Για τον Μάριο Ψαριανό, ρομαντισμός και κυνισμός πάνε μαζί

Γέννημα-θρέμμα της Κυψέλης, ο Μάριος Ψαριανός δεν έχει αποχωριστεί την περιοχή απ’ όταν γεννήθηκε. Στα 13 του, ξεκίνησε να παίζει κιθάρα ακούγοντας με πάθος metal και rock – με αρκετά και διαφορετικά ωστόσο μουσικά είδη να «ζυμώνονται» παράλληλα μέσα του. Μεγαλώνοντας, μυήθηκε στη blues μουσική πάνω στην οποία εξασκήθηκε στην κιθάρα και άρχισε να συνθέτει τραγούδια.

Σήμερα, στα 32 του χρόνια, δηλώνει πιο συμφιλιωμένος από ποτέ με την καλλιτεχνική του ταυτότητα που έχει αγκαλιάσει το εναλλακτικό ελληνόφωνο τραγούδι, με το οποίο έχει πλέον συνειδητοποιήσει ότι εκφράζεται καλύτερα. Πριν από μερικές ημέρες, κυκλοφόρησε το πρώτο του single-ωδή στην άνοιξη με τίτλο Άνοιξη Μπες. Τον συνάντησα ένα μεσημέρι στην αγαπημένη του γειτονιά και μιλήσαμε μεταξύ άλλων για τη σχέση του με τον χρόνο, την guest εμφάνιση του Φοίβου Δεληβοριά στο video clip του νέου του κομματιού, και για όλα όσα μπορεί να σημαίνει η λέξη «ελευθερία» για εκείνον.

«Μπορεί για πολλά χρόνια να έγραφα, να έπαιζα και να τραγουδούσα ξενόγλωσσο blues-rock, όμως πάντα κάτι μου έλειπε», θα ξεκινήσει να μου λέει ο Μάριος Ψαριανός, στον καφέ που πίνουμε. «Πάντα προσπαθούσα να πω την αλήθεια μου, και τραγουδώντας σε άλλη γλώσσα ένιωθα κατά κάποιον τρόπο πως λέω ψέματα στον εαυτό μου». Στα 29 του, τα πράγματα άλλαξαν αρκετά. «Κάποια στιγμή ξύπνησα ένα πρωί και είπα, για ποιον λόγο δεν γράφεις μουσική στη γλώσσα σου; Κατάλαβα πως αυτό ήταν που μου έλειπε και γι’ αυτό ευθυνόταν το ότι δεν είχα μεγαλώσει ακούγοντας ελληνόφωνα τραγούδια. Είπα λοιπόν, είμαι από την Ελλάδα, μιλάω ελληνικά, απευθύνομαι σε ανθρώπους που μιλούν ελληνικά, ζω σε αυτή την πραγματικότητα. Γιατί να μην γράφω στα ελληνικά;», μου εξηγεί για τη γείωση και τη συνειδητοποίηση που επήλθε μέσα του έπειτα από αρκετά προσωπικά βιώματα και αρκετή δουλειά με τον εαυτό του.

«Ο έρωτας είναι κάτι τεράστιο στο μυαλό και στην ψυχή μου, είναι κάτι πολύ σημαντικό για μένα και δεν θέλω να τον σκορπώ»

Γράφοντας τότε το πρώτο του τραγούδι στα ελληνικά, ένιωσε να ξεκλειδώνει μέσα του και έτσι άρχισε να συνθέτει μια πληθώρα κομματιών. «Φυσικά, ό,τι γνώριζα έως τότε μουσικά δεν χάθηκε», θα παραδεχτεί. «Αυτή τη στιγμή νιώθω σαν να είμαι 7 μηνών έγκυος. Έχω μέσα μου πολλά τραγούδια, που προσπαθώ να τα εκμαιεύσω. Τα κομμάτια μου είναι πολύ προσωπικά».

«Είσαι στην καθημερινότητά σου όσο ρομαντικός φαίνεσαι μέσα από τη μουσική σου;», θα τον ρωτήσω. «Όσο πιο δυνατά πέφτει το φως κάπου, άλλη τόση σκιά σκάει από την άλλη μεριά, οπότε όσο ρομαντικό φαίνεται κάτι, άλλο τόσο κυνικό μπορεί να είναι», θα μου απαντήσει. «Ισχύουν και τα δύο ταυτόχρονα για μένα. Στους στίχους μου όμως η κυνική μου πλευρά δεν αποτυπώνεται, γιατί προσπαθώ μέσα από αυτούς να καλώ τον ρομαντισμό που μπορεί να μην βιώνω αυτή τη στιγμή και να μην βλέπω γύρω μου».

