Γιατί προτιμάμε να βλέπουμε δραματικές ταινίες, όπως ο «Τιτανικός»;
Η παρακολούθηση ενός δακρύβρεχτου φιλμ όπως ο «Τιτανικός» ή η «Λίστα του Σίντλερ» βοηθά τους ανθρώπους αφενός να νιώθουν πιο ανθεκτικοί στον σωματικό πόνο και αφετέρου να νιώσουν πιο κοντά, επειδή απελευθερώνει στον εγκέφαλό τους τις ενδορφίνες. Αυτές οις χημικές ουσίες αποτελούν ένα φυσικό παυσίπονο και παράλληλα ευνοούν τους κοινωνικούς δεσμούς, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα.
Αυτό, κατά τους επιστήμονες, εξηγεί εν μέρει γιατί στους περισσότερους ανθρώπους αρέσει να βλέπουν στην οθόνη της τηλεόρασης και του κινηματογράφου δραματικές ταινίες (συχνά τις ίδιες ξανά και ξανά), ακόμη κι αν η κατάληξή τους είναι τραγική – ή ίσως ακριβώς γι’ αυτό. Κάτι ανάλογο φαίνεται πως συμβαίνει με τα μυθιστορήματα που είναι γεμάτα με δράμα και αγωνία.
Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, με επικεφαλής τον καθηγητή εξελικτικής ψυχολογίας Ρόμπεν Ντάνμπαρ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Open Science” της Βασιλικής Εταιρείας επιστημών της Βρετανίας, σύμφωνα με το BBC και το “Science”, μελέτησαν δύο ομάδες συνολικά 169 εθελοντών. Η μία ομάδα κλήθηκε να παρακολουθήσει τη δραματική ιστορία ενός άστεγου με τραγική παιδική ηλικία (σεξουαλική κακοποίηση, ναρκωτικά, φυλακή), ενώ παράλληλα μια άλλη ομάδα έβλεπε δύο μάλλον αδιάφορα ντοκιμαντέρ φυσικής ιστορίας.
Μια σειρά από τεστ, που έγιναν πριν και μετά την παρακολούθηση των ταινιών, έδειξαν ότι όσοι είχαν δει το δραματικό φιλμ, είχαν εκκρίνει περισσότερες ενδορφίνες και έτσι άντεχαν περισσότερο τον πόνο (μέση αύξηση αντοχής κατά 18%), ενώ αντίθετα όσοι είχαν δει τα ντοκιμαντέρ, εμφάνισαν μετά μικρότερη αντοχή στον πόνο (μέση μείωση σχεδόν 5%).
Επίσης, οι πρώτοι ένιωθαν μεγαλύτερο συναισθηματικό δέσιμο με τους υπόλοιπους της ομάδας τους, σε σχέση με τους δεύτερους, παρόλο που η ψυχική διάθεση των πρώτων είχε επηρεαστεί αρνητικά περισσότερο, εξαιτίας της τραγικής ιστορίας που μόλις είχαν δει.
Πάντως, δεν συνέβη το ίδιο σε όλα τα μέλη της πρώτης ομάδας. Ορισμένοι που είχαν δει το δραματικό φιλμ, ούτε απέκτησαν μετά αυξημένη αντοχή στον πόνο, ούτε ένιωθαν πιο κοντά στους γύρω τους.
Στο πείραμα συμμετείχαν και φιλόλογοι (κάτι ασυνήθιστο), για να δουν σε ποιο βαθμό υπάρχει βιολογική βάση στην απόλαυση ενός καλού δραματικού βιβλίου. Και, όπως είπε η δρ Σόφι Ντάνακ, ειδική στον Σέξπιρ, «η μελέτη δείχνει πως όντως μπορείς να ‘φτιαχτείς’ με ενδορφίνη διαβάζοντας και έτσι να ‘χαθείς’ μέσα στο βιβλίο».
Όπως είπε ο Ντάνμπαρ, πιθανώς αυτό εξηγεί επίσης γιατί από τα πανάρχαια χρόνια, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης, οι άνθρωποι τρελαίνονταν να κάθονται δίπλα-δίπλα και να ακούνε ιστορίες για θεούς και δαίμονες.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο χορός, η ομαδική εργασία, το γέλιο κ.α. επίσης αυξάνουν τις ενδορφίνες και κάνουν τους ανθρώπους να νιώθουν καλύτερα.