Ρίο: Απόψε η τελετή έναρξης για τη μεγάλη γιορτή

Oι Ολυμπιακοί Αγώνες, ανασύροντας μύθους και εθνικά οράματα στο πέρασμά τους, ίσως για να επιβάλουν την -κάποτε αυτονόητη- κυριαρχία τους, εξακολουθούν να είναι το σημαντικότερο αθλητικό ραντεβού στον πλανήτη. Ένα γεγονός, με οικονομικές, πολιτιστικές, κοινωνικές και πολιτικές αναφορές. Ξοδεύοντας ολοένα και περισσότερα δισεκατομμύρια.

Από τις 5 έως τις 21 Αυγούστου το Ρίο Ντε Τζανέιρο θα γίνει το θέατρο της μεγάλης γιορτής. Οι αγώνες θα γίνουν σε 33 χώρους στο Ρίο και σε 5 χώρους στις πόλεις του Σάο Πάολο, Μπέλο Οριζόντε, Σαλβαδόρ, Μπραζίλια, και Μανάους. Με 10.500 αθλητές από 206 χώρες. Για πρώτη φορά συμμετέχουν το Νότιο Σουδάν, η ομάδα προσφύγων (με την ολυμπιακή σημαία) και το Κόσοβο.

Η πρώτη φορά

Για πρώτη φορά στην ιστορία σε μια χώρα της Νοτίου Αμερικής, πρώτη μετά το 2000 στο Νότιο ημισφαίριο. Οι XXXI, θα είναι οι πρώτοι θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες που γίνονται κατά την διάρκεια της χειμερινής περιόδου στη διοργανώτρια χώρα.

Μόλις δύο χρόνια μετά το Μουντιάλ που διοργάνωσε η Βραζιλία, 82 μήνες από την ημέρα που το Ρίο ντε Τζανέιρο κέρδισε τους Αγώνες, στις 2.10.2009, επικρατώντας στην ψηφοφορία του τρίτου γύρου με 66-32 της Μαδρίτης.

Η απειλή του Ζίκα

Από τότε μέχρι σήμερα, μία ημέρα πριν η φλόγα ανάψει στο απέραντο Maracana, οι Βραζιλιάνοι προσπαθούν, χωρίς τις περισσότερες φορές, επιτυχία, να επιβεβαιώσουν την επιλογή τους, υπερασπίζοντας την πρόκληση «ζήστε το πάθος σας». Ξεπερνώντας τα 11 δις δολάρια σε κόστος, με παραιτήσεις κορυφαίων υπουργών (ανάμεσά τους ο υπουργός Αθλητισμού Τζορτζ Χίλτον), άμεσα εμπλεκόμενων στο κορυφαίο γεγονός, αντιμετωπίζοντας την αύξηση της εγκληματικότητας και την απειλή του ιού Ζίκα αλλά και την κήρυξη του Ρίο από την πολιτειακή κυβέρνηση σε κατάσταση έκτακτης οικονομικής ανάγκης.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο είχαν δημιουργήσει την προσδοκία ότι θα αναδειχθεί η Βραζιλία ως μια παγκόσμια δύναμη. Η πτώση της τιμής του πετρελαίου, με συνέπεια την κατάρρευση των εσόδων και η χειρότερη ύφεση των τελευταίων δεκαετιών προσγειώνουν σε μία δυσάρεστη πραγματικότητα.

Μήνυμα για έναν καλύτερο κόσμο

Η τελετή έναρξης «θα είναι ένα τσουνάμι, και θα αφορά όλους», όπως υπόσχονται οι διεθνούς φήμης Βραζιλιάνοι σκηνοθέτες, Φερνάντο Μειρέρες και Αντρούτσα Γουάντινγκτον. Στην παράσταση που θα παρακολουθήσουν τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι θέλουν να δώσουν ένα παγκόσμιο μήνυμα σε όλους τους κατοίκους του κόσμου: «να προσπαθήσουμε να τον βελτιώσουμε».

