Από το ξύλο του 67, στα όνειρα του 26

Το (πρώην) Διηπειρωτικό Κύπελλο έχει να διηγηθεί πάμπολλες ιστορίες. Φέτος ταξιδεύει για πρώτη φορά στο Μαρόκο, που ονειρεύεται να διοργανώσει ένα “κανονικό” Μουντιάλ.Εναρκτηριο λάκτισμα απόψε.

Είναι ο τελευταίος και απόλυτος προορισμός κάθε πετυχημένης ομάδας: κι όμως, ο τίτλος της πρωταθλήτριας κόσμου δεν συγκινεί το ίδιο σε συλλογικό, όσο σε “εθνικό” επίπεδο, κυρίως επειδή εδώ στην Ευρώπη θεωρούμε ότι το να πάρεις το Τσάμπιονς Λιγκ αρκεί. Παρόλα αυτά, οι νοτιοαμερικάνικες ομάδες εξακολουθούν να προηγούνται στις κατακτήσεις αυτού που αρχικά ονομάστηκε Intercontinental Cup, στα 80s έγινε Toyota Cup και στα 00s Fifa Club World Cup. Η φετινή διοργάνωση του Διηπειρωτικού ή Παγκόσμιου Κυπέλλου Συλλόγων (11-21 Δεκεμβρίου) διεξάγεται για 1η φορά στην Αφρική, και δη στο Μαρόκο, που καημό το είχε να φιλοξενήσει ένα μεγάλο διεθνές ποδοσφαιρικό ραντεβού.

Μια διοργάνωση με παρελθόν:

Intercontinental Cup (1960-1979) – Το Aιματηρό

Παρά την αρχική τουριστική του ονομασία και τον ανεπίσημο-“φιλικό” χαρακτήρα των αγώνων, το Διηπειρωτικό (Intercontinental) Κύπελλο , αντί να ρίξει γέφυρες ανάμεσα στην Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική, όπως ήθελε η αρχική ιδέα του τότε προέδρου της Uefa Ανρί Ντελονέ, εξελίχτηκε πολύ γρήγορα σε μια σειρά παρεξηγήσεων, τσακωμών και ούλτρα-μπρουτάλ αναμετρήσεων. Πραγματικά, ίσως οι πιο βίαιοι αγώνες υψηλού επιπέδου στην ιστορία του αθλήματος να εκτυλίχτηκαν στο διάστημα τέλη 60s – αρχές 70s, όταν διεξάγονταν διπλές αναμετρήσεις στις έδρες των πρωταθλητών Ευρώπης και Νότιας Αμερικής.

Πάρτε μια γεύση από την περίφημη “Μάχη του Μοντεβιδέο” (4-11-1967), ανάμεσα στη Σέλτικ και τη Ρασίγκ Κλουμπ. Ύστερα από δύο παιχνίδια σε Γλασκόβη και Μπουένος Άιρες με ισόπαλο συνολικό σκορ (1-0 και 1-2, δεν μετρούσαν τα εκτός έδρας γκολ), οι δύο ομάδες συμφώνησαν να μεταβούν στην “ουδέτερη” πρωτεύουσα της Ουρουγουάης για ένα τελικό πλέι οφ. Στο χαοτικό αυτό ματς αποβλήθηκαν 6 παίκτες (θα μπορούσαν οι διπλάσιοι), 4 της Σέλτικ και 2 της Ρασίγκ, από τον αλλοπρόσαλλο παραγουανό διαιτητή Οσόριο. Μάλιστα ο Μπέρτι Όουλντ, ο τελευταίος από τη Σέλτικ που είδε την κόκκινη κάρτα, αρνήθηκε να βγει από το γήπεδο και έμεινε μέσα μέχρι το τέλος δίχως ο Οσόριο να καταφέρει να τον διώξει. Αν έχει σημασία, η Ρασίγκ νίκησε τελικά με 3-2.

