Πολωνία: Το Συνταγματικό Δικαστήριο εξετάζει προσφυγή της κυβέρνησης σχετικά με την «υπεροχή του εθνικού έναντι του ευρωπαϊκού δικαίου»

Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας θα αποφανθεί σήμερα σχετικά με ενδεχόμενη υπεροχή του εθνικού δικαίου έναντι του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μέλος της οποίας είναι η Πολωνία. Στο βάθος, υπάρχει η διαμάχη της Βαρσοβίας με την Ενωση σχετικά με την μεταρρύθμιση του πολωνικού δικαστικού συστήματος κατά παραβίασιν του κράτους δικαίου.

Το πολωνικό Συνταγματικό Δικαστήριο συνέρχεται κατόπιν προσφυγής του πρωθυπουργού Ταντέους Μοραβιέτσκι έπειτα από απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης επί μέρους των μεταρρυθμίσεων που εφάρμοσε το υπερσυντηρητικό, εθνικιστικό Κόμμα Δικαίου και Δικαιοσύνης (PiS) που βρίσκεται στην εξουσία

Παλαιοί δικαστές του πολωνικού Συνταγματικού Δικαστηρίου προειδοποίησαν πρόσφατα ότι η εναντίωση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης «αποτελεί παραβίαση των υποχρεώσεων ενός κράτους μέλους και είναι ένα βήμα προς την έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ενωση».

Ο Laurent Pech, καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Middlesex του Λονδίνου, προειδοποίησε μέσω του Twitter ότι μία απόφαση υπέρ της υπεροχής του πολωνικού δικαίου θα εκκινούσε ένα «#Polexit διαρκές από την έννομη τάξη της ΕΕ».

Η κυβέρνηση της Πολωνίας θεωρεί ότι οι μεταρρυθμίσεις τους είναι αναγκαίες «για την καταπολέμηση της διαφθοράς» σε ένα δικαστικό σύστημα στοιχειωμένο από το κομμουνιστικό παρελθόν. Ομως, κατηγορείται ότι απειλεί ευθέως το κράτος δικαίου.

Η μεταρρύθμιση του πολωνικού δικαστικού συστήματος ετέθη σε ισχύ τον Φεβρουάριο 2020 εμποδίζει τους δικαστές να προσφύγουν στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης για ορισμένα νομικά θέματα και συγκροτεί ένα όργανο που αποφαίνεται σχετικά με την ανεξαρτησία των δικαστών.

Συγκροτεί επίσης πειθαρχικό συμβούλιο επιφορτισμένο με την εποπτεία των δικαστών, ανάμεσά τους και εκείνοι του Ανώτατου Δικαστηρίου της Πολωνίας, και έχει την αρμοδιότητα της άρσης της ασυλίας τους για την έκθεσή τους σε ποινική δίωξη ή σε μείωση μισθού.

Ο ευρωπαίος επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρεντέρς ζήτησε την απόσυρση της προσφυγής της πολωνικής κυβέρνησης προς το Συνταγματικό Δικαστήριο, η οποία θέτει σε αμφισβήτηση «μία από τις θεμελιώδεις αρχές του δικαίου της ΕΕ, και κυρίως την αρχή της υπεροχής του ευρωπαϊκού δικαίου έναντι του εθνικού δικαίου, καθώς και την αυθεντία του Δικαστηρίου της ΕΕ.

Το αίτημά του απορρίφθηκε από τον πολωνό πρωθυπουργό και τον υπουργό Δικαιοσύνης Ζμπίγκνιου Ζιόμπρο, ο οποίος έκανε λόγο για «απόδειξη προσβλητικής συμπεριφοράς, εχθρικής ενέργειας και αποικιοκρατικής προσέγγισης ως προς την Πολωνία».

Η Πολωνία έχει καταδικασθεί επανειλημμένως από το Δικαστήριο του Λουξεμβούργου για τις μεταρρυθμίσεις του πολωνικού δικαστικού συστήματος που πλήττουν την ανεξαρτησία των δικαστών.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απειλεί την Βαρσοβία με την εκκίνηση διαδικασίας επί παραβάσει, η οποία μπορεί να οδηγήσει μέχρι την προσφυγή στο Δικαστήριο της ΕΕ.

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)