Το ευρωπαϊκό μέλλον της Μεγάλης Βρετανίας αποτελεί ένα από τα πιο ακανθώδη ζητήματα της προεκλογικής ατζέντας των βρετανικών εκλογών. Η πάγια επιφυλακτικότητα των Βρετανών απέναντι στην ευρωπαϊκή ήπειρο έχει λάβει διαστάσεις ανοιχτής δυσαρέσκειας, η οποία τροφοδοτείται αφενός από την ισχνή οικονομική ανάκαμψη της Ευρώπης, αφετέρου από την υψηλή εισροή μεταναστών στο νησί, φαινόμενο που θεωρείται η αιτία της υψηλής ανεργίας στη Βρετανία.
Ενόσω η Guardian αποδείκνυε ότι οι μετανάστες συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη της βρετανικής οικονομίας, τα αντιευρωπαϊκά αισθήματα των Βρετανών επιχειρεί να εκμεταλλευτεί εκλογικά ο Νάιγκελ Φάρατζ, πρόεδρος του ακροδεξιού κόμματος UKIP, το οποίο, ύστερα από την επικράτηση στις Ευρωεκλογές του περασμένου έτους, βρίσκεται τώρα στην τρίτη θέση των δημοσκοπήσεων για τις εκλογές της 7ης Μαΐου. Ο Φάρατζ πιστεύει πως η Βρετανία μπορεί να βρει τη χαμένη της ευημερία έξω από την Ε.Ε. θέτοντας ένα τέλος στην ελεύθερη μετανάστευση.
Την αισιοδοξία του ηγέτη του UKIP για ένα μοναχικό μέλλον της Μεγάλης Βρετανίας δε συμμερίζεται τo think tank Open Europe, το οποίο προειδοποιεί πως μία μονομερής έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. θα μπορούσε να οδηγήσει σε συρρίκνωση της βρετανικής οικονομίας κατά 2.23% του ΑΕΠ μέχρι το 2030. Το ποσοστό αυτό σημαίνει απώλεια 56 δις λιρών ετησίως από τα δημόσια ταμεία.
Η έρευνα του Open Europe, το οποίο υποστηρίζει τις φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις με τις οποίες ο Ντέιβιντ Κάμερον θα επαναδιαπραγματευτεί τη συμμετοχή της Βρετανίας στην Ε.Ε., σε περίπτωση που επανεκλεγεί την 7η Μαΐου, αναφέρει πως η διαπραγμάτευση ενός BRexit είναι τόσο σύνθετη για τη Βρετανία που θα ήταν καλύτερο να επικεντρώσει όλες τις προσπάθειες στο να επιτύχει καλύτερους όρους παραμονής της στην Ε.Ε.
Ο Ντέιβιντ Κάμερον έχει υποσχεθεί τη διενέργεια δημοψηφίσματος το 2017 με θέμα την παραμονή της Βρετανίας στην Ε.Ε. / Φωτογραφία FOSPHOTOS
Η παραπάνω έρευνα, με τίτλο «What if», περιγράφει τέσσερα σενάρια -από το πιο δυσοίωνο έως το πιο αισιόδοξο- σε περίπτωση που οι Βρετανοί αποφασίσουν την έξοδο της χώρας τους από την Ε.Ε. στο δημοψήφισμα που έχει υποσχεθεί ότι θα πραγματοποιήσει ο Κάμερον το 2017, αν συνεχίζει μέχρι τότε να είναι ένοικος της Downing Street 10. Σύμφωνα με το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, τη στιγμή που κάποιο κράτος-μέλος δηλώσει επίσημα την επιθυμία του να αποχωρήσει από την Ένωση, ξεκινά μία διετής περίοδος διαπραγματεύσεων που καταλήγει στην έξοδο του κράτους από την Ε.Ε., διάστημα κατά το οποίο το μέλος στερείται της συμμετοχής του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Τα τέσσερα σενάρια του BRexit είναι:
1. Το πιο δυσοίωνο, σύμφωνα με το οποίο η Βρετανία εγκαταλείπει την Ε.Ε. και την κοινή αγορά, αποτυγχάνοντας να επιτύχει μία εμπορική συμφωνία μαζί της. Μία τέτοια εξέλιξη θα οδηγούσε αφενός στην επαναφορά των δασμών, το ύψος των οποίων θα έφτανε το 10% στις εξαγωγές αυτοκινήτων, αφετέρου στον αποκλεισμό τού βρετανικού κλάδου χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών από την ευρωπαϊκή αγορά. Ο Πέρσον, διευθυντής του Open Europe, προβλέπει πως σε μία τέτοια περίπτωση η συρρίκνωση του ΑΕΠ θα άγγιζε το 2.23%: «Πρόκειται για αμοιβαία καταστροφή. Το σενάριο αυτό θα μπορούσε να συμβεί, δεν κινείται στα όρια της φαντασίας, καθώς αν εγκαταλείψεις (σ.σ.:την Ε.Ε.) με εχθρικούς όρους και με τρόπο χαοτικό και αν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις ή δεν επιτύχεις μία συμφωνία στα δύο χρόνια, μπορείς να έχεις ξαφνικά δασμούς».
2. Μία ελαφρώς βελτιωμένη εκδοχή της σχέσης της Ελβετίας με την Ε.Ε., στο πλαίσιο της οποίας η Βρετανία διαπραγματεύεται την αποχώρησή της από την Ευρώπη. Αυτό το σενάριο προβλέπει συρρίκνωση της βρετανικής οικονομίας κατά 0.81% και περιλαμβάνει συμφωνία Βρετανίας-Ε.Ε. για τις εμπορικές σχέσεις τους, συμφωνία που θα επιτρέψει στο νησί να έχει πρόσβαση στην ευρωπαϊκή οικονομία ανάλογη με αυτή που απολαμβάνει σήμερα. Το μειονέκτημα αυτού του σεναρίου έγκειται στο ότι η Βρετανία θα αποκτήσει σύνορα με την Ε.Ε.
3. Μία ακόμη καλύτερη εκδοχή της σχέσης Ελβετία-Ε.Ε. που θα δώσει στη Βρετανία τη δυνατότητα να ξεφορτωθεί σειρά ευρωπαϊκών κανονισμών και να εισάγει το λεγόμενο «μονομερές ελεύθερο εμπόριο» με το οποίο θα ανοίξει τα σύνορα της στον ξένο ανταγωνισμό. Το σενάριο αυτό προβλέπει αύξηση του βρετανικού ΑΕΠ κατά 0.64%.
4. Το πιο αισιόδοξο σενάριο προβλέπει μία συμφωνία-πλαίσιο της Βρετανίας με την Ε.Ε., στο πλαίσιο της οποίας το νησί θα εφαρμόσει το δικό του κανονισμό ελεύθερου εμπορίου, επιχειρώντας τη μεγαλύτερη δυνατή απορρύθμιση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, όπως εγκατάλειψη όλων των στόχων που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος. Η ανάπτυξη της βρετανικής οικονομίας θα έφτανε το 1.55%.
Το Open Europe αναφέρει πως η έρευνα του αποτελεί μία πρόκληση για τον Φάρατζ που θα πρέπει να αποφασίσει τι προτιμά μεταξύ μίας συρρίκνωσης της βρετανικής οικονομίας και της ελεύθερης κίνησης μεταναστών που επιβάλλουν οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί.
