Αϊτή – Ελλάδα 1821-2021. Ταξίδι προς την Ελευθερία / Respect

Οι αφιερωματικές εκδηλώσεις του Εκκλησιαστικού Μουσείου Σπετσών για την δισεκατονταετηρίδα του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων εμπνέονται από την ιστορία της αλληλεγγύης της μακρινής Αϊτής προς την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Σύγχρονες μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης, κινούμενες δημιουργικά μεταξύ ιστορικής πραγματικότητας και μυθοπλασίας, αναπαριστούν και δραματοποιούν στιγμιότυπα από το αφήγημα της πολιτικής φιλίας μεταξύ της Ελλάδας και της Αϊτής που αναπτύχθηκε στα χρόνια της Επανάστασης. Με αυτόν τον τρόπο, αναδεικνύονται οι ιδέες της οικουμενικότητας και της διαχρονικότητας κάθε δίκαιου αγώνα για ελευθερία, τον οποίο αυτή η φιλία άφησε ως κληροδότημα, ιδιαίτερα επίκαιρο και στο σύγχρονο περιβάλλον.

Για το μεγάλο ταξίδι τρανών πολεμιστών από την Αϊτή άκουσα να μιλούν, πρώτη φορά το 2019, στις Σπέτσες. Ήταν, λέει, εκατό, ίσως και εκατόν πενήντα άνδρες, που σαλπάρισαν από την Αϊτή, με μεγάλο ιστιοφόρο, να έρθουν εδώ στην Ελλάδα, όπου μία μεγάλη Ιδέα είχε συνεπάρει τους ανθρώπους. Η ιδέα της Επανάστασης. Οι άντρες εκείνοι γνώριζαν καλά από πόλεμο και επανάσταση.

Μαύροι σκλάβοι ήταν κάποτε και είχαν κερδίσει την ελευθερία τους πολεμώντας τους Γάλλους κατακτητές. Αψηφώντας ωκεανούς και θάλασσες με κύματα θεριά, κατάφεραν να φτάσουν, μήνες μετά, στο Αιγαίο πέλαγος. Εκεί, το πλοίο βυθίστηκε αύτανδρο. Μια ανάσα μακριά από τους Έλληνες.

Η ιστορία αυτή έχει αντέξει στον χρόνο, που πάει να πει ότι το ταξίδι πολύ το επιθυμούσαν Αϊτινοί και Έλληνες μαζί. Ονόματα δεν έχουμε, τα πήρε η θάλασσα. Μπορεί να έγινε έτσι μπορεί και όχι.

Η έκθεση είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας με δύο Πανεπιστήμια: Το Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου στη Σύρο και το Τμήμα Παραστατικών και Ψηφιακών Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου στο Ναύπλιο.

Φοιτητές και δάσκαλοι, διδάσκοντες και διδασκόμενοι εργάστηκαν δημιουργικά. Έτσι προέκυψαν τα έργα που παρουσιάζονται και τα οποία είναι ψηφιακές συνθέσεις, τυπώματα, κινούμενα σχέδια , βίντεο περφόρμανς και εγκαταστάσεις. Στον ιστότοπο και τον κατάλογο, που σχεδίασαν φοιτήτες του ΤΜΣΠΣ του Πανεπιστημίου Αιγαίου, περιλαμβάνονται αναλυτικά κείμενα των διδασκόντων, σχετικά με την διαδικασία και τον ιδιαίτερο τρόπο προσέγγισης του θέματος, καθώς και ένα κείμενο της Μαρίνας Μαροπούλου που τεκμηριώνει ιστορικά την αφετηρία της ιστορίας μας. Η συνεργασία με πολλούς είναι από μόνη της ένα κατόρθωμα. Γεννάει ένα αυτόνομο ον που θα εξακολουθεί να υπάρχει και μετά το σημείο εκκίνησης.

Καλό του ταξίδι.

Λήδα Παπακωνσταντίνου

Εικαστικός Επιμελήτρια της έκθεσης

Αποσπάσματα από τον κατάλογο:

….”Η έκθεση ξεκινά από μία επανεγγραφή της Ιστορίας, επιδιώκοντας ταυτόχρονα να απεικονίσει την πνευματική κατάσταση της καθημερινότητάς μας, μέσα από μία ποικιλία έργων. Κάθε έργο εκφράζει κι έναν διαφορετικό συνδυασμό νοημάτων. Επιπλέον, μέσω της δημιουργικής διαδικασίας κατά τη διάρκεια της φετινής ακαδημαϊκής χρονιάς και της ζωντανής έκθεσης στη συνέχεια, υλοποιείται το όραμα της Αϊτινής συμπαράστασης στην Ελλάδα, αφού το καράβι θα καταφέρει να ολοκληρώσει το ταξίδι του και να φτάσει αισίως στον προορισμό του, στις Σπέτσες, το Ναύπλιο, τη Σύρο … Και, σε πείσμα των καιρών της απομόνωσης, μέσα από τις εργασίες των φοιτητών, θα φέρει μαζί του και το δροσερό αεράκι της Ελευθερίας.”

Φλωρεντία Οικονομίδου

Εικαστικός Αναπληρώτρια Καθηγήτρια

Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Πολυτεχνική Σχολή Πανεπιστημίου Αιγαίου

…..” Η εργασία των φοιτητών του Τ.Π.Ψ.Τ. ξεκίνησε το εαρινό εξάμηνο και το αρχικό ζητούμενο ήταν να τοποθετηθούν κριτικά ή να αξιοποιήσουν καλλιτεχνικά έργα που είχαν ήδη δημιουργήσει οι φοιτητές της κ. Οικονομίδου το προηγούμενο εξάμηνο. Τα ολοκληρωμένα έργα δηλαδή ενέπνευσαν τις προσεγγίσεις των δικών μας φοιτητών, δημιουργώντας ενδιαφέρουσες συγκλίσεις, όπως για παράδειγμα η αξιοποίηση μοτίβων από τα εικαστικά έργα των φοιτητών του Πανεπιστημίου Αιγαίου στην δημιουργία, στο Τ.Π.Ψ.Τ., μιας κοινής εθνικής ενδυμασίας και για τις δύο χώρες. … Αυτήν την ανάταση και τον ενθουσιασμό που είχαμε δουλεύοντας για την έκθεση ελπίζουμε να μεταδώσουμε καταθέτοντας το εγχείρημά μας στον δημόσιο χώρο. Προσβλέπουμε σε ό,τι νέο θα γεννήσουν τα έργα των φοιτητών που ανιχνεύουν το μέλλον: διαβάζουμε την επανάσταση στους κόκκους του καφέ.”

Μαρίνα Κοτζαμάνη

Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΤΘΣ Πρόεδρος, Τμήμα Παραστατικών και Ψηφιακών Τεχνών Σχολή Καλών Τεχνών Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

Διάρκεια έκθεσης 7 Αυγολυστου έως 18 Σεπτεμβρίου