Στις 4 Απριλίου του 1968 δολοφονείται ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ο νεώτερος (Martin Luther King Jr., 15 Ιανουαρίου 1929 – 4 Απριλίου 1968) ήταν Αμερικανός ιερέας των Βαπτιστών, ειρηνιστής και οπαδός της δράσης μέσω της παθητικής αντίστασης, ηγέτης του Αφροαμερικανικού Κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων. Αφού ολοκλήρωσε μια σειρά θεολογικών σπουδών, έλαβε θέση πάστορα σε εκκλησία των Βαπτιστών και αναμίχθηκε στον αγώνα των μαύρων για την απόκτηση πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Το 1955 ηγήθηκε της νικηφόρας εκστρατείας του μποϋκοτάζ των δημοσίων λεωφορείων της πόλης Μοντγκόμερυ της Αλαμπάμα (εξαιτίας του φυλετικού διαχωρισμού των επιβατών) και το 1957 αναγνωρίζοντας την ανάγκη δημιουργίας ενός πανεθνικού οργάνου που θα συντόνιζε τον αγώνα των μαύρων ίδρυσε μαζί με άλλους, ιερωμένους και μη, τη Διάσκεψη της Νότιας Χριστιανικής Ηγεσίας (Southern Christian Leadership Conference), μία από τις κυριότερες αντιρατσιστικές οργανώσεις των Η.Π.Α., και έγινε ο πρώτος της πρόεδρος. Το 1961 εμψύχωσε την εκστρατεία “Επιβάτες για την Ελευθερία”, την κινητοποίηση που έφερε και το πραγματικό τέλος στους φυλετικούς διαχωρισμούς σε όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Το 1962 ηγήθηκε του αγώνα εναντίον του φυλετικού διαχωρισμού στο Ωλμπανυ της Τζόρτζια (Κίνημα του Ωλμπανυ) και το 1963 βοήθησε στη διοργάνωση ειρηνικών πορειών διαμαρτυρίας στη πόλη Μπέρμιγχαμ (Αλαμπάμα) της Αλαμπάμα. Την ίδια περίοδο ηγήθηκε επίσης της «Πορείας στην Ουάσινγκτον» και εκεί εκφώνησε την ιστορική ομιλία του που ξεκινά με τη φράση «Έχω ένα όνειρο…», στην οποία περιγράφει το όραμα του για ισότητα στην αμερικανική κοινωνία. Στις 14 Οκτωβρίου του 1964 του απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ για τους αγώνες του υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων των μαύρων μέσω ειρηνικών διαμαρτυριών. Το 1965 ηγήθηκε της πορείας από τη Σέλμα στο Μοντγκόμερυ, διαμαρτυρία για τη μη εκχώρηση του δικαιώματος ψήφου στους μαύρους.
Στα τελευταία χρόνια της ζωής του μίλησε εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ, κριτικάροντας σφοδρά την αμερικανική κυβέρνηση και το 1967 εκφώνησε τον επίσης περίφημο λόγο του «Πέρα από το Βιετνάμ». Το 1968, και ενώ σχεδίαζε ακόμα μια πορεία προς την Ουάσινγκτον, την «Πορεία των Φτωχών», δολοφονήθηκε στις 4 Απριλίου στο Μέμφις (Τενεσσί). Ο Κινγκ έλαβε μετά θάνατον πολλές διακρίσεις όπως το Προεδρικό Μετάλλειο για την Ελευθερία και το Χρυσό Μετάλλιο του Κογκρέσσου. Το 1986 η 15η Ιανουαρίου (η ημέρα της γέννησής του) ανακηρύχθηκε επίσημη εορτή στις Η.Π.Α.
Την 1η Δεκεμβρίου του 1955, η μαύρη μοδίστρα Ρόζα Παρκς συνελήφθη από την αστυνομία γιατί, κατάκοπη και βαρυφορτωμένη με δέματα, τόλμησε να καθήσει σε “θέσεις μόνο για λευκούς” σε αστικό λεωφορείο και αρνήθηκε να παραχωρήσει τη θέση της σε έναν λευκό που μόλις είχε ανέβει. Δικαστήριο της Αλαμπάμα την καταδίκασε σε πρόστιμο 10 δολαρίων. Αμέσως, η κοινότητα των μαύρων απάντησε με μποϋκοτάρισμα της χρήσης των λεωφορείων, μέχρι να ματαιωθούν όλοι οι ρατσιστικοί νόμοι που ίσχυαν μέχρι τότε. Ο Κινγκ ηγήθηκε και κατεύθυνε τον αγώνα, που διήρκεσε 385 ολόκληρες μέρες προκαλώντας καθημερινές διαμαρτυρίες, συγκρούσεις, συλλήψεις, βομβιστικές επιθέσεις και απειλές αλλά έληξε θριαμβευτικά για τους μαύρους, στις 13 Νοεμβρίου του 1956 με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ να θεωρήσει αντισυνταγματικές όλες τις πολιτικές φυλετικού διαχωρισμού στα λεωφορεία του Μοντγκόμερι.
