epa05213981 Members of the People for the Ethical Treatment of Animals (PETA) holds placards saying 'Go Green-Go Vegan' and wearing green body paint duo urges people to eat green on the eve of St Patrick's Day, during a demonstration outside Lalbagh Botanical Gardens, in Bangalore, India, 16 March 2016. EPA/JAGADEESH NV EPA/JAGADEESH NV
Αν σταματούσατε να κάνετε μπάνιο για 2 ολόκληρους μήνες, τότε θα εξοικονομούσατε την ποσότητα του νερού που απαιτείται για να φτιαχτεί ένα hamburger, δηλαδή σχεδόν 2.500 λίτρα νερού. Για ένα και μόνο ένα hamburger. Ενώ για ένα κιλό μοσχάρι απαιτούνται περίπου 2.000 λίτρα νερού. Μπορεί να κάνετε σύντομα ντους, να βάζετε πλυντήριο μόνο όταν γεμίζει, να κλείνετε πάντα τα φώτα όταν φεύγετε απ’ το σπίτι και να χρησιμοποιείτε θερμός και παγούρι για το νερό και τον καφέ σας, ώστε να μην καταναλώνετε περίσσιο πλαστικό.
Μπορεί να κάνετε ανακύκλωση, να χρησιμοποιείτε τα ΜΜΜ και γενικά να ακολουθείτε κάθε οδηγία για να είστε όσο πιο φιλικοί προς το περιβάλλον γίνεται. Και μπράβο σας γι’ αυτό, όμως δεν είναι αρκετά, γιατί όπως αποκαλύπτουν ολοένα και περισσότερες έρευνες και ντοκιμαντέρ (βλ. Cowspiracy), μια πολύ αγαπημένη μας συνήθεια και βαθιά ριζωμένη στα αρχέγονα ένστικτά μας και τις παραδόσεις μας, είναι ο Νο.1 λόγος που καταστρέφεται ο πλανήτης μας.
Ο λόγος για την κρεατοφαγία. Πριν με κάψετε ζωντανή ή κλείσετε αυτό το άρθρο, δώστε μου μια ευκαιρία να σας εξηγήσω και θυμηθείτε ότι αυτές είναι μονάχα μερικές γραμμές πίσω από τις οποίες όχι μόνο δεν σας κουνάω το δάχτυλο, αλλά σας καταλαβαίνω περισσότερο απ’ όσο νομίζετε, γιατί δεν πάει πολύς καιρός που έκοψα τα ζωϊκά προϊόντα από την διατροφή μου. Ξέρατε ότι η βιομηχανία που είναι υπεύθυνη για το 51% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε παγκόσμιο επίπεδο είναι -wait for it- η κρεατοβιομηχανία; Στις ΗΠΑ μάλιστα το ποσοστό (18%) των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου είναι περισσότερο από όσο παράγουν όλα τα μέσα μεταφοράς μαζί.
Γνωρίζατε ότι οι αγελάδες παράγουν περίπου 568 δισεκατομμύρια λίτρα μεθανίου την ημέρα και πως το μεθάνιο είναι 25 με 100 φορές πιο καταστροφικό από το διοξείδιο του άνθρακα; Το μεθάνιο έχει δύναμη να επηρεάζει το φαινόμενο του θερμοκηπίου περισσότερο από το διοξείδιο του άνθρακα, όντας πολύ πιο επικίνδυνο για την ατμόσφαιρα βραχυπρόθεσμα, ζεσταίνοντάς την περίπου 86 φορές περισσότερο από το διοξείδιο του άνθρακα και ύστερα από μια δεκαετία διασπάται σε διοξείδιο του άνθρακα. Τι ωραία.
Επιπλέον, τα εκτρεφόμενα ζώα είναι υπεύθυνα για το 65% των εκπομπών νιτρώδες οξειδίου – ενός αερίου του θερμοκηπίου 296 φορές πιο καταστροφικό από το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο παραμένει στην ατμόσφαιρα για 150 χρόνια. Αρκετά όμως με τους αριθμούς.
Ο ίδιος ο ΟΗΕ, που μελετάει τρόπους για να πετύχει τους Στόχους Αειφόρου Ανάπτυξης -κι όχι κάποιος φανατικός, όπως μερικές φορές περιγράφουν τους vegans- έχει από τις αρχές του έτους προτείνει να υιοθετήσουμε την χορτοφαγική διατροφή.
