Συγχώνευση Attica Bank – Παγκρήτιας Τράπεζας: Υπέρ επί της Αρχής ΝΔ και ΠΑΣΟΚ
Την υπερψήφιση επί της Αρχής του νομοσχεδίου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Κύρωση της από 18.7.2024 Σύμβασης Συγχώνευσης και Επένδυσης μεταξύ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης με την επωνυμία THRIVEST HOLDING LTD για τη συγχώνευση της Attica Bank με την Παγκρήτια Τράπεζα» δήλωσαν ο εισηγητής της ΝΔ και ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ. Αντίθετα τα υπόλοιπα κόμματα δήλωσαν πως θα το καταψηφίσουν
Ειδικότερα, ο εισηγητής της ΝΔ Στέλιος Πέτσας, ζήτησε την υπερψήφιση της κύρωσης καθώς όπως τόνισε «πρόκειται για μια επωφελή σύμβαση για την ελληνική οικονομία, το Ελληνικό Δημόσιο, τους φορολογουμένους, τους καταθέτες και τους μετόχους των δύο τραπεζών -Attica Bank και Παγκρήτιας Τράπεζας- που συγχωνεύονται».
Τόνισε πως «δημιουργείται ένας ισχυρός 5ος τραπεζικός πυλώνας στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα που θα συμβάλει αποφασιστικά στην αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τραπεζικό κλάδο». Υπογράμμισε πως η εντολή την οποία έδωσε το ΤΧΣ στην JP Morgan να προχωρήσει σε παράλληλη διερεύνηση πιθανού άλλου επενδυτικού ενδιαφέροντος εκτός της Thrivest, αυτή απέβη άκαρπη. Από τη συμφωνία αυτή, είπε ο κ. Πέτσας, πραγματοποιείται αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Attica Bank κατά 735 εκατ. ευρώ στην οποία θα συμμετάσχουν το ΤΧΣ, ο e-ΕΦΚΑ, η Thrivest μαζί με ιδιώτες επενδυτές και το ΤΜΕΔΕ. Με το ποσό αυτό η Attica Bank θα αποπληρώσει άμεσα στο Ελληνικό Δημόσιο Tier 2 ομόλογο, ύψους 100 εκατ. ευρώ περίπου, λήξης 2028, του οποίου – αν δεν γινόταν η συμφωνία – θα ήταν εξαιρετικά αβέβαιη η αποπληρωμή του. Στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου θα εισφέρουν το ΤΧΣ ποσό 475,1 εκατ. ευρώ, ο e-ΕΦΚΑ 47,9 εκατ. ευρώ, το ΤΜΕΔΕ 12 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, η καθαρή χρηματική συνεισφορά του Δημοσίου θα είναι 423 εκατ. ευρώ. Επιπλέον το Δημόσιο θα έχει όφελος άλλα 44 εκατ. ευρώ τα οποία δεν θα χρειαστεί να καταβάλει το 2025 στη νέα τράπεζα που δημιουργείται μετά τη συγχώνευση. Πρόσθεσε και τη δέσμευση της τράπεζας να αποπληρώσει πρόωρα τα αξιόγραφα που το Δημόσιο ανέλαβε με την παρ. 1α του άρθρου 1 του ν. 3723/2008 (Α’ 250). Με τον τρόπο αυτό, είπε ο βουλευτής, το Δημόσιο θα εισπράξει το συνολικό ποσό των 100.200.000 ευρώ, απομειώνοντας ισόποσα το δημόσιο χρέος για το έτος 2024. Η Thrivest με τους ιδιώτες επενδυτές θα εισφέρουν έως 200 εκατ. ευρώ καθώς και το σύνολο των μετοχών της Παγκρήτιας Τράπεζας που απορροφάται από την Τράπεζα Αττικής. Η νέα τράπεζα μετά και την ένταξη στον «Ηρακλή» μειώνει το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων από 60% σε 3%, ποσοστό αντίστοιχο με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ο νέος τραπεζικός πόλος θα ανήκει κατά πλειοψηφία στους ιδιώτες με ισχυρά δικαιώματα μειοψηφίας για το ΤΧΣ και το Δημόσιο.
