Αφιέρωμα στη Φόλκσμπύνε στο Φεστιβάλ Αθηνών

To διάσημο βερολινέζικο θέατρο έρχεται στο Φεστιβάλ Αθηνών, φέρνοντάς μαζί του τρεις μεγάλες θεατρικές παραστάσεις, αλλά και ό,τι άλλο χρειάζεται κανείς για να βιώσει την εμπειρία της Φόλκσμπύνε στις πλήρεις διαστάσεις της: ταινίες, εγκαταστάσεις, γερμανική μπίρα, πάρτι, συναυλίες, υπηρεσίες σιδερώματος, bratwurst, περφόρμανς. Όποια ημέρα κι αν επιλέξει, ο θεατής μπορεί να έρθει από νωρίς στην Πειραιώς 260, όχι μόνο για να παρακολουθήσει μία από τις «κανονικές» παραστάσεις του θιάσου, αλλά για να συμμετέχει και στις παράλληλες δράσεις, που έχουν ελεύθερη είσοδο. Τρία από τα διάσημα βαγόνια του θιάσου, με τα οποία ταξίδευαν οι καλλιτέχνες για να παρουσιάσουν τις παραστάσεις τους σε απομονωμένες περιοχές και γειτονιές, θα είναι στημένα στον προαύλιο χώρο της Πειραιώς 260, φιλοξενώντας αυτές τις δράσεις. Επίσης, το αφιέρωμα θα πλαισιωθεί από ένα workshop στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και από συζητήσεις με τους συντελεστές των παραστάσεων.

Η ιστορία της Φόλκσμπύνε

Ο ιδρυτικός μύθος του θεάτρου έχει ως εξής: το 1992, η καλλιτεχνική διεύθυνση της Φόλκσμπύνε ανατέθηκε από την πολιτική ηγεσία του Βερολίνου στον ήδη καταξιωμένο αλλά και αβανγκάρντ σκηνοθέτη Φρανκ Κάστορφ, με την εξής προειδοποίηση: είτε θα κάνεις τη Φόλκσμπύνε διάσημη μέσα στα δύο επόμενα χρόνια είτε το θέατρο θα κλείσει. Ο Κάστορφ πέτυχε, θα λέγαμε, τον στόχο του – για την ακρίβεια, η Φόλκσμπύνε είναι σήμερα ένα από τα πιο διάσημα θέατρα στον κόσμο. Στον απόηχο της γερμανικής επανένωσης, η Φόλκσμπύνε γρήγορα εδραιώθηκε ως ένας σημαντικός θεσμός του Βερολίνου, επηρεάζοντας τον θεατρικό κόσμο τόσο στη Γερμανία όσο και διεθνώς. Στα τέλη της δεκαετίας του ενενήντα, η έκφραση «κάν’ το όπως η Φόλκσμπύνε» ήταν διαδεδομένη ανάμεσα στους ανερχόμενους Γερμανούς σκηνοθέτες. Σήμερα, όταν το ελληνικό κοινό αναφέρει ότι μια παράσταση έχει «γερμανικό στυλ», συνήθως εννοεί συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που έχουν ταυτιστεί με το στυλ της Φόλκσμπύνε.

Στο πέρασμα των χρόνων, έμπειροι και νέοι σκηνοθέτες έχουν ανεβάσει παραστάσεις που έχουν γίνει ορόσημα για το εγχώριο και το διεθνές κοινό και έχουν ταξιδέψει σε περιοδείες σε ολόκληρο τον κόσμο. Εκτός από τον Κάστορφ, σκηνοθέτες όπως ο Christoph Marthaler, ο συγγραφέας και σκηνοθέτης Ρενέ Πόλλες και ο κινηματογραφιστής Christoph Schlingensief έφτιαξαν τη βάση τους στη Φόλκσμπύνε και διαμόρφωσαν τη σκηνοθετική ματιά τους μέσα από τη συνεχή και πολυετή δουλειά τους στο βερολινέζικο θέατρο. Ταλαντούχοι ηθοποιοί όπως οι Χέρμπερτ Φριτς, Sophie Rois, Alexander Scheer και Bernhard Schütz υπήρξαν επίσης μία ισχυρή δύναμη της Φόλκσμπύνε και συνέβαλαν καθοριστικά στη διαμόρφωση ενός ισχυρού, αναρχικού τρόπου παιξίματος ταυτισμένου με τη Φόλκσμπύνε, παρ’ όλο που ο καθένας τους έχει το δικό του, ξεχωριστό ύφος. Οι εν λόγω ηθοποιοί είναι σταθεροί συνεργάτες της Φόλκσμπύνε και θα συμμετάσχουν και στις παραστάσεις που θα παρουσιαστούν στην Αθήνα.

