Φωτογραφία: Γεράσιμος Δομένικος / FOSPHOTOS
Μάκης Μηλάτος
Ακούει και συλλέγει δίσκους από το 1974. Από το 1977 συνεργάζεται με μουσικά έντυπα, περιοδικά ποικίλης ύλης, εφημερίδες και από το 1980 κάνει εκπομπές στο ραδιόφωνο. Ακόμη έχει δουλέψει ως dj, έχει κάνει παραγωγές δίσκων, έχει επιμεληθεί συλλογές και έχει διδάξει παραγωγή ραδιοφωνικών εκπομπών σε ΙΕΚ και προγράμματα κατάρτισης. To 2006 κυκλοφόρησε το βιβλίο του «101 δίσκοι που σημάδεψαν την ποπ κουλτούρα» από την Athens Voice Books.
Πότε ξεκίνησες να ακούς μουσική, πες μου το πρώτο τραγούδι που θυμάσαι να άκουσες , που ήσουν, τι έκανες, τι καιρό είχε; Είμαι περισσότερο φίλος των άλμπουμ παρά των τραγουδιών, γι’ αυτό και θα απαντάω με δίσκους στις ερωτήσεις σου και όχι με τραγούδια. Θυμάμαι, καλοκαίρι του ’74 που πήγα περπατώντας στο Μοναστηράκι γιατί είχα ακριβώς 300 δρχ. και δεν μου περίσσευαν χρήματα για το εισιτήριο του ηλεκτρικού και αγόρασα τους 3 πρώτους δίσκους μου: Το πρώτο άλμπουμ των Doors, το Dark Side of the Moon των Pink Floyd και το Brave New World του Steve Miller. Επέστρεψα σπίτι με τα πόδια, ηλιόλουστη μέρα, καλοκαιρινή αλλά και να ‘βρεχε πάλι ηλιόλουστη θα την θυμόμουνα. Άρχισα να ακούω και δεν σταμάτησα πάρα μόνο μετά από μία βδομάδα. Πήγαινα σχολείο, επέστρεφα κι άκουγα εναλλάξ τους δίσκους μέχρι να με πάρει ο ύπνος. Δεν έκανα τίποτ’ άλλο. Και την δεύτερη βδομάδα το ίδιο έκανα, μόνο που ερχόντουσαν φίλοι στο σπίτι και ακούγαμε παρέα. Εκεί διαπίστωσα πως όταν ακούς μόνος σου, η ευχαρίστηση, η απόλαυση, η επικοινωνία με το μουσικό έργο, το «ταξίδι», όλα είναι πολύ καλύτερα στις «πολλές και κατ’ ιδίαν ακροάσεις» που έλεγε και ο Χατζιδάκις. Έτσι η ακρόαση έγινε για μένα μία μοναχική απόλαυση.
Ποιος δίσκος θεωρείς σου άλλαξε τη ζωή, σου όρισε τη σχέση σου με τη μουσική όπως είναι αυτή σήμερα; Σίγουρα οι πρώτοι δίσκοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Οι Doors και οι Pink Floyd που προανέφερα, οι Grateful Dead και ο Frank Zappa που ακολούθησαν αμέσως μετά, όλο το progressive της εποχής μέσα στο οποίο έζησα τότε (Yes, Genesis, E,L&P, Roxy Music, κλπ.). Όμως η ζωή μου άλλαζε διαρκώς με βάση τη μουσική. Κάθε τόσο ανακάλυπτα νέους κόσμους και το οπτικό μου πεδίο όλο και διευρυνόταν. Έπαθα σοκ με τα ambient του Brian Eno, ανακάλυψα έναν νέο κόσμο με την jazz μέσω Miles Davis, το punk που το έζησα στη γέννηση του ήταν ένα πολιτισμικό αλλά και ιδεολογικό χαστούκι που έφαγα και δεν κατάλαβα από πού μου ‘ρθε. Τότε οι ακροατές της γενιάς μου και της εποχής μου ήταν χωρισμένοι σε μουσικές ομάδες, εχθρικές μεταξύ τους: οι ροκάδες, οι καρεκλάδες, οι ροκαμπιλάδες, οι χεβιμεταλάδες, οι ηλεκτροποπ… Μέχρι και ξύλο παίζαμε για την μουσική καθαρότητα και για το πιο έχει δίκαιο. Ξεκίνησα από ένα πολύ περιορισμένο μουσικό πλαίσιο, συμμετείχα κι εγώ στις αψιμαχίες όμως σιγά-σιγά η ίδια η δύναμη της μουσικής με υποχρέωσε να γκρεμίσω τα τείχη και να ανοίξω το πεδίο. Οπό το μέρος έφτασα σταδιακά στο όλον και τώρα μπορώ να βρω ενδιαφέρον σε κάθε μουσικό είδος χωρίς παρωπίδες και περιορισμούς. Κι αυτό είναι ένα από τα πολλά δώρα που μου έχει κάνει η μουσική.
