Αφιερωματικός τόμος για τα τριάντα χρόνια από τον θάνατο του Τάσου Λειβαδίτη

Τριάντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τον θάνατο του Τάσου Λειβαδίτη (1922-1988) και η ενασχόληση με την ποίησή του δείχνει να μην έχει υποχωρήσει κατά το παραμικρό.

Οι νέοι αναζητούν εκ νέου τις συλλογές του, επιλογές ποιημάτων του κάνουν συχνά-πυκνά την εμφάνισή τους στο διαδίκτυο, άρθρα σε λογοτεχνικά περιοδικά έρχονται να υπενθυμίσουν τους βασικούς σταθμούς της πορείας του, ενώ φιλολογικές μελέτες επιχειρούν να ερμηνεύσουν με ένα σαφώς ανανεωμένο βλέμμα τη διαδρομή του. Ο τόμος «Τάσος Λειβαδίτης. Ο ποιητής, το έργο, η ζωή του», που κυκλοφόρησε πρόσφατα με επιμέλεια του Γιώργου Δουατζή από τις εκδόσεις Στίξις, αποτελεί μια επιπλέον απόδειξη του αυξημένου ενδιαφέροντος.

Ένας ποιητής που πρώτα ύμνησε σε διθυραμβικούς τόνους τα πολιτικά και κοινωνικά ιδεώδη της Αριστεράς κι ύστερα πένθησε πικρά για την καταρράκωσή τους. Ένας ποιητής που κατάφερε παρόλα αυτά να αρθεί πάνω από τις περιστάσεις και τους περιορισμούς του καιρού του. Ίσως επειδή μολονότι ασπάστηκε με ιερή προσήλωση τα αγωνιστικά ιδανικά, δεν έκρυψε ούτε κατ’ ελάχιστον τον άγριο σπαραγμό του για την ήττα της επανάστασης. Ίσως ακόμα επειδή η ανάγκη για μιαν επαναστατική διέξοδο, για ένα απελευθερωτικό φρόνημα πέρα από τα εσκαμμένα, δεν σβήνει ποτέ από την καρδιά. Ίσως, τέλος, επειδή είναι αρκετό να βάλουμε στην άκρη τους επαναστατικούς αγώνες, διαβάζοντας χωρίς κανένα εξωτερικό φίλτρο τα ποιήματά του.

Στην επέτειο της εικοσαετίας από τον θάνατο του ποιητή, ο Γ. Δουατζής είχε επιμεληθεί το βιβλίο «Τάσος Λειβαδίτης. Συνομιλία με τον “Νυχτερινό επισκέπτη”» (εκδόσεις Κέδρος), που κυκλοφορεί τώρα εμπλουτισμένος με εννέα ακόμα κείμενα. Ποιητές, συγγραφείς, κριτικοί και φιλόλογοι ανατέμνουν ποικίλες πτυχές του έργου και της προσωπικότητάς του. Εκείνο που προέχει, βεβαίως, είναι το έργο. Το πώς συνέλαβε και το πώς εξέφρασε το πνεύμα της εποχής του, η μεγάλη στροφή που έκανε στην ώριμη φάση της διαδρομής του χωρίς να νοθεύσει την πολιτική του στάση ή να αναζητήσει ένα εύκολο ατομικό καταφύγιο, καθώς και το βάρος που αποκτούν στον στίχο του οι έννοιες της ματαιότητας, της απώλειας, της επίγνωσης, της αισιοδοξίας, της κατανόησης, αλλά και της ενοχής, του πάθους και του έρωτα ή της Ιστορίας. Δεν πρέπει, παρόλα αυτά, να παραμερίσουμε και το προσωπικό στοιχείο: το στίγμα που κληροδότησε ο Λειβαδίτης στους ανθρώπους της γενιάς του, την επιρροή που άσκησε σε ποιητές άλλων γενεών, τους διαλόγους που είχε με νεότερους και παλαιότερους, τις εντυπώσεις που άφησε σε όσους συνεργάστηκαν μαζί του, ακόμα και τη μάχη που έδωσε στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο της Αθήνας λίγο προτού έρθει το τέλος.

Στην έκδοση περιλαμβάνονται το ποίημα «Στον αδελφό μου Τάσο Λειβαδίτη» που έγραψε ο Γιάννης Ρίτσος έναν χρόνο μετά τον θάνατο του αγαπημένου συντρόφου του, εκτενές βιογραφικό και εργογραφικό σημείωμα από τον Απόστολο Μπενάτση και απομαγνητοφωνημένα κείμενα των Νικηφόρου Βρεττάκου, Κώστα Κουλουφάκου και Γώργου Παπαλεονάρδου από τηλεοπτικές εκπομπές-αφιερώματα των Σπύρου Κατσίμη και Γ. Δουατζή. Μεταξύ των συνεργατών του τόμου θα βρούμε τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Τίτο Πατρίκιο, τον Κώστα Γεωργουσόπουλο, τον Γιώργο Μαρκόπουλο, τον Μανόλη Πρατικάκη, τη Σόνια Ιλίνσκαγια, τον Χρίστο Αλεξίου, την Έλλη Φιλοκύπρου, τον Σπ. Κατσίμη, τον Γ. Δουατζή, τον Κώστα Κρεμμύδα και τον Σταύρο Στρατηγάκο.

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)