Τρία είναι τα βασικά πράγματα που δίνουν ώθηση για δημιουργία στη ζωή του Μάριου: ο έρωτας, η ελευθερία, και μαζί της η ελπίδα. Όπως μοιράζεται μαζί μου, «Ο έρωτας είναι κάτι τεράστιο στο μυαλό και στην ψυχή μου, είναι κάτι πολύ σημαντικό για μένα και δεν θέλω να τον σκορπώ – εξού και η κυνικότητα. Η ελευθερία έχει πολλές εκφάνσεις. Ελευθερία μπορείς να βιώνεις και μέσα από τον έρωτα και μέσα από τα τραγούδια, σε πολιτικό επίπεδο, στο κομμάτι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κ.λ.π.».

«Ο έρωτας μπορεί να σε κάνει να νιώσεις ελεύθερος;», τον ρωτάω. «Ο έρωτας όσο και αν σε παγιδεύει, σου δίνει μια αίσθηση ελευθερίας και ελπίδας. Έστω ότι είμαι παγιδευμένος και βλέπω στο φως το τούνελ αλλά δεν μπορώ να το φτάσω, οπότε προσπαθώ μέσα από τη μουσική να το φτάσω. Αυτή είναι η ελπίδα που με κάνει να εμπνέομαι και να αντλώ δύναμη. Μέσα από τα κομμάτια μου νιώθω σαν να μιλάω σε μένα και να με εμψυχώνω. Είναι αυτοθεραπεία το να γράφεις ένα τραγούδι», μου λέει.

«Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι είναι πάντα εύκολο να γράφω τραγούδια», προσθέτει. «Η διαδικασία είναι συχνά επίπονη και γι΄αυτό, επί πολλά χρόνια μπορεί να έγραφα κομμάτια τα οποία ωστόσο δεν έφτανα στο σημείο να τα κυκλοφορήσω. Είναι δύσκολο να είσαι μόνος σου μερικές φορές, και σκέψου πως μου αρέσει να είμαι μοναχικός ως καλλιτέχνης». Ο Μάριος μου εξηγεί πώς νιώθει που δεν αποτελεί από μικρός μέλος κάποιας μπάντας: «Δεν είχα την τύχη να έχω αυτή την παρέα που πέρα από παίκτες να είμαστε και φίλοι, σαν μονάδα. Είναι μοναδική αυτή η αίσθηση. Για τον λόγο αυτό κάνω πολλά πράγματα μόνος μου, και μπορεί να μην έχω μπάντα, όμως συνεργάζομαι με μουσικούς με τους οποίους παίζουμε μαζί, ηχογραφούμε και με πλαισιώνουν. Είχα προσπαθήσει να φτιάξω μπάντα μικρότερος και ήταν πολύ ψυχοφθόρα η διαδικασία, γιατί δεν έτυχε να σμίξουν τα άτομα. Οι μπάντες κυρίως αρχικά τυχαίνουν, και μέσα στον χρόνο δουλεύονται για να δέσουν».

Η συζήτησή μας φτάνει στο πρώτο άλμπουμ το οποίο ετοιμάζει. «Έχω συλλέξει 10 τραγούδια για τον πρώτο μου δίσκο και πιστεύω πως τον ερχόμενο χειμώνα θα έχουμε την κυκλοφορία του. Έως τότε, το φθινόπωρο θα κυκλοφορήσω το επόμενο single μου. Το ύφος των κομματιών θα είναι αρκετά διαφορετικό, θα τα χαρακτήριζα πιο εσωστρεφή και σκοτεινά. Όλο το διάστημα κατά το οποίο έγραφα τα κομμάτια, άκουσα πολλή ελληνική μουσική και την παρατήρησα περισσότερο – πράγμα το οποίο δεν είχα κάνει μικρότερος. Τώρα τα ερεθίσματα είναι διαφορετικά. Τη μελετάω ακόμη, νιώθω σα να είμαι μαθητής ξανά».

«Όταν έχεις ζήσει μια στιγμή με κάποιο άτομο σε ένα συγκεκριμένο σημείο, περνώντας ξανά από το ίδιο σημείο με ένα άλλο πρόσωπο, δεν μπορείς να το βιώσεις με τον ίδιο τρόπο, με την ίδια ελαφράδα. Έχει χαθεί μια ελαφρότητα που δεν γυρίζει πίσω»

Μιλώντας για την ελληνόφωνη εναλλακτική μουσική, ο Μάριος αισθάνεται πως υπάρχει μια «τραγουδοποιητική τρύπα» αυτή τη στιγμή. «Δεν υπάρχει κάποιο έντονο, μαζικό ρεύμα. Υπάρχει ένα ταμπού στη γενιά μας για την ελληνόφωνη μουσική και θεωρώ πως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν βλέπεις εύκολα νέους ανθρώπους να καταπιάνονται με αυτή». Όπως και αν έχουν τα πράγματα στη γενιά του, εκείνος νιώθει πως βρίσκεται στην κατάλληλη ηλικία και στην κατάλληλη στιγμή για να δημιουργήσει ελληνόφωνη μουσική. «Πλέον υπάρχει αποδοχή και ωριμότητα, ξόδεψα πολύ χρόνο πιστεύοντας πως έχω χάσει χρόνο», θα μου πει χαμογελώντας.