Όμως, η Φόλκσμπύνε δεν εισήγαγε απλώς πρωτοποριακές ερμηνευτικές τεχνικές και δραματουργικές προσεγγίσεις. Διεύρυνε επίσης τις αντιλήψεις μας για το τι σημαίνει θεατρική παράσταση, έξω από τα στεγανά του «καθαρόαιμου» θεάτρου. Πρόβαλε μια νέα ιδέα για το τι σημαίνει θέατρο μέσα στην πόλη. Εικαστικοί καλλιτέχνες και κινηματογραφιστές όπως ο Christoph Schlingensief και ο Ragnar Kjartansson παρουσιάστηκαν με επιτυχία στις σκηνές της. Οι αίθουσές της έχουν κατά καιρούς μεταμορφωθεί ριζικά για να φιλοξενήσουν μοναδικές βραδιές που εκπροσωπούν πολλά διαφορετικά  πεδία. Από τη δεκαετία του ’90, διοργανώνονται συζητήσεις με επιστήμονες και καλλιτέχνες, οι οποίες έχουν μεταφερθεί στα προγράμματα άλλων θεσμών. Για αρκετά χρόνια, το θέατρο περιόδευε σε διαφορετικές γειτονιές του Βερολίνου με τα βαγόνια του Rollende Road Show. Ακόμα και σήμερα, οι θεατές έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν παραστάσεις με συχνά αιφνιδιαστικό χαρακτήρα, τις οποίες μπορούν να «ακούσουν», «διαβάσουν», «συζητήσουν» ή «παρακολουθήσουν», ανάλογα με την περίσταση. Στις συναυλίες, αναγνώσεις, συζητήσεις και ταινίες δίνεται αντίστοιχο βάρος με αυτό που δίνεται στις θεατρικές παραγωγές.

Σε απόλυτη εναρμόνιση με το πνεύμα και τη φιλοσοφία του θεάτρου, το πρόγραμμα της Φόλκσμπύνε στην Αθήνα δεν συνιστά θέατρο με τη στενή έννοια. Εκτός από τη διασκευή του Παίκτη του Ντοστογιέφσκι από τον Φρανκ Κάστορφ και το Μουρμουρητό του Χέρμπερτ Φριτς, η ομάδα της Φόλκσμπύνε θα στήσει το σκηνικό του Σ’ αγαπώ, αλλά επέλεξα την αποδραματοποίηση του Ρενέ Πόλλες στην αυλή της Πειραιώς 260, στα βαγόνια του Rollende Roadshow, που εκτός απ’ τις παραστάσεις, θα φιλοξενήσουν και συναυλίες, ταινίες, εγκαταστάσεις, συζητήσεις, υπηρεσίες σιδερώματος: τέλεια αφορμή για να ξενυχτήσουμε παρέα με γερμανική μπίρα και λουκάνικα. Το DJ set από τους γνωστούς Βερολινέζους DJ Duo Portobello, επίσης μέλη της Φόλκσμπύνε και οι διάφορες συζητήσεις θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά στο μουσικό και παραστασιακό πρόγραμμα και θα μας χαρίσουν τη συνολική, πολυπρισματική εμπειρία της Φόλκσμπύνε.

Το αφιέρωμα στη Φόλκσμπύνε περιλαμβάνει τρεις σημαντικές παραστάσεις:

17 – 18 Ιουνίου, 22:00

Ρενέ Πόλλες
Σ’ αγαπώ, αλλά επέλεξα την αποδραματοποίηση

19 – 20 Ιουνίου, 19:00

Φρανκ Κάστορφ
Ο Παίκτης
Του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι

23 – 24 Ιουνίου, 21:00

Χέρμπερτ Φριτς
Murmel Murmel / Μουρμουρητό

Περισσότερες πληροφορίες στην επίσημη σελίδα του Φεστιβάλ.