Πες μου το καλύτερο τραγούδι που άκουσες το 2014. Όπως συμφωνήσαμε πιο πάνω, εγώ είμαι των δίσκων, άρα πάμε στα άλμπουμ της χρονιάς… Πάντα δυσκολεύομαι όμως με το ένα. Υπήρξαν και φέτος (όπως κάθε χρόνο άλλωστε) πραγματικά ωραία άλμπουμ και τη λίστα μου με τους 50 δίσκους της χρονιάς την έχω σχεδόν έτοιμη. Αλλά μιας και θες ένα, να πω το: “To Be Kind” των Swans που είναι ένα πραγματικό μουσικό ταξίδι, ένα ψυχεδελικό τριπ που κρατάει 2 ώρες και με συνέδεσε με το σύμπαν. Αυτό δεν είναι το ζητούμενο;
Κι ένα τραγούδι που έχεις συνδέσει με κάποιο πολύ σημαντικό γεγονός στη ζωή σου ? Οικογενειακό, επαγγελματικό, προσωπικό , οτιδήποτε; Το live άλμπουμ των Portishead με το live στην Νέα Υόρκη και συγκεκριμένα το φιλμ από αυτή τη συναυλία που συνόδευε το δίσκο. Όταν βγήκε οργάνωσα μέσω του ρ/σ Ρόδον μια προβολή στο Ρόδον club… Αυτά.
Πότε ξεκίνησες με το Spotify; Το χρησιμοποιείς πόσο συχνά; Μέσα , έξω ή παντού; Το ξεκίνησα όταν ήρθε αλλά δεν είμαι συστηματικός χρήστης ούτε είναι η βασική πηγή ενημέρωσης μου. Είμαι της παλιάς σχολής, μαζεύω ακόμη δίσκους και το Spotify το χρησιμοποιώ ως ένα ακόμη εργαλείο για τη δουλειά μου.
Είναι κατά τη γνώμη σου ανταγωνιστικό με το ραδιόφωνο, web ή συμβατικό; Ναι ή όχι και γιατί; Δεν νομίζω ότι είναι ανταγωνιστικό με το ραδιόφωνο. Στο ραδιόφωνο συνδέεσαι με κάποιους παραγωγούς, με τις επιλογές τους, με τις απόψεις τους, με τη φωνή τους, με τον τρόπο που εκφράζονται. Το Spotify έχει άλλη λειτουργία και άλλη διάσταση και χρησιμότητα.
Πες μου ένα- δύο πράγματα που έχεις προσέξει πως κάνει για σένα το Spotify και τα θεωρείς περίπου μοναδικά ως και αναντικατάστατα. Μου δίνει εύκολη και γρήγορη πρόσβαση σε άλμπουμ.
Πες μου κάτι σπουδαίο, μια ωραία μουσική, τραγούδι, καλλιτέχνη ή άλμπουμ, που δεν ήξερες κι ανακάλυψες χάρη στο Spotify. Δεν μου έχει συμβεί. Άλλες είναι οι πηγές ενημέρωσης μου.