Η έκκληση αυτή για την κατανάλωση καθόλου ή έστω λιγότερων ζωϊκών προϊόντων έγινε διότι ο πιο εύκολος και γρήγορος τρόπος για να μειώσουμε γρήγορα το αποτύπωμα του άνθρακα -κατά 50%– αλλά και την κατανάλωση νερού είναι να γίνουμε vegan.
«Αν είναι πολύ φιλόδοξο να περιμένουμε να γίνετε πλήρως vegan ή έστω vegetarian, η υιοθέτηση της “Δευτέρας Χωρίς Κρέας” είναι ένα μεγάλο πρώτο βήμα στη μείωση της κατανάλωσης του κρέατος και ένας καλός τρόπος για να ανακαλύψουμε νέες συνταγές» γράφει στην ανακοίνωσή του το Τμήμα Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΟΗΕ.
Population clip from First Spark Media on Vimeo.
Η συντριπτική πλειοψηφία του νερού (80-90%) στις ΗΠΑ πηγαίνει στην κτηνοτροφία και το 56% εξ αυτού πηγαίνει για την καλλιέργεια των σιτηρών για να τραφούν τα ζώα. Και δεν είναι τρομακτική μόνο η πελώρια χρήση του νερού, αλλά και η έκταση γης που χρησιμοποιείται για χάρη του κρέατος. Το 45% της συνολικής έκτασης του πλανήτη που κατοικούμε το εκμεταλλεύονται οι κτηνοτροφικές μονάδες.
Το ⅓ της Γης έχει ερημοποιηθεί και μέσα στις αιτίές που έχει συμβεί αυτό είναι και η υπερβολική κτηνοτροφία. Ποιά νομίζετε πως είναι η κύρια αιτία που καταστράφηκε ο Αμαζόνιος; Όσο περίεργο και αν ακούγεται, και η κτηνοτροφία ευθύνεται για την αποψίλωση του 91% των δασών του Αμαζονίου και την καταστροφή 136 εκατομμυρίων τροπικών στρεμμάτων με αποτέλεσμα να χάνονται 110 είδη φυτών, ζώων και εντόμων κάθε μέρα που περνάει.
Στην πραγματικότητα, η καλλιέργεια vegan φαγητού χρησιμοποιεί πολύ λιγότερο έδαφος από την κτηνοτροφία ζώων. Για να τραφεί ένας vegan για ένα χρόνο απαιτείται μόλις το ⅙ ενός στρέμματος, για έναν vegetarian το τριπλάσιο και για έναν κρεατοφάγο 18 φορές η έκταση για έναν vegan, σύμφωνα με το EarthSave International.
Όπως είπε και ο Howard Lyman, πρώην κτηνοτρόφος βοοειδών και συγγραφέας του Mad Cowboy, «Δεν μπορείς να είσαι περιβαλλοντολόγος και να τρως ζωϊκά προϊόντα. Τελεία.»
Εκτός αυτού, οι αγελάδες είναι εντελώς αναποτελεσματικές στο να μετατρέπουν το γρασίδι σε φαγητό για τον άνθρωπο, καθώς μόλις το 1% από την τροφή τους γίνεται θερμίδες που μπορούμε να καταναλώσουμε, δηλαδή κρέας ή γάλα. Κι όσο περισσότερο μοσχαράκι καταναλώνουμε, τόσο περισσότερες αγελάδες εκτρέφουν για εμάς. Και τρώμε πολύ.
Σύμφωνα με συμπεράσματα έρευνας της εταιρείας Marc σε συνεργασία με το περιοδικό “Meat News”, το 96% το ελληνικών νοικοκυριών καταναλώνει κρέας τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Τέσσερα στα δέκα νοικοκυριά τρώνε κρέας δύο φορές την εβδομάδα, ενώ αντίστοιχο είναι και το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνουν πως τρώνε κρέας τρεις και περισσότερες φορές την εβδομάδα. H Ελληνική Στατιστική Αρχή αναφέρει ότι η μέση μηνιαία καταναλωθείσα ποσότητα κρέατος σε ένα νοικοκυριό για το 2015 ήταν 10 κιλά. Αν υποθέσουμε ότι το ένα νοικοκυριό αποτελείται από τέσσερα άτομα, τότε ο μέσος Έλληνας καταναλώνει 2,5 κιλά κρέατος το μήνα, το οποίο σημαίνει χοντρικά πάνω από δύο μπριζόλες την εβδομάδα.
