Μόνιμο «Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας» πλέον στο Κολωνάκι
Τα επιτεύγματα της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας θα μπορούν πλέον να θαυμάζουν Έλληνες και ξένοι επισκέπτες του κέντρου της Αθήνας. Πρόκειται για το νέο μόνιμο «Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Κώστα Κοτσανά», που στις 8 Ιανουαρίου άνοιξε τις πόρτες του στην οδό Πινδάρου 6 στο Κολωνάκι.
Το ανακαινισμένο και ανακατασκευασμένο τριώροφο κτίριο «αρ νουβό» έχει μια μακρά ιστορία, καθώς ανήκε στην οικογένεια της Ασπασίας Μάνου, συζύγου του βασιλιά Αλέξανδρου Α’ και, μεταξύ άλλων, φιλοξένησε για αρκετά χρόνια το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Το μουσείο, με επιφάνεια 700 τετραγωνικών μέτρων, παρουσιάζει τη μόνιμη έκθεση «Οι Ηigh-Tech εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων», η οποία περιλαμβάνει περισσότερα από 100 εκθέματα-αντίγραφα αρχαιοελληνικών μηχανών και άλλων εφευρέσεων, όλα λειτουργικά και τα περισσότερα διαδραστικά, που έως τώρα φιλοξενούνταν στο ομώνυμο μουσείο στο Κατάκολο Ηλείας, και τα οποία κατά καιρούς έχουν περιοδεύσει ανά την Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, της Αμερικής, της Ασίας και στην Αυστραλία.
Η «ψυχή» της προσπάθειας είναι ένας Πατρινός μηχανολόγος-μηχανικός, απόφοιτος της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίων Πατρών, ο 55χρονος Κώστας Κοτσανάς, ο οποίος για περισσότερες από τρεις δεκαετίες έχει μελετήσει και αναπαράξει τις εντυπωσιακές κατασκευές των αρχαίων Ελλήνων μηχανικών τόσο της κλασικής όσο και της ελληνιστικής εποχής, που καλύπτουν μια ευρεία γκάμα, από τους αυτοματισμούς και την καταγραφή του χρόνου, έως τη χαρτογράφηση, την αστρονομία και την κρυπτογράφηση.
Το πρώτο μουσείο του Κ. Κοτσανά στο Κατάκολο, που δημιουργήθηκε χωρίς δημόσια ή ιδιωτική χρηματοδότηση και περιλαμβάνει περισσότερα από 500 λειτουργικά ομοιώματα αρχαιοελληνικών εφευρέσεων, λειτουργεί από το 2003 και έχει δεχθεί πλήθος επισκεπτών μέχρι σήμερα. Παράλληλα, ο Κ. Κοτσανάς, συγγραφέας έξι βιβλίων για την αρχαία ελληνική τεχνολογία, έχει δημιουργήσει το Μουσείο Αρχαίων Ελληνικών Μουσικών Οργάνων και Παιγνιδιών στο Κατάκολο, καθώς και το Μουσείο Αρχιμήδη στην Ολυμπία, όλα με ελεύθερη είσοδο.
Κάθε έκθεμα στο νέο μουσείο της Αθήνας συνοδεύεται από μια εξήγηση του τρόπου λειτουργίας του, ώστε να γίνεται κατανοητό στους επισκέπτες τι βλέπουν. Μεταξύ άλλων, εκτίθενται η αιολόσφαιρα του Ήρωνος (η πρώτη ατμομηχανή της ανθρωπότητας), ο αστρολάβος του Πτολεμαίου, ο «αυτόματος πωλητής» του Ήρωνος (αυτόματο αγγείο με κερματοδέκτη, όπου οι πιστοί έριχναν τον οβολό τους για να πάρουν αγιασμό), οι φρυκτωρίες, ο πρώτος ηχητικός προειδοποιητικός μηχανισμός της ιστορίας, η πρώτη αυτόνομη πτητική μηχανή του πυθαγόρειου Αρχύτα του Ταραντίνου, η πρώτη αυτόματη ανθρωποειδής σερβιτόρα (ένα είδος ρομπότ) από τον Φίλωνα τον Βυζάντιο, το αυτόματο όχημα-κουκλοθέατρο του Ήρωνα, το αυτόματο υδραυλικό ρολόι του Κτησίβιου και, ασφαλώς, ένα αντίγραφο του μηχανισμού των Αντικυθήρων, του θεωρούμενου πρώτου υπολογιστή της ανθρωπότητας.