Φτιάχνεις playlists; Δώσε μας το λινκ για μια playlist που έφτιαξες και που θέλεις να μοιραστείς με τους αναγνώστες μας. Δεν φτιάχνω playlists και δεν δραστηριοποιούμαι σε αυτή τη διάσταση του Spotify. Ότι κάνω, το κάνω στις εκπομπές μου.
Για το τέλος, τι θα θελες να ζητήσεις από το Spotify – μια χάρη, κάτι που θα θελες να χει σαν χαρακτηριστικό για σένα – κι εμείς θα του τo μεταφέρουμε! Βλέπω πως πολλοί μουσικοί είναι δυσαρεστημένοι από το Spotify με την έννοια ότι θεωρούν πως κερδίζει πολλά από τον κόπο τους και πληρώνει λίγα γι’ αυτό. Εύχομαι οι καινούργιες προσπάθειες του internet που ασχολούνται με την μουσική να έχουν μια διαφορετική συμπεριφορά προς τους καλλιτέχνες απ’ αυτή που είχαν οι δισκογραφικές εταιρίες. Η καινούργια εποχή που έρχεται χρειάζεται «δίκαιο εμπόριο».
«Οτιδήποτε άλλο μετά το Nevermind έγινε αυτόματα ηλίθιο και ανούσιο», λέει ο Φίλιππος Νέζερ για το δίσκο που του άλλαξε τη ζωή.
Φίλιππος Νέζερ
Ένας εκ των Arte Fiasco, της Μη Κερδοσκοπικής εταιρείας που διοργανώνει τις πιο «συμβαίνουν τώρα» συναυλίες στην Αθήνα.
Πότε ξεκίνησες να ακούς μουσική, πες μου το πρώτο τραγούδι που θυμάσαι να άκουσες , που ήσουν, τι έκανες, τι καιρό είχε; Στα σοβαρά γύρω στα 6 όταν η μαμά μου έδωσε το ροζ walkman της και 3 κασέτες: Best of the Beatles, Best Of The Rolling Stones, Best Of Bob Marley. To 1o τραγούδι που θυμάμαι είναι στο αγγλόφωνο νηπιαγωγείο που με έστελναν στην Πλ. Βαρνάβα στο Παγκράτι η Κυρία Τζιν να μας μαθαίνει το Ob-la-di-Ob-la-da των Beatles γύρω στα 4 και να μας λέει να τραγουδάμε πολύ δυνατά για να ακούσει και η γιαγιούλα που έμενε απέναντι και μας αγόραζε σοκολάτες από το περίπτερο για να την ευχαριστήσουμε.
Ποιος δίσκος θεωρείς σου άλλαξε τη ζωή, σου όρισε τη σχέση σου με τη μουσική όπως είναι αυτή σήμερα; Το Nevermind των Nirvana και το Holy Bible των Manic Street Preachers. Οτιδήποτε άλλο μετά το Nevermind έγινε αυτόματα ηλίθιο και ανούσιο. Και το Holy Bible με έστειλε τρέχοντας στα βιβλιοπωλεία να μάθω ποιοι είναι ο Norman Mailer, o Harold Pinter, η Sylvia Plath, ο Henry Miller, ο Octavio Paz, ο Fyodor Dostoyevsky, o Abraham Zapruder, η Myra Hindley, o Josef Tisu, o Yukio Mishima, ο Octave Mirabeau και ξεχνάω και ένα ένα σωρό άλλα ονόματα.
Πες μου το καλύτερο τραγούδι που άκουσες το 2014. Το Get Up των Young Fathers, αν και δεν πιστεύω στην έννοια “καλύτερο τραγούδι”. Αυτό μάλλον έχω ακούσει πιο πολύ όμως.