http://youtu.be/95jKohSPSDo

Δύο χρόνια μετά (22-10-1969), το σκηνικό της μάχης μεταφέρθηκε στο Λα Μπομπονέρα του Μπουένος Άιρες, στη ρεβάνς της νίκης της Μίλαν με 3-0 απέναντι στην Εστουντιάντες ντε Λα Πλάτα, η οποία την προηγούμενη χρονιά είχε τρομοκρατήσει τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Οι παραδοσιακά όχι και τόσο αθώοι ραγκάτσι έμοιαζαν με σφάγια απέναντι στους “δολοφονικούς έφηβους”, τη διαβόητη για τη βαναυσότητά της αργεντίνικη ομάδα. Τρεις παίκτες της Μίλαν έφυγαν τραυματίες και αιμόφυρτοι από το γήπεδο, με τον Νεστόρ Κομπέν, τον αργεντίνικης καταγωγής γάλλο επιθετικό της να συλλαμβάνεται αμέσως μετά τον αγώνα για λιποταξία από τη στρατονομία του δικτάτορα Ονγκάνια, την ώρα που βρισκόταν ημιλιπόθυμος και καταματωμένος πάνω σε φορείο. Πρωταγωνιστής στο ξύλο ενάντια στους Ιταλούς ήταν,ο γκολκίπερ της Εστουντιάντες, Αλμπέρτο Πολέτι, ο οποίος 3 χρόνια αργότερα έγραψε ιστορία ως μνημειώδες παράδειγμα μεταγραφής-παλτού στην ιστορία του Ολυμπιακού.

http://youtu.be/hbtlOpa2ACQ

Από τότε άρχισαν οι αρνήσεις των πρωταθλητών Ευρώπης να αντιπαρατεθούν στους κατόχους του Λιμπερταδόρες, ωστόσο η διοργάνωση δεν σταμάτησε, αφού βρίσκονταν πρόθυμοι ευρωπαίοι φιναλίστ, όπως ο Παναθηναϊκός (1971). Ούτε πάντως το τριφύλλι τη γλίτωσε αναίμακτα από τη Νασιονάλ του Μοντεβιδέο, αφού στον πρώτο αγώνα (15-12-1971), στο Καραϊσκάκη μάλιστα, ο επιθετικός των ουρουγουανών Χούλιο Μοράλες έσπασε με θανατηφόρο τάκλιν το πόδι του έλληνα δεξιού μπακ, Γιάννη Τομαρά, ο οποίος και δεν ξαναέπαιξε μπάλα.

http://youtu.be/EqTvvdLBTwI

Ο Άγιαξ, η Μπάγερν, η Λίβερπουλ (όλοι τους από δύο φορές) και η Νότιγχαμ Φόρεστ ήταν οι πρωταθλητές Ευρώπης που αρνήθηκαν να αντιμετωπίσουν τους λατινοαμερικάνους ομότιμούς τους, κυρίως δηλαδή την Ιντεπεντιέντε, που επίσης προκαλούσε τρόμο στη δεκαετία του ‘70. Οι αντικασταστάτες τους από ένα σημείο και μετά ήταν οι ομάδες που κατακτούσαν το Κύπελλο Κυπελλούχων, ωστόσο το 1975 ούτε η κυπελλούχος Ευρώπης, Ντιναμό Κιέβου, δέχτηκε να παίξει με την Ιντεπεντιέντε, οπότε η διοργάνωση αναβλήθηκε. Υπήρξαν πάντως και πρωταθλήτριες της Conmebol που δήλωσαν απρόθυμες να κοντραριστούν με τις αντίστοιχες της Uefa, όπως σύσσωμες οι βραζιλιάνικες για μια δεκαετία (1966-1976), λόγω κακής, κατά τη γνώμη τους συμπεριφοράς των άγγλων και άλλων ευρωπαίων απέναντι στην Εθνική Βραζιλίας στο Μουντιάλ του 1966. Αλλά και η Μπόκα Τζούνιορς αρνήθηκε να παίξει με τη φιναλίστ του Πρωταθλητριών Ευρώπης Μπριζ το 1978, προσβεβλημένη από τις διαδοχικές αρνήσεις της τροπαιούχου Λίβερπουλ να παραταχτεί απέναντι στην ίδια.

