Διεθνής Ημέρα για τον Τερματισμό της Βίας κατά των ατόμων που εργάζονται στο σεξ

Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (Σ.Υ.Δ.), μη κυβερνητική οργάνωση εθελοντικού χαρακτήρα για την προαγωγή των δικαιωμάτων και ελευθεριών των τρανς, φυλοδιαφορετικών, ίντερσεξ και γενικότερα ΛΟΑΤΚΙ+ προσώπων, καθώς και προσώπων που εργάζονται στο σεξ, με το παρόν δελτίο τύπου συμμετέχει και τιμά την Διεθνή Ημέρα για τον Τερματισμό της Βίας που αντιμετωπίζουν τα πρόσωπα που εργάζονται στο σεξ.

Με αφορμή αυτή την διεθνή ημέρα, θυμόμαστε και τιμούμε όλα τα πρόσωπα που υπήρξαν θύματα δολοφονιών αλλά και βίας, ενώ παράλληλα, δηλώνουμε την προσήλωση και την αλληλεγγύη μας στον συνεχιζόμενο αγώνα για την ορατότητα, την ενδυνάμωση, και τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες όλων των προσώπων που ασκούν εργασία στο σεξ. Οι δολοφονίες, οι επιθέσεις, οι βιαιοπραγίες, οι βιασμοί, οι απειλές κατά της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας είναι το πιο απάνθρωπο πρόσωπο της βίας που αντιμετωπίζουν τα πρόσωπα που ασκούν εργασία στο σεξ. Ο ρατσισμός, οι παρενοχλήσεις, οι παραβιάσεις της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, η οικονομική ανισότητα, αλλά και η θεσμική βία που πολλές φορές αντιμετωπίζουν πρέπει να τερματιστούν. Το στίγμα, οι διακρίσεις και η οποιαδήποτε μορφή ποινικοποίησης που την επιτείνουν και κάνουν εντονότερη την κοινωνική περιθωριοποίηση, τον αποκλεισμό τους από τη κοινωνική ζωή και τον περιορισμό και παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών τους, δεν μπορούν να είναι ανεκτά σε δημοκρατικές κοινωνίες.

Σε αυτό το πλαίσιο και επικεντρώνοντας στα τρανς πρόσωπα που ασκούν εργασία στο σεξ, είναι απαραίτητο να υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές του διεθνούς δικτύου καταγραφής δολοφονιών τρανς ανθρώπων (Trans Murder Monitoring – TMM) το οποίο από το 2009 καταγράφει με αναλυτικό και συστηματικό τρόπο τις δολοφονίες τρανς προσώπων, από τις συνολικά 375 δολοφονίες τρανς προσώπων το 2020, σε όσες εξ αυτών καταγράφηκε το επάγγελμα, το 58% των δολοφονιών ήταν κατά τρανς γυναικών που ασκούσαν εργασία στο σεξ.

Αυτή η διεθνής εικόνα όχι μόνο δεν απέχει από την ελληνική πραγματικότητα, αλλά την επιβεβαιώνει, καθώς οι περισσότερες τρανσφοβικές επιθέσεις μίσους που έγιναν στην Ελλάδα, ήταν κατά τρανς γυναικών που ασκούν εργασία στο σεξ.

Στην χώρα μας οι τρανς γυναίκες που ασκούν εργασία στο σεξ, κυρίως λόγω του αποκλεισμού ή της περιορισμένης πρόσβασης από τον χώρο της εκπαίδευσης και της εργασίας, αντιμετωπίζουν στο μέγιστο το στίγμα, τις διακρίσεις και την βία, ενώ συχνά στο παρελθόν βρέθηκαν στοχοποιημένες μέσω μαζικών προσαγωγών και γίνονται θύματα αστυνομικής αυθαιρεσίας, όπως επί παραδείγματι το 2012 που κατά τη διάρκεια του πογκρόμ κατά των οροθετικών γυναικών τρανς γυναίκες υπήρξαν θύματα αυτών των πολιτικών , ή το 2013 στη Θεσσαλονίκη σε μαζικό πογκρόμ κατά τρανς γυναικών κατά τη διάρκεια του οποίου θύμα υπήρξε και η δικηγόρος υπερασπίστρια των δικαιωμάτων τους Ηλέκτρα Κούτρα, για τα οποία όπως ο ίδιος τότε Υπ. Δημόσιας Τάξης είχε αναφέρει έγιναν «για την βελτίωση της εικόνας της πόλης».

Όλα τα παραπάνω, δεικνύουν το μέγεθος των προκαταλήψεων, του στιγματισμού, των διακρίσεων, της βίας, αλλά και γενικότερα όλων των παραβιάσεων της ιδιωτικής ζωής και εν γένει των θεμελιωδών δικαιωμάτων που αντιμετωπίζουν τα πρόσωπα που ασκούν εργασία στο σεξ και ιδιαίτερα η υποομάδα των τρανς γυναικών οι ταυτότητες των οποίων στιγματίζονται πολλαπλά.

Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών, επανειλημμένα και σε κάθε ευκαιρία έχει θέσει το ζήτημα της εντελώς παρωχημένης ισχύουσας νομοθεσίας για την εργασία στο σεξ στη χώρα μας (ν. 2734/1999), το οποίο όχι μόνον είναι προβληματικό, αλλά είναι τόσο περιοριστικό που στη πραγματικότητα λειτουργεί με έναν επιπλέον στιγματιστικό και τιμωρητικό τρόπο που προάγει τις διακρίσεις και τη βία προσώπων που ασκούν εργασία στο σεξ.