Η Kelly Chin, με body paint που απεικονίζει τους ωκεανούς και τις ηπείρους της γης, ποζάρει προωθώντας τον βιγκανισμό ως επιλογή ζωής στην καμπάνια για την Ημέρα της Γης για την PETA, στο Πεκίνο. EPA/ROLEX DELA PENA
Αν ταΐζαμε τις σοδειές μας στους ανθρώπους και όχι στα ζώα εκτροφής, θα είχαμε αρκετό φαγητό για 3 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Απαιτούνται 12 κιλά σιτηρών για να παραχθεί μόλις 1 κιλό κρέας. Όλα αυτά τα σιτηρά μπορούν να πάνε κατευθείαν στα εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων που δεν έχουν αρκετό φαγητό για να ζήσουν.
Στην πραγματικότητα, ο υποσιτισμός επηρεάζει 870 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως -ανάμεσά τους και πολλά παιδιά- και ευθύνεται για τον θάνατο περισσότερο από 2,5 εκατομμυρίων παιδιών κάτω των 5 ετών κάθε χρόνο. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2050 ο πληθυσμός της γης θα ξεπεράσει τους 9 δισεκατομμύρια ανθρώπους κι ο πλανήτης, αν δεν εφαρμόσουμε βιώσιμες πρακτικές, δεν θα μπορεί να ταΐσει τον ραγδαία αυξανόμενο πληθυσμό.
Αν η παγκόσμια πείνα δεν είναι αρκετός λόγος για να πειστείτε για την κατανάλωση κρέατος και άλλων ζωϊκών προϊόντων, σκεφτείτε το αντίκτυπο στην δική σας υγεία. Δεν είναι τυχαίο που γιατροί και διατροφολόγοι προτείνουν περιορισμένη κατανάλωση κρέατος. Ο άνθρωπος τείνει να σκέφτεται πρώτα τον εαυτό του, καθώς είναι και πιο «κοντά» του, για αυτό και πολλοί γίνονται χορτοφάγοι πρώτα για λόγους υγείας. Ύστερα όμως, έρχεται η ηθική στην κατανάλωση και ολοκληρώνεται το οικολογικό, cruelty-free, παζλ, μαζί με τα παραπάνω στοιχεία για την τρομακτική μόλυνση του περιβάλλοντος λόγω των κρεατοβιομηχανιών.
Στατιστικά όπως αυτά, είναι δύσκολο να τα «καταπιούμε» και να τα «χωνέψουμε». Γι’ αυτό χρειάζεται χρόνος για να τα επεξεργαστούμε και να τα κατανοήσουμε. Η ολική χορτοφαγία συνδέεται με μια γενικότερη θεώρηση του κόσμου και αλληλεγγύη προς όλους τους αδύναμους. Αν κάθε άτομο στην Ελλάδα πει όχι στο κρέας για ένα μήνα, τότε μπορούμε να ταΐσουμε πεινασμένους ανθρώπους, να σεβαστούμε τα δικαιώματα των ζώων, να βελτιώσουμε την υγεία μας και να αποτρέψουμε μεγάλες ποσότητες μεθανίου και διοξειδίου του άνθρακα από το να εισέλθουν στην ατμόσφαιρα. Κάθε μέρα, κάθε άτομο που ακολουθεί χορτοφαγική διατροφή εξοικονομεί περίπου 4.160 λίτρα νερού, 20 κιλά σιτηρά, 30 τ.μ. δασικής έκτασης, 9 κιλά CO₂ και την ζωή ενός ζώου.
Όλο και περισσότερα άρθρα κατακλύζουν τον ιστότοπο με το θετικό αντίκτυπο που έχει η υιοθέτηση μιας vegan διατροφής στον πλανήτη και το περιβάλλον, στην ίδια μας την υγεία, αλλά και στην ηθική μας αναμόρφωση. Στο εξωτερικό, σε χώρες όπως η Σκωτία, οι ίδιοι οι πολιτικοί προτρέπουν τους κατοίκους τους να δοκιμάσουν τον βιγκανισμό π.χ. για εφτά μέρες, για να μειώσουν το αποτύπωμα του άνθρακα στον δημόσιο τομέα, καθώς επίσης και να βελτιώσουν την δημόσια υγεία.