Toyota cup (1980-2004) – Το Διαμεσολαβητικό

Ενώ το τελευταίο ματς της περιόδου του Intercontinental Cup ήταν σκέτη παρακμή (η φιναλίστ Ευρώπης Μάλμε φιλοξένησε την Ολύμπια από την Παραγουάη στη Σουηδία μπροστά σε 5.000 θεατές), ήρθε η Toyota να επιβάλει κανόνες μάρκετινγκ ασυνήθιστους ακόμα για την εποχή, σπονσοράροντας το Κύπελλο και υποχρεώνοντας τους πρωταθλητές Ευρώπης και Νότιας Αμερικής να συμμετέχουν κάθε χρόνο, ταξιδεύοντας για έναν και μόνο αγώνα στο Τόκιο. Τα 80s ανήκαν πιο πολύ στις ομάδες της Conmebol που κρατούσαν ακόμα τότε τ’ αστέρια τους, ενώ τα 90s, ειδικά από τα μέσα και μετά, κυριαρχήθηκαν από την Uefa, που εκτόξευε τις ποδοσφαιρικές της επενδύσεις με το νόμο Μποσμάν και το Τσάμπιονς Λιγκ. Παρακάτω δύο χαρακτηριστικές κόντρες επί ιαπωνικού εδάφους, το 3-0 της Φλαμένγκο του Ζίκο κόντρα στη σχεδόν ανίκητη Λίβερπουλ της εποχής (13-12-1981) και το 2-0 της Ντόρτμουντ απέναντι στην Κρουζέιρο (2-12-1997).

Φλαμένκο-Λίβερπουλ

http://youtu.be/NNv4WKN5_sE

Ντόρτμουντ-Κρουζέιρο

http://youtu.be/r0-af7jNhgQ

FIFA Club World Cup (2005– σήμερα) – Το Γραφειοκρατικό

Η αρχική ιδέα ανήκε στην Εκίπ, ωστόσο στα μέσα των 70s, όταν και προσπαθούσε να την επιβάλει, το κλίμα ήταν πολύ χαλασμένο για να προστεθούν επιπλέον πρωταθλητές από άλλες ηπειρωτικές ζώνες. Δυόμισι δεκαετίες αργότερα και καθώς ο ιαπωνικός κύκλος ολοκληρωνόταν, η Fifa αποφάσισε να κάνει το επόμενο βήμα, υιοθετώντας μια πειραματική διοργάνωση το 2000 στη Βραζιλία, που ονομάστηκε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Συλλόγων (Fifa Club World Championship), με το δέλεαρ χρηματικών αμοιβών που έφταναν μέχρι και τα 6 εκ. $ για τις συμμετέχουσες πρωταθλήτριες από όλες τις ηπείρους και ζώνες της παγκόσμιας ομοσπονδίας, συν την κάτοχο του Διηπειρωτικού και την πρωταθλήτρια Βραζιλίας. Οι βραζιλιάνοι το καταχάρηκαν αφού οι δύο ομάδες τους (Κορίνθιανς και Βάσκο ντα Γκάμα) έπαιξαν στον τελικό σ’ ένα σχεδόν γεμάτο Μαρακανά, ωστόσο η πτώχευση, το 2001, της ελβετικής International Sport and Leisure, επίσημου συνεργάτη μάρκετινγκ της Fifa, ανέστειλε το πλάνο για μια 5ετία και το Toyota cup κέρδισε μια μικρή παράταση ζωής, μετακομίζοντας για 3 χρόνια στη Γιοκοχάμα.

Από το 2005 η βεντάλια της διοργάνωσης άνοιξε στη μορφή που διατηρεί μέχρι σήμερα. Η Ιαπωνία παρέμεινε οικοδέσποινα μέχρι πέρσι (2012), με ένα μικρό διάλειμμα του Άμπου Ντάμπι (2009, 2010). Ευρώπη και Λατινική Αμερική εξακολουθούν να μοιράζονται τους τίτλους, ίσως πάντως το πιο χαρακτηριστικό στίγμα της νέας εποχής να δόθηκε από τη συμμετοχή της κογκολέζικης Μαζέμπε στον τελικό του 2010 απέναντι στην Ίντερ, παρά την αναμενόμενη ήττα με 0-3. Ήταν η πρώτη φορά που μια χώρα εκτός Ευρώπης και Νότιας Αμερικής αξίωσε να φτάσει στην κορυφή του κόσμου, έπειτα από τον θρίαμβό της (2-0) στον ημιτελικό κόντρα στην Ιντερνασιονάλ του Πόρτο Αλέγκρε (14-12-2010).