Ο Μίμης Πλέσσας μέσα από τραγούδια του

Τις επόμενες ώρες και μέρες θα περάσουμε πολλές στιγμές μαζί του. Μαθηματικά βέβαιο. Ο Μίμης Πλέσσας θα ανοίξει την «κάβα» του και θα μας κεράσει γλυκόπιοτο κρασί. Τα σόσιαλ θα πάρουνε φωτιά και τα τραγούδια του θα ανασύρουν αναμνήσεις και χαμένα ή καλά κρυμμένα συναισθήματα. Ο απίθανος όγκος τους -εντός και εκτός ελληνικού κινηματογράφου- είναι βέβαιο πως θα μας δώσει πολλές ευκαιρίες.

Το βιογραφικό του, ανάλαφρο, πλούσιο και πολυταξιδεμένο, γεμάτο με μοναδικούς ανθρώπου και ατελείωτη μουσική, μπορείς να το βρεις εδώ, στα αρχεία της Φίνος Φιλμ που τον αγκάλιασε και τον αγάπησε περισσότερο ίσως από τον καθένα – μια αγάπη που της ανταπέδωσε με τον πιο όμορφο μουσικό τρόπο.

Ο αποχαιρετισμός από τη Φίνος Φιλμ ήταν άμεσος:

«Μίμης Πλέσσας. Ένα όνομα, μια ιστορία, ένας μύθος της μουσικής με δεκάδες διακρίσεις και τιμές που λίγοι έχουν καταφέρει. Συνθέσεις που μεγάλωσαν γενιές και γενιές, που μας συντρόφευσαν σε χαρές και λύπες, που μας ταξίδεψαν σε θρυλικά κινηματογραφικά μιούζικαλ, που μας ξεσήκωσαν, μας ενέπνευσαν, μας συγκίνησαν και μας ωρίμασαν.

Το 1965 έγραψε σε προσωπική επιστολή προς τον Φίνο: «Ευτυχώς ο πλούτος δεν μετριέται μονάχα από το περιεχόμενο της τσέπης αλλά και της καρδιάς κι εκεί νομίζω πως είμαι κροίσος». Ο μελωδικός μας μαέστρος, συμπλήρωσε έναν αιώνα ζωής κοντά μας και το μόνο σίγουρο είναι ότι θα παραμείνει «αιώνιος».

Τον αποχαιρετούμε με ένα σύντομο αφιέρωμα στις θρυλικές ταινίες που υπέγραψε την μουσική τους αλλά και στην σπουδαία μουσική σύνθεση που έγραψε για την ταινία «Οι Σφαίρες Δεν Γυρίζουν Πίσω» (1967), κατακτώντας το Βραβείο Καλύτερης Μουσικής Επένδυσης στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Αντίο μαέστρο…»

Ο απόφοιτος της Φυσικομαθηματικής Σχολής με μεταπτυχιακό στην Αμερική, ξεχωριστός πιανίστας, εξαίρετος ενορχηστρωτής και παθιασμένος με την τζαζ, Μίμης Πλέσσας, μπόρεσε και συνέθεσε για μας μια σειρά από μουσικά μπουκέτα σπάνιας ομορφιάς. Τα τραγούδια του, οι τεράστιες μελωδίες του, μπαινόβγαιναν στα ελαφριά και λαϊκά φάσματα με απίθανη άνεση, οι μουσικές του έντυσαν στίχους με απολαυστικό τρόπο και μας διηγήθηκαν συναισθήματα, εικόνες και στιγμές που τα χρειαζόμασταν και ας μην το ξέραμε. Πολλά από αυτά βεβαίως έχουν τις δικές τους ξεχωριστές ιστορίες να διηγηθούν. Ορίστε κάποιες από αυτές:

Κώστας Χατζής – Αν σ’ αρνηθώ αγάπη μου [1961]