Διάσκεψη της Νότιας Χριστιανικής Ηγεσίας
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ το 1964
Η νίκη αυτή οδήγησε τον Κινγκ και άλλους φίλους του και συναγωνιστές να ιδρύσουν στις 11 του Ιανουαρίου του 1957 τη Διάσκεψη της Νότιας Χριστιανικής Ηγεσίας. Η οργάνωση εμψύχωνε πνευματικά και ηθικά τους μαύρους μέσα απο τους άμβωνες των εκκλησιών και οργάνωσε αρκετές διαμαρτυρίες σε όλες τις πόλεις των ΗΠΑ, με σκοπό τη βελτίωση της ζωής των μαύρων. Η πρώτη σημαντική εκστρατεία της οργάνωσης ήταν η ανάδειξη της πλήρους και πραγματικής κατοχύρωσης του δικαιώματος ψήφου για όλους τους μαύρους σε όλες τις πόλεις του Νότου. Η εκστρατεία είχε σαν σκοπό να οδηγήσει τους μαύρους να εγγραφούν κατά χιλιάδες στους εκλογικούς καταλόγους, παρά τα προσκόμματα που οι δημοτικοί υπάλληλοι τους δημιουργούσαν. Και αυτή η εκστρατεία ύστερα από πολλούς αγώνες στέφθηκε με επιτυχία αφού ο νόμος για τα πολιτικά δικαιώματα του 1964 και ο νόμος για το δικαίωμα του εκλέγειν του 1965, κατοχύρωσαν οριστικά τα δικαιώματα των μαύρων σε όλη την Αμερική.
Μια άλλη εκστρατεία στην οποία συμμετείχε η Διάσκεψη ήταν οι καθιστικές διαμαρτυρίες που άρχισαν να γίνονται σε εστιατόρια και άλλους δημόσιους χώρους, με σκοπό να καταργήσουν και εκεί τις φυλετικές διακρίσεις. Στην Ατλάντα, μάλιστα, ο Κινγκ θα συλληφθεί για ακόμα μια φορά, γιατί συμμετείχε στην καθιστική διαμαρτυρία μαζί με 280 φοιτητές.
Τον Δεκέμβριο του 1961 και ενώ συμμετείχε σε μια πορεία διαμαρτυρίας στο Όλμπανι, συνελήφθη και πάλι για διατάραξη της κοινής ησυχίας, αυτή τη φορά με ακόμα 700 διαδηλωτές.
Η εκστρατεία του Μπέρμιγχαμ
Την άνοιξη του 1963 η Διάσκεψη και ο Κινγκ οργάνωσαν ακόμα μια σειρά διαμαρτυριών εναντίον των φυλετικών διακρίσεων, αυτή τη φορά στη πόλη Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα. Στις 12 Απριλίου του 1963 –Μεγάλη Παρασκευή– ο Κινγκ τέθηκε επικεφαλής μιας πορείας διαμαρτυρίας προς το δημαρχείο της πόλης. Σερίφης την πόλης ήταν ένας από τους σκληρότερους ρατσιστές του Νότου, ο διαβόητος Τζιμ “Μπούλ” Κόννορς, ο οποίος είχε σκοπό να διαλύσει τη πορεία και να τιμωρήσει αμείλικτα τους διαδηλωτές. Έτσι, χρησιμοποιώντας όλες τις βάρβαρες μεθόδους επιτέθηκε εναντίον άοπλων πολιτών με ρόπαλα, με μαστίγια, με γκλομπς αλλά και με αστυνομικά σκυλιά που ρίχτηκαν εναντίον των διαδηλωτών. Το ξύλο και τη φυλάκιση δεν την απέφυγε ούτε ο Κινγκ. Συνελήφθη και κρατήθηκε σε αυστηρή απομόνωση για μερικές μέρες. Εκεί μάλιστα έγραψε και την περίφημη επιστολή του Γράμμα απο τη φυλακή του Μπέρμιγχαμ.
Ο Κινγκ στη συνάντησή του με τον Ρόμπερτ Κένεντι στις 22 Ιουνίου του 1963, στον Λευκό Οίκο.
Η κακομεταχείριση που υπέστησαν οι μαύροι διαδηλωτές τράβηξε τα βλέμματα των τηλεοπτικών συνεργείων και κατά συνέπεια και του αμερικανικού κοινού. Παρενέβη μέχρι και ο υπουργός Δικαιοσύνης Ρόμπερτ Κένεντι που κατάφερε να τον απελευθερώσει. Παρόλη την αστυνομική βία, οι μαύροι συνέχισαν για τις επόμενες 40 μέρες να διαδηλώνουν, αν και η απάντηση του σερίφη εναντίον τους, ήταν ιδιαίτερα σκληρή. Τα αστυνομικά σκυλιά ρίχνονταν ανεξέλεγκτα εναντίον των διαδηλωτών, και οι πυροσβεστικές μάνικες εξακόντιζαν τόνους νερού τραυματίζοντας πολλούς πολίτες. Στις 10 Μαΐου του 1963 όμως, η νίκη έστεψε τις προσπάθειές τους. Υπεγράφη τελικά συμφωνία με τις λευκές αρχές για την απελευθέρωση των 3000 κρατουμένων που κράταγε στα κελιά του ο Σερίφης Κόνορς, την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων στους δημόσιους χώρους και στις προσλήψεις.
