6/11/1965, Edgard Varèse: Ένας ηχητικός «γλύπτης»

Ο Edgard Varèse ως συνθέτης υπήρξε πιονέρος του μοντερνιστικού κινήματος και προσπαθούσε να απελευθερώσει τη μουσική από τα δεσμά της παράδοσης. «Ονειρεύομαι μουσικά όργανα που υπακούν τη σκέψη μου και συνεισφέρουν σε ένα καινούριο κόσμο γεμάτο από λανθάνοντες ήχους που θα θρέψουν την απαιτητικότητα του εσωτερικού μου ρυθμού», ένα από τα πιο γνωστά «τσιτάτα» του. Γεννήθηκε στο Παρίσι το 1893 και σύντομα, εκστασιασμένος από συνθέτες όπως ο Claude Debussy ή ο Ferruccio Busoni, προσπάθησε να χτίσει το δικό του «ηχητικό γλυπτό». Γιατί κάπως έτσι, κι όχι άδικα, χαρακτηρίζουν οι μελετητές του τις δημιουργίες του. 

Τα πρώιμα έργα του Varèse δυστυχώς δεν έχουν διασωθεί αφού καταστράφηκαν σε μια πυρκαγιά όσο διέμενε στο Βερολίνο. Από εκεί κι όμως, μεταβαίνει στη Νέα Υόρκη του Μεσοπολέμου το 1918 και ήδη από το πρώτο του έργο με τίτλο «Amériques» εντυπωσιάζει με το έντονο κοντράστ στους ρυθμούς -του άρεσε να εναλλάσσει το θόρυβο με τη μελωδική ησυχία- και έδινε μια νέα σημασία στην έννοια της μουσικής σύνθεσης, αφού πλέον δεν έμοιαζε με μια καθαρή άσκηση πάνω στο πεντάγραμμο, αλλά μια ολοκληρωτική ενδοσκοπική και παρατηρητική ματιά βγαλμένη πάνω στο χαρτί. (Ο ίδιος προτιμούσε τον όρο «οργανωμένος ήχος»).

Υπέρμαχος της αλλαγής στη μουσική και καλλιτεχνική «ξεροκεφαλιά» και προκατάληψη, υπήρξε ο πρώτος συνθέτης που έγραψε μουσική αποκλειστικά και μόνο για κρουστά, το επίσης γνωστό «Ionisation», διατηρήθηκε στο προσκήνιο ως επιρροή ακόμη και μετά το θάνατό του στις 6 Νοέμβρη 1965, από τους Pierre Boulez και Frank Zappa, δυο δηλωμένους θαυμαστές του.

https://www.youtube.com/watch?v=ove6RVGT478