Η έρευνα Top Trends in Prepared Foods in 2017 επισημαίνει μια απίστευτη αύξηση της τάξεως του 600% των ανθρώπων που έγιναν vegan μέσα σε τρία χρόνια στην Αμερική, γεγονός το οποίο συνάδει απόλυτα με την έρευνα που είχε πραγματοποιήσει το 2016 το Vegan Society και έκανε λόγο για 360% αύξηση στους αριθμούς των vegans στη Μ. Βρετανία την τελευταία δεκαετία. Και στα ελληνικά νοικοκυριά, σύμφωνα με την έρευνα της εταιρείας Marc., η κατανάλωση κρέατος εμφανίζει τάσεις μείωσης, με το 38% των νοικοκυριών αναφέρει πως καταναλώνει λιγότερο κρέας σε σχέση με 2-3 χρόνια πριν.
Δείτε πολλές από τις παραπάνω πληροφορίες συγκεντρωμένες σε ένα ευχάριστο και σύντομο βίντεο:
Κάθε χρόνο από το 1994, την 1η Νοεμβρίου γιορτάζεται η άνοδος του βιγκανισμού (που θα είναι το mega-trend του 2018) και η ενθάρρυνση περισσότερων ανθρώπων να συμμετέχουν στο κίνημα. Είναι η καλύτερη στιγμή για να δουν όλοι πόσο προσβάσιμος είναι ο βιγκανισμός. «Το να γίνεις βίγκαν είναι ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους για να αντιμετωπίσεις την κλιματική αλλαγή και να μειώσεις τη μελλοντική καταστροφή στον φυσικό κόσμο. To Vegan Society μπορεί να σε βοηθήσει στην πορεία για την vegan πρόκληση των εφτά ημερών. Δήλωσε συμμετοχή και θα λαμβάνεις email με συνταγές, συμβουλές, έμπνευση και κίνητρο» διαβάζω στην σελίδα του Vegan Society, του πρώτου vegan οργανισμού στον κόσμο που ιδρύθηκε το 1944.
Επίσης, με την εφαρμογή Veganalyser μπορείτε να υπολογίσετε πόσα ζώα θα σώσετε αν γίνετε vegan σήμερα, όπου κι αν είστε στον κόσμο.
Το σημαντικό είναι να αποσυνδέσουμε την χορτοφαγία με την στέρηση. Ίσως φταίει που η μετάφραση στα ελληνικά έχει ως πρώτο συνθετικό τα χόρτα ή που υπάρχει το στερεότυπο “Vegan food is boring”, το οποίο απορρίπτεται συνεχώς και πολλαπλώς. Το να αφαιρείς από την διατροφή το κρέας, δεν σημαίνει ότι παραιτείσαι από τη γεύση, τα αρώματα, τις εμπειρίες και την ικανοποίηση που προσφέρει ένα πραγματικά πλούσιο πιάτο, χώρια του ότι σου αλλάζει την διάθεση και την υγεία.
Βιολογική vegan pizza και vegan kebab από τη ‘bio inside’. EPA/DANIEL KARMANN
Όσο εντρυφεί κανείς περισσότερο στο ζήτημα, συνειδητοποιεί πως ο βιγκανισμός είναι ο μόνος δρόμος. Όχι άδικα, μια έρευνα του 2014 εμφάνιζε τη γενιά των millenials ως την πιο συνειδητοποιημένη στις αγορές, στον τρόπο ζωής και στις διατροφικές συνήθειες. Γιατί η νέα γενιά με συνέπεια έχει δείξει ότι νοιάζεται για το φαγητό, για το περιβάλλον, για την υγεία και γενικότερα για την ηθική κατανάλωση.
Όπως έγραψε και η Eve Turow Paul, συγγραφέας βιβλίων γαστρονομίας με πιο πρόσφατο το “A Taste Of Generation Yum”, στο Observer, η γενιά των millenials θα αλλάξει οριστικά τις διατροφικές μας συνήθειες, καθώς πιστεύεται ότι τα «Λαχανικά Θα Αντικαταστήσουν Το Κρέας Μέχρι Το 2020».
Τα πράγματα είναι απλά. Το μπέρδεμα είναι να καταλάβεις.