Θεσσαλονίκη: Βρείτε τη λογοτεχνία της πόλης στη Wikipedia
Πώς μπορούν να συνδεθούν ηλεκτρονικά οι συγγραφείς με την πόλη τους; Με ποιον τρόπο είναι δυνατόν να συναντηθούν στον ψηφιακό κόσμο οι περιπέτειες και οι μύθοι που ξετυλίγει στις σελίδες της η λογοτεχνία με τα τοπωνύμια, τις πλατείες, τους δρόμους, αλλά και τα μνημεία (νεώτερα ή παλαιότερα) μιας πόλης της οποίας η ιστορία διατρέχει τους αιώνες; Τον δρόμο για την απάντηση σε ερωτήματα σαν κι αυτά ανοίγουν η Wikipedia, η Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης (ΚΕΒ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ο εθελοντισμός φοιτητών και διδασκόντων του τελευταίου.
Στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης της ιστορίας και του πολιτισμού της Θεσσαλονίκης από τους ίδιους τους πολίτες μέσω της Wikipedia, ομάδες φοιτητών έχουν ήδη γράψει μια σειρά λημμάτων για ποιητές και πεζογράφους της Θεσσαλονίκης, καταγράφοντας σημεία και χώρους της πόλης στους οποίους παραπέμπουν μυθιστορηματικές σκηνές, ποιήματα ή και μεμονωμένοι στίχοι. Την ευθύνη του συντονισμού για τον σχεδιασμό του λογοτεχνικού αυτού χάρτη είχαν οι διδάσκοντες. «Οι φοιτητές, τόσο οι προπτυχιακοί όσο και οι μεταπτυχιακοί, μαθαίνουν έτσι να δουλεύουν συνεργατικά, αλλά και να ανακαλύπτουν τους τρόπους μέσω των οποίων αναδύεται το αστικό τοπίο στα λογοτεχνικά κείμενα» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Τιτίκα Δημητρούλια, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας: «Μέχρι στιγμής έχουν λημματογραφηθεί, και έχουν “ανέβει” στη Wikipedia, οι Μανόλης Αναγνωστάκης, Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου, Γ. Θ. Βαφόπουλος, Γιώργος Ιωάννου, Τόλης Καζαντζής, Ζωή Καρέλλη, Μαρία Κέντρου-Αγαθοπούλου, Κλείτος Κύρου, Νίκος Μπακόλας, Αλβέρτος Ναρ, Νίκος-Γαβριήλ Πεντζίκης, Περικλής Σφυρίδης και Ντίνος Χριστιανόπουλος. Τα λήμματα συνοδεύονται όχι μόνο από βιβλιογραφία του συγγραφέα αλλά και από βιβλιογραφία για τον συγγραφέα. Το στοίχημα είναι να επενδύσουμε στο δίδυμο ”αξιόπιστη βιβλιογραφία-αξιόπιστο λήμμα”. Απώτερη φιλοδοξία, να δημιουργηθεί ένα μοντέλο δουλειάς που θα προκαλέσει κι άλλους να λάβουν μέρος, που θα ρίξει γέφυρες για τη συνεργασία με άλλα πανεπιστήμια».
Βασικό χαρακτηριστικό των λημμάτων είναι η εξωστρέφεια. Δεν πρόκειται για φιλολογικές εργασίες αλλά για ένα πληροφοριακό υλικό που απευθύνεται στο ευρύ κοινό. «Η πρωτοβουλία που ανέλαβε η Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ επιδιώκει να εντάξει τη λογοτεχνική λημματογράφηση της Θεσσαλονίκης σ’ έναν τουριστικό οδηγό για την πόλη» παρατηρεί ο Μιχάλης Μπακογιάννης, επίκουρος καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας και υπεύθυνος για τον συντονισμό της σύνταξης του λήμματος για τον Μανόλη Αναγνωστάκη: «Ο κόσμος θα έχει έτσι τη δυνατότητα όταν επισκέπτεται κάποιο σημείο της πόλης να βρίσκει και τη λογοτεχνική του αναφορά».
Στην υλοποίηση του προγράμματος, που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης, συμμετέχουν η διευθύντρια της Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ και από πλευράς διδακτικού προσωπικού οι Λάμπρος Βαρελάς, επίκουρος καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας, Τ. Δημητρούλια, αναπληρώτρια καθηγήτρια Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Τάσος Καπλάνης, επίκουρος καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας, Δημήτρης Κόκορης, επίκουρος καθηγητής Τμήματος Παιδαγωγικής και Φιλοσοφίας, Μ. Μπακογιάννης, επίκουρος καθηγητής Τμήματος Φιλολογίας, και Σωτηρία Σταυρακοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Τμήματος Φιλολογίας.
Η Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ ιδρύθηκε το 1925 και ξεκίνησε να λειτουργεί το 1927. Αρχικά στεγάστηκε στο παλαιό κτίριο της Φιλοσοφικής Σχολής. Το 1974 στεγάστηκε σε δικό της τετραώροφο κτίριο στο κέντρο της πανεπιστημιούπολης. Το 2000 εγκαινιάστηκε το νέο κτίριο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης. (ΑΠΕ)