Nέες πολιτικές για την αντιμετώπιση της παγκοσμιοποίησης

Οι δύο επίτροποι παρουσίασαν το έγγραφο προβληματισμού για την τιθάσευση της παγκοσμιοποίησης, το οποίο αποτελεί ένα από τα θεματικά έγγραφα για το Μέλλον της Ευρώπης, που θα καταθέσει η Επιτροπή μέχρι τον Ιούνιο, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ κατά την παρουσίαση της Λευκή Βίβλου την 1η Μαρτίου.

«Η παγκοσμιοποίηση είναι καλή για την ευρωπαϊκή οικονομία γενικότερα, αλλά αυτό δεν έχει νόημα για τους πολίτες μας όταν τα οφέλη δεν κατανέμονται με δίκαιο και πιο ισότιμο τρόπο», σημείωσε ο Φ. Τίμερμανς, επισημαίνοντας πως «η Ευρώπη πρέπει να συμβάλλει στην αναδιατύπωση του παγκόσμιου εγχειριδίου κανόνων έτσι ώστε το ελεύθερο εμπόριο να γίνει δίκαιο εμπόριο».

Από την πλευρά του, ο Γ. Κατάινεν εξέφρασε την άποψη ότι «η παγκοσμιοποίηση είναι μια τεράστια δύναμη με οφέλη για την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά και με πολλές προκλήσεις». Όπως εξήγησε, για να διατηρηθούν τα οφέλη από το άνοιγμα των αγορών, αλλά και για να αντιμετωπιστούν τα μειονεκτήματά του, «η Ευρώπη πρέπει να προωθήσει μια ισχυρότερη παγκόσμια τάξη βάσει κανόνων, να κινηθεί με αποφασιστικότητα κατά των αθέμιτων πρακτικών, να καταστήσει τις κοινωνίες μας ανθεκτικότερες και τις οικονομίες μας ανταγωνιστικότερες μέσα σε ένα ταχύτατα εξελισσόμενο περιβάλλον».

Σε ό,τι αφορά τα πλεονεκτήματα της παγκοσμιοποίησης για την ΕΕ, το έγγραφο της Επιτροπής αναφέρει πως το παγκόσμιο εμπόριο έδωσε ώθηση στην οικονομική της ανάπτυξη, και κάθε 1 δισ. ευρώ πρόσθετων εξαγωγών στήριξε 14.000 θέσεις εργασίας. Επίσης, προσθέτει πως οι φθηνότερες εισαγωγές έχουν οφέλη ιδίως για τα φτωχότερα νοικοκυριά.

Ωστόσο, σημειώνεται πως τα οφέλη αυτά δεν προκύπτουν αυτόματα ούτε κατανέμονται ισομερώς μεταξύ των πολιτών. «Η Ευρώπη επηρεάζεται επίσης από το γεγονός ότι άλλες χώρες δεν ασπάζονται τα ίδια πρότυπα σε τομείς όπως η απασχόληση, το περιβάλλον ή η ασφάλεια, με αποτέλεσμα οι ευρωπαϊκές εταιρείες να είναι λιγότερο σε θέση να ανταγωνιστούν ξένες εταιρείες σε επίπεδο τιμών και μόνο αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα το κλείσιμο εργοστασίων, απώλειες θέσεων εργασίας ή πιέσεις για υποβάθμιση αμοιβών και όρων απασχόλησης των εργαζομένων», επισημαίνει η ανακοίνωση της Επιτροπής.

«Αυτό όμως δε σημαίνει πως πρέπει να περάσουμε στον απομονωτισμό», δήλωσε ο Φ. Τίμερμανς, υπογραμμίζοντας πως ο «προστατευτισμός δεν μας οδηγεί πουθενά». Ο ίδιος εξέφρασε την αισιοδοξία του σε σχέση -όπως είπε- με δύο χρόνια πριν, καθώς «η νέα γενιά έχει αντιληφθεί πως χρειάζεται μια νέα πνοή».

Πέρα από την άσκηση πιέσεων στο διεθνές περιβάλλον για νέους κανόνες που δημιουργούν ισότιμους όρους ανταγωνισμού μέσω της αντιμετώπισης επιζήμιων και αθέμιτων συμπεριφορών όπως η φοροδιαφυγή, οι κρατικές επιδοτήσεις ή το κοινωνικό ντάμπινγκ, η Επιτροπή εισηγείται την προώθηση νέων πολιτικών και στο εσωτερικό της ΕΕ. Συγκεκριμένα προτείνει εργαλεία για την προστασία και ενδυνάμωση των πολιτών μέσω ισχυρών κοινωνικών πολιτικών και την παροχή της αναγκαίας στήριξης σε εκπαίδευση και κατάρτιση καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Όπως σημειώνεται, η θέσπιση προοδευτικών φορολογικών πολιτικών, η πραγματοποίηση επενδύσεων στην καινοτομία και η εφαρμογή ισχυρών πολιτικών μέριμνας θα συνέβαλαν στην δικαιότερη ανακατανομή του πλούτου. Εν τω μεταξύ, η χρήση των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ για τη στήριξη ευάλωτων περιφερειών και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση για την παροχή βοήθειας σε παραγκωνισμένους εργαζόμενους να βρουν νέα θέση απασχόλησης μπορεί να συμβάλει στην άμβλυνση των αρνητικών συνεπειών.