Ο κ. Πέτσας, απέρριψε ως «μικροπολιτική και έωλη» την κριτική που έχουν ασκήσει ο ΣΥΡΙΖΑ και τα κόμματα της ελάσσονας Αντιπολίτευσης καθώς όπως είπε «αγνοούν όλα τα οφέλη που επέρχονται και τους κινδύνους που απετράπησαν. Αποσιωπούν τον εκμηδενισμό της συμμετοχής του ΤΧΣ στην Attica Bank και αποκρύπτουν το γεγονός ότι οι ιδιώτες επενδυτές εκτός από τα μετρητά βάζουν και μια «νέα» τράπεζα αντίστοιχου μεγέθους της Attica Bank» και πρόσθεσε απευθυνόμενος στην αξιωματική αντιπολίτευση ότι «επειδή δεν είμαστε λωτοφάγοι, πάει πολύ να εγκαλούν την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, εκείνοι που έκλεισαν τις τράπεζες».
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Καραμέρος, από την δική του πλευρά, αντιτάχθηκε στην κύρωση της συμφωνίας καταλογίζοντας στην κυβέρνηση ότι «υπονομεύει το δημόσιο συμφέρον». Ζήτησε να γίνει ουσιαστική συζήτηση για το τι συμβαίνει στον τραπεζικό τομέα, με τον ύψος του αναβαλλόμενου φόρου με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες καθώς και με το spread των επιτοκίων μεταξύ καταθέσεων και χορηγήσεων. Απαιτείται είπε στην Βουλή «να γίνει μια κατανοητή συζήτηση για τη συνολική πολιτική της ανακεφαλαιοποίσης που έγινε για τη διάσωση των τραπεζών με χρήματα του ελληνικού Δημοσίου». Υποστήριξε ότι η πολιτική αυτή «δεν σημαίνει κανένα όφελος για τον Έλληνα πολίτη και δεν βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα του ολιγοπωλιακού τραπεζικού συστήματος που δρα με εναρμονισμένες πολιτικές».
Ειδικά για την προς κύρωση συμφωνία, ο κ. Καραμέρος είπε ότι «δεν υπάρχει καμία μελέτη βιωσιμότητας και εγγυήσεων». Καταλόγισε στην επιχειρηματολογία του υπουργού Οικονομικών και του διοικητή της ΤτΕ «αντιφάσεις, ανακρίβειες» και «κινδυνολογίας για κούρεμα καταθέσεων». Επισήμανε ότι με τη συγχώνευση των δύο τραπεζών δεν τελειώνει το θέμα των άλλων μη συστημικών τραπεζών. Δεν απαντάτε εάν διατηρείται, προστατεύεται ή βελτιώνεται κατά το Νόμο, η αξία των μετοχών του ΤΧΣ και συνεπώς του Δημοσίου με την συγκριμένη αύξηση κεφαλαίου έτσι ώστε να μην τίθεται και θέμα απιστίας κατά του δημοσίου». Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, ρώτησε «εάν η ΝΔ έχει ή όχι 20 εκατ. ευρώ δάνεια στην Τράπεζα Αττικής». Επισήμανε ως βλαπτική για την ελληνική οικονομία τις αναφορές πίεσης ότι δήθεν κινδυνεύουν οι καταθέσεις με κούρεμα των δύο τραπεζών εάν δεν προχωρήσει η συμφωνία αυτή. Εμείς, είπε ο κ. Καραμέρος ως ΣΥΡΙΖΑ «θέλουμε τον ανταγωνισμό, νέες συστημικές και μη τράπεζες που θα σπάσουν το ολιγοπώλιο, και τον αποκλεισμό χρηματοδότησης των μικρών επιχειρήσεων» αλλά εδώ «δεν υπάρχει καμία εγγύηση ή διαβεβαίωση για κάτι τέτοιο. Εμείς έχουμε ανοιχτό μέτωπο με τα καρτέλ σε όλη την οικονομία. Το Δημόσιο με τα δικά του κεφάλαια θα μπορούσε να εξυγιάνει την τράπεζα και να προσελκύσει επενδυτές. Δεν είμαστε κατά της δημιουργίας του 5ου πυλώνα, κατά των επενδυτών αλλά δεν σας έχουμε καμία εμπιστοσύνη». Ο κ. Καραμέρος παράλληλα άσκησε έντονη κριτική γιατί το υπουργείο δεν έχει δώσει παράταση στην υποβολή των φορολογικών δηλώσεων.
Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ Παύλος Γερουλάνος είπε πως επί της Αρχής, το κόμμα του θα ψηφίσει το νομοσχέδιο. Με το «παρών» θα ταχθεί στο άρθρο 1 γιατί δεν παρέχονται οι απαιτούμενες εγγυήσεις ενώ θετικά θα ψηφίσει στα άρθρα 2 και του της Συμφωνίας. Ο κ. Γερουλάνος είπε ότι η κυβέρνηση «πιστεύει πως οι δυνατές τράπεζες θα δημιουργήσουν δυνατούς δανειολήπτες, ενώ εμείς πιστεύουμε ότι οι δυνατοί δανειολήπτες είναι εκείνοι που θα δημιουργήσουν δυνατές τράπεζες». Καταλόγισε στην οικονομική και κοινωνική πολιτική της κυβέρνησης ότι «βάζει πάνω από την κοινωνία το κέρδος» και αναφέρθηκε στις διαφορετικές ιδεολογικές διαφορές, επιλογές και προτάγματα που έχει το ΠΑΣΟΚ με τη ΝΔ. Ειδικά για την υπό συζήτηση Συμφωνία, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ είπε ότι «εδώ που φτάσαμε – και είναι ένα μεγάλο ερώτημα γιατί φτάσαμε εδώ- η συγχώνευση της Attica Bank με την Παγκρήτια, εξυγιαίνει δύο προβληματικές τράπεζες και δημιουργεί έναν μικρό τραπεζικό πυλώνα για την αύξηση του τραπεζικού τομέα, άρα και των εργαλείων που δίνονται σε περισσότερους ανθρώπους για να δημιουργούν, εάν βέβαια η συμφωνία πληροί κάποιους όρους» και αναρωτήθηκε αν η νέα τράπεζα «θα φέρει κάποια πραγματική διαφορά στην δανειοδότηση των ΜμΕ; θα προσθέσει κάτι στον τραπεζικό ανταγωνισμό; Θα προστατευτούν οι εργαζόμενοι στις δύο αυτές τράπεζες, θα έχει μικρότερες προμήθειες και εάν “ναι” τι μας κάνει να πιστεύουμε κάτι τέτοιο». Ο κ. Γερουλάνος τόνισε πως «η ταμπακιέρα, του θέματος, είναι πόσο θα κοστίσει όλη αυτή η άσκηση και ποιος θα πληρώσει τελικά το μάρμαρο», αν θα έχει κάποιο όφελος ο πολίτης, ο συναλλασσόμενος και η κοινωνία. Αυτές τις τρεις ημέρες κοινοβουλευτικής διαβούλευσης -είπε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ- σε όλα αυτά δεν έχουμε καμία απάντηση «παρά μόνο ακούμε για τον μπαμπούλα ότι θα χαθούν καταθέσεις. Εγγυηθείτε ότι αυτό που πάμε να κάνουμε θα είναι άμεσα και έμμεσα προς όφελος του ελληνικού Δημοσίου. Επιτέλους σοβαρευτείτε, σεβαστείτε τον ελληνικό λαό».
Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ Αφροδίτη Κτενά δήλωσε πως το κόμμα θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο καθώς «δεν αποτελεί τίποτε άλλο από μια ακόμη διάσωση μεγάλων ιδιωτικών επιχειρήσεων, εν προκειμένω τραπεζών, από το κράτος και η ολοκλήρωση ενός εγκλήματος, αυτού της κλοπής των αποθεματικών του Ταμείου των Μηχανικών». Πρότεινε ότι «αντί να διασώζονται τράπεζες, που αποτελούν μέρος του προβλήματος, να επιστραφούν τα κλεμμένα από τα αποθεματικά του Ταμείου των Μηχανικών και να δοθούν γενναίες αυξήσεις στις συντάξεις. Να απαλλαγούν τα νοικοκυριά από την εξυπηρέτηση του δυσβάσταχτου ιδιωτικού χρέους, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις τράπεζες αλλά και τα ασφαλιστικά Ταμεία και την εφορία καθώς έχουν υπερχρεωθεί χωρίς να φταίνε». Το ΚΚΕ, είπε, υποστηρίζει ότι «θα πρέπει να διαγραφεί ένα σημαντικό κομμάτι του χρέους που έχουν τα λαϊκά νοικοκυριά στις τράπεζες για να μπορούν να ανασάνουν» και «ο μόνος δρόμος για αυτό είναι να υπάρχει σύγκρουση με τις πολιτικές που μας έφεραν έως εδώ, σύγκρουση με τους μεγάλους ομίλους και τις πολιτικές της ΕΕ. Η πάλη για άλλη ανάπτυξη με επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του».
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Βασίλης Βιλιάρδος, δήλωσε ότι «εάν στηρίζαμε τη συγχώνευση αυτή, θα είμαστε ανεύθυνοι καθώς είναι σε βάρος του Δημοσίου». Επέκρινε τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες που ακολουθήθηκαν για την κύρωση της συμφωνίας αυτής και μίλησε «για κυβερνητικές μεθοδεύσεις. Χαρακτήρισε «απαράδεκτο ο κεντρικός τραπεζίτης (εν. τον διοικητή της ΤτΕ) να διασπείρει τον πανικό για την κατάρρευση των δύο τραπεζών για να πιέσει ενδεχομένως την κυβέρνηση για τη συγχώνευσή τους». Εξέφρασε την αμφιβολία του ότι η λύση που προωθείται είναι η καλύτερη που θα μπορούσε να υπάρξει. Επέκρινε την εποπτεία που ασκεί η ΤτΕ στο τραπεζικό σύστημα. Ο βασικός στόχος, είπε ο βουλευτής, της συγχώνευσης είναι η μείωση των κόκκινων δανείων που έχουν. Υποστήριξε ότι «οι ιδιώτες με μικρότερα κεφάλαια παίρνουν την πλειοψηφία των μετοχών σε αντίθεση με το ΤΧΣ που έχει εισφέρει υψηλότερα ποσά» λέγοντας πως εδώ «έχουμε μια συναλλαγή σε βάρος του Δημοσίου». Δεν μπορεί είπε, «να συμφωνήσουμε στο γεγονός ότι μια πολύ μικρότερη τράπεζα με χειρότερο χαρτοφυλάκιο λαμβάνει τον έλεγχο μιας πολύ μεγαλύτερης τράπεζας που είναι και εισηγμένη στο Χρηματιστήριο». Ο κ. Βιλιάρδος ανέφερε ότι το Ταμείο των Μηχανικών περιπίπτει σε ακόμα χειρότερη κατάσταση καθώς εκτός του 1 δισ. ευρώ που έχει μέχρι σήμερα καταβάλει από το 1996 και μετά, θα πρέπει σήμερα να δώσει άλλα 12 εκατ. ευρώ εάν αποφασίσει να συμμετέχει στο νέο σχήμα με μόλις 1,2% σε αυτό. Η Συμφωνία αυτή είπε μεταξύ άλλων ο αγορητής της Ελληνικής Λύσης «δεν δικαιολογείται από καμία οπτική» και χαρακτήρισε και ως «ανέκδοτο ότι σχηματίζεται ο 5ος πυλώνας».