Κι ένα τραγούδι που έχεις συνδέσει με κάποιο πολύ σημαντικό γεγονός στη ζωή σου ; Οικογενειακό, επαγγελματικό, προσωπικό , οτιδήποτε; Χωρισμοί – I Heard It Through The Grapevine (Marvin Gaye). Μετακομίσεις – This Is The Day (The The). Απολύσεις – I’m Not Like Everybody Else (The Kinks). Για όλα τα άλλα το The Perfect Kiss των New Order αρκεί.
Πότε ξεκίνησες με το Spotify ; Το χρησιμοποιείς πόσο συχνά; Μέσα , έξω ή παντού; Όταν ξεκίνησε στην Ελλάδα, το χρησιμοποιώ μέχρι να τσαντιστώ που δεν βρίσκω κάτι που θεωρώ απαραίτητο, περισσότερο μέσα.
Είναι κατά τη γνώμη σου ανταγωνιστικό με το ραδιόφωνο, web ή συμβατικό; Ναι ή όχι και γιατί; Για να είναι ανταγωνιστικό με το συμβατικό ραδιόφωνο, θα έπρεπε να υπάρχει καλό συμβατικό ραδιόφωνο, πράγμα που στην Ελλάδα εκλείπει. Οι περιπτώσεις μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, και μπορεί να σου περισσέψουν και μερικά δάχτυλα. Με το web radio μπορεί να είναι ανταγωνιστικό, αλλά νομίζω ότι η επέλαση των social media έχει κάνει την σχέση εμπιστοσύνης που υπήρχε κάποτε μεταξύ ακροατή/παρουσιαστή πολύ πιο ισχνή. Και το Spotify μάλλον συμβάλλει σε αυτό.
Πες μου ένα- δύο πράγματα που έχεις προσέξει πως κάνει για σένα το Spotify και τα θεωρείς περίπου μοναδικά ως και αναντικατάστατα. Τίποτα δεν είναι μοναδικό και αναντικατάστατο, εν γένει. Ένας άλλος τρόπος να ακούς μουσική είναι, και όσο περισσότεροι, τόσο το καλύτερο.
Πες μου κάτι σπουδαίο, μια ωραία μουσική, τραγούδι, καλλιτέχνη ή άλμπουμ, που δεν ήξερες κι ανακάλυψες χάρη στο Spotify. Το The Hunger – 31O8 και όλος ο ομώνυμος δίσκος του, που προφανώς έχει κάνει μόνος του στο δωμάτιο του.
Φτιάχνεις playlists; Δώσε μας το λινκ για μια playlist που έφτιαξες και που θέλεις να μοιραστείς με τους αναγνώστες μας. Δεν φτιάχνω playlists. Νομίζω ότι ο κόσμος έχει αρκετά προβλήματα χωρίς να τον ενοχλώ με το δικό μου αμφιβόλου ποιότητας μουσικό γούστο.
Για το τέλος, τι θάθελες να ζητήσεις από το Spotify – μια χάρη, κάτι που θάθελες νάχει σαν χαρακτηριστικό για σένα – κι εμείς θα του τo μεταφέρουμε! Να μπορείς να βάλεις avatar χωρίς να χρειάζεται να συνδέσεις τον λογαριασμό σου στο facebook, μερικοί από εμάς δεν έχουμε και δεν θέλουμε κιόλας. ΚΑΙ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ FOURTH DRAWER DOWN ΚΑΙ ΤΟ SULK ΤΩΝ THE ASSOCIATES;;;
Εικονογράφηση: Κατερίνα Καραλή.
Εύη Χουρσανίδη
Η Εύη είναι δημοσιογράφος, blogger (ως Άκου Αυτό) και είναι αυτή που μας φτιάχνει τα πρωινά της Κυριακής με την εβδομαδιαία playlist «Κυριακίλα». Επίσης είναι υπεύθυνη online περιεχομένου του Εν Λευκώ 87,7.