…Η πόλη της Αλαμπάμα, Μπίρμπινχαμ είχε 340.000 κατοίκους εκείνη την εποχή και οι νέγροι αντιπροσώπευαν το 40% του πληθυσμού. Όταν στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου άρχισε στις ΗΠΑ το κίνημα των νέγρων για την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων, οι Αρχές της πόλης του Μπέρμιγχαμ, όχι μόνο αρνήθηκαν να δεχτούν οποιαδήποτε μορφή ενσωμάτωσης των νέγρων στη λευκή κοινωνία, αλλά για να δείξουν την αδιαλλαξία τους, απαγόρευσαν την είσοδο των νέγρων στα 68 πάρκα της, στα 38 γήπεδά της, στις 6 πισίνες της και στα 4 γήπεδα του γκολφ. Όταν το 1963 η Ομοσπονδιακή κυβέρνηση προκήρυξε διαγωνισμό για προσλήψεις υπαλλήλων σε δημόσιες θέσεις, από τους 1500 νέγρους που παρουσιάστηκαν στις εξετάσεις με τους απαιτούμενους τίτλους σπουδών μόνο σε 60 επέτρεψαν να πάρει μέρος στο διαγωνισμό. Για τους άλλους θεωρήθηκε ανεπαρκής η προπαρασκευή.
Η πορεία προς την Ουάσιγκτον
Ο Κινγκ, εκπροσωπώντας την οργάνωσή του, ήταν ένας από τους 6 ηγέτες οργανώσεων για τα πολιτικά δικαιώματα, που συμμετείχαν στην “Πορεία προς την Ουάσιγκτον για δουλειά και ελευθερία”.
Ο Κινγκ δίνει την ομιλία “Έχω ένα όνειρο”.
Στις 28 Αυγούστου του 1963 200.000 διαδηλωτές, λευκοί και μαύροι,συναντήθηκαν στο μνημείο του Αβραάμ Λίνκολν για να διαδηλώσουν την αντίθεσή τους σε κάθε μορφή διάκρισης. Σε αυτήν την εκδήλωση διαμαρτυρίας ο Κινγκ θα εκφωνήσει τον διάρκειας 17 λεπτών λόγο του, τον πιο γνωστό από όλους, ξεκινώντας με τη φράση «Εχω ένα όνειρο…». Ο λόγος αυτός θεωρείται απο τους ειδικούς ένας από τους καλύτερους στην ιστορία της ρητορικής στις ΗΠΑ[εκκρεμεί παραπομπή]. Η πορεία προς την Ουάσινγκτον απεδείχθη ιδιαίτερα επιτυχημένη εκστρατεία, αφού το 1964 ψηφίστηκε ο πιο σημαντικός ίσως νόμος που τερμάτιζε κάθε διάκριση μεταξύ των ανθρώπων με βάση τη φυλή, το φύλο, τη θρησκεία ή την καταγωγή. Με αυτόν τον νόμο παραχωρήθηκαν δικαιώματα ψήφου, καταργήθηκαν οι ξεχωριστές δημόσιες αίθουσες για λευκούς και μαύρους, οι διακρίσεις στα σχολεία, στα σωματεία και στους εύρεση εργασίας.
Η φιλειρηνική διάθεση του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, σε συνδυασμό με το αδιαφιλονίκητο κύρος του -ιδιαίτερα μετά τη μνημειώδη ομιλία του στην Ουάσινγκτον- τον αναγόρευσαν σε βασικό συνομιλητή των Αμερικανών προέδρων Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι και Λίντον Τζόνσον για τα θέματα των μειονοτήτων, επίσημο, κατά κάποιο τρόπο, εκπρόσωπο των 22.000.000 μαύρων των Η.Π.Α. Στο τέλος του 1963, το περιοδικό Time, τον ανακήρυξε προσωπικότητα της χρονιάς.
Στις 14 Οκτωβρίου 1964 ο Κινγκ έμαθε ότι του απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Ο Κινγκ παραβρέθηκε στην τελετή που έγινε στο Όσλο στις 10 Δεκεμβρίου του 1964 και παρέλαβε το βραβείο του, στο όνομα των χιλιάδων αγωνιστών του κινήματος των πολιτικών δικαιωμάτων. Το χρηματικό ποσό που παρέλαβε μαζί με το βραβείο το μοίρασε σε διάφορα κινήματα για τα πολιτικά δικαιώματα.