Μουσική: Μίμης Πλέσσας | Στίχοι: Δανάη Χαλκιαδάκη

https://www.youtube.com/watch?v=VWnSsYhdd_0

Από την κωμωδία του Ορέστη Λάσκου «Φτωχαδάκια και λεφτάδες». Με μια a la Nat King Cole στημένη εμφάνιση, ο Χατζής τραγουδά με την χαρακτηριστική old school βραχνή φωνή του για τον πόνο του έρωτα και ακόμη πιο παθιασμένα για την υποψία της απώλειας του. Στην πρώτη παρουσίαση της ταινίας στις αίθουσες, η σκηνή του τραγουδιού δεν υπήρχε γιατί η εικόνα του Χατζή με το λευκό κουστούμι και την πανέμορφη jazz διάθεση του Πλέσσα θεωρήθηκε «περίεργη» για τις κοινωνικές «συνήθειες» της εποχής. Η εκτέλεση με τον Χατζή δεν δισκογραφήθηκε ποτέ. Το τραγούδι μετά, ως και σήμερα, απολαμβάνει τη «υστερία» δεκάδων διασκευών. Σημαντικότερη όλων, αυτής της Τζένης Βάνου, σε σημείο όλοι να νομίζουν πως η πρώτη εκτέλεση είναι δική της.  

Δάκης – Τόσα καλοκαίρια [1970]

Μουσική: Μίμης Πλέσσας |  Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος

https://www.youtube.com/watch?v=MSLjoWjLPTs

Από την ταινία «Γοργόνες και μάγκες» του 1968. Ο Γιάννης Δαλιανίδης δημιουργεί έτσι το πρώτο ελληνικό βίντεο κλιπ στον κινηματογράφο καθώς η φωνή του Δάκη (που δεν τον βλέπουμε) συνοδεύει το χορευτικό της Μαίρης Χρονοπούλου και του Λάκη Κομνηνού -με τους στίχους του Παπαδόπουλου, («τόσα καλοκαίρια μου `χαν φύγει από τα χέρια/ τόσα καλοκαίρια που δε σ’ αγαπούσα», και ίσως ακόμη περισσότερο αυτό το «πέρασα τόσες ζωές για να βρω εσένα») και την νεορομαντική μουσική παλέτα του Πλέσσα να  λιώνουν καρδιές σαν ζεστή σοκολάτα και να χτυπούν ταβάνι στο ρομαντισμόμετρο της κάθε γενιάς που θα το παρακολουθούσε μετά. Χρόνια πολλά μετά ο Coppola θα κλέψει – δεν μου το βγάζεις από το μυαλό – την στιχουργική ευστροφία, βάζοντας στο στόμα του Dracula του Gary Oldman την ατάκα I Have Crossed Oceans of Time to Find You (όλα εγώ πια!)

Γιάννης Πουλόπουλος – Το άγαλμα [1969]

Μουσική: Μίμης Πλέσσας |  Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος

https://www.youtube.com/watch?v=KYVA0ztUlpw

Μέσα από τον δίσκο «Ο Δρόμος» (Lyra), έναν από τους εμπορικότερους της ελληνικής δισκογραφίας. Στην αργκό της εποχής, «άγαλμα» ήταν η ιερόδουλη που δούλευε έξω στον δρόμο, κι έτσι «ξεκλειδώνουν» και αποχωρίζονται από όποια σουρεαλιστική διάθεση υποτιθέμενα κρύβουν οι στίχοι «Κάποιο άγαλμα που μ’ είδε με θυμήθηκε και τον πόνο μου να ακούσει δεν αρνήθηκε» και «Με το άγαλμα ως το δρόμο προχωρήσαμε, μου εσκούπισε τα μάτια και χωρίσαμε». Αυτό το ζεϊμπέκικο του Πλέσσα είναι ένα από τα αναγνωρίσιμα της υπερπλούσιας ούτως ή άλλως ιστορίας του.

Δημήτρης Χόρν – Οι θαλασσιές οι χάντρες [1962]

Μουσική: Μίμης Πλέσσας |  Στίχοι: Κώστας Πρετεντέρης

https://www.youtube.com/watch?v=seYZuCZHlWY

Από την ταινία του Κλέαρχου Κονιτσιώτη “Η Αθήνα τη νύχτα”. Την ιστορία που κρύβει το τραγούδι τη διηγείται ο ίδιος ο συνθέτης στον Γιώργο Κοβό, σε μια συνέντευξη του στην Popaganda από το 2017:

“Ο Χορν είχε δικό του θίασο και ήδη για 5-6 χρόνια είμαι ο αποκλειστικός του συνθέτης. Μέσα σ’ αυτό το διάστημα, του γράφω μουσική για το Romancero. Η ιστορία του έχει να κάνει με έναν καθολικό παππά που ερωτεύεται μια ιερόδουλη και προσπαθεί να την βάλει στον ίσιο δρόμο. Μέσα σ’ αυτό, έγραψα τη μουσική του Ποιος το ξέρει. Σε έναν καθολικό ναό ακούγεται από το εκκλησιαστικό όργανο η μελωδία του κομματιού. Ο Χορν θέλει να το τραγουδήσει, αλλά ένας Χορν δεν μπορεί να πάει στις εταιρείες που γράφει κι η Βουγιουκλάκη. Έτσι, ιδρύεται η εταιρεία Monte Carlo. Είμαστε λοιπόν στο σπίτι ο Πρετεντέρης, η Πρετεντέραινα, η δεύτερη γυναίκα μου, εγώ στο πιάνο και ο Χορν που μπροστά στις κυρίες είναι πάντα charmeur. Έτσι όπως κρατά το ουίσκι του λέγοντας πώς θα το τραγουδήσει, του λέω

-Αγόρι μου, από την άλλη μεριά, για να έχουμε τη δυνατότητα να πουλήσουμε σε μια καινούργια εταιρεία, θα τραγουδήσεις ένα γύφτικο τσιφτετέλι (Οι θαλασσιές οι χάντρες).

Του φεύγει το ποτήρι από τα χέρια και ρωτάει

-Δηλαδή, τι θα κάνω;
-Θα κρατάς ένα ντέφι και θα λες «λάιλάιλάι ….»

Τελειώνει το αστείο, αλλά ο Πρετεντέρης που είχε ακούσει, πλησιάζει λέγοντας ότι αυτό το κομμάτι θα γίνει μεγάλη επιτυχία, ενώ γυρίζοντας προς τους υπόλοιπους λέει «δεν δίνω άδεια να γυριστεί το Ποιος το ξέρει, αν δεν τραγουδήσει το τσιφτετέλι ο Τάκης». Τελικά, λέει τις χάντρες ο Χορν και δικαιώνεται ο Πρετεντέρης”

Αλέκα Κανελλίδου – Crazy Girl [1967]

Μουσική, Στίχοι: Μίμης Πλέσσας

https://www.youtube.com/watch?v=rUD7hxechxQ

B’side στο 7ιντσο που είχε στην πρώτη πλευρά το χασάπικο «Έκλαψα χθες» με τη φωνή της Μαίρης Χρονοπούλου. Το τραγούδι έγινε γνωστό από τη σκηνή της περιβόητης πρώτης γνωριμίας της Ζωής Λάσκαρη με τον Φαίδων Γεωργίτση στην ταινία «Οι Θαλασσιές οι Χάντρες» σε σενάριο και σκηνοθεσία Γιάννη Δαλιανίδη. Η Κανελλίδου είναι αυτή που τραγουδά. Δεκαετίες αργότερα θα πει πάνω σε αυτό: 
«Την εποχή που ντουμπλάρισα εγώ τη φωνή της Ζωής Λάσκαρη στο “Crazy girl”, δεν υπήρχε το όνομά μου ούτε στους τίτλους του έργου. Φώναξαν μια κοπελίτσα που τραγουδούσε αγγλικά και είπε το κομμάτι.…»

Ρένα Κουμιώτη – Σταμάτησε του ρολογιού τους δείκτες [1970]

Μουσική: Μίμης Πλέσσας | Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος

https://www.youtube.com/watch?v=gjfmgPwKy2I

Ο μύθος θέλει τον Παπαδόπουλο να ανακαλύπτει μια νέα φωνή στην Απανεμιά, ένα βράδυ του ’68 και να τη συστήνει αμέσως στον Πλέσσα ο οποίος μοιράζεται τόσο πολύ τον ενθουσιασμό του συνεργάτη του, ώστε να βάζει αμέσως το δημιουργικό του ταλέντο μπροστά και να οδηγεί αυτή τη φωνή σε μεγάλη αποδοχή και καριέρα.  Ο πρώτος προσωπικός δίσκος της Ρένας Κουμιώτη κυκλοφόρησε το 1970 καί είχε ως τίτλο το όνομα της. Τη μουσική είχε γράψει ο Μίμης Πλέσσας και τους στίχους ο Λευτέρης Παπαδόπουλος.  Πριν βεβαίως είχαν προλάβει να τη συστήσουν στον κόσμο, με τις δύο μυθικές πλέον λαϊκές συμμετοχές της, στον φημισμένο “Δρόμο” (“Δώσε μου το στόμα σου”, “Πρώτη φορά”).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Μίμης Πλέσσας αφηγείται μια ονειρεμένη ζωή