Ψυχιατρική μεταρρύθμιση: Ένσταση αντισυνταγματικότητας από ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ
Ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ κατέθεσαν ένσταση αντισυνταγματικότητας επί του άρθρου 65 του νομοσχεδίου για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση που προβλέπει δυνατότητα ενίσχυσης δημόσιων δομών του ΕΣΥ με επίκληση των υπηρεσιών των ιδιωτών ιατρών και παρόχων για την αντιμετώπιση αναγκών που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Το άρθρο προσδιορίζει και τις κυρώσεις σε περίπτωση που ιδιώτες γιατροί αρνηθούν να ενισχύσουν το ΕΣΥ σε τέτοιες περιπτώσεις κινδύνου για τη δημόσια υγεία, δηλαδή καταγγελία της σύμβασής του με τον ΕΟΠΥΥ και απαγόρευση της πρόσβασής τους στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης. Την ένσταση αντισυνταγματικότητας δήλωσε ότι στηρίζει και η Νέα Αριστερά
«Οι κυρώσεις που προβλέπει το νομοσχέδιο σε περίπτωση που οι ιδιώτες γιατροί αρνηθούν, όπως έχουν συνταγματικό δικαίωμα να κάνουν, στην πρόσκληση για συμμετοχή σε εφημερίες τελικά δεν θίγουν τους ιατρούς αλλά τους ασθενείς και κυρίως τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα», είπε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Παναγιωτόπουλος και κάλεσε την κυβέρνηση να αποσύρει το εν λόγω άρθρο, διότι «είναι παράλογο, είναι αντισυνταγματικό, είναι πέραν πάσης ιατρικής δεοντολογίας, προσβάλλει τον επιστημονικό κόσμο της χώρας».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Διονύσης Καλαματιανός είπε ότι το κόμμα του καταθέτει ένσταση αντισυνταγματικότητας για το άρθρο 65 του νομοσχεδίου και ειδικότερα σχετικά με την κύρωση που προβλέπει για τους γιατρούς που αποκλείονται από την πρόσβαση στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Η ένσταση, όπως τόνισε, υποβάλλεται και ενόψει της εισήγησης της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ Δημήτρης Μάντζιος είπε ότι το κόμμα του καταθέτει ένσταση αντισυνταγματικότητας για το άρθρο 65 του νομοσχεδίου διότι η διάταξη πάσχει, ως πολιτικώς άστοχη και κυρίως ως νομικώς εσφαλμένη και πλήρως αντιβαίνουσα στο πνεύμα και στο γράμμα του Συντάγματος κατά τέσσερις διαφορετικούς λόγους και σε τέσσερις διατάξεις αυτού. Ο κ. Μάντζιος ενημέρωσε ότι η ΚΟ του ΠΑΣΟΚ καταθέτει και αίτηση ονομαστικής ψηφοφορίας επί της αρχής του νομοσχεδίου, επί του άρθρου 29 «Ίδρυση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία ”Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων” – Ένταξη δομών, μονάδων, υπηρεσιών και προγραμμάτων ΟΚΑΝΑ και ΚΕΘΕΑ – Ένταξη λοιπών δημόσιων μονάδων απεξάρτησης», του άρθρου 51 «Ορισμός Εθνικού Συντονιστή για την Αντιμετώπιση των Εξαρτήσεων – Αντικατάσταση παρ. 1 άρθρου 49 ν. 4139/2013» και του άρθρου 65 «Ενίσχυση των δημοσίων δομών υγείας από ιδιώτες παρόχους και ιδιώτες ιατρούς για την αντιμετώπιση αναγκών που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία- Εξουσιοδοτική διάταξη – Τροποποίηση άρθρου 56 και αντικατάσταση παρ. 11 άρθρου 71 ν. 4931/2022» του νομοσχεδίου.
