Ίσως θυμάστε το ανατριχιαστικό βίντεο από το περασμένο καλοκαίρι. Τον περασμένο Ιούλιο, λοιπόν, στο Staten Island της Ν. Υόρκης, ο Έρικ Γκάρνερ θεωρήθηκε ύποπτος για διακίνηση παράνομων τσιγάρων, αρνήθηκε να συλληφθεί και ο Ντάνιελ Πανταλέο προσπάθησε να τον ακινητοποιήσει με κεφαλοκλείδωμα, μία κίνηση που έχει απαγορευθεί να χρησιμοποιούν οι αστυνομικοί ήδη από το 1993. Ο Γκάρνερ πιεσμένος μπρούμυτα στο έδαφος άρχισε να φωνάζει «δεν μπορώ να αναπνεύσω» και μια ώρα αργότεα επιβεβαιώθηκε ο θάνατός του στο νοσοκομείο. Η κρίσισμη λεπτομέρεια, περάν της άσκησης αστυνομικής βίας, ήταν ότι έπασχε από άσθμα.
http://youtu.be/pvATEjsf41g
Η υπόθεση έκανε το γύρο των ειδησεογραφικών δικτύων, το επίμαχο βίντεο είχε εκατομμύρια views και σταδιακά, όπως συμβαίνει στην εποχή μας που η πληροφορία κινείται με ταχύτητα φωτός, η ιστορία ξεχάστηκε. Μέχρι αυτήν την εβδομάδα που το Ανώτατο Σώμα Ενόρκων του Staten Island απάλλαξε τον λευκό αστυνομικό από κάθε κατηγορία κ αποφάσισε να μην τον παραπέμψει σε δική, καθώς θεώρησε πως δεν έφερε καμία ευθύνη για το θάνατο του 43χρονου Αφροαμερικανού.
Πρόκειται φυσικά για μια νέα απόφαση Ανώτατου Σώματος Ενόρκων στις ΗΠΑ που αναζωπυρώνει τις αντιδράσεις και θέτει πάλι την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών στο επίκεντρο του δημόσιου αμερικανικού διαλόγου, λίγες μέρες μετά την αντίστοιχη του Φέργκιουσον που απάλλαξε τον Ντάρεν Γουίλσον για το θάνατο του Μάικλ Μπράουν. Τα χρώματα του δέρματος κι εκεί τα ίδια, λευκός πυροβόλησε μάυρο.
Στην υπόθεση Έρικ Γκάρνερ οι ένορκοι, αφού άκουσαν το σύνολο των μαρτύρων και τον αστυνομικό, αποφάσισαν να απαλλάξουν τον τελευταίο από κάθε κατηγορία. Και αυτό συνέβη παρά την απερίφραστη καταδίκη της συμπεριφοράς του αστυνομικού από πολλούς εκλεγμένους αμερικανούς αξιωματούχους. Όπως ήταν αναμενόμενο, η απόφαση προκάλεσε κύμα αντιδράσεων και διαδηλώσεων στους δρόμους της Νέας Υόρκης, με μεγάλη μερίδα αμερικανών πολιτικών να ζητά επιτακτικά την άμεση παρέμβαση του Υπουργείου Δικαιοσύνης, επισημαίνοντας ότι τα ευρήματα του Σώματος Ενόρκων αποδεικνύουν πως η δικαιοσύνη μπορούσε να διασφαλιστεί μόνο στα Ομοσπονδιακά Δικαστήρια. Το Υπουργείο ήδη ξεκίνησε έρευνα σχετικά με την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η υπόθεση έχει φυσικά λάβει μεγάλες διαστάσεις, με τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα να δηλώνει ότι οι αποφάσεις σε Νέα Υόρκη και Μιζούρι υπογραμμίζουν την απογοήτευση πολλών Αφροαμερικανών για ένα νομικό σύστημα που έχει μία μακρά ιστορία φυλετικών διακρίσεων. «Όταν κάποιος», τόνισε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, «δεν αντιμετωπίζεται ισότιμα από το νόμο, αυτό αποτελεί πρόβλημα και είναι δική μου δουλειά ως Πρόεδρος να το επιλύσω».
Ο Πανταλέο δήλωσε μετά την κατάθεσή του τη βαθύτατη λύπη του για το θάνατο του Γκάρνερ. Ωστόσο, η σύζυγος του αδικοχαμένου Αφροαμερικανού, εξέφρασε την απογοήτευση που της προκάλεσε η απόφαση των ενόρκων. «Αυτός (σ.σ. ο Πανταλέο) ταΐζει ακόμη τα παιδιά του, ενώ ο άντρας μου είναι τρία μέτρα κάτω από τη γη κ εγώ ψάχνω τρόπο να θρέψω τα δικά μου».
Ο Δήμαρχος της Ν. Υόρκης, Μπιλ Ντε Μπλάζιο, είπε πως πρόκειται για μία «φορτισμένη συναισθηματικά ημέρα», ωστόσο κάλεσε τους διαδηλωτές να προχωρήσουν σε ειρηνικές διαμαρτυρίες. Αξιοσημείωτο είναι ότι στις διαδηλώσεις της Τετάρτης αναφέρθηκαν λίγες συλλήψεις, ίσως σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν οι εντάσεις και τα επεισόδια που συνέβησαν στο Μιζούρι.
Η απόφαση του Ανωτάτου Σώματος Ενόρκων, σε συνδυασμό με την υπόθεση στο Φέργκιουσον, θέτει πολλά ερωτηματικά για τον τρόπο με τον οποίο τιμωρούνται τα αστυνομικά όργανα σε περίπτωση παραβίασης εκ μέρους τους των κανόνων στο πλαίσιο των οποίων πρέπει να εκτελούν να καθήκοντά τους. Είναι επίσης σαφές ότι η κοινωνία και μέρος της πολίτικης τάξης των ΗΠΑ απαιτεί την έναρξη ενός διαλόγου για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε βάρος των Αφροαμερικανών. Πρόκειται για ζητήματα που συναρτώνται άμεσα με την ποιότητα της Δημοκρατίας και συνεπώς είναι θεμελιώδους σημασίας για το φιλελεύθερο μέλλον της αμερικανικής κοινωνίας, η οποία ιστορικά έβαλε τη σφραγίδα της στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε σήμερα τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο μίας δημοκρατικής πολιτείας. Το αν η Αμερική θα αντιμετωπίσει με επιτυχία αυτή την πρόκληση, μένει να αποδειχθεί.