Πότε ξεκίνησες να ακούς μουσική, πες μου το πρώτο τραγούδι που θυμάσαι να άκουσες, που ήσουν, τι έκανες, τι καιρό είχε; Αλήθεια; Υπάρχουν άτομα που θυμούνται; Άκουγα μουσική από πάντα, δεν έχω την παραμικρή ιδέα πώς να απαντήσω! Οπότε θα σου πω την πρώτη φορά που με θυμάμαι να ακούω (στο Walkman) ένα τραγούδι 20 φορές συνεχόμενες, επειδή εκείνη τη στιγμή νόμιζα πως ήταν το ωραιότερο τραγούδι που είχε γραφτεί ποτέ. Ήμουν 13-14, περνούσα τη φάση αφήστε-με-ήσυχη-θέλω-να-μείνω-στο-δωμάτιό-μου και οι στίχοι έλεγαν: “Why don’t you take me for a little while / Sing me songs you know will make me smile” /Take Me For A Little While (“Coverdale/Page”, 1993).
Ποιος δίσκος θεωρείς σου άλλαξε τη ζωή, σου όρισε τη σχέση σου με τη μουσική όπως είναι αυτή σήμερα; Τραγούδια μου αλλάζουν τη ζωή, δίσκοι όχι. Επίσης είμαι μουσικά σχιζοφρενής, δεν έχω σταθερή σχέση με τη μουσική: έχω περάσει φάση από έντεχνο μέχρι metal κι από trip-hop μέχρι post-rock. Τους Radiohead τους θεωρώ τεράστιο κεφάλαιο και μεγάλο “σχολείο”, έπαιξαν σίγουρα κεντρικό ρόλο στη μουσική μου παιδεία. Αλλά και οι Led Zeppelin. Και οι Massive Attack. Και τα βαλς του Chopin που μάθαινα μικρή στο πιάνο.
Πες μου το καλύτερο τραγούδι που άκουσες το 2014. Έχω δεκάδες αγαπημένα, αλλά θα πω το Past Life από τον φετινό δίσκο των Αμερικανών Lost In The Trees, επειδή στην (δύσκολη) φάση που με πέτυχε είχε το ίδιο effect που έγραφα παραπάνω: απανωτά repeat (όχι σε Walkman, βέβαια, αλλά στο Spotify).
Κι ένα τραγούδι που έχεις συνδέσει με κάποιο πολύ σημαντικό γεγονός στη ζωή σου; Οικογενειακό, επαγγελματικό, προσωπικό , οτιδήποτε; Το “Dayvan Cowboy’’ των Boards of Canada είναι η ημέρα που σε εκείνο το μικροσκοπικό δωμάτιο στο Βόρειο Λονδίνο ανακοίνωσα την οριστική μου απόφαση να φύγω από την Αγγλία και να γυρίσω, μόνιμα, Ελλάδα.
Πότε ξεκίνησες με το Spotify ; Το χρησιμοποιείς πόσο συχνά; Μέσα, έξω ή παντού; Ξεκίνησα το 2012, λίγο… παρανόμως. Πριν έρθει κανονικά στην Ελλάδα δηλαδή. Χρησιμοποιούσα ένα αγγλικό account. Πλέον μου είναι εντελώς απαραίτητο, είμαι εθισμένη στο Spotify όσο είμαι πχ στο Facebook ή στο Twitter. Ακούω στο laptop, στο κινητό, στο σπίτι μέσω Sonos, στο αυτοκίνητο μέσω bluetooth -κι επειδή έχω συνδρομή, κατεβάζω albums και playlists για να μπορώ να ακούω offline. Δεν μπορώ να διανοηθώ μεγάλο ταξίδι ή road trip χωρίς spotify, αλλά ούτε καν την καθημερινότητά μου.