Η Επιστημονική Υπηρεσία στην έκθεση της αναφέρει ότι κρίσιμος, ως προς την προτεινόμενη ρύθμιση για την ενίσχυση των δημοσίων δομών υγείας από ιδιώτες παρόχους και ιδιώτες ιατρούς είναι ο έλεγχος:
α. αν η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί αποτελεί εξαιρετική και έκτακτη περίπτωση ή περίπτωση που ανάγεται σε πάγιες ή και διαρκείς ανάγκες, και που θα μπορούσε να έχει αποτραπεί με έγκαιρο και ορθολογικό προγραμματισμό για την κάλυψη των εκάστοτε αναγκών,
β. πώς ορίζεται και τεκμηριώνεται εκάστοτε ο «απολύτως απαραίτητος χρόνος»,
γ. αν, πράγματι, η προτεινόμενη λύση, η οποία συνεπάγεται περιορισμό δικαιωμάτων, αποτελεί την έσχατη λύση για την επίλυση του προβλήματος και τη θεραπεία του αντίστοιχου δημόσιου σκοπού,
δ. αν παρέχονται επαρκείς αντισταθμιστικές παροχές στους θιγόμενους ιατρούς, και
ε. αν η επιβολή της διοικητικής κύρωσης τελεί σε σχέση αναλογικότητας προς την παράβαση (λ.χ., αν η κύρωση θα είναι ισόχρονη με την παραβιασθείσα υποχρέωση του ιδιώτη ιατρού παροχής υπηρεσιών σε δομή του ΕΣΥ ή αν θα εκτείνεται και πέραν αυτής).
«Ανεξαρτήτως του αν η επιβολή της ως άνω υποχρέωσης κριθεί σύμφωνη με το Σύνταγμα ή όχι, ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει ως προς τη θέσπιση, εν προκειμένω, κύρωσης για την άρνηση ιδιώτη ιατρού να παράσχει τις υπηρεσίες του, η οποία συνίσταται στον αποκλεισμό της πρόσβασής του στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (Σ.Η.Σ.) της ΗΔΙΚΑ ΑΕ. Πέραν των ζητημάτων που εγείρει η προτεινόμενη ρύθμιση ως προς την προσβολή της αρχής της ελευθερίας των συμβάσεων, η εν λόγω κύρωση συνδέει, κατά τρόπο που δεν φαίνεται να συνάδει προς το πλέγμα των σχετικών συνταγματικών ρυθμίσεων, την προστασία της δημόσιας υγείας (άρθρο 21 παρ. 3 του Συντάγματος) με το δικαίωμα των ασθενών να επιλέγουν τον ιατρό τους στο πλαίσιο της αρχής της αυτονομίας του ασθενούς, ως θεμελιώδους αρχής του δικαίου της υγείας, που ανάγεται στην προστασία της αξίας του ανθρώπου (άρθρο 2 παρ. 1 του Συντάγματος) και τη λειτουργία του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης (άρθρο 22 παρ. 5 του Συντάγματος). Άλλωστε, ο αποκλεισμός ιατρού -και συνακόλουθα των ασθενών του, βλαπτομένων από τον αποκλεισμό αυτόν, ευνοήτως- από την Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση (η οποία συνεπάγεται ουσιώδη οικονομικά και άλλα οφέλη για τους ασφαλισμένους στο σύστημα κοινωνικής ασφάλειας) δεν διαθέτει καν συνάφεια προς την παράβαση από τον ιατρό της υποχρέωσής του να παρέχει υπηρεσίες προς τις δομές του ΕΣΥ», επισημαίνει η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής.
Ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης έχει εκτιμήσει ότι το μέτρο δεν θα χρειαστεί να εφαρμοστεί και δεν θα χρειαστεί συνεπώς να εκδοθεί και η συγκεκριμένη Υπουργική Απόφαση. Ωστόσο έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα αποσύρει το άρθρο. Την περασμένη Παρασκευή ενημέρωσε εξάλλου τα μέλη της επιτροπής ότι ιδιώτες γιατροί έχουν ήδη ανταποκριθεί να στηρίξουν τα νοσοκομεία σε περιοχές όπως η Κως και η Ξάνθη. Έχει επίσης εκτιμήσει ότι με τη νέα πολιτική των κινήτρων, με τη νέα πολιτική για τις άγονες περιοχές, με τα αυξημένα χρήματα που θα δοθούν στους γιατρούς, για να πάνε στις περιοχές αυτές, θα είναι πολύ καλύτερο το αποτέλεσμα σε τέσσερις μήνες περίπου, όταν θα γίνει η νέα προκήρυξη, τον Σεπτέμβριο και θα μπορέσει το υπουργείο να δει πόσους θα διορίσει, από τον Δεκέμβριο και μετά σε μόνιμες θέσεις.