Οι αντιρρήσεις στους Αγώνες πολλές, περισσότερες με το πέρασμα του χρόνου. Όπως και οι καταγγελίες των δημοσίων υπαλλήλων για την καθυστέρηση στην καταβολή των δεδουλευμένων και των συντάξεων, αλλά και οργανώσεων για την δυσλειτουργία των νοσοκομείων.

Ασφάλεια και τρομοκρατία

Οι Αρχές της Βραζιλίας θα κινητοποιήσουν περίπου 64.000 αστυνομικούς και 21.000 στρατιώτες για την ασφάλεια των Ολυμπιακών Αγώνων στο Ρίο ντε Τζανέιρο, δύο φορές περισσότερους από όσους κινητοποιήθηκαν στους Αγώνες του Λονδίνου πριν από τέσσερα χρόνια. Είναι το μεγαλύτερο σχέδιο ασφαλείας που έχει αναπτυχθεί στην ιστορία της πόλης.

Θα φυλάξουν τις αθλητικές εγκαταστάσεις, τις συγκοινωνιακές-μεταφορικές υποδομές, το διεθνές αεροδρόμιο της βραζιλιάνικης μεγαλούπολης, το μετρό και το οδικό δικτύου. Και φυσικά ειδικές δυνάμεις θα υπάρχουν για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.

Νωρίς η υπηρεσία πληροφοριών της Βραζιλίας (Abin) επιβεβαίωσε, την απειλή τρομοκρατικής επίθεσης, μετά το βίντεο του Γάλλου Μαξίμ Χουσάρ, μέλους της ριζοσπαστικής ομάδας του Ισλαμικού Κράτους, που τον Νοέμβριο δήλωσε ότι «η Βραζιλία θα είναι ο επόμενος στόχος».

«Καλωσήλθατε στην κόλαση. Η αστυνομία και η πυροσβεστική δεν πληρώνονται, όποιος έρχεται στο Ρίο ντε Τζανέιρο δεν είναι ασφαλής», έγραφε πανό που έβλεπε τους προηγούμενους μήνες κάποιος που έφτανε στο αεροδρόμιο του Ρίο Ντε Τζανέιρο. Παρόμοια μηνύματα είναι γραμμένα με σπρέι σε διάφορα σημεία της πόλης.

Εγκληματικότητα στο Ρίο

Μία πόλη αντιμέτωπη με την εγκληματικότητα. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το Ρίο ντε Τζανέιρο έχει κατά μέσο όρο 428 δολοφονίες το μήνα, ή περίπου 14 την ημέρα, σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου Δημόσιας Ασφάλειας.

Η έκθεση επισημαίνει επίσης την αύξηση του 90,9% των θανάτων στις αστυνομικές επιχειρήσεις, την αύξηση των κλοπών και τις ανταλλαγές πυροβολισμών με εμπλοκή της αστυνομίας στις περιχαρακωμένες από τον κόσμο των Αγώνων, φαβέλες.

Το «Rio 2016» κυριαρχεί σχεδόν τα δύο τελευταία χρόνια, έγινε κυρίαρχη τάση για την πιο διάσημη μηχανή αναζήτησης, ξεπερνώντας το Καρναβάλι, την διάσημη παραλία Copacabana ή το άγαλμα του Χριστού Λυτρωτή. Κάτι που μάλλον δεν θα γνωρίζει η δεκαμελής ομάδα των προσφύγων που θα βρεθούν στους Αγώνες με την δική τους ομάδα που η ΔΟΕ δημιούργησε. Κουβαλώντας ολόκληρη την ζωή τους από την Συρία στη Βηρυτό και από εκεί στην Κωνσταντινούπολη και μετά πίσω στη Σμύρνη, πριν στριμωχθούν σε μια πλαστική λέμβο για να παλέψουν με τα κύματα και να βρεθούν απέναντι.

Ίσως η δική τους παρουσία να είναι ένας καλός λόγος για να ξαναβρούν οι Αγώνες το νόημά τους. Να γίνουν αυτό που πρέπει. Μία γιορτή, όχι ένα πανηγύρι.