Σε αυτήν την κατεύθυνση, το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών, από το 2016, έχει διατυπώσει αναλυτικές θέσεις για την αναθεώρηση της σχετικής νομοθεσίας, ώστε να έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

• α) αποστιγματισμός των προσώπων που ασκούν εργασία στο σεξ,
• β) αποφυγή κάθε παρέμβασης στην ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή του προσώπου,
• γ) αποποινικοποίηση της εργασίας στο σεξ και αντιμετώπισή της όπως κάθε άλλη εργασία, όταν αυτή επιλέγεται ελεύθερα και δεν είναι προϊόν καταναγκασμών, απειλών, βίας και τράφικινγκ,
• δ) εγκατάλειψη των παρωχημένων πρακτικών των υποχρεωτικών υγειονομικών εξετάσεων που επιτείνουν το στίγμα καθώς η εκτροφή αυτών των πρακτικών σχηματοποιούν τη ρατσιστική υπόθεση πως τα πρόσωπα που εργάζονται στο σεξ είναι «ύποπτα» μετάδοσης ασθενειών,
• ε) προστασία από τις διακρίσεις και τη βία,
• στ) πλήρης ασφαλιστική και υγειονομική κάλυψη των εργαζομένων του σεξ, στο πλαίσιο θέσεων που έχουν τεθεί τόσο από το Διεθνές Δίκτυο των Εργαζομένων του Σεξ (NSWP)[8], όσο και από την ευρωπαϊκή οργάνωση για την προστασία για τα δικαιώματα των τρανς ανθρώπων, Transgender Europe (TGEU).

Ακόμη, το ΣΥΔ από την έναρξη της πανδημίας της COVID-19 στη χώρα μας, είχε εκφράσει την ανησυχία του, καλώντας την Κυβέρνηση να λάβει την αναγκαία πρόνοια για την οικονομική στήριξη όλων των προσώπων που εργάζονται στο σεξ, ανεξάρτητα του χώρου ή τόπου εργασίας τους ή του μέσου που χρησιμοποιούν, ανεξαρτήτως του φύλου ή της ταυτότητας φύλου τους, ανεξάρτητα της καταγωγής, και ανεξάρτητα εάν εργάζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2734/1999 που ευθύνεται για το γεγονός ότι μεγάλο μέρος αυτών δεν απολαμβάνουν εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, έτσι ώστε κανείς συνάνθρωπός μας να μη μείνει στο περιθώριο και να μπορεί να επιβιώσει οικονομικά, ή λόγω της έντονης ανάγκης επιβίωσης να θέσει τόσο τον εαυτό του, όσο και τους οικείους και εν τέλει το σύνολο σε κίνδυνο.

Το ΣΥΔ με την υποστήριξη της ILGA-Europe, στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής δράσης «No One Left Behind», υλοποίησε Έρευνα με ομάδα στόχου τρανς και φυλοδιαφορετικά πρόσωπα που είτε λόγω αποκλεισμών, είτε διότι το επέλεξαν ελεύθερα, ασκούν εργασία στο σεξ, είτε αποκλειστικά, είτε εν μέρει.

Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που επικεντρώνει με στοχευμένο τρόπο στην συγκεκριμένη υποομάδα εργαζόμενων στο σεξ, που ζουν στο περιθώριο της κοινωνίας και στόχο έχει να αναδείξει τις ιδιαίτερες συνθήκες που βιώνει, τις τάσεις και τις ανάγκες της, τα προβλήματα ή ακόμη τις έμφυλες διακρίσεις ή και βία.

Από την έρευνα αυτήν, προκύπτει αναπόδραστα η ανάγκη, όχι απλά τη βελτίωσης της κείμενης νομοθεσίας για την εργασία στο σεξ, αλλά η εκ βάθρων διαφορετική θεώρησή της υπό την οπτική της αποποινικοποίησης, αλλά παράλληλα –στο ευρύτερο πεδίο– και η αναγκαιότητα της τροποποίησης και άλλων νομοθεσιών που αφορούν τα τρανς πρόσωπα, με κυριότερη αυτήν της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου. Τόσο τα αποτελέσματα της έρευνας, όσο και η παρουσίαση του Οδηγού, που αποτελεί και την τελευταία συγγραφική εργασία της Μαρίνας Γαλανού, θα παρουσιαστούν το επόμενο χρονικό διάστημα.

Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ), συνεχίζει ακόμη πιο εντατικά και επίμονα τις προσπάθειές του στο δρόμο που χάραξε η αείμνηστη Πρόεδρος του Μαρίνα Γαλανού στο πολιτικό επίπεδο, στην κατεύθυνση τόσο της ενημέρωσης, όσο και της ανάληψης νομοθετικής πρωτοβουλίας από την Πολιτεία, ώστε να αλλάξει η κείμενη νομοθεσία και να τροποποιηθεί το παράλογο περιοριστικό υπάρχον πλαίσιο, υπό την οπτική ότι η εργασία στο σεξ είναι εργασία, και στην διασφάλιση εργασιακών, ασφαλιστικών και προνοιακών δικαιωμάτων για όλα τα πρόσωπα που εργάζονται στο σεξ, καθώς επίσης και για τον περιορισμό και την εξάλειψη του στίγματος, των διακρίσεων και της περιθωριοποίησης που βιώνουν. Όχι στη βία και τον στιγματισμό!