώ στην Ελλάδα. Όπως, για παράδειγμα, η Φόνισσα του Γ. Κουμεντάκη. Μου αρέσει να πειραματίζομαι, αλλά πάντα είμαι πολύ προσεκτική στις επιλογές μου. Έχει μεγάλη βαρύτητα για μένα πρωτίστως η μουσική και το κατά πόσο φωνητικά μου ταιριάζει.
Για ποιον άνθρωπο στη ζωή σας αισθάνεστε ευγνωμοσύνη; Δε θα πρωτοτυπήσω. Σίγουρα αυτή είναι η δασκάλα μου με την οποία έχω δουλέψει από τα δεκαεννιά μου μέχρι σήμερα, η κα Βαρβάρα Γκαβάκου. Μου έχει διδάξει την τεχνική με τρόπο που μόνο στο εξωτερικό θα μπορούσα να συναντήσω. Αισθάνομαι ευγνώμων. Δε θα το ξεχάσω και δε θα σταματήσω να το λέω αυτό.
Ποια προσωπικότητα της όπερας θεωρείτε αξεπέραστη; Την Κάλλας. Ούτε και σε αυτό το σημείο θα πρωτοτυπήσω. Ερμηνευτικά δεν υπάρχει κάτι καλύτερο από εκείνη. Είναι είδωλο όχι προς την αντιγραφή. Αποτελεί πρότυπο σεβασμού προς την Τέχνη, σκληρής δουλειάς και αξεπέραστων ερμηνειών. Φωνητικά θα ζήλευα την Χάλσταϊν μια σοπράνο κολαρατούρα της δεκαετίας 40-50.
Αν η Βασιλική Καραγιάννη ήταν τραγούδι ποιο θα ήταν; Δύσκολη ερώτηση. Πιθανόν, ένα από τα πολλά αηδόνια που έχουν γραφτεί. Το Lied der Nachtigal (το τραγούδι του αηδονιού) του Franz Grothe.
Αναγνωρίζοντας τη δυσκολία να μπορέσει μια σοπράνο να κρατήσει για πολλά χρόνια αυτές τις υψηλές νότες και την απίστευτη φωνητική ευελιξία (καθώς ο χρόνος που περνά συνήθως αποβαίνει μοιραίος) δεν μπορεί κανείς να μη θαυμάσει τη σταθερότητα και τη δύναμη της χαρισματικής Βασιλικής Καραγιάννη. Το μπλε βελούδο της τουαλέτας της αγγίζει το πάτωμα, καθώς η ίδια μετά το τέλος της συνέντευξης κατευθύνεται με αυτοπεποίθηση στη σκηνή, προκειμένου να συνεχιστεί η πρόβα. Κι από εκεί η φωνή της, πιο μεστή και πιο ώριμη από ποτέ, απίστευτη στις «ψηλές» τις πλημμυρίζει το χώρο, σε και σε εκτινάσσει ψηλά. Στα αστέρια της νύχτας.
