Βρετανία: “Η χαρά” και ο “εφιάλτης” των χθεσινών εκλογών

«Χαρά για τον Μπόρις Τζόνσον» ή «εφιάλτης πριν από τα Χριστούγεννα» είναι χαρακτηριστικοί τίτλοι που επιλέγει ο σημερινός τύπος για να αποτυπώσει το αποτέλεσμα των χθεσινών εκλογών στη Βρετανία, μίας «σαρωτικής νίκης» των Συντηρητικών –όπως αναφέρεται– και των σημαντικών απωλειών των Εργατικών, στηριζόμενος κυρίως στο αποτέλεσμα που έδειξε το exit poll. Κάτω, ωστόσο, από τους ηχηρούς τίτλους, τα βρετανικά μέσα και πολιτικοί αναλυτές επιχειρούν να ζυγίσουν τα κέρδη και τις απώλειες και να κατανοήσουν εάν αυτές οι εκλογές ήταν για τους ψηφοφόρους μόνο μία προσπάθεια να δώσουν τέλος στη διαιώνιση του Brexit, ή εάν το αποτέλεσμα σηματοδοτεί μία «ουσιαστική αλλαγή» στη βρετανική πολιτική σκηνή.

Τα βρετανικά μέσα επισημαίνουν κυρίως τη σημαντική νίκη των Συντηρητικών σε περιοχές της βόρειας Αγγλίας και της Ουαλίας, που είχαν υποστηρίξει σθεναρά το Brexit κατά το δημοψήφισμα του 2016, αλλά και την καταστροφή των Εργατικών, παρ’ όλο που σε αυτές κατείχε ιστορικά το προβάδισμα. Το Μπλάιθ Βάλεϊ βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της επισήμανσης, καθώς εξέλεγε Εργατικό βουλευτή από το 1950, αλλά χθες έχασε την έδρα από τους Συντηρητικούς και είχε τη μεγαλύτερη μετατόπιση ψήφων της βραδιάς σε ποσοστό 10,2%, προς τους Τόρις.

Σύμφωνα με τα βρετανικά μέσα, «το κόκκινο τοίχος γκρεμίστηκε» από τα ανατολικά προς τα δυτικά. Το Ντάρλινγκτον, κατέληξε στους Τόρις με μετατόπιση ψήφων στο 7,4%, το Γουόρκινγκτον επίσης με ποσοστό 9,7% (την έδρα κατείχαν οι Εργατικοί από το 1918 και θεωρούνταν βασική έδρα στόχος των Συντηρητικών για να πετύχουν κέρδη στο βορρά), ενώ στην Ουαλία το Κλούιντ χάθηκε με μετατόπιση 7,5%. Παρόμοιες έδρες – κλειδιά αναφέρονται το Μπίσοπ Όκλαντ, το Ρέξαμ (οι Εργατικοί έχασαν δέκα ποσοστιαίες μονάδες) και το Στοκ ον Τρεντ.

Στα νότια της Αγγλίας, οι αλλαγές ψήφων προς τους Συντηρητικούς ήταν μικρότερες, αλλά εξίσου σημαντικές. Οι Εργατικοί απέτυχαν να κερδίσουν το Χάστινγκς και έχασαν έδρες στο Στρουντ και στο Γκλούσεστερ.

Για τους Εργατικούς θεωρείται το χειρότερο αποτέλεσμα από το 1935, αφού το μερίδιο των ψήφων τους πέφτει σχεδόν σε κάθε έδρα, με εξαίρεση κάποιες λίγες εξαιρέσεις στο Λονδίνο, όπου το κόμμα είχε πιο σκληρή εκστρατεία, όπως στο Πάτνεϊ όπου κατάφερε να την κερδίσει από τους Τόρις, και στο Γούντφορντ Γκριν, όπου τελικά την έχασε από τους Συντηρητικούς. Στο Λονδίνο οι Συντηρητικοί κατάφεραν να ξανακερδίσουν την έδρα του Κένσινγκτον από τους Εργατικούς, αλλά ο Συντηρητικός βουλευτής, Ζακ Γκόλντσμιθ, έχασε την έδρα του Ρίτσμοντ Παρκ από τους Φιλελεύθερους, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών, Ντομινίκ Ραμπ, διατήρησε τη δική του στο Έσερ και Ουόλτον, αλλά με δύσκολη νίκη από τους Φιλελεύθερους.

Όσο και αν το αποτέλεσμα φαίνεται εμφατικό, αναλυτές εκτιμούν ότι δεν πρόκειται για πραγματικό δικαίωση του Μπόρις Τζόνσον, καθώς εάν αυτό ειπωθεί σε ποσοστό ψήφων, κερδίζει το 43,4%, δηλαδή λίγο περισσότερο από αυτό που κέρδισε η Τερέζα Μέι το 2017, με 42,3%.

Εκτός από την ήττα της επικεφαλής των Φιλελεύθερων, Τζο Σουίνσον, που έχασε την έδρα της στη Σκοτία από το SNP (Εθνικό Κόμμα Σκοτίας), μεγάλη απώλεια θεωρείται αυτή του 87χρονου βετεράνου πολιτικού της αριστερής πτέρυγας, Ντένις Σκίνερ, στο Μπολσοβερ, από τους Τόρις, και έτσι χάνει την ευκαιρία να γίνει ο γηραιότερος βουλευτής του νέου κοινοβουλίου.

Οι ανεξάρτητοι βουλευτές που είχαν αποχωρήσει από το κόμμα των Εργατικών και των Συντηρητικών, δεν κατάφεραν να επανεκλεγούν στο κοινοβούλιο, μεταξύ αυτών ονόματα όπως οι: Άννα Σούρμπι, Σάρα Γουόλαστον (πρώην Τόρις), Κρις Λέσλι και Φρανκ Φιλντ, Γκάβιν Σούκερ, Μάικ Γκέιπς (πρώην Εργατικοί). Οι πρώην υπουργοί των Συντηρητικών, που έβαλαν υποψηφιότητα ως ανεξάρτητοι, Ντέιβιντ Γκοκ, Ντομινίκ Γκριβ και Αν Μίλτον, έχασαν επίσης την έδρα τους. Το ίδιο και οι πρώην Εργατικοί που εντάχθηκαν στους Φιλελεύθερους Δημοκράτες: Τσούκα Ουμούνα, Λουτσιάνα Μπέργκερ και ‘Αντζελα Σμιθ.

Στη Βόρεια Ιρλανδία, μία ακόμη μεγάλη απώλεια έρχεται στο Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP), όπου ο αναπληρωτής επικεφαλής του κόμματος, Νάιτζελ Ντοντς, έχασε την έδρα του από το Σιν Φέιν στο βόρειο Μπέλφαστ. Το Σοσιαλδημοκρατικό και Εργατικό κόμμα κέρδισε μία έδρα από το Σιν Φέιν στο Ντέρι και από το DUP στο νότιο Μπέλφαστ.

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)