Οι επισκέπτες μπορούν επίσης να δουν στο νέο μουσείο της Αθήνας, σε ξεχωριστό όροφο, την έκθεση αρχαίων ελληνικών μουσικών οργάνων του Κώστα Κοτσανά, η οποία περιλαμβάνει 42 λειτουργικά ανακατασκευασμένα όργανα, όπως ο ελικώνας και το σύντονο του Πυθαγόρα, η λύρα του Ερμή, η κιθάρα του Απόλλωνα, η ομηρική φόρμιγγα, η πηκτίς της Σαπφούς, ο ελικών του Πτολεμαίου, η σύριγξ του Πανός, η ύδραυλις του Κτησίβιου κ.α.
Παράλληλα, εκτός από τις δύο μόνιμες εκθέσεις, το μουσείο θα παρουσιάζει περιοδικές εκθέσεις σχετικές με την αρχαία ελληνική τεχνολογία, μεταξύ άλλων για τον Αρχιμήδη, τα αρχαία ελληνικά παιγνίδια, την αρχαία ναυπηγική, τις αρχαιοελληνικές πολιορκητικές μηχανές, την αστρονομία κ.α.
Ακόμη, στους χώρους μουσείου θα διοργανώνονται εκπαιδευτικά προγράμματα και εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους, σχετικά με τη ρομποτική, τα μαθηματικά, τις φυσικές επιστήμες κ.α. Επίσης, οι επισκέπτες θα μπορούν να αγοράσουν από το πωλητήριο του μουσείου χειροποίητα μοντέλα, αντίγραφα των εκθεμάτων, μεταξύ άλλων ένα ακριβές αντίγραφο του μηχανισμού των Αντικυθήρων, το φορητό ηλιακό ρολόι του Παρμενίωνος, τον τετράντα του Ίππαρχου, αρχαιοελληνικά πλοία, παιγνίδια, μουσικά όργανα κ.α.
Το μουσείο είναι ανοιχτό τις καθημερινές και τα σαββατοκύριακα από 9 π.μ. έως 5 μ.μ, με γενική είσοδο 5 ευρώ (περιλαμβάνει και ξενάγηση στα ελληνικά και στα αγγλικά). Υπάρχουν μειωμένα εισιτήρια 3,5 ευρώ για φοιτητές, νέους 12-18 ετών, εκπαιδευτικούς, πολύτεκνους, άτομα άνω των 65 ετών και άνεργους, ενώ είναι ελεύθερη η είσοδος για παιδιά έως 11 ετών, ΑμεΑ και στρατευμένους.
Επίσης διοργανώνονται -έπειτα από τηλεφωνική συνεννόηση (τηλ. 211 411 0044)- ομαδικές βιωματικές ξεναγήσεις διάρκειας μίας ώρας ή δύο ωρών για σπουδαστές και μαθητές όλων των τάξεων, ώστε να γνωρίσουν καλύτερα τα τεχνολογικά κατορθώματα των προγόνων μας.
Επειδή το Μουσείο Κοτσανά είναι μη κερδοσκοπικός φορέας, όλα τα έσοδά του θα διατίθενται για τη χρηματοδότηση των μουσειακών και εκπαιδευτικών δράσεών του. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η υπεύθυνη ανάπτυξης Μίνα Μητσομπόνου, ανάμεσα στους στόχους του μουσείου είναι η ανταλλαγή εκθεμάτων με άλλα παρεμφερή μουσεία του εξωτερικού, ενώ το μικρό αντίτιμο εισόδου κρίθηκε αναγκαίο λόγω των αυξημένων λειτουργικών εξόδων του νέου μουσείου.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)