Ο ειδικός αγορητής της Νέας Αριστεράς Δημήτρης Τζανακόπουλος τάχθηκε κατά του νομοσχεδίου. Καταλόγιζε «στην κυβέρνηση και στον κεντρικό τραπεζίτη ότι επιχειρούν να γράψουν την τραπεζική και οικονομική ιστορία της χώρας από την αρχή ξεκινώντας την τραπεζική κρίση από το 2015 και μετά, ξεχνώντας τις δύο προηγούμενες τραπεζικές ανακεφαλαιοποιήσεις που είχαν χρειαστεί να γίνουν πριν». Επέκρινε τον τρόπο διάσωσης των τραπεζών που επέλεξαν οι κυβερνήσεις της ΝΔ. Εστίασε στο θέμα του αναβαλλόμενου φόρου λέγοντας πως «αυτό είναι ένα σημαντικό εργαλείο που η κυβέρνηση έχει στη διάθεσή της για να μαζέψει την κατάσταση στο τραπεζικό μας σύστημα και να σπάσει το καρτέλ, αλλά δεν θέλει να το κάνει». Για τη συζητούμενη συγχώνευση των δύο τραπεζών, ο κ. Τζανακόπουλος είπε ότι «δεν υπάρχει κανένα έγγραφο που να τεκμηριώνει ότι δεν υπήρχε άλλος ενδιαφερόμενος επενδυτής και οποιαδήποτε άλλη λύση». Υποστήριξε ότι θα μπορούσε να προχωρήσει η λύση της απορρόφησης με την αλλαγή του άρθρου 145 Β του νόμου του 2014 με μια νομοθετική αλλαγή. Το ΤΧΣ, είπε, θα μπορούσε να διασώσει τις τράπεζες καθώς δεν είναι συστημικές τράπεζες. Εσείς όμως, ανέφερε ο κ. Τζανακόπουλος, «θέλετε να ιδιωτικοποιήσετε αυτές τις δύο τράπεζες» χρησιμοποιώντας «τις κινδυνολογίες του Α΄Μνημονίου» κάτι «που δεν υποστηρίζεται ούτε από την πορεία της οικονομίας, ούτε από το μέγεθος των δύο αυτών τραπεζών». Ο βουλευτής χαρακτήρισε ετεροβαρείς για το δημόσιο την διανομή μετοχών καθώς, όπως είπε, «βάζει δυόμισι φορές περισσότερα χρήματα από τους ιδιώτες και έχει μειοψηφικό πακέτο μετοχών», πρόκειται «για μια παράλογη εξίσωση» για αυτό άλλωστε «η συμφωνία αυτή έρχεται για κύρωση από την Βουλή». Εκτίμησε ότι «δεν θα δουλέψει ο ανταγωνισμός». Για την κατάσταση της Attica Bank απέδωσε ευθύνες στην κυβέρνηση και τον διοικητή της ΤτΕ.
Ο ειδικός αγορητής της «Νίκης», Ανδρέας Βορύλλας, δήλωσε ότι το κόμμα του θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο, υποστηρίζοντας πως η συγχώνευση αυτή «είναι ένα νέο σκάνδαλο». Παρόμοια συγχώνευση παρατήρησε πως «δεν έχουμε ξαναδεί να γίνεται στην χώρα μας, με δύο μικρές προβληματικές τράπεζες» και δεν εξασφαλίζει τη βεβαιότητα να δημιουργηθεί ένας 5ος τραπεζικός πυλώνας, καθώς η νέα τράπεζα, κληρονομεί όλα τα δομικά προβλήματα των δύο υφιστάμενων μικρών τραπεζών». Ο κ. Βορύλλας δήλωσε την κάθετη διαφωνία στην παράδοση των μετοχών που κατέχει σήμερα το ΤΧΣ λαμβάνοντας μειοδοτικό πακέτο μετοχών στο νέο σχήμα όταν έχει δώσει μεγαλύτερα κεφάλαια. Πρόκειται είπε «για μια παράνομη παράδοση ακόμα και αν η συμφωνία κυρωθεί από την Βουλή καθώς -κατά την γνώμη μας- στοιχειοθετούνται τα αδικήματα της απιστίας και της παράβασης καθήκοντος». Πρότεινε να οριστεί κατ’ ελάχιστον τίμημα 338,1 εκατ. ευρώ για την μεταβίβαση των 180 εκατ. ευρώ τίτλων κτήσης από το ΤΧΣ στην Thrivest. Η καλύτερη λύση είπε «είναι οι δύο τράπεζες να απορροφηθούν από τις τέσσερις υπάρχουσες συστημικές τράπεζες και στην συνέχεια να γίνει προσπάθεια να ρυθμιστούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνειά τους. Και η ΤτΕ να εξετάσει πως προέκυψαν αυτά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και να καταλογίσει ευθύνες».