https://www.youtube.com/watch?v=7Afm6A9dSzc

Του ζητώ να μου μιλήσει για την ιστορία που αφηγείται το πρώτο του single, Άνοιξη Μπες, το video clip του οποίου έχει σκηνοθετήσει ο Δημήτρης Τσιλιφώνης. Γεμάτος όρεξη, θα μου πει για τον Φεβρουάριο του 2022, όταν και γεννήθηκε η ιδέα του κομματιού: «Είχα πάει μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας με έναν φίλο μου. Είχε ακόμη χιόνια αλλά είχε ζέστη. Άρχισα να παρατηρώ διάφορα σημεία στα οποία έχω περπατήσει και ζήσει πολλά πράγματα, και σκεφτόμουν ότι θέλω να γράψω ένα τραγούδι γι’ αυτά. Τότε, καθώς τα περπατούσα, υπήρχε κάτι που με καθοδηγούσε, μια ελευθερία, ένας έρωτας. Πλέον αυτά δεν υπάρχουν, και το πεζοδρόμιο, για παράδειγμα, που έχω περπατήσει, πλέον έχει πεθάνει. Πρέπει να βρω καινούργιο. Όταν έχεις ζήσει μια στιγμή με κάποιο άτομο σε ένα συγκεκριμένο σημείο, περνώντας ξανά από το ίδιο σημείο με ένα άλλο πρόσωπο, δεν μπορείς να το βιώσεις με τον ίδιο τρόπο, με την ίδια ελαφράδα. Έχει χαθεί μια ελαφρότητα που δεν γυρίζει πίσω».

«Εν τέλει βέβαια, τίποτα απ’ όσα σκεφτόμουν δεν αποτυπώθηκε έτσι, και κατέληξα να γράφω για εκείνη τη χειμωνιάτικη βόλτα στην οποία καλούσα την άνοιξη να έρθει και την παρομοίαζα με ένα κορίτσι, και το κορίτσι με την άνοιξη. Η άνοιξη μου φέρνει το αίσθημα της ελευθερίας, του έρωτα. Ο καιρός επηρεάζει πολύ τα συναισθήματα και τη διάθεσή μου». Αν παρακολουθήσεις το music video του Άνοιξη Μπες, σε κάποιο στιγμιότυπο θα δεις να εμφανίζεται ο Φοίβος Δεληβοριάς. «Σε έναν στίχο λέω, “Έβγαλε ο ήλιος δόντια γλυκιά μου, κουμπώσου καρδιά μου, φυσσάει βοριάς / Μα τι να σε νοιάξει, στ’ ακουστικά σου χαμηλά παίζει Δεληβοριάς”. Θυμάμαι να περπατάμε με τον κολλητό μου εκείνον τον Φλεβάρη, να ακούμε μαζί στα ακουστικά Δεληβοριά και παράλληλα να φυσάει. Έτσι κάναμε το λογοπαίγνιο “βοριάς-Δεληβοριάς” και έγραψα τον στίχο – εξού και η εμφάνιση του Φοίβου στο clip».

Λίγο πριν τον αποχαιρετήσω, έρχεται στη συζήτησή μας το “success story” των Ιταλών Måneskin και συγκεκριμένα η συμμετοχή τους στο ιταλικό X-Factor και στη συνέχεια στην Eurovision, προτού κατακτήσουν τα μεγαλύτερα στάδια του κόσμου. Αναρωτιέμαι γιατί δεν βλέπουμε να δίνονται αντίστοιχες ευκαιρίες στα ελληνικά talent shows. «Η αλήθεια έιναι πως στην Ελλάδα δεν βλέπουμε μπάντες στα talent shows», θα μου πει. «Ίσως η Ελλάδα να μην μπορεί να απορροφήσει κάτι αντίστοιχο. Το επίπεδο επίσης στις συμμετοχές θεωρώ πως είναι χαμηλό και, παράλληλα, στην εναλλακτική σκηνή δεν έχουμε μπάντες που να παίζουν μουσική για να προβληθούν. Οι Måneskin προφανώς είχαν το X-Factor, το stardom. Τους σήκωσε η εποχή, φαίνεται ότι χρειαζόταν ο κόσμος το rock ‘n’ roll στη φρέσκια εκδοχή του, έχουν ωραίο songwriting και δυνατή παρουσία».