Είναι κατά τη γνώμη σου ανταγωνιστικό με το ραδιόφωνο, web ή συμβατικό; Ναι ή όχι και γιατί; Σίγουρα δεν είναι και τόσο διαδεδομένο στην Ελλάδα, ώστε να ανταγωνίζεται (ακόμη τουλάχιστον) το ραδιόφωνο. Στο ράδιο εξάλλου, παίζει σημαντικό ρόλο ο παραγωγός, το ανθρώπινο στοιχείο δηλαδή. Το Spotify είναι ένα φανταστικό εργαλείο, αλλά δεν παύει να είναι εργαλείο. Μπορεί να κάνεις subscribe σε μια λίστα ή να ακούς ένα artist radio, αλλά δεν ξέρεις ποια είναι η ιστορία πίσω από τις μουσικές επιλογές. Και σ’ αυτό, το ραδιόφωνο είναι αναντικατάστατο. Αν εγώ προσωπικά έχω ίσως σε ένα βαθμό απομακρυνθεί, είναι γιατί το Spotify με έχει εθίσει στο να ανακαλύπτω νέα ακούσματα και να παρακολουθώ εμμονικά τις νέες κυκλοφορίες, σε σημείο που, ειδικά όταν είμαι online, προτιμώ να χαθώ στις λίστες του, παρά στις συχνά επαναλαμβανόμενες playlists των ραδιοφωνικών σταθμών. Βρίσκω τελείως διαφορετική τη λειτουργία των δύο μέσων πάντως.
Πες μου ένα- δύο πράγματα που έχεις προσέξει πως κάνει για σένα το Spotify και τα θεωρείς περίπου μοναδικά ως και αναντικατάστατα. Οι playlists. Το ότι μπορώ να ακολουθήσω μια playlist που έφτιαξες εσύ, με όνομα πχ “best tracks 2014” και κάθε φορά που προσθέτεις ένα κομμάτι να λαμβάνω ειδοποίηση στο κινητό ότι αυτό το τραγούδι άρεσε τόσο στην Αθηνά που το έβαλε στη λίστα με τα αγαπημένα της – αν δεν γνωρίζω το τραγούδι και το Spotify με βοηθήσει έτσι να το ανακαλύψω, ακόμα καλύτερα. Μ’ αρέσει πολύ και το “αρχείο”: το ότι μπορείς να δεις ολόκληρη τη δισκογραφία ενός καλλιτέχνη, να ακούσεις κομμάτια που είχες ξεχάσει, να θυμηθείς όλη την καριέρα του με μια ματιά.
Πες μου κάτι σπουδαίο, μια ωραία μουσική, τραγούδι, καλλιτέχνη ή άλμπουμ, που δεν ήξερες κι ανακάλυψες χάρη στο Spotify. Οι Βρετανοί Daughter ήταν μία από τις αγαπημένες μου ανακαλύψεις το 2013 -άκουσα το “Landfill“ σε μια λίστα που ακολουθώ και ήταν έρωτας με την πρώτη ακρόαση. Στην πορεία διασκεύασαν το ‘Get Lucky’ των Daft Punk κι έγιναν ευρέως γνωστοί. Τελικά το ντεμπούτο τους κατέληξε σε πολλές λίστες με τα καλύτερα της χρονιάς και το “Youth’’ έγινε ένα πολύ, πολύ αγαπημένο μου κομμάτι.
Φτιάχνεις playlists; Δώσε μας το λινκ για μια playlist που έφτιαξες και που θέλεις να μοιραστείς με τους αναγνώστες. Κάθε Κυριακή φτιάχνω και από μια καινούργια playlist για το Jumpingfish.gr στου οποίου τη συντακτική ομάδα συμμετέχω. Για τους χρήστες του Spotify, η “Κυριακίλα”, όπως την έχω βαφτίσει, ανανεώνεται κάθε εβδομάδα και σ’αυτό το link.
Για το τέλος, τι θα ‘θελες να ζητήσεις από το Spotify – μια χάρη, κάτι που θα ‘θελες να έχει σαν χαρακτηριστικό για σένα – κι εμείς θα του τo μεταφέρουμε! Genres! Θέλω genres! Μία extra στήλη, ένα tag, έναν τρόπο κατηγοριοποίησης τέλος πάντων που να βοηθά την οργάνωση του music library και να δίνει ταυτότητα στις playlists. Α και θα ΄θελα και να μπορώ να προσθέσω περιγραφή στις playlists που φτιάχνω, όχι μόνο τίτλο!