Ο ειδικός αγορητής της Πλεύσης Ελευθερίας Αλέξανδρος Καζαμίας είπε ότι το νομοσχέδιο αυτό «επιβεβαιώνει το γεγονός ότι πολλές από τις επιπτώσεις της μεγάλης κρίσης του 2008 – 2009 είναι δυστυχώς ακόμα μαζί μας». Απέδωσε ευθύνες σε όλες διαχρονικά τις κυβερνήσεις μέχρι σήμερα. Τόνισε πως «η κερδοφορία των τραπεζών δεν είναι ο πρώτος στόχος ενός υγιούς τραπεζικού συστήματος» όπως είναι άλλο «η βιωσιμότητά τους και τα υπερκέρδη των τραπεζών που καταλήγουν στις τσέπες των μετόχων και όχι της κοινωνίας και τους πολίτες». Σήμερα είπε οι πολίτες έχουν απέναντί τους ένα εχθρικό τραπεζικό σύστημα». Για την προτεινόμενη συγχώνευση των δύο τραπεζών είπε ότι «οι διαφωνίες μας είναι στη λύση που προβλέπει για τα κόκκινα δάνειά τους καθώς η μεταφορά τους στον ΗΡΑΚΛΗ θα καταστρέψει πολλά νοικοκυριά και ΜμΕ. Στην απώλεια της μετοχικής κυριαρχίας του ΤΧΣ, δηλαδή του δημοσίου και του e-ΕFKA. Εδώ, έχουμε είπε «ιδιωτικοποίηση με χρήματα των φορολογουμένων». Η δε, περιβόητη δημιουργία της 5ης συστηματικής τράπεζας που θα προκύψει, εκτίμησε ο βουλευτής, δεν θα αυξήσει τον ανταγωνισμό στο τραπεζικό μας σύστημα. Ο κ. Καζαμίας είπε πως «η Πλεύση Ελευθερίας έχει σοβαρές αντιρρήσεις για την λύση που προτείνει η κυβέρνηση για την Attica Bank και την Παγκρήτια».
Ο ειδικός αγορητής των «Σπαρτιατών» Αθανάσιος Χαλκιάς, δήλωσε πως το κόμμα του θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο επικρίνοντας τις διαχρονικές λύσεις που δόθηκαν στην αντιμετώπιση της τραπεζικής κρίσης από το 2008 μέχρι σήμερα λέγοντας ότι αυτό που επιτεύχθηκε «είναι μια τρύπα στο νερό». Για τη συγχώνευση των τραπεζών Attica Bank και την Παγκρήτια Τράπεζα είπε ότι «το μόνο συμβαλλόμενο μέρος είναι αυτό της THRIVEST. Δεν αυξάνεται ο ανταγωνισμός, δεν αυξάνεται η δανειοδότηση των ΜμΕ και των πολιτών» και πρόσθεσε πως «ο Έλληνας και η Ελληνίδα δεν έχει ανάγκη από μια ακόμη τράπεζα αλλά από υγεία, στέγαση, αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης». Παράλληλα, ο κ. Χαλκιάς άσκησε γενικευμένη κριτική στην κυβέρνηση για όλα τα θέματα.