Οι ηλικιωμένοι είναι πιο χαρούμενοι από τους εικοσάρηδες
Παρά τις σωματικές καταπονήσεις που φέρνει το πέρασμα των χρόνων, οι ηλικιωμένοι είναι στην πραγματικότητα πιο ευτυχισμένοι από τους νεαρούς ενήλικες. Αυτά είναι τα αποτελέσματα μίας νέας μελέτης που δημοσιεύτηκε στο Journal of Clinical Psychiatry, στην οποία οι ερευνητές αναλύουν το υλικό που μάζεψαν από ένα τυχαίο δείγμα 1.546 ατόμων ηλικιών 21 έως 99 στο Σαν Ντιέγκο. Ύστερα από τηλεφωνική συνέντευξη, οι άνθρωποι της μελέτης συμπλήρωσαν μια μακροσκελή δημοσκόπηση που ρωτούσε για την σωματική, διανοητική και ψυχική τους υγεία. Τα θέματα περιλάμαναν ερωτήσεις για το πόσο χαρούμενοι και ικανοποιημένοι ήταν με τη ζωή τους, καθώς και πόσο πιεσμένοι, αγχωμένοι ένιωθαν.
«Υπάρχει αυτή η ιδέα ότι οι μεγάλες ηλικίες είναι κακιές, μες στη μιζέρια και ότι οι ηλικιωμένοι έχουν συνήθως κατάθλιψη, γκρινιάζουν και είναι κακοδιάθετοι» αναφέρει ο συγγραφέας της μελέτης Δρ. Ντίλιπ Τζέστε, έανς γηριατρικός ψυχίατρος και διευθυντής του Κέντρου Υγιούς Γήρανσης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Σαν Ντιέγκο. Η ευτυχία και η ευεξία θεωρείται ότι παίρνουν μία καμπύλη σε σχήμα U στην διάρκεια της ζωής μας, η οποία βυθίζεται στη μέση ηλικία πριν να αναδυθεί ξανά αργότερα.
Αυτό όμως δεν είναι που δείχνουν οι μελέτες. Οι μεγάλοι σε ηλικία άνθρωποι ήταν σωματικά πιο αδύναμοι και είχαν μεγαλύτερα διανοητικά προβλήματα απ’ ότι οι νεότεροι -η φυσική επιδείνωση της ηλικίας- αλλά στην ψυχική υγεία, τα πλεονεκτήματα αναποδογύρισαν. Οι άνθρωποι στα 20 και τα 30 τους αναφέρθηκε ότι έχουν τα υψηλότερα επίπεδα κατάθλιψης, άγχους και στρες, καθώς και τα χαμηλότερα επίπεδα ευτυχίας, ικανοποίησης και ευημερίας. Οι ηλικιωμένοι, παραδόξως, ήταν πιο ευτυχισμένοι.
Η μελέτη ήταν απλά ένα στιγμιότυπο στο χρόνο: δεν ακολούθησε τους ανθρώπους να παρακολουθήσει πόσο οι απαντήσεις τους άλλαξαν κατά την διάρκεια της ζωής τους. Αλλά στο σύνολό τους, «καθώς μεγάλωναν, τα πράγματα έμοιαζαν ότι άρχισαν να πηγαίνουν καλύτερα για αυτούς», λέει ο Τζέστε. «Προτείνει ότι με την ηλικία, υπάρχει μια σταδιακή βελτίωση της ψυχικής υγείας.”
Γιατί είναι τόσο τρομερά δύσκολο να είσαι νέος; Μετά την αναταραχή της εφηβείας, η πραγματική ζωή αρχίζει, με πολλές οικονομικές, εκπαιδευτικές, ρομαντικές και επαγγελματικές απαιτήσεις, όπως δηλώνει ο Τζέστε. «Υπάρχει συνεχής πίεση από συνομηλίκους: κοιτάς τους άλλους και πάντα αισθάνεσαι άσχημα ότι δεν είσαι επιτυχημένος, όπως μερικοί από αυτούς, και αισθάνεσαι σαν να έχεις πολλές επιλογές, αλλά δεν τις αξιοποιείς πραγματικά.»
Οι ηλικιωμένοι είναι σε πολύ καλύτερη θέση να διώχνουν τους μικρούς στρεσογόνους παράγοντες της ζωής και να συγκεντρώνουν ένα πολύτιμο πράγμα που ονομάζεται σοφία: το να είσαι συναισθηματικά σταθερός και συμπονετικός, να ξέρεις τον εαυτό σου και να είσαι σε θέση να κάνεις έξυπνες κοινωνικές αποφάσεις, υπογραμμίζει ο Τζέστε.
Ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι η ζωή σήμερα είναι ευκολότερη για τους ηλικιωμένους από ό, τι συνήθιζε να είναι. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα καταθλιπτικά συμπτώματα στα τέλη της ζωής έχουν μειωθεί από το 1998 έως το 2008. Άλλη έρευνα υποστηρίζει την επιδεινωτική τάση για τους νεότερους ενήλικες, οι οποίοι φαίνεται να έχουν περισσότερη κατάθλιψη και άγχος από ότι η νεολαία τις τελευταίες δεκαετίες.
Αν και οι λόγοι δεν είναι ακόμη σαφείς, «είναι κατανοητό ότι οι αλλαγές στην κοινωνική λειτουργία, λόγω της σταδιακής παγκοσμιοποίησης, της τεχνολογικής ανάπτυξης, της αύξησης του ανταγωνισμού για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και τις καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας, καθώς και της αλλαγής των ρόλων των γυναικών στην κοινωνία είναι πιθανό να έχουν επιπτώσεις στις νέες γυναίκες και τους νέους άντρες περισσότερο από ότι θα μπορούσε να επηρεάσει τους ηλικιωμένους », συμπληρώνει ο Τζέστε. «Οποιεσδήποτε σχετικά ταχείες αλλαγές τείνουν να φέρνουν άγχος στους ανθρώπους που πλήττονται περισσότερο.»
Πηγή: Time